* MONETA h NOVA, » PHIL - E P I . TRAIECT.
Op de kz. vertoont zieh een gevoet versierd kruis, waarvan de beenen door
bogen vereenigd zijn. 'Omschrift : .
TV . ES ? PATEE' V MEA = JDO.MIN'
Koperen munten van onzen i Bisschop zijn de door ons onderN2 6 , 7 en 8
afgebeelde stukken,'onitrent welker.¡¡bevalene vervaardiging wij echter niets in
de 6ns ter hand gekomene Muntordonnantien. hebben aangetroffen. jj
N° 6 en 7 verschillen alleen onderling in eene kleinigheid in het omschrift
der kz. Op de vz. ziet men den Heiligen Maarten of Martinns gezeten, met
het Evangelie in de linkerhand en den kruisstaf imde regier. Vdor hem Staat
het wapenschild des Bisdoms. ' Het omschrift is::
i ..SANCTVS MARTIN. :
Op de kz. rust het wapenschild van Oud- en Nieuw-Bourgondie: op een versierd
gevoet kruis. Rondom een’ parelcirkel leest men op ;N° 6 =
MO NO PHI ? EPI ° TRA1ECTE'
Op N° 7: eindigt het omschrift in : TRA1EC.
N° 6 berust bij den Heer .v a n " lkf.ff; N" 7 in het Kabinet der Leidsche
Hoogeschool en weegt daar 1,8 w.
Van m i e r j s meent (zie bl. ;2S9 zijnef Jtisschoppelvjke hdunten en Zegelß van
Utrecht), dat deze.munt tot de tijdenjivan David ypn -.Bourgondie behoprt. :
De N° 8 eindelijk, . eene kleine koperen munt, heeft op; de, voorzijde twee
naar elkander gekeerde verschillende helmen..,„en daar.onder,..de letters:
P V
O
die wij aanvullen tot: paw vobis omnibus, zijnde de woorden van. den Bisschop-
pelijken zegeü. Het omschrift is:
MO * NO * PHI I* EPI * TRAIECTE ° m
Op de kz. ziet men een versierd gevoet, gelijkbeenig kruis, met het wapen-
schildje van het Bisdom in het hart en vier cifkeltjes ofringjes tusschen de beenen.
Het omschrift is:
IVS | TVS | ES ■> DO | MINE
d. i. Gij zijt reglvaardig, o Heer. .
Het muntje, dat niet zeldzaam is, bevindt zieh in het Koninklijk Kabinet,
in dat det Leidsbhe HoogescbboU-in die van de Heeren b o o n z a j j s r , v a n . c i ,e e m
en. Schrijver .dezes; terwijl het ook in ¡datd.van vrijlen.den Heer k e e r werd
aangetroffen.
HENDRIK van BEIJERKN, 1524—1528.
Toen, Bisschop Pilips van Bourgondie, bijkans npg in ¡de, kracht des levens
overleden was,, spoedde zieffsfe woejzieke, en ¡eigenbelangzoekende Geldersche
Hertog ¡Karel >van Egmond,met, ¡een „leger naar Unrecht, temeinde daardoor klem
bij te-.zetten-. aan:izijnen wensch, om een. der;ido.or hem voorgestane candidaten
tot de Bilsschöppelijke waärdigheid te doen ¡kielen; de.candidaten waren in1 het
gqheel Everhard 'van der Mark,, Kardinaal-Bisschop. van Luik, Frans van Lüneburg
en Hendrik van Beijeren, Kanunnik te Keulen en .Qfiadjutor van den
Bisschop, van Worms. De laatste bekwani,.Iwee; sfemmen meer dan zijn mededin-
ger.yan der Mark ü.en geraakte,$lzoo tot de.hooge waardigheid, eene waardigheid,
die .echter, in -vröegere ;eeuwen van vrij wat. meer betepkenis was dan in.h^twaedei
vierde,¡gedeelte der, 16?' eeuw,; toen J;,oflk,aI,tep. geyolge der doprbrekende Hervor
ming, het, dusg.enaamde preßlige, aan den Bisschoppebjken rang verbonden, aan-
zienlijkr.yermipderd was en men, althans ip.wereldl.ijkezaken, de Bisschoppen lang
niet meer naar de oogen zag. Het Ujtrechtscbe Bisdom was nu bekneld tuschen
de, Stftten van den magtigen Karel van Oostenrijk;en ,die)yan, den woelzipken. en
eerzuchtigen ¡Karel. van Gebe.
De. nieuwgekozen Bisschop Hendrik van .Beijeren¡was uit een aanzienlijk, ge?,
slacht geboren, als zijnde een zoon , van ¡Eilips,- Paltzgraaf en Keurvor.st,. van
Beijeren,' en van Margaretha,, dochter ygtjJLpdewijlf den Rijkep, imede.uitphet
Huis van Beijeren.
iNaauwelijks; vier jaren duurde het bestuur van den nieuwen Bisschop, die,
hdezeer'door v a n m i e r i s uitbundig geprezen (1) , dien lof geenszins blijkt te
verdienen. Reeds dadelijktoch schijnt hij , höewel bij magte om zieh naar zÜn
(1) Bisschoppelijle Munten en Zegele.van Utrecht, bl. 290.
32*