Illi P
I».
l«::P
.af 'I
#1.1
' I
dees weer van Adela, welke ( i ) de
Dochter van den voorheen naar lerland
vervoerden jongen Kon in g p/t"
gobert den II. en des ook de Nicht
van den tegenwoordigen Koning
Childerik den I I I . was.
Naa Gregoor zyne jeugd ten Hove
en in het leeren derlees- en fchryfkun-
de hadt doorgebragt, was hy eyndely
k , den ouderdom van veertien o f
vyftien jaaren bereykt hebbende, in ’ t
jaar zevenhonderdtweeentwintig z y ne
voorgemelde Grootmoeder Adela
in de A b td y , welke z y omtrent
Tr ie r g e ftich t, en in welke z y , w e duwe
geworden zynde , het geestly
k gewaad aanvaard hadt, op eenen
tyd komen bezoeken , als ce voorgemelde
Bonifacius zich ook aldaar
bevondt. Zulks de jong e Prins by
dat voorval eenige hoofclftukken der
g ew yd e fchriften ftaande het maal
voorlas, en die door Bonifacius met
eene zo o zielroerende geleerdheyd
hoorende uytleggen , ftraks in zo o
(2 ) groote genegenheyd tot den zelven
ontftooken wierdt, dat hy van
z yn e Grootmoeder v e r lo f verzog t en
ook eyndelyk, hoewel niet dan naa
eenen langen tegenftand , bekwam ,
orn zich onder des zelfs beftiering te
ftellen: zulks hy dien Geloofsverkondiger
in die zwaarwigtige bediening
niet alleen federt alom v er ze ld e , maar
z e l f geestlyk wierdt en dus eyndelyk
, g e lyk w y gemeld hebben, tot
Bisfchop der Uytrechtfehe kerke is
in g ew yd , doch van welke h y niet
ftraks kon in bezit raaken, mids
Hildegarius , Bisfchop van Ko len ,
zich u y t al z yn vermoogen tegen
des zelfs opvolginge aankantte. Op
wat gronden dit nu gefchied z y , kan
niet beter dan uyt deezen b rie f worden
(3 ) afgemeeten, welken Bonifacius
deswege naamaals aan den Paus
zondt.
Adn den zeer eerwaardigen, be-
minbaaren, en met de Apostolifche
waardigheydbevoorrechten Heer, Steven
Pans wenscht Bonifacius, de geringe
Afgezant der Algemeengehovige
en Apostolifche kerke in Duytschland,
de gewenschte Uefdeszeege in Christus.
Ten tyde van Sergius, Pans des Apostolifchen
Stoels, is zeker Priester van
eene wonderbaare onthoudinge en heylig-
heyd, zynde een Saxer van afkomst,
met naame TTAillibrord, o f welke ook
anders Klemens genaamd wierdt, by de
kerk
n e c o n v i t tu s , co n fe s fu s e f t , quia n o n polTet fa c e re .
S an t tu s v e r o aie B o n ifa c iu s : v is f i l i , u t e g o cibi
d ic am : v o l o , in q u i c ; tu n c B .B o n i fa c iu s ; r e p e t e , a i c ,
a b e s o r d io le t t io n em tuam & d is c r e te le g e . Q u o d
d um fa c e r e c , e x o r fu s e ft fan ttu s M a g is te r & cla ra
v o c e coe p i t p r a d ic a r e & M ac ri & om ni fam iliæ .
( i )X DTxip-.lio. ma A d u ls in A/c»ati.-s. SOSf. ordinis Sc t. . BDened.
Sxcid. I I I . part, i . f o l . 532 . A d e la in C h r is co D om in
o S a c ra ta ab b atis fa D a g o b e r t i , r e g i s q u o n -
fan ttu s p ræ d ica c io n e ra fuara , n o le n s ab c o u lt ra
d is ju n gi iv ic ad a v iam fu am p ræ d ittam A b b a tis fam
v en e r a b ilem A d d u lam , dic en s fe v e lie cum h om in e
p e r g e re & ad d is c en d o s d iv in o s lib ro s d ifc ip u la tum
ejus fu b ir e . A t ipfa ca rn a li a ffe t to c o n r t r i t t a , ili-
c o rep u lit eum t tom n im o d i s h o c fie r i p o s fe r e n u it :
q u ia u t iq u e n on m ^ fe c h om in em n e q u e q u o irec.
