en Heva (i) geweeft zyn, W ie r kinderen
, kindskinderen, achterneeven
en verdere afdaalende naakomelingen,
naarmaate hun (2 ) geflacht vermeer-
derde en in getal toenam, zich ook
ter kostvindinge meer en meer van
een yerlpreid, en dus eyndelyk de g e heele
bewoonbaare oppervlakte des
aardbodems bevoikt hebben.
D e ongehoorzaamheyd dier eerfle
menichen nogthans hadt hen en alle
hunne naakomelingen aan veelvuldige
elenden onderhevig gemaakt, en daarenboven
eene inwendige verlokkende
g enegenheyd tot alle quaad aangezet;
door welke temet alle vlees (3 ) zo o daanig
bedorven w ie rd t, dat G o d ,
Schepper der menichen, eyndelyk be-
flo ot(4) die alien door eenen algemeenen
Zondvloed naa de werreld omtrent
(5 ) zestienhonderdzesenvyftig
jaaren geftaan hadt, te doen omkomen.
Van zo o fehriklyke ftrafheeminge is
N oach (6) nogthans, z y n e v ro u , en
Zyne drie zoonen S em , Cham enja-
pheth, nevens hunne vrouwen de alge-
meene verdelging door een door hem
gebouwd ichip o f arke genadiglyk ontdooken;
en dus is iedert door Noach
en Zyn e naakomel ingen de weer d roog
gew o r d e werreld v o o r de twe ede
maal ( 7 ) bevoikt geworden.
G e ly k nuSem deStamvader derls-
raelieten, en b y g evo lg e ook eyndelyk
van den 200 lang beloofden Heyland
des gevallen menschdoms geweest is .
Z o o hebben Japheths naakomelingen
(8) de eylanden der vo lken , door welken
de (9) Geleerden Europa v'erftaan,
en des o o kD u y ts ch lan d ,’t gene van
het ze lv e Zoo g ro ot een deel uytmaakt,
alom bevoikt. W a n t naa des zelfs naakomelingfchap
zich eene w y l tyds met
de w o on (10 ) in A z le hadt opgehou-
d en , en ftaande dat verbly f aldaar merk
elyk, in getal was toegenomen, is die,
’ t z y u y t lust om nieuwe en vrugtbaare-
relandenNoordwaart op te z o e k en , ’t
z y dat de zelve door andere barbaarfche
volken van achter den rug gedrukt
w ierdt, eyndelyk längs Schitie tot in
Europa temet w yde r en w yde r doorgedrongen
, en waarom het aldus
bevoikt g ew orde Duytschland b y
de Grieken eertyds onder den naam
van ( 1 1 ) Schitie niet alleen bekend,
maar dier inwoonderen taal daarenboven
met oneyndige Schitifche woorden
( 1 ) Lib. Geñef. ca p .lH . v fu i . Adam vero cogno-
vic uxorem fuam Hcvam , & concepit & pepe rit Cain.
(2 ) Lib. GeneJ. cap. H I . vfu i . Cumque cæpiiîenc
homines mulciplicari fupe^ terrain , & filias pro-
c rca flen t, videntes filii De i filias hominum quod ef*
fent pulchr®, acceperunt fibi uxores eX omnibus
quas eicgeranc.
(3 ) Lib. Genef. cap. H I . vfu 12. Cumque vidifiet
Dcus terram efle corruptam, omnis quippe caro cor-
ïuperat viam fuam fuper terram.
(4 ) Lib. Genef. cap. H I . vfu 13. Dixie ad N o e : finis
univerf® carnis venic coram me : repleta eft terra
iniquitate a fa cie eorum, & ego difperdam eos
cum terra. Ibidemcap.HII. vfua^. Ec delevicorancm
fubftantiam, qu® erat fuper terram ab homine ufque
ad pccus cam reptile quara volucres c c e li, & deleta-
func de terra : remanfic autem folus N o c & qui '
cum eo erant in area.
(y ) Petavii ration, temp. pan. I. cap. 1 pag. 2. An--
nus ab rerum exordio i6 jö tunc agcbatur.
(6 ) Lib. Gemf. cap. 'H I I. vfu i^. In articulo diei
iliius ingrcfTus & N o e , & S em ,& Cham, & Japhecb,
filii ejus ,u x o r illius & tres uxores filiorum ejus cum
eis in area.
