r . , i ....
i - p ' i
i/lniin
ip ii íi
f!fl rrtiliilj!
Batavieren was uytgerust, die, als
b y uytneemendheyd de ftroomen en
den vloed der Noordzee kundig , ook
zekerlyk zullen geweest z y n , en des
deezen ( i) eerften fcheepstogt des
Romeynfchen Bevelhebbers op de
N o o rd z e e , insgelyks bygewoond
hebben. D e a dus op z yn bevel
vervaardigde vloot wierdt dan eerst
längs eene dier nieuwe door hen g e maakte
(2) gragten in de thans g e naamde
Z u yd er ze e gebragt, en längs
’ t W a d , by de Romeynen onder den
naam van M a r e (3 ) v a d o s u m
b eken d, naar de Eems g e v o e rd ;
alwaar hem de naastgelege Bruñeren
, als van deeZe tegen hem
gémaakte krygsrusting verwittigd ,
met hunne fcheepen wel te gemoet
z e ylden , doch zich e ch te r , hoe
zeer ook- op ’t zeebebouwen afgerecht
, door de Romeynen (4 )
geflaagen zagen , welken te land
geftapt voorts nog alles wyd en
z y d voor hunne wapenen deeden
zwigten.
Aldus zo o groote zaaken op d e .
grenzen der Batavieren verricht hebbende,
en, om nog grootere uyt te
voeren, zich tuilchen den (y) R y n
en de Sala met z yne benden in de°
door hem betrokke ( 6) Zomerlege-
ringe ophoudende, hadt h y aldaar .
het ongeluk v an , d o o r ’t vallen van -
een (7 ) paard,zyn been te breeken;
en door de aldus ontfange wond op
den dertigften dag daarnaa en in
het (8) dertigfte jaar zyns ouder-
doms uyt het leeven gerukt te worden;
doch welke in (9 ) Duitschland
voorgevalle dood , even g e lyk ook
z yn e voorheen aldaar behaalde overwinningen
eenen voet g egeeven hebben,
dat hem en alle z yn e naakomelingen
de eernaam van G e r m a n i c
u s , dat is de Duytfiher, by een
plegtig (10) befluyt des Raads is toege-
keurd, en daarom ook op den ( 1 1 )
volgenden penning, gemaakt ter ge-
dachtenisfe zyner in Duytschland be-
voehte Zeegen, dees aldus bekoome
eertytel gefteld geworden.
De voorzyde is beftempeld met het kopftuk van den aldus ongelukkig aan zyn eynd
( Q Sueton. Hift. Lib. V . cap. J. D r u s u s in
quælturæ præcuræque honore Du x Rhæcici deinde
GERMANI CI b e l li , o c e a n u m s e p t e n t r i o -
N A L EM PRIMUS ROMANO RU M D U CU M N A-
V IGAVIT.
(•2) Tacit, annal. Lib. I I . Cap. 8. Jamque dafiis
advenerac cum præmiiTo commeacu, & difiribucis
in legiones ac focios navibus f o s s a m c u i D r u s
i a n æ N O M E N I NGR ES S US prccacusquc Dru-
lura patrem uc fe e a d e m aufum libensplacatusque
E X EM P LO ac MEMO RI A C O N S I L I ORUM atquC
OPERUM juvaret.
^(3) Tacit, annal. L ib .I . cap.yo. A t Germanicus Ic-
gionum, quas navibus v ex era c , fecundam & quar-
tamdecimam itinere terrestri P. Vitcllio ducendas
tradic, quo lev ior claffis v a d o s o m a r i innarcc
vel reciproco Qderec.
( 4 ) Strabo Lib V I I . fol. 444. Inter hos & alia
lunt navigabile flumma, de quibus eftAmafia, in quo
B r u c t r o s D r u s u s n a v a l i p r æ l i o v i c i t .
Cs) Strabo lAb. V I I . fol. 447. E ft & S a l a fluv
iu s , inter quem & R h e n u m bellum felici fucces-
fu g e r e n s , o b i i t D r u s u s G e r m a n i c u s .
(.6) Suet.Ub. V.cap. I . Atqueexpedicionerepetica,
lupremum diem morbo obiit in -e s t i v i s C a s t r i s
( 7 ) Liv ii Epitome Lib. 140. Bellum advcrfus Germanorum
trans Rhenum civitates a Drufo gestum
refercur ipfe ex F r a c t u r a e q u o s u p e r c r u s
EJUS C 0 1 . L A P S 0 , t r i g e s i m o d i e , q u am id a c -
ciderac, morcuus esc.
(8 ) Velleji Patercul. Hift. U b . IL .C a p . 97. Sed
ilium , magna ex parte domitorem GermaniiE, plu-
nmo ejus gencis variis in locis profufo fanguine, fa-
torum iniquitas, Confulem, a g e n t e m a n n u m
T R I C E S I M U M rapuit,
(p ) Ovid. Faft. Lib. I . vfu 597.
E t mortem & nomen Drufo G e r m a n i a fecit.
( 1 0 ) Suet. Ltb. V . Cap. I. Prate rea Senatus intelaila
complura, marmoreum arcum cum tropceis via
A p p ia d e c r e v it ,& G e r m a n i c i c o g n o m e n i p s i
P O S T E R I S Q U E EJUS.
( 1 1 ) Adolf. Occon. Imp. R . num. fol. 59.
■■gekomen Drufus, welke getrouwd was met ( i ) Antonia de Jonge, dochter ( e j vanden
Drieman Antonias en van OUavia de Jonge, zynde zy de door hem verfioote ( 3 ) voi-
lezuster van den tegenwoordigen Keyzer Aiigusius. Het randlclirifc luydt aldus.; :
NERO CLAUDIUS DRUSUS, GERMANICUS, IMPehator.
