X A Is 4 t . ’ , «
b a c o , anders Tabago in de Wcst-Indle^j
zeg t een oud Vaderlandsch S ch ry v e r, voti-
den de Spanjaards allereerst deeze P lan t,
d ie , vandaar in den Koninglyken Tuip
van Lisfabon overgeb rag t, door dfen Ge-
necshcer heu nand es d e t o l e d o zorgvuld
ig werdt aangekweekt, hoewel hy niets,
van derzelver kragten kénde. Johannes
NicoTiys , als Gezant des Konihgs van
Frankryk, in den jaare. I J J P , aän het
H o f van Portugal gekomen, en den Eo-
ninglyken Lusthof kort daarna bezigtigend
e , kreeg eenige deezer P lanten, als iets
nieuws 5 van den Opziender des Hofs tea
ge fch en ke , d ie , in zynen Tuin verplant,
w é l tierden. D e e z e , kort daarna hoorende
, dat een jong ' Edelman, by den
Neus ’ gewond z yn d e , en de kragt deeze
r Plant willende b eproeven, door het
aitgeperile fap z ieh geneezen h a d t, ondernanj
daarop eene ontvangen- wonde aan
zynen Vinger daarmede te he e len, gelyk
heni, in den tyd van v y f o f zes dagen,
gelukte. Hierna zondt hy het Zaad der,
^ lant, mec een berigt haarer hoedanigheden,
aan de Koninginne c z th a r in a d e me-
DICI3 in Frankryk, welke het ge za a id , en
deeze Plant ia een g e lyk geval beproefd
hebbende, b eg e e rd e , dat z e , naar' haaren
naani , Koninginne CatMrina de M&-
X A B A kJ 3,2?
iidskntid genoemd zou worden; te rw y l
men in P o rtu g a l, het eerfte geval be-
kend geworden «ynde, d e ze lv e den naam
van het Gezondheidskruid g a f: doch de
Gelee rden, die aan Nicoxius hunne dankbaarheid
voor de bekendmaaking deezer
Plant en haare kragten wilden b ew y z e n ,
en deszelfs naam ontterflyk maaken, be-
tytelden haar met den naam van Herba
mcotiana. D it g a f a anleiding , dat de
Admiraal d r a a k e d e z e lv e , m den jaare
1 5 6 4 , ter kennisfe van Engeland b ragt;
de Kardinail d e s a n t e c r u c e decide z e
a a n Rome m ed e , en a l p h o n s u s t o r b a b o n
aan Italie. Vandaar werdt z e vervolgens
in ons Vaderland overgezonden, bekend
gemaakt, en gebruikt tot rooken en fnui-
v e n , w a a r to e , mog elyk, de geneezing
eener neuswonde de eerfte aanleiding g e geeven
heeft. In den aanvang der vo ong e
Ejeuwe, begon men d e ze lv e te Amersfoord
te planten, e n , in het midden van dez
e lv e , teelde men z e ook in het Graaf-
fchap Zutphen, en in andere oorden van
Gelderland, waarby men fints, in eene
mindere o f meerdere m a ate , is gebleeven.
De Plant was toen goed k o o p , kosten-
de het P o n d , gedroogd, ilegts ¿¿n GuI-
d en : d an, toen z e in meer aänzien
fcwam, werden er veelen z o op ve rle «
X 4 '
• it
Î ’ 4 Î' ^
’ i
‘ i '
li 4 h
f
• 1
li 1- Í '■
j \i ‘
J
¡ i
«tu»..