. f*
I ir 'I»''™
' lüüli L y k
ì i r |
,JI|
ALOUD-E H O L L AN D SCH E HISTORI. 233
het z y ( i ) jon g e re , datis laater opgerechte
Batavilche benden, andere
landen binnen de paalen des R o meynfchen
Ryks ter bewooninge
z yn aangeweezen. D ew y l de tegenwoordige
Romeynlche K e y z e r s
de gewoonte hadden van aan alle
zoodaanige volken en benden, welken
de belangen des ryks (2 ) aan-
kleevende ter befcherminge van ’t
Zelve wel de wapenen g e vo e rd , doch
ter dier oorzaake het ongeluk gehad
hadden van uyt hunne e y g e erflanden
door de in ’t ryk gevalle Barbaaren verjaagd
te w o rd en , fleeds andere landen,
in erkentenis dier beweeze trouwe binnen
de ryksgrenzen ter bebouwinge
aan te w y zen . En welke aldus ten g e ichenk
uytgegeevelanden toen T e R-
R/a (3) L .® :x iCM ,en d e r ze lv e rb e -
zitters weer L ® x i genaamd wierden;
even g e ly k men de thans van haar vaderland
beroofd Zynde Batavilche benden
om die rede met dien ( 4 ) b y naam
in deoude Ichriften zo o aan den
Donau als in Gallie gemeld vindt.
En zekerlyk het b ly k t , uyt het
gene reeds (5 ) hier voore door
ons gemeld is, dat eenigen der Batavifche
benden aan den gemelden
ftroom ten dienste des ryks de wapenen
gevoerd en haare legerftee omtrent
de grenzen van het thans g e naamde
Beijere, gehad hebben, te
weeten: op den W e s th o e k v an het
voorheen genaamde Rhætië , alwaar
de rivier Oënus ( 6 ) (thans
de Inn genaamd) zich in den D o nau
ontlast. W e lk e l e g e r s
t e r D E R B a t a v i e r e n ,
naa hen die grond , mids het
verliezen van hunne e y g e vaderlyke
erflanden , thans ter bewooninge
was afgeftaan, federt in de Latynfche
taale ( 7 ) B A X A V A ,e n in de D u y t fche
( zo o my toelchynt ) eerst
B a x s g o u (dat is land (8 ) der
(9 ) Batavieren) is genaamd, doch
met den ty d , volgens de gewoonte
der Ouden , wellten veeltyds (10)
voor de B eene P fchreeven, door
d eL a tyn e n in ( 1 1 ) P a t a v i a (12)
o f
({ 1 ) N o îia lm p . Occid. ultra A r ca d ii Honorîîque tein-
pora. In t ra G a llia s c am v i r o illu s tr i m a g is n o e q u itum
G a liia rum ........................
V a lenc inian enfe s
B a t a v i
B a t a v i j o n i o r e s
B r ito n e s .
( 2 ) Codex Tbeod. Tit. I I , de C e i i f i t o r ib .L ib .X I I I ,
L . 9. Q u o n iam e x mulcis g en tib u s fequ en c c s R o man
am fe lic ica tem fe ad Im pe r ium no s t rum con cule -
runc J quibus t e r r æ l æ t i c æ administrandæ
fu n t ; nullus e x iis a g ris a l iq u id , nifi e x n o s t ra n o -
ta c io n e m e rca cu r. E c q u o n iam , auc am pliu s quara
m e r u e r a n t , o c c u p a r u n t , auc co n lu d io p rin c ip a lium
v e l d c fen fo rum v e l fubrepciciis re fc r ip tis m a jo r em ,
quam racio p o s c e b a c , terrarum mo d um fune co n fe -
quuci : in fp e t to r id o n e u s d ir ig a tu r , q u i r e v o c e c , quæ
m a le fune t ra d ic a , au t im p ro b e ab aliquibus o c c u p a ta .
( 3 ) M . V ig n m i T ra a . de Origin, vet. Franc, fo l .
13 8 . T e r r æ v e r o L æ t i c æ e ranc i l læ , quie ab
Im p e r a to r ib u s e x c e n iis m iiic ibu s , qui fe ad e o s m ilit
iæ gracia c o n tu le r a n t , in tra im p e r i i l i m i t e s
H A n iT A H D Æ , a tq u c e x co le n dæ c o n c e d e b a n -
TUR.
( 4 ) No titia Imp. Occid. ultra Arcadii Ilonoriique
tempora. P roe fe d u s L æ t o r u m B a t a v o r u m t t
G en c ilium S u e vo ru ni.
( 5 ) Z ie bier voore I F . B o e k fo l. 164. en 19 1 .
( 6 ) M . Fe lfe ri Scholia in vitam Severini fol. 6 6 j .
E n i f l u m i n i s ) M e liu s O en i , q u id am Æ u i ,
O en u s R æ to s a N o r ic is discinguic.
( 7 ) M . F e lfe ri Scholia in vitam S. Se'qerini fol. 66 7.
F.Ni F l u m i n i s ) melius O e n i, q u id am Æ n i, O en u s
R h æ to s a N o r i c is d is c in g u ic , t t ad B a t a v a m isc e-
cur D a n u b io .
( 8 ) K - Kolyn v s 16 .
(®oc Be iß c ö e i 'G A u w E N C t ) t o ß r c i i C t ) N e -
deCL AND EN .
K ilia n i D u ß . Etymolog. Teuton, pag. 1 5 7 . G o u w ,
v e tu s R E G I O , A G E R , R U S , T E R R A , P AG US ;
h in c mulca r e g io n um urb iumque n om in a. B o o n c -
to u w , a g e r B o lo n ien fis : H e n e g o w , a g e r H a n iæ ,
lan n o n ien iis .
C ö) K . Kolyn. v s 26.
21il m i t U v a f tc ii o t ic rfp rn ib c u
21!Be B a t t e n n f c i i Im ib c ii
(®c ù t vB ît iû e .
( 1 0 ) Ä I. Fe lfe ri Itineraria Scbedce expìie. fo l. 729.
cap. 4 . B , P & co n fo n an tem V L ic c e ra s affines e s f e ,
P t t V fæpius lo c o B fc r ib i jam o lim a g raramacicis
ob fe rv a cum . E ju s g en er is in lapidibus p iep s , ap-
f e n s , prohincia, ferbus p x o plebs, abfens, Îrovincia ,
fe rv iis. E x e o d em 'c a p i te in fch e d is P A T A F I A ,
f iu v iu s P A T A B U S a û t b a t a b i i s , p ro B a ta v ia ,
fiu v iu s Batavus.
( 1 1 ) Annotatio C iv it. IjM etro p o l. defumpta ex codice
qui anno CaroU Mag . X L I I , imperii I X fc r ip tu s fo l.
123. C i v i T A s P a t a v i a .
( 1 2 ) F i ta S . Severini cap. 19. P a t a v i s appellacur
op p id um in te r utraqu e flumina E n um v id e lic e c acque
D an u b ium co n iH cu cum , u b i b e a tu s S e v e r in u s c e llu -
lam p au c is fo litô m o re fu nd a vc ra c.
Nnn
||'i ' ÿ ïBlii ; I
i i
fe' î ‘ t ' ' fe
# i
■ " î i r f c j . J l