iïfe;
U s i f e î '’ "
. «ï
Il »
Itll« itdere
hulpbenden derwaart. Zulks de
aangefte de Bevelhebber, mids de in
Batavië woonende ( i ) Saxers thans
afgevallen en des nevens de Franken,
dat zynde aldaar gebleeve Salers, door
veelvuldige rooveryen , het in den
brand fteeken der h u y z en , vervoeren
der inwoonders en het bedryven van
allerhande andere vyandlykheden, de
naastgelege kusten van Gallië met
hunne fcheepen ontrustten , deeze
hem toegevoegde benden , daarom
niet uyt de Batavifche havens, maar
van Boulogne naar dat eyland over-
fch e ep te ,en, aldaar gelukkiglyk z yn de
aangeland, aan ’t hoofd dier benden
zich naar Londen , tegen de
dus verdoorgedronge Schotten, inop-
togt begaf; vervolgens zyne manfchap
in verfcheydene hoopen verdeeld hebbende,
h e e f th y d e o p ro o f loopende
en van een veripreyde vyanden, z yn de
niet min bezwaard door den g e weidigen
ro o f, dan belemmerd door
het groot getal der gemaakte g e vangen
, langs verfcheydene kanten
te g e lyk op ’t l y f vallende, verflaag
e n , midsgaders van den aldus her-
wonnen b u y t , naar h y de verraoeide
krygsknechten daaruyt let ter
verver'iinge hadt toegevoegd , het
overige den inwoonderen dier uyt-
geplonderde ftad doen wedergeeven ;
en alwaar h y des aïs hunne verlos-
fer op eene zeegepraalende w y z e z y ne
intreede deedt. Aldus de rust
van dien oord op zo o vaardige w y s
herfteld z y n d e , is door hem de
onderlandvoogdy (2 ) van Britannië
aan e e n e n Civilis opgedraagen : welken
eenigen meenen niet alleen eenen
Batavier geweest te z y n , maar
ze lfs, mids de gelykheyd des naams,
van den befaamden en door ons hiervoorgemelden
Claudius Civilis a f te
ftammen.
D o ch wat hiervan z y , terwyl
Theodofius aldus de geftoorderust in
Britannië herftelde, befloot Valentinianus
de afvallig gewordene Saxers in
Batavië te b e teu g e len , mids z y met
alleen de Gallifche kusten door hunne
zeefchuymeryen, g e ly k w y g e meld
hebben, dagelyks zeer mer ce-
ly k e fchaade toebragten, maar te ( 3 )
fcheep over de Waa l zynde g e z e t , de
naastgeleege gewesten verwoestten,
en den aldus bekomen r o o f , naar
hun-
370.
ta gjüog g g m m
e o Ammian. Marceli. L i b . X X V I l cap. i8 . G a ili-
c a n o s v e r o tradtus F r an c i & S a x o n e s i i s d e m c o n f
i n e s , q u o q u isq u e e riim pe re p o tu i t te r ra v e l m a r i,
præ dis ac erb is in c en d iisq u e & c a p t iv o rum fu ne rib iis
h om in um v io lab a n t- A d hæ c p ro h ib e n d a , li com am
dcd isfe c fo r tu n a p r o s p c r io r , o rb is e x t rem a d u x cflica-
cisfimu s p e t c n s , cum v e n is fe t ad B o n o n iæ lic iis , qu od
a fpacio c o n t r o v e r fo terrarum angusciis r e c ip r o c i dis-
c inguitur m a r is , accolli h o rren d is æs tibus a d fu e c i, rur-
fu squ e fine u lla n a vigancium n o x a in fp e c iem com p a-
n a r i c am p o rum , c x in d e tran sm e a to lencius fr e to dc-
Atai-îrxnPi-n nv îitlupiTr» rvanoulilam.
