Il
Il '
- r : » ;
1 r . i l M
’,|;r
322
Kenmerland g e zo n d en , alwaar hy
door de minzaamheyd ( i ) zyns ge-
drags de aangeboore woestheyd dier
volken indiervoege wist te temmen,
dat zeer v e e len , den tot nogtoe in
zwang geweest hebbenden dienst der
afgoden verlaatende , hunne ftraffe
nekken o n d e r ’t zoete juk der Christelyke
leere boogen. Waartoe niet
w e ynig hielp dat Adeibert alles (2 ) ,
’ t gene hy hen met den mond aan-
prees , z e lf eerst werkftellig maa-
kende, dus met z yn voorbeeld be-
vestigde.
Aldus van plaats tot plaats voort-
gaande kwam h y eyndelyk te E g m
ond , ’t gene ( 3 ) in ^en tyd d e
H E G G E genaamd was, alwaar h y ,
onder andere inwoonders eenen
E g g o bekeerde , en dien eerlang,
mids des zelfs ftraks daaropgevolgde
zeer voorbeeldlyke leevens w y s ,
tot zynenzonderlingen ( 4 ) boezem
vriend aannam ; invoege Adeibert
fteeds, alswanneer hy zich te E g mond
moest ophouden, z yn v e rb ly f
b y den door hem bekeerden E g g o
nam , ja z e lf, wanneer dien een zoon
gebooren wierdt, als fondheffer o f
getuygen b y het ( ? ) toedienen van
den doop ftondt. ’t Gen e in die ty den
geenszins zo o ligtvaardig dan
tegenwoordig aanvaard wierdt ,
mids de fontheffer op Peter den
nieuwgedoopten voor de kerk als z y nen
Z o o n aannam en des ( 6 ) voor
de Christelyke opvoeding inftaande
zich tot borg ftelde, om des zelfs
w e lz yn u yt al z y n vermoogen te
bevorderen. Zulks hunne onderling
e vriendichap door dit geestlyk aangegaane
maagfchap aldus dagelyks
meer en meer aangroeijende den
voorgemelden E g g o dierhalve geene
kleyne droefheyd ( 7 ) beving , als
hem de Diaken A d e ib e r t,des avonds
b y hem aan tafel zittende, onder andere
redenvoeringen z yn befluyt te
kennen ga f, van zich eerdaags vandaar
naar z y n Vaderland te willen begeeven
, om z yn e vrienden en bioed-
verwanten, die alien van eene zeer
hooge geboorte waaren, nog eens
voor z yn e dood te zien en , waarlch
yn lyk voor het laatst, vaarwel te
zeggen.
D e e z e overzeefche reys (8 ) vol-
voerde Adeibert gelukkiglyk; dan als
h y uyt Engeland met zo o Veel ipoeds,
als zo o verafgelege reys konde g e fchieden,
weer te rug in Vriesland g e keerd
w as , wierdt h y door eene dood- '
lyke
( ! ) V ita St. Adalb. cap. 4 . F u it e r g o in B e a to
A d a lb e r to tanca mo rum le n ic a s , u t om n e s ad fui imi-
ta t io n cm e jus a llic e re t fuavicas.
( 2 ) Ibidem. Q u id q u id v e r b is fu ad e b a t ju b en d o ,
faò t is p r sm o n s t r a b a t e x e q u e n d o ; m a x im o fe rep u tan
s d isp en d io m u c ila cum , fi n o n ejus d id a a d u a le
com m ita recu r e x emp lum.
( 3 ) K . Kolyn vs. 288.
© it ÖC ©eggc plnclj tc ijctcn/
©et bcff beOeijups tc toctcit
© a c t in iange to a s g cjiicijtc.
( 4 ) F i ta S t . Adabert cap. 5 . S s p iu s camen in Hcec-
munda lo c o v o c a t o m an fitab a c , huju squ e r e c e s fib u s ,
Imporcunitatis freq u en t iam a liqu antispe r declin ab ac.
