feri
) ;.'"îi fY'W •'■......i. i
H I
lus* ' ' ’ « ¡ I
»13 !hi |i'
" Y 'nil •
:;>ii,itfe|, u . ', î
r £fel* ri'ri % 'il»,
2 0 6
G E R A R D V A N L O O N S
e n Caledoonen te v erzeke ren, zich in
perfoon ftraks derwaart begaf; doch
alwaar hy den vyfentwintigften van
306- Hooimaand des volgenden jaars te
jork ( i ) overleedt. W o rd end e z y ne
gedachtenis op deezen ( 2 ) penning
bewaard, welke in het zelfde jaar g e maakt
is, als h y tot Cæfir verklaard
voor de eerstemaal de ingevalle Franken
u y t Batavië verdreef.
Z y n gelauriefd borstbeeld is op de voorzyde omzoomd door deezen tytel :
F L a v i d s V A L e i u ü s C O N S T A N T I U S , N O B i l i s s im u s C æ s a k .
FLAVIUS VALERIUS CONSTANTIUS . DE ALLER-
EDEL STE c æ s a r :
Rondom den befcherm- o f geleygeest, die hier met een vat o f maat, naar de wys
der oiiden, verbeeld is, en in de rechter hand eenen offernap, en in de flinkeren arm
eenen overvloedshoorn houdt, leest men in den rand der tegenzyde dit randfchrift:
G E N IO P O P U L I R O M A N I .
A A N D E N BESCHERMGEEST DE S ROMETNSCHEN VOLKS.
Ing evolg e der verklaaringe, welke
de (3 ) overleede Conftantius even
voor z yn e dood gedaan hadt, wierdt
h y door zynen Z o o n Conftantinus,
onaangezien die u y t Helena, zynde
eene vrou van eene v ry laage geboorte,
gefprooten was, in de Ho o gk e yze r -
lyk e waardigheyd opgevolgd. Zulks
die verftaande hoe de F ran fcn , ftaande
zyns Vaders ziekte onder ’t beleyd
van Arcaricus en Regaifus wederom
over den R y n ( 4 ) gekomen
en in Gallie gevallen waaren , zich
aanftonds derwaart b egaf, en eerlang
die eedbreekende volken indiervoeg
e v e r flo e g , dat d etw e e hiervoorgemelde
Koningen hem leevendig (5 )
in handen vielen; welken h y , zo o ten
ftraf
i l ) Eutropii L ib . X . cap. I. O b i it in B r i ta n n ia ,
E b o r a c i , p rin c ip a tu s an no c e r tio d e c im o (quintodeci-
m ) a tq u e in te r D iv o s rela tus esc.
( 2 ) Ad o lf. Occon. N um . Imp. Rom. f o l 438.
( 3 ) Eutropii H iß . L i b .X . cap. 2. C o n ita n t io m o r t
u o , C o n t ta n t in u s , e x o b fc u n o v e m a tr im o n io ejus
f i l iu s , in Britan nia creacus esc Im p e r a to r , & in lo cum
p a tris e xop tatisfimu s m o d e r a to r a c c e s fit.
( 4 ) Eumenii Panegyricus Canßantino A u g . pag. 209.
S c iu n c p o s fe f e F r an c i cranfire R h e n u m , q u o s ad
n e c c r a fu am lib e n te r a dm it ía s ; fe d n e c v it to r iam p o s -
fu n t fp e ra re n e c v en iam . Q u id ip fo s man e a t e x r e g
a r a fluuooriuuumi 1c..r1 uu>c i.jaatuiubtu»os Im1ÌVe.tI.i1uUnIJtVu...r.Ì-. _
Ibidem. H æ c esc tu a , C o n f t a n t in e , de A rc a -
r ic i R e g a ifiq u e fu p p lic io q u o t id ia n a a tq u e æ tern a
v i t t o r i a , om nibu s qu ond am fecu nd is p ræ liis an tep o -
nen d a . S em e l a c ie v in c icu r fin e fin e d o cum e n to .
•C lad em f u am , q u am vis m u lt i p e r e a n c , v u lg u s . ig n o r
â t ; com p en d ium esc d e v in c en d o ru ra h o s t ium du c
e s .fu s tu lis fe .
3 0 7 '
A L O U D E H O L L A N D S C H E H I S T O R I . 2 0 7
ftraf deezer trouwlooshej’d als om
de anderen door dit voorbeeld van
een diergelyk beftaan voor het toekomende
a f te fchrikken, nevens ( i )
veelen hunner onderdaanen den beesten
voorwierp.
Dan terwyl h y met het beteugelen
van deeze en andere over den R yn
woonende Duytfchers aldus bezig
was, ontfong h y de tyd ing , hoe te
(2 ) Rome eene Maxentius, zoon
van den voorheen v a n ’t ry k afgeftaa-
nen Maximianus, door de Vorstlyke
hoflbldaaten tot K e y z e r was opgeworpen.
Zulks , mids des z e lß vader fcdert
op ’ t leeven (3 ) van Conftantinus
toeieide , dees dierhalve beflo
o t, naa h y den vader (4 ) te Mar-
feilje eerst onderdrukt hadt, eyndely
k ook den Z o o n te beoorloogen.