CCHeVUll, jü V l iq u c , u. viv-t-uica —
m e r i , e s r c s fu s ten dcnsqu e a d L u n d im um vécu s o p p
id um q u o d A u gu s tam posc cricas a p p c lla v ic , d iv ilis
plm-ifariam g lo b is , adorcus esc v a g an te s hosc ium
v a s ta to r ia s m a n u s , g r a v e s o n e r e fa r cm a rum & p ro p
e r e fu fis q u i v in t t o s h omm es a g e b an t t t PÇCora
p rædam e x c u s f i t , quam tribucavii p e rd id e re milern -
roi. D e n iq u e rescicuca om n i p ræ te r p ar tem ç x ig u am
im p cn fam militibus f e s f i s , merfam d ifficu ltatib u s luis
MtelM C C i ï i ta - .em , fe d O ib k o qua falus fp crari p o -
cu it rec rea tara , in o v an t is fp e c iem læ tisiim u s in-
t ro iit . U b i ad audenda ma jo ra p ro sp e ro lu c c c s lu
c la tu s tu ta q u c fcru tand o c o n ü lia fu tu r i m o ra b a tu r
am b ig u o s , diffufara v aria rum g en tium p le b em & fe -
ro c ien c em immanic er n o n n ifi p e r d o lo s o c c u lt io r e s
& im p ro v ifo s e x cu r fu s fu p era r i p o s f e , c a p t iv o rum
co n fe s fio n ib u s & tran s fu g a rum in d ien s doClius. D e n
iq u e e d it t is p ro p o fit is im p u n ita tcq u e p rom is la de lcr-
to r e s ad p ro c in t tum v o c a b a t , & rau lto s alio s p e r div
e r fa lib e r o com m e a tu d isp er fo s . Q u o m o n itu uc
r ed ie r e p le r iq u e , in c e n t iv o p er c icu s rc ten cu squ e
an x iis c u r i s , C iv ilem n om in e r e t tu rum Bricannias
p ro p ræ fe t t is ad fe p o p o fc c r a c m ic c i, v irum a c r io n s
in g en ii fed ju s t i ten a c em & r e t t i.
(0 ) M . Stoke fo l. 3. v s 2 1 .
' r»cp5cc ©alentíitiflc»
<ßoet ©ccllpn to aß Ijí fonöer üinen/
T u rnien tíDcn to are» fi gljctoge»
è i e N e d e u s A S S E N , cn ö cto ilO cn pogcu
C e »cöcren bic Koomfclje getoclr.
© aec Ucgitirfc op ccn belt
i©ic itcu je c cnbc to an ( * ) an C’’’; acn
©aere |ccpe enbe meniclj m an
T n T nebcrlanb neben Den r»mc.
^ o c to an Iji üocrt met f:re pme
©aer la n t / Dat noclj je rc iß ü aßt.
?enbc fetter in fammigljen g a s t ;
sDie fc gijifclDc cnbc btoongljcn
C e bienen Der ©ocmfcijc tongljcn .
hunne byn aa rontoegangelyke(i) landen
voerden. Des tegen hen zynde
opgetrokken ontmoette h y de zelven
omtrent den R y n , floeg die volken,
ten koste van veelen der hunnen uyt
het v e ld , en zich van hunnen ro o f en
fcheepen meester gemaakt h ebbende,
deedt hy alles, naa geene kleyne moeb
te ondergaan te hebben, in hun land
voor z yn e zeegepraalende wapenen
( 2 ) bukken. Des de noodig geach*
te gyzelaa rs, ter verzekeringe hunner
beflandigere trouwe ontfangen hebbende,
heeft h y d e e z e , g e ly k ook de
te voore door hem overwonne en
langs den R y n woonende D u y t fchers,
niet alleen gedwongen (3)
een goed getal van hunne jon g e
manlchap te le v eren , met welke h y
z y n e verzwakte benden voltallig g e maakt
heeft, maar z e l f daarin t’ hunner
beteugeling eene zwaare bezetting
g e le g d , naa h y v o o ra f langs den
R y n van de Neker tot den ( 4 ) O -
ceaan to e , en des ook in het thans g e naamde
Holland, verfcheydene nieuw
e fterkten, torens, en legerfteden
( 1 ) A im iia n . Marceli. L ib . X X X . cap. 26. Inc er
h æ c tamen c a u te g e s t a , jam c o n v e r fo s a d m e tu en -
dam rab iem S a x o n s fem p e r q u o lib e c in e x p lo r a to
r u e n te s , d c la c o sq u e tu n c a d m a r í t i m o s t r a c -
T u s , qu o rum fp o liis b en e r ed ie ra n t o n u s t i , malefi-
d o q u id em , fe d utili com m e n to p c r em it , p ræ d a ,
r ap to vib u s v i f r a t t i s , e x cu s fa .
( 2 ) P d u lli Dia con i H if t . L ib . X I I . cap. . 8- V a le n tinianus
S a x o n e s , g e n tcm in O c e a n i l i t o r i r u s
t t P A L U D IB U S i N v i i s S I T A M , v ip tu te acque agi-
lic a t c t e r r ib i lem , p c r ic u lo fam R om anis fin ibus erup-
lio n em ma gn a m o le m e d i ta n tcm , in ipfis fran c o rum
fin ibus opprosfic.