N E R O C L A U D I U S D R U S U S , D E D U r T S C l l E R ,
D E F E L D H E E R .
De tegenzyde verbeeldt twee fchilden en even zoo veele klaroerien der Duytfchers, win
eenen ftandaard gehecht, zoo en indiervoege als wy die, hiervoor (4.;van hunnC wapenen
gewaagende, verbeUd en befchreeven hebben. Het bovengeftelde randfchrift is dusdaanig:
D E G E R M ANI S .
F A N D E D U T T S C H E R S.
Omtrent zeven jaaren naa de dood
van Drufcs verfcheen eyndelyk die
allergelukkigfte en des langgewensch-
te tydftip, in welk e Gods eenig ge-
boore Z o o n , volgens z yn eeuwig ge-
Domen raadbefluyt en de beloften die
h y aan ’ t gevalle menschdom fcdert
gedaan hadt, het vlees aanneemende
t e ( 5 ) Bethlehem,- eene ftad van Juda,
gebooren w ierdt; mids z y n e Moe-
dermaagd,om a a n ’t gebod van den
tegenwoordigen K e y z e r Auguftus
te voldoen, welke de onder z yn g e bied
ftaande w e rre ld , ter opgelegde
Ichattinggeevinge, hadt bevoolen (6 )
op te fch ry v en , z ic h , als van het huys
van David z y n d e ,o o k derwaart ingevo
lg e van dat beve l, niettegenftaan-
de z y hoog zwanger was, begeeven
hadt.' G e ly k nu dees mensch-
geworde G o d de waarheyd zyner
uyt den herael medegebragtc en aan
het verharde Joodendom verkondigde
heylleere door veelvuldige (7 )
wonderdaaden ftaande z yn leeven
bevestigd hadt, zo o is ook door z y ne
iedert ondergaane kruysdood
het (8) fchuldfchrift u y tg ew ift, en
de zoolang beftandig geweeft z ynd e
fcheymuur tusfchen den beleedigden
G o d en het gevallen rnensch-
dom w e g g en om en , en dus voor
alien, die ( 9 ) oprechtelyk in den
op de werreld gezonden Heyland
gelooven zou den , de deur des Hemels
geopend. Dit hebben z yn e
aangeftelde leerlingen , volgens het
van hem ontfange ( 10 ) bevel, federt
eerft den Jooden, daariiaa ook den
Heydenen alom verkondigd. D e e z e
is ook door veelen ( 1 1 ) aangenomen
en dus eene nieuwe kerk en gods,
dienft
( 1 ) Suet. Lib. V . cap. i . E x Antonia minore complures
quidem liberos culit, verura tres omnino re-'
liquit G e r m a n i c u m , Livillam, C l a u d i u m .
(2 ) Dion. Hift. Lib. X L V J I I . 'p a g .^ g i . Quoque
pluribus necesiicudinis'vinculis concincrentur, Cæfar
Ancyllo Antonii filio , filiam fu am , ac contra Anto-
ftius fuam EX o c t a v i a .
(3 ) Ibidem. Lib. L . pag. 421. Antonius iisaudicis,
Senacu præfentiura h a b i to , multis contra d ic tis ,
bellum fuscepisfet ac O c t a v i a m r e p u d i a s s e t .
(4 ) Zìe bier voar I. Roek fol. 16.
• ( j ) Euangel. Lucæ. Cap. I I . vfu 4. feqq. Afcen-
dit autem Jofcph a Galilæa de Civitacc Nazareth in
Judæamin civitatem D a v id , quæ vocacurBethlehem:
■ co quod eilet de domo &. familia David, j.u c profi-
tereciiv cum Maria delpoiifaca übi uxore prægnancc.
6 faétum esc auccm cum csfcnt ib i , impicci fune dies
ut parerete 7 & peperic filium fuum primogcnitum.
(6 ) Etiaugel. Luca cap. 11 . vfu 1. Faétuia est autem
in diebus illis , exiic ediclium a. Ccefare Augufio,
uc defcriberetur totus'mundus.
( 7 ) Euangel. Joan. cap., X V . vfu 24., Si .opera non
fecislem -in e i s q d ® nemo alius fecit"., peccacuni non
haberenc, nunc autem '& viderunc, '& bderunc & me
6c pacrem meum. ■ • ' .............
{s.) Epijl. Pauli ad Cohsfens.cap. F L 'v fin ^ . Dclens
quod adverfus nos e ra t, chirogVapbuhi d.écfecij quOd
erat contrafium nobis,' 6c ipfum•'tulit dc m ed io ,
affigens iilud Cruci.
(9 ) Euangel. Joan. cap. H I . vfu 16. Ut om n is ,qui
credit in eum nbn p e r ia t , fed habca'c vitam iiÉternam.
• ( 10 ) Euangel. Jcxin. cap. X X .'v fu i i . Pax vobiis','
ficLic mifit me pacer & ego mitco' v6s.
. Euangel. Matlbai cap. X X V I I I i vftt, 19. Eunres
ergo docece omnes genres baptizantes bos in nomine
Patris 6c Filii & Siriritus fanfl-i.
• ( i i ) A£f. Apoftol. Cap. I V . vfu 4. Multi autem eo-
run^, qui audieiagt vcrbum, crediderunt.
N
A Y " ' ? r i i
I;"» C ' I'■
pwfe'i'h f;
'Ir fill
»I, I?
if)'
ß - - Ip?' í
:íSÍTtl‘ ' r ' ' ; 4" ;