S ed fic u t fc r ip tum e ( i,a q uæ multa non potuerunt e xjiln -
guere caritatem, p a e r G r e g o ñ u s in p ro p o fico fu o p cr-
m a n f ic , & d ix it ad A d d u lam av iam fuam : ¿Si n o n
v is m ih i dare equ um uc equica re p osfim cum e o p e dibu
s ambulando ab squ e d u b io v ad am cum ilio . S ic
e rg o a lte r c an d o d e ig n o to ic ine re diutius disccpca-
b anc ad in v ic em : fe d tandem p ræ v a lu ic ca rita s
e le t t i p u er i G r e g o r i i , & uc dignum erac ca rn a lem
am o r cm v ic i t d ile t t io fpiricalis. V id e n s e rg o fám u la
D e i A d d u la , q u ia p ru d en s e ra t fem in a , animum
in flcx ib ile ra p u e r i d ed ic illi p u ero s & e qu o s & dimific
e um ire cum S a n t to m a g is tro in o p u s q u o d com p lc -
v eru nc fimul usque ad S an t tum M a r ty r ium ejus.
( 3 ) M ira i Codex dm . piar.
indo ” ” ’
DAM P i L i A . C um pervu lg a cum n o cumque b o n is
om n ib u s fit quemadmodum n o s m o n a s te r ium in v illa ,
q uæ dic icu r p a l a t i o l u m , in r ip a p o iltum fiuminis
M o fe llæ t tc .
( 2 ) Ludgerus in v ita Gregorii cap. 4 . Q u æ prædi-
ca c io e x 'q u o fo n t e p ro c e s le r ic , c la re t in c o n v e r f io n
e G r e g o r i i in g cn io li p u er i & fa g a c is , quia n o n ab
h uman a fa c u n d ia , quæ fr eq u e n te r ad cempus delu-
d i t ; fed c x Spivitus S an t t i g r a t ia , fecu nd um promis-
fum E v a n g e l i ! , in mo d um fluminis aquæ v ivæ dc
v en tr e fiu x ic d o t to r is : t t c o r prudens a c d o c i le p u e r
i G r e g o r i i canta v ir tu te & v e lo c it a t e p e n e t r a v i t , - - . r¿
u t ad unam in co g n iti carenus ma g is tr i c x h o r c a t io - rando a c d ilig e n d o D o m in o , , _ _
n em & prædicac ion cm o b liv is c e r c tu r & p a ren tum & p ræ d i to , S tep h a n o P a p æ ,B o n i fa c iu s e x ig u u s le g a tu s ,
p a triæ . Jpfaque h o ra , dum co in p le s fe c m a g is te r v e l misfus G e rm an icu s C a ch o licæ , & A p o s to lic a ;
tom. L fo l. 13 . V e n e -
A p o s to la tu s p r iv ile g io
kerk der Heylige Apostelen gekomen,
welken de voornoemde Pans tot Bisfchop
heeft ingewyd en naar de kusten
melden Bisfchop Klemens , tegen het
recht, aan, en beweert dat die hem toc-
behoort, ter oorzaake van de gronddcr
Noordzee gezonden, om het nog flagen van zeker door de Heydenen
heydensch zynde Hriefche volk bet geloof
le preeken. JT^elke naa vyftig jaaren
preekens het voorgenoemde Hriefchc
volk voor het grootße gedeelte tot het
Christengeloof heeft bekeerd, dc Afgoden
en hunne tempelen verwoest, kerken
gebouwd en eenen Bisjchoplyken
f o e l en kerke tcr eere van den Zalig-
maaker in zekere plaats o f f o t , ’t gene
Uytrecht genaamd wordt, oprecbtende
is by in dien f o e l en die -kerke onzes
Zaligmaakers, welke hy z e l f gcficht
hadt, prcekende, tot zynen zeer hoogen
ouderdom gebleeven; beeft eenen Me-
debisfihop tot waarneeming van den
dienst nevens zich aangefeld en is ten
laatfen, zyne dagen in eenen hoogen
ouderdom eyndigende, naar den Heere
in vreede vertrokken.
Karoloman , Prins der Franken ,
beeft my dierhalve dien f o e l aanbevo-
Icn om aldaar eenen Bisfchop aan te
fle llen , cn in te wyen; ’t gene ik gedaan
heb.
Dan thans maatigt zich de Bisfchop
van Kolen den f o e l van den voorgevoorheen
verwoest kerkje , ’t welke
TTlllibrord op zyne komfle geheel ver-
nictigd vondt, en door zynen eygen ar-
beyd van den grond a f weer opgebouwd
en ter eere van het Heylige kruys ingewyd
heeft.
