i
N O O R D
"Jfiug en Waga ; ter flinker z y d e tegens
hec Noorden flrekt de zelve zieh u i t , tot
aen de Vloed Pochm , en het Volk S4mojed
gena emt , anders Pitjla Ofir Caja, de
welke insgelijks aen de Siberifche Grenzen
nadcid , en wcl tot aen de Stad Berofoiv.
Door de Wildcrnis heeft de zelve S t a d ,
mct de Uitlanders iiare handci en gemeen-
Ichnp. De Ho o f t - plaets van 't bovengemelde
Cmf . / "«-»», is ccn S>]ot Solkamskaja
genaemt, 't welk aen de Vloed Kama gelegen
i s , waer in de gemeene gebouwen
van h o u t , uiet byzonder ver9iert , gevonden
worden ; evenwel worden daer in
bcvonden ryke Koop-luiden , de welke
harc winllen en voordeel uit den Handel
van het Zo u t maken , 't welk zy omtrent
de Stad , cn andere plaetzen van de zelve
Landftreekkooken en vervoeren , om liet
zelve in andere geweften van het Moskovifche
R y k te verkoopen. On d e r de VoU
ken van Permv'mi mcn als noch vccleLuiden
. de welke in Vk k k e n woonen, en niei
ecn woord SUvonifihoifpreken, maer
die een byzondere Ta l e hebben , als medecnigc
körte Gebeden , de welke in hare
Tale overgezet zijn van de Martelaer
vcn , die aen hen het Chriftelijk Geloof
verkondigd h e e f t : deze Volkeren hebbei
tot noch toe een Biflchop tot Perm, maer
van Boeken en gefchriften in hunne Tale
weten zy n i e t : zy leven op de Dörpen ir
groote menigte , en zijn ook van Kooren
Vee , en Vi f ch zeer r y k , en vangen in de
Borchagien veelderhande Dieren :
vind ook aen alle plaerzen Zabelen , die
zeer flecht zijn, van de welke z y , in placts
van Ma r t e r s , hen bedienen : als mcn van
die Slot cenige mylen af is , zoo beginnen
de Steen-rotzcn , de welke het Siberifche
R y k begrenzen , tuflchen de Landen Solk
imskajit, en de Stad in Stherien, Vergtiinria:
de ftreek van deze plaets tot f^er.
gataria, is omtrent vier en zeventig Ho l -
landfche mylen l a n g , en men reift zeer
weinig over efFene , maer altyd over zeer
gioote gebergcen, en men heeft daer nooit
Zomer-weg, wegens de zeer groote Steenrotzen
en BolTchen : in de zelve worden
bevonden MoerafTen, en veeie groote Wa -
(crcn, uit de Steen-rotzen vooi t komende :
tuflchen de Bergen heeft men op ecnige
plaetzen een hcerlijke efFcn plaets of vlakte,
maer niet zeer g r o o t . op de welke men
vriichtbare Akkers v i n d , maer die de meeften
t y d , door de fterke vorii fchade lydcn
: de bovengemelte Bergen tegens het
Noorden en We i l e n , ftrekken tot aen de
Landen van het Kaf^fche R y k , en een
Landfchap , genaemt Vfa. In deze piaetzcn
heeft mcn voor dezen Zilver Mineraheeft
cn O O S T
len g e z o c h t , op een pl a e t s, genaemt V'
,
Bergen, en vermits me n ' e r geene
gevonden h e e f t , zoo heeft men , zulks
verder te zoeken, opgehouden : in de zelve
plaetzen onthoud zieh een Vo l k , woonende
in Hut t en , cn genaemt Bafihkiru
, de welke in de oorlogs - zaken zeer
manhaftig zijn , en van de Kalmakki» .
de welke di cht by de zelve in de Wi lde r -
niflen woonen , zeer gevreeil worden :
de Ta l e cn Zeden van de zelve komen
overeen met de Tartarifche , als alleen,
dat in ecnige woorden een onderfcheid
gevonden word. Zy houden het Ma h o -
mecaenfche Ge b o d . He t Slot FergawriA,
wo r d genaemt van de Vloed 7 « « ,
aen de welke het zelve ftaec , is van hout
gebouwt, op een kleine Steen-rotz , aen
' t einde van de voorgenoemde Bergen.
