beschermde, voor dat deze stichting van Ka r e l van E gmo n d
in het jaar 1700 werd gesloopt.
Dit veld, waarvan de bodem uit klei bestaat en waarop een
arbeiderswoning met schuur en dorschdeel zal worden gebouwd,
is bestemd tot het nemen van proeven, welke veldvruohten, met
gewone bemesting, voor den grond en het klimaat van ons vader-
land het best geschikt zijn. ’t Is daartoe verdeeld in 24 afdeelin-
gen, die 130 vakken vormen, ieder van 10 bij 5 Meter, waarop
wij cultnurgewassen van allerlei soorten en varieteiten vinden.
Sommigen zien wij krachtig gegroeid en rijk geladen, anderen
middelmatig van waarde of siecht opgekomen. De landbouwers
uit den omtrek beginnen reeds hoe langer hoe meer met de
hier verkregen uitkomsten hun voordeel te doen, Bij langduriger
onderzoek, ook omtrent den invloed der weersgesteldheid, zullen
deze proeven van telkens grooter nut kunnen zijn.
Een derde proefveld ligt nabij de stad aan den berg. De
bodem daarvan bestaat uit vruchtbaar zand, en is verdeeld in
28 vakken van 10 bij 10 Meter. Hier worden de gewassen, voor
zandgrond geschikt, verbouwd.
Niet onbelangrijk is ook het vierde proefveld aan den Arn-
h ems c h e n weg. Op een hoog en schraal stuk zandgrond -—
Veluwsch zand — treffen wij alleen rogge aan. Dit veld is bestemd
tot onderzoek naar de beste bemesting van een’ derge-
lijken bodem. Met een twaalftal mestsoorten worden daar de
proeven genomen, waarbij natuurlijk ook rekening wordt gehou-
den met de opbrengst in verband met de kosten.
Achter het gebouw der school ligt een uitgestrekte botanische
tuin ten behoeve van het onderwijs in plant- en kruidkunde.
De landbouwschool, met hetgeen daartoe behoort, kon ons
dus geruimen tijd bezig houden, en wel is zij geschikt in hooge
mate onze belangstelling op te wekken. Dat nu reeds de inrig-
ting vruchten zou dragen in evenredigheid met de daaraan ten
koste gelegde gelden, mag niet worden gevorderd. Naauwelijks
heeft het eerste geslacht harer kweekelingen, die den ganschen
cursus doorloopen hebben, de schoolbanken verlaten. Zelfs de
besten moeten de ondervinding nog opdoen, die alleen in de
praktijk te leeren is. Ook zal de ervaring zeker den onderwijzers
nog wel wat te leeren hebben. Maar dat jongelingen van goeden
aanleg, met ijver en studielust, hier een veelzijdige opleiding
kunnen ontvangen, dat lijdt bij ’t, bezoek aan lokalen en velden
wel geen’ twijfel. Voor den s t o f f e l i j k e n bloei van Wageningen
is de landbouwschool ontegenzeggelijk van groote beteekenis.
Van de overige gebouwen der stad is weinig te zeggen. Alleen
de groote kerk, sinds eenige jaren door den architect L. H. Eber -
son gerestaureerd, heeft eenindrukwekkend voorkomen. Zij prijkt
met een’ kloeken toren in Romaanschen stijl, wiens vrij hooge
spits tusschen vier puntgevels oprijst.
Hoe rüstig vliet de Rijn längs de breede uiterwaarden, waar
het vee in vrede graast, voorbij de zware dijken met hun groene,
glooijende kanten. Soms is zelfs de waterstand zoo laag, dat de
scheepvaart wordt belemmerd en wie zou er denken aan gevaar,
als hij van den hoogen Veluwezoom het vriendelijk landschap
overziet! Maar niet altijd is de stroom zoo kalm, de waterspiegel
zoo effen. Van menig verschrikkelijke worsteling zijn in den loop
veler eeuwen de landstreken aan onze rivieren getuigen geweest.
Menig hart heeft er reeds bang geklopt bij het naderen van ont-
zettende onheilen. Wanneer na Sterken vorst de dooi invalt en
aanhoudt, dan worden hier ängstige dagen en nachten doorleefd.
Het ijs raakt los. Van boven komt een geweldige toevoer van
water opdringen. De zaamgepakte ijsmassa drijft voort. In vlie-
gende vaart soms wordt zij meegesleept door den stroom. Wat
zij ontmoet, gaat verloren. Dikke palen worden doorgesneden als
rietjes. Sterke schepen, die zieh niet ih tijds konden bergen,
worden verbrijzeld. Schuiten, boomen sleurt zij met zieh. Op
de dijken is alles gereed, om ze te behouden voor den aandrang
der steeds zweilende rivier, voor het schüren der onmeedoogende
schotsen. De uiterwaarden zijn onder geloopen. De gemeenschap
V. 12