( 3 ) Zojiini H if t . L ib . I F . fo l. 74.2. Q u a p ro p te r
m a x im a ju v e n um raulcicudinc tum d c b a rb a r is R h en i
a d c o lis ,- cum de fu b jcdla rum im p e r io R om an o
g cnc ium a g r ic o lis c o l l e t t a , ndm c r isq u e militarib u s
ad fc v ipta :• f ic e o s b e llic is in r eb u s e x e r c u ic , uc ho-
rum militum e x e r c ita c io n is & c x p c r ie n t iæ m e c u , to co
s n o v em an no s n em o T r a n s rh en an o rum fu b je t ta
Rom an is o p id a v c x a r ic .
gefticht en de voorheen ge ftich te ,
die o f vervallen o f verwoest waaren,
herfteld hadt.
( 4 ) Ammian. Marceli. L ib . X X F I I I . cap. 14 . Ac
V a lcn c in ia n u s r a a g n a a n im o co n c ip ien s & u c i lia , R h e n
um OMNEM a R h x t ia rum e x o rd io A DUS QUE f r e -
■r A L E M OCEANUM, m a gnis mo libus com m u n ie b a t ,
c a s t r a e x to llcn s altiu s & ca s te lla curre sque adfiduas
p e r h a b ilc s lo c o s & o p p om m o s , qu a G a liia rum e x -
tem licu r longiCLido, non numqu am e tiam ultra flumen
a d i fic i is p o fitis fubradcRs b a rb a ro s fines,
D o o r het overlyden van Valentinianus,
’t gene v y f jaaren daarnaa -----
op den (5 ) zeventienden van Slacht-
maand v o o rv ie l, zag zich z y n Hal-
vebroeder Valens van geen k le yn
rugfteunzel on tze t, mids h y , door
Valentinianus ftraks b y den aanvang
Van des zelfs regeeringe tot zyn en
( 6 ) Ryk sg en o o t verklaard z y n d e ,
de beftiering der Oosterfche ( 7 ) g e westen
op zich genomen, en federt
tot deezen tyd toe ze er zwaare oorlogen
, met vericheydene uytkomften
, eerst tegen de (8 ) Pe rlen, en
federt tegen de opg eto o g e Gotthen
gevoerdiiadt.
D e e z e v o lken , door de Hunhen (9 )
voorheen u y t hunne oude woonfteden
gejaagd en vervolgens o v er den
Donauw v lu g tig , waaren door V a lens
in Thra cie ( lo ) met de w o on
geplaatst; d o c h , deeze weldaad iedert
v ergeeten de, en de naastgelege R o meynfche
wingewesten door ( 1 1 )
hun-
( 5 ) Pa u lli Diacon. H i f t . L ib . X I I . cap^S. E x a n i -
rao licac e aucem n im ia t t manu um p la u fu v e n a c o r p
o r is r e c ifa & p lu r im o e rum p en te ia n g u in e .................
v o c e amisfa fe n ili in te g e r e x fp ir a v ic . . . . an n o ætat
is q u in q iia g eCm o & q u in c o , C o n fu la tu G r a t ia n i t t
E q u ic ii d e c im o q u in c o K a len d a s D e c em b r is .
( 6 ) Zofimi H if t . L ib . I F . fo l . 734 . V a le n te r a fra*
t rem d e l ig i t , racus h u n c om nium iib i fidisfimum f o r
e ; ilium ig itu r Im p e r ii co n fo r c cm adpeilac.
( 7 ) Ibidem fo l. 73 5 . V i fum esc V a le n t in ia n o , d iv ifo
cum fr a c r e .im p e r io , cu ræ q u id em illiu s O r ien tem
ad Æ g y p tum u squ e B ith yn iam q u e a c T h r a c iam p er -
mie te re.
( 8 ) Ibidem fo l. 742- D um h ic r e rum ad O c c id e n tem
fla tu s e sfe c ,• V a len s Im p e r a to r c o n t r a P er fa s
in O r ie n tem , q u o t e n d e b a c in i c io , fe pa ra t.
( 9 ) P a u lli Diaconi H if t . L ib . X I I . cap. 13 . E a
tem p e s ta te g en s H u n n o rum , diu in p ro pr iis & in*
ac c e sfis c la u fa m o n c ibu s r ep e n t in a rab ie p e r c ica
e x a r fic in G o th o s e o sq u e co n tu rb a to s ab anciquis
fe d ib u s exp u lic,
( 1 0 ) Ibidem cap. 14 . G o t h i , tranfito D a n u b io fu-
g ie n c e s , a V a len c e fin e u lla fccderis p a t t io n e fu s c ep -
ti f u n t , t rib u en s e is ter ra s T lu 'a c ia rum ad habitan*
dum.
( 1 1 ) Ibidem. B a rb a ri n am q u e , c um T h r a c ia s te-
n u is fe n t , lic en c e r R om an o rum v a s ta b a n c p r o v in c ia s ,
d ep o p u lan te s v ic in a s c iv i ta te s .
L l l 2 '■
At.'iái
V»i!ir
'. . t .
I I -
í í t í "i