De bewoonders van het zelve Slot zijn
niet zeer r y k , maer houden onde r ande -
ren voor ecn E e r e , dat zy de Sthnfche
Volken voor hare Broeders rekenen :
ook vind men in deze plaetzen , eer men
tot aen FergaturM , eenige mylen gercjlt
een klein Volk , met de toenaem
de welke in de BolTchen woonen
, en in plaets van Kamers , Hut t e n
hebben , van hout gemaekt , bedienen
hen van een afzonderlijke T a l e , de welke
met geene andere gemeenfchap h e e f t ,
weten ook niet van geboden of gefchriften.
Als men van rcrgaturia , omtrent tegens
-t Ooften , zes Düitfche mylen reift,
begmt aen de flinker zyde , de Vloed Tu-
I i i , en , na den loop van cenige mylen ,
/alt de zelve in de Vloed Tnri , maer
rondsom heeft de zelve zeer heerlijke Velden,
de welke zeer vruchtbaer van Kooren
zijn , en Jeggen de befte Dörpen van dit
Landfchap aen de zelve Stroom.
Maer, ihmtnviT\7'agita,Tagith, o f T » -
^»7, eenige mylen door een woeft Bofch gereift
h e e f t , zoo begint aldaer ' t gezag van
het Slot T « n « , ofj^anrfihi», het welke
heerlijke en vermakeiijke Akkers he e f t , en
men vind by de Luiden , de welke aldaer
leven , neffens alderley levens middelen ,
>k grooten voorraed van Kooren.
Ter flinker z y d e , tegens het Noorden,
legt van VergMuna noch een Slot, genaemt
Pelim, het welk volkomentlijk te befchryven
, voor my onbekent i s , ma e r , zoo
•nen bericht, een kleine plaets i s , en heeft
in der waerheit alleen een zekere toegank.
Het -Tunnefche Sl o t , of anders Jepamfihin
genaemt , ftaet aen den Oever van een
Vloed , op een fchoone plaets . en men
vind in dit Amp t eenige Tartarifche Dö r -
pen, de welke onAtx Sihiritn gerekent worden
:
T
den : van Fergaturia
fefuntshin'
R
1 Turi.
T A R Y E. 817
of plaets f alwaer de MetropoÜet Zijnen Zetel
omtrent v y f en zeftig my -
len , ma e r , als men van fepantshin reift ,
tulfchen "t Zuiden en Ooften , zoo k omt
men aen een Slot in Siberien „ ' t welk zeer
bekent, en Turnen genaemt is j dit is een
groote plaets, cn heeft een vermakeiijke
ftant aen den Oeve r van de Vloed Tobel,
cn men heefc zoodanig een groote
voorraed van Kooren e n V e e , in Sibine
niet , als in dir Tumenfcbe Amp t , gchjk
ook de VIekken van 't Amp t Tobel,
de welke met het Amp t Tumen Koophandel
dryven in W§ r c n , daer mede zy
vcrzien zijn. De Vloed Ifiti , over de
effene heerlijke Velden loopt , uic de bovcn
gemelte Sieen.khppen, van he: No o r -
den na het Zu i d e n , cn zieh verecnigt met
het Vfintfche Amp t . waer heenen , om te
woonen , dikwils uit trekken de Vßmfihe
Baikirz.i , of B^kiren : in het Tumen-
/che Amp t heeft men een groote menigte
van bewoonde VIekken en Dörpen , voor
hec mecfte gedeelte . Ta r t a r i f c h e , gelijk
als ook in de zelve plaetzen veele T a r -
taren en Bucharen bevonden wo r d e n ,
de welke van voor lange ook hare woonplaetzen
aldaer gehad hebben , maer de
zelve zijn van het Mahometaenfche Ge -
loof. Van die Slot T}tme>!, tot aen de Stad
Tobolska, is veertig mylen , de welke leit
tegens het Oof t en van Tumn , aen de
groote Vloed Irtis die van hec Zuiden
na het Noorden l o o p t : onder deze St i d
vale de Vloed Tobol in de IrtUy van di
derezyde. De z e S t a d , of Vefting is van
hout g e b o uwt , op cene zeer hooge Berg,
en rondsom is een acrde Wa l , onlangs gemaekt
, en hebben ook veele Burgers er
heeft) zeer r y k , doch meeft de Bncharen»