( 7 ) Lib. Genef. cap. IX . vfu 19. Tres ifti filii N o e ,
& ab his dilTeminaturn eft omae genus hominum fuper
univerfara terram.
(8 ) Lib. Genef. cap. X . vfu y. E t ab liis divific
funt infui® gentigm_ in regionibus fu is , unuíquil'
que fecundnm linguam fuam & familias fuas in natio-
nibus fuis.
( 9 ) Ditw o rdt w ydlo op ig b ew e e z en , door Jofe-
phus Lib. I . Antiq. Judaicarum cap. 8. Arias Mon-
tanus in Pbaleg. Bochartus in Phaleg. Lib. I I I . Ha-
drianus Juniiis in Batavia cap. os.
( 10 ) Chron. Carionis Lib. IH . pag. 6ay. Valde erg
o confentaneum e f t , has gentes primas & ve-
tuftiífimas fedes habuifle in A fia , indeque paulatim
Eroceififle in Europam, feu quod Perègrinationi-
us deleétarentur, inquietati n a tu ra , feu quod
terras quærerent uberiores , & opulentiorcs , feu
quod a tergo urgercntur a barbaris genribus muki-
tudine infinitis, natura fe'ris , lingua, d iv erfis, qua;
per vailiflìmas illas Orientis ad Boreara folitudi-;
nes aiTidue vagantur ac fedes fubinàe transferync¿
migrationibus turbulentiffimis , ficut oftendunc
Tartaric® in ACam minorem & Europam itrumipnes.
( 1 1 ) St'rabon. Geograpb.Lib. XI. f o l 'yof. Veteres
Græcorum fcriptores univerfos feptentrionales S c x-
THARUM & Celto’ScYTHARUM nomine affecomnt.
Plutarcb. in ■ vita Marii cap. 20. Quidam ferunt
Celticam terram propter magnitudinem regionis
ab extremo mari a fcptentrionalibus climatibus
ad orientem verfus Mæotim fluvium con vc r fam ,
Ponticam Scythiam a ttin g ere , & hinc gentiuni
commiftionem faélain effe : hos non «no ímpetu
.
den (i) alsnog doormengd is : beteke-
nende dus, b y voorbeeld, het woord
SCHIXEN in de taal der Duytfchers e e n
e n p y l n y i w e r p e n , A o o i welke boog-
behandelinge men w eet, dat de Schiten
boven alle andere volken ( 2 ) vermaard
waaren. Daarenboven Zoo komen de
ruuwe Zeden der oude Du y tfch e rs,
welken tevoore zelfs al een (3) gedeelte
der Perfifche volken uytmaakten,
met die der Schiten geheel overeen.
E n z e k e r ly k dat alle de längs Schitie
in Duytschland gekomene inwoonders
van eenen S tamvader afdaalen, bevestigen
de g e v o lg en ; want hoe is’t anders
m oogelyk dat (4) de oudeingezee-
tenen van Duytschland , niettegen-
fta an d ezyin Zoo veele volken onder-
fcheyden waaren, echter allen de ze lfde
geftalte, en meest ook de Zelfde
hoofdzeden m et den anderen gemeen
hadden, b y a ldienzy niet uyt den zelfden
ftronk waaren voortgelprooten, o f
w e l door het aangaan vanhuuwelyken
met andere vreemde volken verbas-
taard, o f d o o r ’t geweld (5 ) der wapenen
overftroomd geworden.
Invoege z y hunne ondericheydene
naamen van K a x x e n , U s i p e e x e n ,
B r u k x e r e n en veele anderen, door
welken de ondericheydene bewoon-
ders van Duytschland van den anderen
onderfcheyden waaren, niet van
vreemde o f van elders opgekomene
barbaarfche volken ontfangen hebben,
maar zullen die aan ieder ftnaldeelinge
o fvan haaren byZonderen Stamvader,
o f van eenen uytmuntenden held u y t
de haaren, o f van de eene o f andere
g ew o o n te , o f ook van het land z e l f ,
’ t gene z y bewoonde, -«.'aarichynlyk
z y n opgekomen.