Als dan Conftantinus tot het doen
van dien to g t alles vervaardigd , en
zich fcdert met alle de byeengerukte 312.
krygsmagten tegen den voorgemel- -----
den Maxentius naar Italie in optogt
begeeven h ad t, zoude hem , den
Hemel om z yn e hulpe en byftand
tot het welgeluldcen deezer onderneeminge
aanroepende, in des Zelfs uyt-
ipanftl b y d a g , o f w e l, g e ly k anderen
(5) willen, b y nacht in zynen
droom een k ru y s , nevens dit byfchrift
hier in zult gy verwinnen, verfcheenen,
en dat weer door h em , als op die
beloften vertrouwende , in z y n e
krygsftandaarden van g o u d , zilver
en ander edelgefteente geplaatst zyn.
Wa a rop h y Maxentius tegentrok,
en vervolgens dien opwerpeling verflo
e g ; invoege zo o wegens deeze
overwinning , die hem het bezit van
’ t voile ry k v e r zek e rd e , als wegens
het hem verfcheene g e z ig t de volgende
penning gemaakt is.
\Velke op de voorzyde rondom zyne beeldenis het randfchrift deezer tytelen voert :
C O N S T A N T IN U S , P a t e r P a t r i æ , A U G u s t u s .
CONSTANTINUS AUGUSTUS , DE VADER DE S VADERLANDS .
De
( 1 ) Eumenii Panegyricus Conftantino A u g . pag. 2 10.
P u b e i-e s , q u i in manus v e n e r a n e , qu o rum n e c perfid
ia e ra t a p t am i lit iæ , n e c f e r o c i a fe r v ic u c i, ad pæ n a s
fp e t t a c u lo d a ti fæ v ien te s b c s tia s m u lt itu d in e iu a fa-
tig a ru nc.
( 2 ) Eutrop. H i ß . L ib . X . cap. 2. R om æ in te r e a
P ræ to r ia n i cx c ic a co tum u ltu , M a x e n t ium i l e r c u l i i
f i l ium , q u i haud p ro cu l ab urbe in v illa p u b lic a
iiioT ab a cu r, A u gu s tu ra m m ciip av e ru n c.
( 3 ) Ibidemcap. 3. Ind e (M a x im ia n u s ) ad G a llia s
p ro r e t tu s e s t , d o lo c om p o fito , tamquam a filio es-
l e t e x j iu l fu s , uc C o n f ia n t in o g en e ro ju n g e r e tu r : mo -
lien s tam en C o n fia n tin um r ep e r ta o c c a lio n c interfi-
c e ro q u i in G a lli is & militum & p ro v in c ia lium in g
e n t i jam fa v o r e r e g n a b a t , cæ fis F r a n c is , atq u e
A lam an n is c a p t isq iic co rum r e g ib u s : q u o s e tiam b es -
t iis . . . . o b je c ic .
( 4 ) Ibidem. D e t e t t i s ig itu r in fidiis p e rF a u s tam f il
ia m , quæ d o lum v i r o e n u n t ia v e r a c , p ro fu g ic H e r -
ciiiiu s M a s f i liam , ib iq u c o p pre s fus.
C j ) PauUi Hiiicoîjî H i ß L ib . X L cap. 7 . C um q u e
in hæ fita c io n e m u lta c o n f is c e r e t , m u lta q u e fe c um
d e imminencis b e lli n e c e s fica te p e r v o lv en s i t e r a g e r
e t , acque ad cæ lum fæ pius o c u lo s le v a r e t , t t in d e
f ib i auxilium divmum p r e c a r e tu r , v id e e p e r fo p o r em
ad O r ien te r a p a r c em in C æ lo fig n um c ru c is ig n e o
fu lg o r e ru tila re. C um q u e ta n to v ifu fu is fe t e x te r r i-
t u s , a c n o v o p e r tu rb a re tu r a s p e f tu ad ila re fib i v id e e
a n g e lo s d ic e n c e s : C o n fta n t in e E N T O T T f ì N I K A -
Q u o d e s t : in hoc vince. F e rc u r a u tem & ipfum C h r s i -
tum ap p aru is fe e i & fignum monjlrasfe crucis a c p ræ -
c e p i s f e , u t figu ram fim ilem fa c e r e t & in p ræ li is au x
ilium
d e c lin an te jam f o l e , c ru c is fignum e x lam in e f a c t
u m , & fcripcu ram co n fe r tam e i d ic e n tem i n h o c
V I N C E , v id is fe t i p f e , & m i l ic e s , q u i cum e o tu n c
e s fe n t . P e rg en c i namqu e cu ra a liq u o e x e r c i tu p a r
it e r in lo c o , hoc in q u i t e i miraculum ostenfam.
dumqu e co g ita re c q u id e sfe c , n o x fuperv enj
d o rm ien ti C"hhrriistus a p p a ru ic , cum f ig n o , q u o d v i-
F f f 2
...
11
ili ‘
- -'.i
i in p "
...
y.',!
f l f ' ' :
» ! m
%M\h
j ! life'i ili ' ’ -
. . .
^ /‘t f fe-
1
¡llilH'íil
, î ; 3 t í
' !
‘i ' i t j
fe: :
ll.-