dewelke bererHande l hebben me t d e a n d e -
•tBHcharen, i n ' t Bu c h a i e n . l a n d , d o o r v c r -
fcheide Kiuifche oi Stnejche Wa r e n , de wel«
ke hare wooningen hebben by de Kalmakken
Inwoondcrs, hare wooningen onder aer
den Be r g , hoops -wyz e aen den Oevei
van de Vloed Irtit, alwaer zelfs ook eei
groote menigte Huizen der Bucharen en
Tartaren te vinden zijn , van de welke
eenige in Soldye des Tz a e r s , onder de
Ruiterye zijn , maer de overige Imvoonders
bevlytigen hen met den Hande l : in dit
TobolfcheKm'fi vind men tufTchen d eRu f -
ilfche Dö r p e n , een groot getal Tartarifche
Dörpen, maer alle deTa r t e r s en Bucharei
hebben als noch , zoo zy van den beginn
der verovering des Stberifihen Ry k s gehad
hebben , het Mahometaenfch Ge loof
maer de St ad Tobolska, of Tobel i s , by
verovering van het Siberifche R y k
zijn oude placts verzet geworden, en heeft
de oude ftand van deze nieuwe Stad
bovenwaerts van de Vloed Irm, omtrer
ccn mylc weegs geweeft, alwaer men zelis
ook tot hedcn de groote aerde Wallci
zien kan : de Koop- luiden zijn in deze
, en op de Ma rkt en by hen ftaen, als
,y k ome n , en Jaer-markt houden: op deze
Jaermarkt is dit gebruik; de 0^aiu>oda van
Tobol zend eenige Vaertuigen, dewe lke t e n
diencindegebouwtzijn, van Tobol, Tumen,
en andere Steden met krygs-volk na het
M e i r . om Zo u t t e h a l e n , de Vloed/««• opwaerts,
welke reize, zoo mcn z e g t , twee
honderd kleine mylen ver i s : het Zout wo r d
Zon zelfs toebereid: op de zelve t y d
aenlandcn in groote me n i g t e , de Buchare»
met veele Kitaifche Wa r en , van de welke
,is dan een groote menigte z i e t , op
de plaets van de Kamitsken^ of Kalmukkf»>
alwaer zy Hu t t e n hebiaen , en met de
RuiTen haer Jaer-markt h o u d e n , Wa r e n
tegens Wa r en ruilen , en niets voor Ge l d
verkoopen : als zy nu gehandeld , en het
Zout ingeiaden hebben , komen zy we -
derom op de zelve Vloed I n i ^ , benedewaerts
na Tobolska, in Wy n -ma e n d , van
Tobolskf de Vloed Irüi opwaerts varende ,
{ welke Vloed zclf tegens het Zuiden zijn
loop h e e f t ) tot aen een Ve f t i n g , genaemt
Tarn , zeftig mylen van Tobolsk^, de welke
mede zeer wcl gelegen i s , en een goede
voorraed van Kooren h e e f t : als men
van hier een weinig afreift, na hec Noorden >
begint aldaer ecn Tartarifche Geme ent e
of Amp t , met name Baraba , de welke
omtrent drie of vier dui zend fterk zijn ,
-an de welke ten t y d e , als men de S e imigen
van haer inzameld , die door de
krygs-volkeren , gewoonlijk des Wint e r s
in "Wyn-maend en Louw-ma end , tot de
Schat-kift van den Groot en He e r inge-
'orderd worden , werden de zelve insgelijks
daer na door de Kaimakh" afgevord
e r d , en worden dusdanig de zelve gedwongen
, wegens gebrek van volkomen
befcherming . en Veftingen , ook wegens
"lare al te groote uitbreidinge der geflachen.
Van Tobolska na beneden op de Rivier
Irtis j de welke recht na hec Noorde n
l o o p t , tot aen de Demjamfchen fum , heC
velk onder het Ruilifche gebied i s , zijn
zier dagcn reizens: van de Demjamfchen
9am , tot aen de Samaroffchen fam , we i -
se onder der Ruifen gezag i s , cn naby de
lelve de Vloed Iriis loopt, alwaer de zelve
in de groote Vloed Oby valt, zijn zes dagen
reizens , cn tot de Demjamfchen fam
van Tobolska, aen beide zyden vande Inüt
zijn vermakeiijke plaetzen , zeer bequaem
heerlijk tot den bouw : daer zijn o o k
L I i n een
m A