A L O U D E H O L L A N D S C H E H I S T O R î .
v ro uw en , de oude mannen en de
zwakften des huysgezins overlaaten-
de j z ic h o f in den krygsdienft van andere
( i ) in oorlog zynd e gebuurv
o lk en , o f t’ huys z y n d e , tot het
bekomen van v o ed z e l, op de jagt (2 )
b e g a f; mids dier volken gewoonlyke
ipyzen beftonden in (3) Gerftepap ,
wilde ( 4 ) appelen, een verfch door
hen op de jagt geveid wild dier altemets
z e lf raauw te l y f ( 5) g e flaage ,
gerönne melk o f (6 ) kaas; en was
hunne drank ( 7 ) u yt gerft en wate
r , door eene bedorve gisting de
finaak des wyns eenigszins toege-
v o e g d : waar door men o f het heden-
daagichebier o f , g e ly k anderen (8 )
wil e n , eenen drank, g e ly k aan den
thans zo o zeer in zw ang zynden
m o u tw y n , verftaan kan.
Niet tegenftaande deeze eenvou-
dige ipyzen zo o hadden z y , als ge-
woon z ynd e den honger en de guur-
h e y d d e r lucht ( 9 ) te verdraagen,
z e er groflpierige en overfterke ligÎÎ
haamen, een ftuurs g e z ig t , ftyle doch
veeltyds toegevouwe ooren, hömel-
blaauwe (10) o o g en , e n , naarde(t.i)
w y z e der Schiten, als van welken alle
deoudeDuytichers afftammen, geel-
blinkend (12) haair. Invoege deeze volken
daarom b y eenige oude (13) fchry-
v e r sG o u D H A A iR iG E B a t a v i e r
e n genaamd z y n : te meer,mids z y
zo o groote pracht en praal in dusdaanig
geelblinkend haair ftelden, dat die g e nen,
welken het uyt de natuur niet hadden
, hun haair met eene van kalk g e maakte
( 14 ) loog die kleur wisten te
g e e v en , en op w elke het Romeynfche
Jufferfchap met den tyd zoodaanig
verflingerde, dat het niet alleen z yn
haair ook op die (15') w y z e v e rw d e ,
maar, even g e lyk men weet dat ook
K e y z e r Antoninus ( 16 ) gedaan h e e ft,
zelfhulfcls van dit g eelverwig haair der
g ro flyv ige (17 ) Duytfchers droeg.
T o t welke verwonderenswaardige
gro otheyd hunner lighaameh niet
w e yn ig hielp, dat de kinderen, die
nooit
( 0 Tacit, dt morib. Gtrm. cap. 14. Si c iy ita s , iij qua
orci fune, longa pace & otio to rp e a t, plérique nobi-
üum adolescentiuin petunc nitro eas nacioiies, quæ
tum bellum aliquod gerunt, quia & ingrata genti quies
& fe lîc iu s inter ancipiciaclarescuqt, magnumquecomicatum
non nifi v i belloque tuearis.
( 2 ) Caf. de bell. Gall. Lib. V I . cap. 20. V ita om-
jiis in venationibus , atque in ftudüs rei militan»
coníistic.
( 3 ) Plin. Lib. X V I I I . cap. 44- Primum omnium
frumenti vitium avena e sc , & hordeum in eam dégénérât
, ficuc ipfa frumenti fit instar : quippe cutn
Germaniæ populi ferant eam , neque alia pultc
vivant.
(4 ) Tacit, de morib. Germ. cap. 23. Cibi fimpnces,
agrescia poma , recens fe r a , aut lac concrecum.
( 5 ) P . Mela Lib. I I I . cap. 3. de Germanis. v iftu
ita afperi incultique , ut cruda etiara carne ves-
cantur.
(6 ) Ccefar de belb Gall. Lib. I V . cap. 12. major-
que pars viftus eorum lafte , & cafeo , & came
confiscit.
( 7 ) Tacit, de morib. Germ. cap. 23. Potui humor
e x hordeo aut frumento in quondam fimilitudinem
vini corruptus.
(8 ) Zie Hr. D . de L a n g e , verhandeling der Batavieren
pag. 25. &c.
(9 ) Tadt. de morib. Germ. cap. 4. Frigora atquc in-
cdiam ccclo folove asfueverunt.
( 10 ) Ibidem. T ruce s & cærulei o cu li, rutilæ corn
® , magna corp ora, & cancum ad impetum valida.
3^uvenal. Satyr. X I I I . vfu 164.
Cceruîa quis ftupuic Germani lumina, flavam
Cæfariem, dec.
( n ) Clemens Lib. 1 11. Inter gentes pvæcipue coma
gloriantius Celtæ atque S cythæ , quamvis non ornen*
c u r , habet aliquid terribile magnitudo crinium_ in
barbaris ,& FLAvus color iplbrum quafi bellum mina*
tu r , qui color cognatus esc fanguini.
( 12 ) Martial. Lib. X I V . Epigr.iy6.
Sum figufi lufus R u F 1 perfona B A T A v t ,
Quæ tu derid e s , hæc timet ora puer.
Calpurn. Flacc. declam. 2. Sua caique genti etiam
facies manet. Rutili funt Germanice vulcus & flava
proceri tas.
( 1 3 ) Süius Ital. Lib. I I I . v/ü<5qG¿
Át tu tranfcendes Germanice, fa fla tuotum
j ju e r A u RI c o M o præformidate B a t A v O»
( 1 4 ) Diodor. Sicul. L ib .V cap. 28. Cefariem non
modo natura gerunt ru fam , fed arte quoque nati*
varo coloris proprictatem augere ftudent : Calci»
enim lixivia capillos la v en t , eosque a fro n te ad ver-
ticem , atque inde ad c e rv ic em , ut go magis finÇ
con fpicui, rétorquent.
( 1 5 ) M a r t .L ib .V I I I . Bpig-23-
Mutât Latias fpuma Bacava Comas,
l ib . X I V . Epig. 26.
Caustica Theutonicos accendit fpuma capillos,
Valerius Max. Lib. I L cap. i . No Sumraa cum
diligencia capillos ciñere rutilandi.
( I d ) Herod.Hift.Lib. IV .f0 l.y 4 i- Sæ peetiamRo -
roano cultu dep ofito , veftem Germanicam mduebat,
atque in eorum fagulis, argento variegatis, confpi*
ciebatur: etiam F l a v a m Capici c æ s A r i e m im*
ponens ad modum G e r m a n iæ t o n s u r æ .
( 1 7 ) O v ii. amor. L ib .I . E le g .X lV v fU 45.
Jam tibi captivos mitcet Germania crines 3
Culta triumphatæ muñere genti» eri»,