MLéÁ
l î p
í|í|Y
íi*! fiiiji
/ fit
z y , naa deeze plegtigheyd volvoerd
w a s , onder eene goede w ach t, weer
te rug naar hun v erblyf gebragt; alwaar
z y als opgeflooten hun leeven
in eene vadzige ledigheyd nevens
hunne vrou en kinderen fleeten. T e r -
w y l alles,ondertuslchen op den naam
van deezen ingebeelden K o n in g , door
des zelfs Groothofmeester zo o in
ftaat- als krygszaaken op eene gansch
onbepaalde w y z e verricht wierdt. Pipyn
nogthans, hoewel hy deeze hoog
e bediening als b y eene vastgean-
kerde erfvolging ( i ) bezat, bevroed-
de echter wel van hoe groot een go-
wigt het was de uytvoering van dit
200 ftout en door hem voorgenoome
beftaan door den Paus te doen
goedkeuren, en nam des den Bisichop
(2 ) Bonifacius in den arm,
als wiens gezag althans Z o o groot
a an ’t Pauslyke H o f was.
En zekerlyk, die voerde den hem
aanbetrouwden last, door den naar
Rome gezonden Priester Lullus, Z o o
w e l u y t ; dat de P au s , verftaande
hoe op de voorbeichreeve w y z e
flechts de naam b y de tegenwoordig
e Franlche K o n in g en , doch de
daad en het vermoogen by hunne
a u læ , pro u c v id e b a tu r , e x h ib e b a t , n ih i l aliud p ro pri!
p o s fid e r e c , quam unam præ p a rv i redicus v illam ,
in qua d om um , e x qua fám u lo s fib i n e c e s fa r ia ministrante
s a tq u e o b fequ ium e xh ib e n r e s , p au cæ nu-
m e ro fita c is h ab eb a t . Q u o cu n q u e cun d um e r a c , ca r p
e n to ib a c , q u o d b u b u s ju n tt is & b u b u lco ru stico
m o r e ag en te t ra h c b a tu r : fic ad p a la t ium : lie ad pu b
licum p o p u li fui co n v e n tu r a , qui annuatim o b re g n i
u t ilita tem c e le b r a b a cu r , i r e , f ic domum red ire fo lc -
b a c . A t regn i adminiscrationem & om nia quæ v e l
d om i v e l fo r is ag en d a a c d isp onend a e r a n t , p ræ fe
t tu s aulæ pro curab ac.
( 1 ) Eginhart. in v ita Caroli M . fo l. 434. Q u o o ffic
io tum cum H ild e r ic u s d e p o n e b a c ii r , P ip in u s
p a te r K a ro li reg is jam v e lu c hæredicario ju r e fu n g e -
b a tu r .
( 2 ) P . D an ie l H i fl. de F ran c , tom . I. p a g . 362.
II s'engagea donc à propofer l’affaire au Pape (ff luy envoya
pour ce fu je t un prestre nommé LuUe , qu'il chargea
d'une Lettre contenant diverfes difficultez, U y
a beaucoup d’apparence que ces affaires fecretes estoient
celles dont-il s’agit, (ffc.
Hamelenfe Cbron. fo l . 508. I s te P ip in u s p rin c ep s multum
d ile x ic beacum B o n ifa c ium , e o q u o d p r i m i t
o s JÜVI T EUM CONGREGARE REGNUM E T
Groothofmeesters was , eyndelyk
verklaarde het gevoeglyker te weezen
, dien Koning f t ) te noemen, die
het vermoogen in handen hadt, dan
den zulken, die van het zelve ontzet
was.
D it fcheen g en oeg om den tegenwoordigen
Kon in g Childerik den I I I . 75‘2.
van den troon ftootende ( 4 ) het
haair te fcheeren , hem en zynen
Z o o n Dirk g e vo lg e lyk in een kloos- '
ter te fteeken, en des zelfs Gro o thofmeester
Pipyn tot Koning te ver-
heffen. D e zalving gefchiedde twee
(5 ) jaaren laater te Soisfons door den 7?2.
Aartsbisfehop Bonifacius, wien men
kort daarnaa, als Beftierder der U y -
trechtfche kerk,
;emeld vindt. En
op wiens verzoe
. dees nieuwe K o -
ning in het tweede jaar; naa h y dèa
Franfchen troon beklommen hadt,
de Uytrechtie k e rk , wier beftiering
h y aan Bonifacius, hangende het g e fchil
met den Koolfchen Bisichop,
hadt aanbevolen , in alle de voordeelen,
welken z y van z yn e voorouders
eertyds ontfangen hadt, door deezen
(6 ) gunstbrief bevestigde.