Hierby brengt hy nog' in , dat door
den ouden Franfchen Koning Dagobert
het flot Uytrecht met dat verwoeste
kerkje aan het Keulfche Bisdom onder
voorwaarde gegeeven i s , van dat de
Bisfchop van Kolen het Hriefihe volk
tot het Christengeloof moest bekeeren,
en dus hun geloofspreeker zyn; ’t gene
hy niet gedaan heeft. Hy heeft niet
gepreekt, hy heeft het V r ie fh e volk
tot het geloof niet bekeerd; maar het
jUriefche volk is Heydensch gebleeVett
tot dat de eerwaardige Sergius, Paus
van den Roomfchenßoel, den bovengemel- .
den dienstknecht Gods, Bisfchop UHU-
librord, oni aan ’t voorgemelde volk het
geloof te preeken, gezonden heeft, en
welke ook dat volk, gelyk ik hiervoore
gemeld heb, tot het Christengeloof bekeerd
heeft.
E n
R om anæ e c c le f iæ , o p ta b ilem in C h r is c o C h a r ita t is S a -
lu tem .
T em p o r e S e v g ii A p o s to iicæ fed is P o n c if ic is , v en ic
ad limin a S S . A p o s to lo rum P r e s b y te r quidam miræ
ab ftinenc iæ t t f a o t t i c a c i s , g en e r is S a x o n um , n om in e
W i l l ib r o r d , & a lio n om in e C lem en s v o c a tu s , qu em
p ræ fa tu s P a p a E p is co p um o rd in a v it & ad prædican-
d am p a g an am g en cem F r e fo n um , transmific in lit -
to r ib u s O c c a n i o c c id u i.
Q u i p er q u inq u a ginta annos præ dican s præfa tam
g e iic cm îr e fo n um m a x im a e x p a r te co n v e r t it ad fid
em C h r is t i , fan a t t d e lu bra d e f t r u x i c , t t e c c le fia s
co n ftru x ic tt, fedem E p is co p a lem t t e c c le fiam in h o n
o r e S. S a lv a to r is co n f t ic u cn s , in l o c o t t ca s te llo
q u o d d ic icu r T r a je t tu m , & in ilia fed e & e c c le fia S.
S a lv a c o r is , quam c o n f t r u x ic , p ræ d ican s u squ e ad deb
ilem le n e t tu tcm , p e rm a n f i t , t t fib i C o e p is c o p um
ad miniscerium imp lend um fu b f t im i t , & finitis lo n -
pæ væ vicie d ie b u s , in p a c e mig ra vic ad D om in um .
1 rmc ep s aucem F ran co rum C a ro lom an n u s com m e n dav
ic in fed em illa in ad co n r t i tu e n d um , t t ord in andum
E p is c o p um , q u o d & fe c i.
N u n c aucem C o lo n ie n lis E p is c o p u s , illam fedem
præfa ci E p is c o p i d e m e n t i s , a S e rg io P ap a o rd in a ti
lib i u fu rp a t, & ad fe percine re d i c i t , p ro p te r fu n d a m
enta cujusdam d e s t ru ttæ a p a g an is E c c le f io læ ,
quam W illib ro rd u s dirucam u fq u e ad fo lum , in C a s te
llo T r a je t t o r e p e r i t , t t eam p ro p r io la b o r e a fu n d
am en to c o n f t r u x ic , & in h o n o r e S. Crucis ( * )
c o n fe c r a v it .
E c r e f e r t , q u ia ab an timio r e g c F ran c o ru ra D a -
g o b e r ch o C a fte llum T r a j e à u m , c u m d e ftru t ta e c c le fia
, ad C o lo n ie n fem p a ro ch iam donacum , in e a
co n d ic io n e fu i s f e t , uc E p is c o p u s C o lo n ie n fis g e n tem
F re fo rum ad fidem C h r is c i c o n v e r t e r e c , & e o -
n im p ræ d icaco r e s fe t : q u o d & ip fe n on fe c ic . N o n
p ræ d ic a v ic , n o n c o n v e r t it F r e fe o s ad fid em C h r i f t i ;
fe d pag ana manfic g en s F r e fo rum , u fq u e qno v e n e -
randus P o n t i f e x R om anæ fedis Se rg ius fu p rad ìt tum
Se rvum D e i W illib ro rd um E p is co p um ad p ræ d icandum
fu p rad it tæ g e n t i cran.smific, q u i illam g e n tem
, uc p ræ fa tu s fu m , ad fidem C h r is c i c o n v e r t it
Ec
(* ) Miraus heeft van dcn Heiligen Maa rten, docb àat
p y d t tegen de Hijlo ri, en is beter zoo als bet bier geileld en
by Beka gevonden ivonlt. Qq qq