H o e ’t z y , de voo rg em eldeK a tten ,
z ynd e fterk ( 6 ) vanlighaamen, g r o f
van gewrigten, ftuurs van gezigt en van
eene wonderbaare dapperheyd des ge-
moeds, bewoonden eertyds die g ewesten
, w elken thans ( 7 ) Hesftnland g e naamd
z y n , en ( 8 ) geenszins zo o vog-
tig o f moerig dan de andere landfchap-
)en van Duytschland waaren; mids van
letHerfinlichebosch (9) afzich gefta-
dige heuvelen verhieven, doch die
allengskens verder en verder loopende
wederom verminderden.
En h o ewe lm en by T acitus (10) vindt
aangetekend, dat z y in hoogachtinge
hielden engaarn diegenegehoorzaam-
d e n , welken z y tot eenige Over-
heyd verheven hadden ,200 weet men
echtu
, nec continuo, fed quolibet anno veris tempore
fedibus reliais , ultra femper progrediendo
vix longo tempore vi belli fedes fibi & folum
parare. Quapropcer fìgillatira multa nomina cum
habeant, C e l t o s c y t h æ communi nomine ap-
pellantuv.
PliniusHifi. mtural Lib, IH . cap. 2y. Scythanim
noracn ufquequaque ti-anfic in Sarmacos acque
G e r m A NOS nec aliis prifca illa duravit appellar
lo , quam qui extremi gentium harum ignoti pro-
p e cæteris morcalibus dcgunt.
./^entin. L ib .I . cqp.y. Pars Germani® in confinio
Auftri® & Ungari® S c y t h i æ nomen eciam nunc
recinet. te voeeten bet Eyland S c h u t t .
Grotii proleg. a i Script. Gotbicos pag. i8 .
Scythicam linguam raacricem effe Germanie®, cujus
pars Suedica ac Norwagica multa fu n t , qu®
credi jubeant .• primum ipfum S c y t h a r u m no-
inen Sagittarios fignificans, quo illi armorum genere
cætens præftabant.
(2 ) Chron. Carion. Lib. IH . pag. 625. Græci univerfos
uno nomine Scychas nominarunt, ficut nos
hodie Tartaros. E t haud fcio an non fit G e u m a -
N i c u M vocabulum S c y t h a . Sic enira iaculaco-
rem leu Sagittarium Saxones vocant. Scyth® vero
pro armis plurimum arctibiis utuntur.
(3 ) Herodotus L ib . I. cap. l a j . in fin. ¿aa« Ì ì
Tlspffiii sm hiSsIlavÙiec?\aioi AvìpHTiaToi, FipfiavtDi. alii Per-
f® hi funt Panthial®i, Dcruli®i, G e r m a n i ! .
(4 ) Tacit, de morib. Germ. cap. 4. Jpfc eorum opi-
nionibus a c c e d o , qui Germani® populos iiullis aliis
aliarum nacionum connubiis in f c a o s , propriam vw
finceram & tantum fui fimilcm gencem exftitis*
fc arbitrantuv. Unde habitus quoque corp orum,
quamquam in tanto hominum numero, idem omnibus.
( j ) Tacit, de msrib. Germ. cap. 2. Ipfos Germanos
indígenas credideriin, minimeque aliarum gentium
adventibus & hofpitiis mixtos.
(6 ) Tacit, de morib. Germ. cap. 30. Duriora genti corp
o r a , ftr ia ia r tu s , minax v u lta s& major animi vigor.
( 7 ) Klaas Kolyn vs 24.
m t íícf f iA S S E N imi» g d iiiu vm f c .
(8 ) Tadt. de morib. Germ. cap. 30. Ultra hos
C a t t i iniciuin fedis ab Hercynio'falcu in ch oan t,
non ita effufis ac paluftribus locis ut cscer® Ci-
vitates , in quas Germania patefcit.
(9 ) Ibidem. Durant fiquidcm C o lle s paulacimque
rarcicunt, & C a t t o s fuos fakus Hercynius profc-
quitur fimul atque deponit.
_ ( io ) Ibidem Mukum ( u t inter Germanos ) ra-
tionis, & folerti® pr®ponere e l e c t o s , audire
PK.*P OSITOS &c.
A 2