hier nye botdraghers, diemen in Vrancryc slaet (1), die nu xni doytkyns ghelden, ende
daertoe comen hier nye doytkyns ende nye brab. die nyet goet en sijn (2), daer waernt de
raet vande stat een yeghelic voer, dat nyemant dat voersz. payement en neme nochte en
gheve, eert de raet gheset heeeft.
Op het jaar 1397 lezen wij verder:
Men slaet nywe gulden tot Aernem (3), tot Deventer (4) ende tot Dortrecht (5), daer
waernt de raet enen yegheliken voer> datse nyemant en neme nochte en gheve eer se de
raet gheset heeft.
Voert, so slaet men nn tot Dortrecht nye Heren grote (6), die nyet beter en syn dan
’t stuc v doytkyn, nader andere payemente, ende daer salse. een yeghelyc voer nemen ende
gheven, ende quame hier enich argher payement, dat soude de raet setten na synre weerde.
Men slaet tot Aernem nye Ghelresche gulden opten laesten slach, die nog argher sijn
dan de laeste geslaghen worden (7), daer waernt de raet, dat se nyemant en neme nochte
en gheve, eer se de raet gheset heeft.
In bet volgende jaar 1398 vinden wij:
Onse Heer van Utrecht doet slaen gulden tot Deventer, op den Rhijnschen slach (8)-, die
men nemen ende gheven sei voer 48 wit grote (9.).
Voertijts heeft de raet vander stat die nye ghelr. gulden gheset, die doe van den laetsten
slaghe waren, voer 26 wit, die de lude bogher nemen willen dan si weerdich sijn, des-slaet
J o h a n n a , H e rto g in vjrn B ra b a n d , door ens afgebeeld op onze -PL X , N .9 3 , 4 , en v e rd e r-o p P L X I ,; Dergclijke
m an t e n , geslagen te R av e ste in , zollen ook voorkomen in ons V l l l s t e D e e l, bevattende de Munten der leenen in
Braband en Limburg, enz.
(1) Wa a rschjjnlyk is Vrancryc b ie r eene a chrijfibut voor Vkutnderen; want wij ken n en wel Botdragc rs van den
Vlaaxnschen Gra a f Lodewijk van Male .nit dezen t i jd , m a a r volstrek t geene P ran s cb e m u n ten v an deze ty p e . M e
ty p e is gebeel Ned e rlan d sch ; zie onze 1Munten der Graven en Hertogen van Gelderland, die de r Heeren-en Steden
van Gelderland, de r Heeren en Steden van -Overijssel, de r Munten van Friesland, Groningen en Lrenthe (doch
n ie t noordelijker dan in Ko ever den geslagen), eindelijk de r Graven van Holland en Zeela/nd. Ook komen ze van
U tre ch tsch e Bisschoppen v o o r , gelijk u it d it Deel blijkt.
(2) T o t welk lan d deze beboorden z eg t onze tek s t n ie t en k unnen wij da s n ie t opbelderep.
(3) De gulden v an onze PI. V I I , N ° 1 , van de Munten der Graven en Hertogen nass Gelderland.
(4) De g u ld e n , afgebeeld op onze P I. X I I I , N ° 5 , on der de munten v an Bisschop F red e rik v an Blankenheim.
(5) D e munten van H e rto g A a lb re ch t, afgebeeld op onze P I, V I Iy .N ® 4 , d e r Munten van de Gra^fschappen
Holland en Zeeland, enz. H e t b lijk t, d a t e r in 1 397 van deze anu n tso o ft weder e ene nieuwe n itgifte h e e ft plaats
gebad en wel op den I I October. Zie t . a . p . bl. 238— 241.
(6) Zie over deze grooten onze Munten der Graven van Holland en Zeela/nd, e n z ., b l. 238— 241.
(7) I s steeds de afgebeelde op onze P L V I I , N ° 1 , v an de Munten der Gramen en Hertogen van Qelderlamd.
(8) M e o p onze P l. X I I I , N ° 5.
(9) De wit gröte, reeds boven d o o r -ons v e rm e ld, z ijn die welke v an een b e te r g e h a lte z y n don de zu/arte grooten.
men nu nye ghelresche gülden, die nyet beter en sijn dan 25 wit in goude (1); hierom
waernt die raet enen yeghelyken, dat se nyemant hogher en nemen nochte gheven, want
men nyet hogher daermede betalen en mach.
Voert, so doet de. raet te weten enen yeghelyken, dat die Vleemsche botdraghers, die
men haer (sic) genomen heeft voer xm doytkyns (2), nyet beter en sijn dan x i i doytkyns,
ente halve botdraghers vr doytkyns (8).
Voert", de nye grote, die men tot Cleve slaet (4), die en sijn nyet beter dan 3 doytkyns.
Ende waert, dat. enich gouden ofte silveren ghelt quame, dat argher waer, dat woude
de raet setten na synre weerde.
Idem:
Des Vrijdaghes na S. Margarietendach.
Want de raet vander stat, out ende nywe, voertijts oveidraghen sijn mitten menen
ghilden, om *t payement staende te houden, ende si laetste gheboden hebben ter klocken,
dät de gülden, die men tot Aernem slaet, nyet beter en waer dan xxv wit, die de lude
hogher nemen ende gheven dan se de raet gheset heeft, daeromme so is de raet vande stat,
out ende nywe, overdxaghen, datse nyemant after Sinte Lamberts dach maestcomende nemen
nochte gheven, nochte mede copen nochte vercopen en sei; ende dedet yem&nt hier en
boven, dat woude de raet aen hem rechten na hören goetduncken.
Voert, so heeft de raet vander stat voertijts dat sulveren ghelt gheset na sijnre weerde,
dat is te weten, die vleemsche placke (5) voer xi doytkyn, ende die dübbel grote, die
men in Henegouwen slaet (6), voer xi doytken.
Die oude hollantsche grote (7) voer xi brab. Ende die nywe enkel Cleeufsche grote (8).
voer iii doytken.
Want men nyet hogher daermede betalen en mach. Ende also wilt de raet vander stat,
out ende nywe, voert ghehouden hebben.
(1) W ed e r eene ande re u itgifte v an P l. V I I , N ° 1 , d e r Gelderscbe He rto g e ly k e goudguldeps.
(2), H e t z ijn de boddragers van, Gra a f Lodewijk v a n M a le , afgebeeld by g a i l l a r d , P l. X X V J I , N ° 2 2 3—225-
(3) Zie deze bij g a h ü r d , P l . X X V I I , N rf 226 en 227.
• .(4) Bij geb rek e , to t dus v e r r e , van eene monograpbie de r Kleefsche m u n ten (zie boven) k u n n en wij de h ie r
bedoelde gro o ten n ie t n ad e r aanwyzeh.
(5) Plakken z ijn -m u n ten van tw e e g ro o te n , in de 15de eeuw stuivers geheeten. Wa a rscbijnlijk worden hiej; de
boddragers bedoeld.
(6) Afgebeeld bij c h a l o n , Monnoy es du Hainaut, P l. X V I e n X V I I .
(7) Mis8cbien worden h ie rdpor bedoeld die v an H e r to g Willem V ; zie onz e Munten van Holland en Zeeland,
P l. V I I , N ° 27.
(8) D öor de onophoudelijke vermelding v an JQeefsche grooten z ie t men h o e menigvuldig ze in deze dagen in
D tr e c h t g angba a r w a ren; e en bewija v an g roote gcmecnscbap tn sschen de beide landen.