Pipyn doorluchtig H e e r , Koning
der Franken, hy aldien wy de gebeden
E J I C E R E H i l d e r i c u m luber tutE , & efioemi*
natum.
( 3 ) Ann al. rerum Franc, quæ a Pipino (ff Carolo M .
gesta f u n t , ad ann. 749. E p Z a c h a r ia s P a p a mandav
ic P ip in o , u t m e liu s e s fe t ilium re g em v o c a r i , qui
p o te s ta tem h a b e r e c , quam i l lu m , q u i fin e r e g a li
p o te s ta te m a n e b a t , u t n o n co n tu rb a r e tu r o rd o .
( 4 ) D e Majoribus domus Libellus e x editione du Chefne
tom. I I . fo l. 2. D e to n fo ig i tu r F l i ld r ic o , & in
m o n a s te r io d e tm fo , m o x F r a n c i P ip p in um fib i r e g
em conilicuunc.
( 7 ) Eginb. A nnal. ad ann. 7 50 . H o c an n o fe cu n dum
Rom an i p o n t ific is I'anttionem P ip in u s r e x fr a n co
rum appellacus e st ; & ad hujus d ign ita tem h o n o ris
Linttus fac ra u n t t io n e manu fan ttæ m em o r iæ B o n
ifa c ii A r c h iep is co p i t t m a r ty r i s , & mo v e F r an c o rum
elev acus in fo lium re g n i in c iv ic a te Su e sfiona.
A nnal. Metenf. ad ann. 750. E x c o n fu k u B e a t i Z a -
ch a r iæ P apæ urbis R om æ P ip p in u s P r in c ep s a B o n e -
fa c io A r c h iep is c o p o u nt tu s r e x F r an c o rum c o n ili-
tuicur.
( 6 ) Hædæ H iß . fo l. 36, P ip in u s R c x F ran c o rum
v ir illu s te r , fi p e t it io n ib u s S a c e rd o tum in om nibu s
non neg amus D om in um e x in d e re c r ib u to rem h ab ere
confidimus : id e o q u e v en e r a b ilis V i r B o n ifa c iu s A r ch
ie -
der Priesteren in alles niet weygerig
zyn, zoo vertrouiven wy den Heer tot
eenen vergetder te bebben: daarom heeft
de zeer eerwaardige man en Aartshis-
Jihop Bonifacius van ons verzogt, dat
ivy zouden willen vernieuwen de bevestiging
der goederen zyner kerke, van
fint Maarten, die op de rivier den Ryn
gebouwd is in de plaats, welke Uytrecht
genaamd wordt, en welke Pipyn ,
K a r e l, o f Karloman aan Sint Maarten
gegeeven hebben. Daarom alles, wat
P ip y n , Koning ( le e s H e r t o g )
der Franken, aan het huys Gods o f
het Bisdom gefchonken heeft, als zyn
de tienden, van de landen, flaaven,
tollen o f koopmanfchnppen, o f uyt wat
hoofde de cynfen aan den Rentmeester
fchynen toe tc behooren, al dat d eel,
gelyk wy gezegd hebben , der tienden
bebben ivy bevestigd aan dat huys Gods
van Sint Maarten , over 't welk wy
den Heer Bonifacius Aartsbisfehop be-
waarder te weezen vergund hebben, zoo
voor ’t kerklicbt als het leevensonder-
houd der A/oniken o f Kanoniken, welken
aldaar de Heydenen tot de Christen-
heyd bekeeren, en volgens de godlyke
harmbartigheyd aan hen , die zy bekeerd
bebhen, leeren, en dat ep den
voet, zoo als de andere Christenen het
Christendom onderhouden en de regelen
fchynen te bevatten , welken onze
voorgangers de meergemelde Pipyn,
Karel en Karloman aan dat huys Gods
by hunne giftbrieven gegeeven, en wy
op eene recht- en redelyke wyze door
onze bevestiging aan het zelve met een
gunflig gemoed vergund en bevestigd
hebhen. D e s weet, op dat dit gezag
onzer bevestiginge beßandiger gehouden
en in de volgende tyden beter bewaard
worde, dat wy beflooten hebben
deezen met het teken onzer hand hier
onder te verßerken.
