de S. M. VEmpereur, Vienne 1769, page 136, en bevond zieh ook vroeger
in de Verzameling van Professor s E r r u r e . In 1858 werd er nog een exemplaar
van in den Rijn gevonden, van welks bedding, even als in 1857, toen
een groot gedeelte droog werd.
Onze N° 3 op Pl. XXIII is een Filipsdaalder, die tot omsehrift heeft op de vz. :
PHLS . D ! G . HISPREX * DNS . TRAIEC
Het jaartal is 1575.
Wij vonden deze munt niet dan in dubbele zwaarte (68,3 w.) en wel alleen
in de Verzameling-van den Heer St r i c k e r .
N° 4 , weder een Filipsdaalder, heeft op de vz. rondom het borstbeeld:
PHS ° D S G « HISP 8 Z % REX - DNS » TRAIEC.
De Z achter HISP is het verkortingsteeken van et çaet, (enz.)
Het jaartal dezer munt is 1576.
De kz. heeft geenen cirkel om het Koninklijke wapenschild; het juweel der.
Orde van het Gulden Vlies aan de beide zijden is veel grooter en ruwer dan op
de vroeger beschrevene Eifipsdaalders van, oudere dagteekenmg,. ,
Dit stuk weegt 23,5 w. in het Koninklijk Kabinet; 23,85 in dat van den
Heer v a n c i .e e f f (afkomstig uit dat van,den Heer-.w. c . e s d r ó ) , en 23,6 in
onze Verzameling (afkomstig uit eenen muntvond te Diemen).,
Halve Filipsdaalders schijnen er in de: Utrechtscho Munt niet geslagen te zijn
geworden; althans ze zijn ons in geene, der door ons zoo binnen- als buiten-
lands opzettelijk bezochte Verzamelingen voorgekomen. Bij gebrek aan de bescheiden
der Munt kunnen wij op dit punt geene’ zekerheid hebben.
N° 5 is een vijfde Filipsdaalder. Thans is: het borstbeeld naar de regterzijde
gekeerd. Het omsehrift luidt :
I PHS » D MG.. HISP . Z . REX,- DNS • TRAIEC,.
Het jaartal 1571 is weder door het stedelijke Utreehtsche wapenschild in
tweeën gedeeld.
Het Spaansche wapen en de spreuk op de kz. zijn als op degeheele.Filipsdaalders.
Deze munt weegt.in het Kabinet der Leidsche Hoogesehooi 6,3 w.’s. even zoo
veel in de Verzamelingen der Heeren d e w i j s en, Mr. l , , c . i t j z a c , Bij Mr.
a . j . ENscHEDe te Haarlem 6 , 6 w.; twee vroeger in de Verzameling van Prof.
s e r r u r e , bij den Heer St r i c k e r en vroeger bij den Heer v a n d e r n o o r d a a '
te Dordrecht 5,8 w. Even veel weegt een exemplaar in het Koninklijk Kabinet,
dat met den klop van Holland gestempeld is, gelijk men in het jaar 1572
deed, om tijdelijk de waarde des gelds, waaraan groot gebrek was, te verhoogen.
Zie v a n l o o n , Ned. Historiepenn., I , 164.
N° 6, van eenen anderen S t em p e l , heeft op de vz. ’s Konings hoofd binnen
eenen cirkel gevat. Het omsehrift is:
PHSD S G ” HISPZREX « DNS TRAIEC
Het jaartal is 1572. Vóór hetzelve ziet men het Utrechtsche wapenschild,
benevens een onduidelijk teeken, dat veel, naar eene I gelijkt. Het sthk draagt
aan .den hals van het borstbeeld de kipp van Holland (zie boven).
De kz. is gelijk aan die van N° 5.
Wij kennen dit stuk, dat 6,8 w, weegt, alleen in onze Verzameling.
Op de Supplementpl. XXXI geven wij onder N° 2 nog een vijfde Filipsdaalder.
Op de vzi is ’s Konings hoofd thans niet binnen eenen cirkel gevat. Het
omsehrift is:
PHS *D°G" HISPZREX » DNS 0 TRAIEC
Het jaartal 1572 (waarvan de laatste oijfer thans niet, gelijk op de N° 5 ,
de gedaante der letter Z heeft) is weder door een Utrechtsch sohildje in twee
deelen geseheiden.
Ook deze munt is met den verhoogingsklop van Holland voorzien.
De kz. is gelijk aan die der vorige mnnt.
Weegt 6,3 w. en is ons alleen in het Kab. der Leidsche Hoogeschool bekend.
N° 7, op Pl. XXIII, is een tiende deel van den Filipsdaalder. Ook op
deze muntsoort is ’sVorsten hoofd naar de regterzijde geplaatst. Het omsehrift is :
PHS • D - G - HISP » Z . REX . DNS • TRAIEC.
Het jaartal 1571 Staat verdeeld ter wederzijde van het borstbeeld.
Op de kz. ziet men onder eene Koninklijke kroon het vuurstaal der Orde
van het Gulden Vlies geplaatst op de twee gekruiste laurierstokken, mede tot
de Orde behoprende. Het gonden vlies vertoont zieh onder het vuurstaal, terwijl
de vonken aan vier zijden gezien worden. Het omsehrift is:
DOMINVS » MICH! « ADIVTOR.