160 HET I.EXKEHS VEER.
abeelen en den veerdijk, dwars door den uiterwaard. Daar liggen
de huizen van W a g e n i n g e n en daar achter de H e ime n b e r g ,
waarboven de hooge toren van Rh e n e n uitsteekt, en aan den
anderen kant. schemert de Du n o , twee voorgebergten van den
rijk bewassen heuvelrand; die hier den Rijnoever omzoomt. Voor
ons liggen de huizen en schüren van het L e x k e n s v e e r , en verder
de rivier en het veerhuis aan de Betuwsche zijde. Aan het Lex-
kensveer zelf is een logement en uitspanning. ’t Heeft een’ kleinen
, schaduwrijken tu in , met een digt loverdak van platanen,
kastanjes en noteboomen. Er is ook een badhuisje in den Rijn
en voortdurend levendigheid door de gierpont en de stöombooten,
die aan den Steiger aanleggen. Een en ander verschaft aan het
veer een druk bezoek, en de nabijheid van het frissche water,
de vriendelijke kijkjes op de rivier, het fraaije uitzigt op den
overkant en op den schilderachtigen oever aan deze zijde, maken
de plaats dan ook, zoowel voor een langer verblijf als voor het
doel van een’ wandeltogt, tot een niet te versmaden mededingster
van het hotel op den berg. Trouwens, beide inrigtingen vullen
elkander ook aan en werken door de verscheidenheid van ’t na-
tuurschoon, zoowel hier beneden als daarboven te vinden, tot
de aantrekkelijkheid dezer rijk bevoorregte landstreek krachtig
tnede.
De benedenweg, met hooge iepen omzoomd, loopt tusschen
een’ uitgestrekten, grasrijken uiterwaaard en de heuvelrij, wier
top met de bosschen van Belmonte is bekroond, wier zijden ten
deele zijn begroeid, ten deele steil zijn afgezand, naar Wageningen.
Het vriendelijke, welvarende stadje heeft vroeger andere dagen
gekend. Waren ’t ook b e t e r e dagen, toen de plaats als grens-
vesting voor het vorstendom Ge l d e r van groote beteekenis was?
Kon de eer , door de hertogen „als hun oogappel te worden be-
schouwd” , opwegen tegen de gevaren, waaraan zij voortdurend,
tegen de verwoestingen, waaraan zij herhaaldelijk blootstond? Is
DUUR GEKOCHT A ANZIEH.
de kalme rust eener stad, die geen geschiedenis heeft, niet be-
geerlijk boven de onrust eener sterkte, door vriend en vijand
gelijkelijk begeerd ?. Vermoedelijk zullen Wageningens ingezetenen
zieh gemakkelijk troosten in de verandering der tijdsomstandig-
heden, die hunne goede stad van haar gewigt beroofde. Zij kon-
den zonder veel droefheid haar oude muren door vriendelijke
wandelwegen zien vervangen en haar’ sterken bürgt in aan-
zienlijke heerenhuizen zien veränderen. Maar eeuwenlang zou-
den de kloeke poorters de wallen niet hebben kunnen missen,
waarmede graaf Ot t o in 1263 N i e uw -Wa g e n i n g e n om-
ringde, en niet onnoodig was de bürgt; dien hertog Ka r e ! er
in 1525 sticbtte. Toch konden haar vestingwerken wel me n i g -
ma a l den Stichtschen nabuur afweren, of hem van een aan-
val terughouden, maar niet a l t i jd bleken zij daartoe bij magte,
Bisschop F r e d e r i k van B l a n k e n h e im heeft haar tweemaal
ingenömen en verwoest. In 1480 viel zij, na een zwaai beleg,
in handen van Ma x imi l i a a n van Oo s t e n r i j k , en destijds
ging ook te gronde, wat nog van Ou d -W a g e n i n g e n was over-
gebleven. Tot zesmaal toe verwisselde zij van Heer in de vijfen-
twintig jaren, waarin Gelder zijn’ wanhopigen strijd met het huis
H a b s b u r g streed. Bitter leed zij in de worsteling tegen S p a n je,
zoodat zij „naauwelijks den adern meer te trekken wist. Nog
jaren lang verkeerde zij in diepe armoede, terwijl toch de last
der tijden voortdurend vermeerderde. In 1672 kwamen de troepen
van L o d e w ij k XIV haar eilende verhoogen. Zelfs in 1707 kwam
haar Prinsgezindheid haar nog op een beleg van de Arnhemmers
te staan. En in 1813 bedreigden haar de Eranschen met plun-
dering en moord. Maar van wat zij vroeger heeft verduurd, zijn
thans sinds lang de sporen uitgewischt, en zij mag zieh, zoo al
in geen’ buitengewonen voorspoed, toch in een’ gewenschten bloei
verheugen.
De belangrijkste inrigting te Wageningen is zonder twijfel de
R i j k s - l a n d b o uws c h o o l met het daaraan verbonden p r o e f -