Het teken van Pipyn , den glori-
ryken Koning der Franken.
Ik PHidmar, hier toegelaß, heb het
overzien en gefihreeven. Gegeeven,
gelyk hy gedaan heeft, in bloeimaand
den 23. dag, in het tweede jaar van
den zelven gloriryken Koning. Gedaan
in 't Pbrstlyk h o f te Hirmere
in des Heeren naam gelukkiglyk.
Naa ’t bekomen deezer bevestigin
g e Bonifacius i n ’t gezelfchap van
( I ) vericheydene Geestlyken iedert
te fcheep den R y n zynd e afgezakt,
begafzich langs de Alkmaariche meeren
naar het thans genaamde Noord-
holland. W e lk gewest in die tyden
nog
c h ie p is co p u s n ob is e x p e d i t , a t co n firm a tio n em de
r eb u s E c c le f iæ fuæ S. M a r t in i , quæ e ft e x t ru t t a in
v i c o , q u i d ic itu r T r a j e t t o , fuper fiuv ium R h en i ea
quæ Pipin us d o n a v i: S. M a r t in o S en K a ro lu s v e l K a-
r o lom a n n u s , r en o v a r e v e llem u s . Id e o q u e q u icqu id
P ip in u s R e x (D ii .v ) F ran c o rum ad ca fam D e i co n c c s -
f ic , v e l ad ilium E p is c o p a tum , ut om nem d e c im am
de terris feu d e m a n c ip iis , au t d e t e lo n e i s , v e l de
n c g o r iis , a u t iin d c cu n q u e a parcibus F is c i cenfus
fp e t t a r c v id e b a tu r , fic u t d ix im u s , om nem d e cim am
Eircem ad ip fam . ca fam D e i S. M a r t in i , in q u a •
B o n ifa c ium A rc h iep is co p um cu fto d em præesfe
co n c e s lim u s & c o n firm am u s , in luminaribus feu in
f tip en d n s M o n a ch o rum v c l C a n o n ic o rum , qui ib idem
g en tile s ad Ch r is tian ita tem co n v e r tu n c & D o mini
n iifc r ico rd ia ip f o s , q u o s h a b en t c o n v e r fo s d o c
e n t , juxca_ q u o d alii C h r is t ia n i , eo rum C h r isd ani-
ta tcm c o n fe r v a n c , t t co ru in p ræ c ep c io n ib u s con cin
e r i , v id e c u r , quæ an te c e sfo re s n o s t ri fæ p e d it t i
P ip p in u s t t K a r o lu s , K a ro lomannu s ad ipfam ca fam
D e i p e r e o rum inftrumenca c o n d o n a v e ru n t ju s te &
ra t io n a b ilite r nos p e r n o s tram c o n f irm a t io n em , ei
g r a ta n t i an im o co n c e s iim u s v e l co n fìrm a v im u s . C o -
g n o s c ic e , & uc h æ c a u th o r ita s ' con firma cio nis no s træ
firm io r h a b e a cu r , & p e r tem p o ra m e liu s co n fe r -
v e c u r , manus noscræ fign a cu lis fu b te r e am d e c r e v
im u s ro b o r a r e .
S ign um P ip p in i g lo r io fi R e g is F ran c o rum .
W idm a ru s jus fu s r e c o g n o v i & fu b fc r ip fi . D a tum
qu od f c c i t , menfe M a jo d ie X X I I I . an no fe cu nd
o re g n i ipfiu s g lo r io f i r eg is.
A t tum V i rm e r ia p alac io p u b lic o in D e i n om in e
fe lic i te r .
C O m i l ib a l iu s . F i ta Bonif. cap. 1 1 . D ie b u s n o n
mulcis incerpoficis ab a c c e p to fc m inime r e t r a x it i t i n
e r e , fed fumptis fc c um co n v ia to r ib u s na vem ad fc en -
d it a c p er R h en i fluminis A lv e um p e n e t r a n s , n o c turna
poi'Cüum n a v ig io e x q u ií iv it lo c a : d o n e c aquofa
F r e fo n um a rv a in g r e d ic n s , trans fia gnum , q u o d lin g
u a co rum d ic icu r E lin e r e, fo spe s p c r v e n i t , in fe-
cun daque D iv in o g e rm in e lito r a in fp ic icn d o c i r c
u i t , cum q u e p er icu lo fum fluminiim ih arisq u c & in-
g cn t iiu n aquarum e v a fis fe t dis crim en.
R r rr
I »