U b i in te r p lu r e s , q u o s fam a v ir tu tum e ju s accraxe*
r a t , quidam E g g o v o c a b u lo , ad eum v e n ie n s , in
b r e v i ejus familiarica tem ad e p cu s , ejus in h s f ic c o n tu
b e rn io a t t e n t iu s ; in t a n tum , u t v ir D c i A d a lb er tu s
e jus . freq u en tiu s u tere cu r h o sp it io .
( 5 ) Ibidem. A d rob o rand um q u o q u e hujus C a rita -
tis t e n o r em , filium e jus de fa c ro fo n t e fu s c e p i t ; &
u t d e c u i c , p le r is q u e fuis fe c r e t is incimura habuic.
( 6 ) P . D an ie l H i ft . de F r an c , to ro . I. p a g . 540.
E lle ofooit e u I’adresfe, quand Charles fu t baptijé, d e le
fa ir e tenir fu r les fo n ts de baptesme par Lotbaire. C ’es-
toit là alors en France . . . . un des lien s. les p lu s fa -
crez , par lesquels on pust attacher u n Prince à la proHc-
^on de celui dont ü Je fa ifo it le Parrain.
( 7 ) F i ta S t. Adalbert. cap_. 5 . F a d u m e s t quadani
d ie in te r cæ n an d um , d um folic is o b lc d a r e c u r C o llo -
q u i i s , uc Pace r S a n d u s am ico p ro fes fu s e s f e c , fe patriam
, p a r en te sq u e v e lie r e v i f e r e , quacenus eciam
e is aliquid g vatiæ fpivicualis p o sfe c impcrciri. Illq, v e r
o , nimis æ g re fe ren s cancæ b en ignita cis p ræ fentia
fru s c ra r i, coe p i t d e .ejus redicu la c rirao la cu r io iica te
fc isc ica r i.
( 8 ) Ibidem cap. 6 . Q u i ju x ca co n d id um F riu am
r e v e r fu s , tan to ard en t io r i om n ium uiianimicute fus-
c ip ic u r , quanco e jus fa n d ita s c v id c n c io r i v irtu tum
a ite s ca c ione & p ro p h e c icæ fpondoni.s p rK fen t ia li e.x-
h ib ic io n e q u aq u a v c r fum nob ilitarccu r.
n
i j
lyke ziekte aangetast, welke ( i ) hem
den vierentwintigften van Zomermaand
(hetjaar echter Is onbekend) te
E gm on d , tot geen kleyne droefheyd
van de door hem bekeerde Vriezen
u yt het leeven rukte. Zulks z y , naa des
overleedens uytvaart op eene plegtig
e w y z e gehouden te hebben, des
zelfs (2) ly k in g eestlyk gewaad en met
( 3) een goud kruys op de borst,
onder eenen grooten toeloop te E g mond
niet alleen begroeven , maar
boven zyn g r a f eene houte kapel (4 )
o f gebedehuys, zo o veel de ruuwe
bouwkunde van dien tyd toeliet, uyt
erkentenisfe ftichtten : welke naamaals
door de in ’t land gevallene
Deenen een- en andermaal Zoodaanig
is verwoest ( 5 ) g eworden, dat men,
mids het fceuvelen en vervoeren der
voorige inwoonders, reeds in ’ t begin
der tiende eeuwe geheel onkundig
w a s , waar het lighaam van deezen
Z O O yverigen bekeerder der
W e stvr iezen voorheen ter aarde be-
fteld was.
Dees dagelyks nog al toenee-
mende aanwas van ’ t Christengeloof
in het thans genaamde Noordholland
liep de over de Z u yd er ze e woonende
Vriezen geweldig in ’t o o g , als
welke hen met eene geheele omkee-
ring zo o niet van den Staat, ten min-
( 1 ) F i ta S t. Adalb. cap. 7. Ig icu r d è v i r tu te in v ir tu tem
p ro f ic ic n s , qu od fe lic i te r c oe p i t , fe lic iu s confumma-
v i t ; & im n ia r c e sfib ilcm fui, a g o n is p ercepcurus c o r
o n a r a , c eneb ro fam p ræ fcn tis fe cu li co n v a lle r a îa-
c r ym a rum , mu cav it cum p a rad ifo d e lic ia rum . C h r is t
o icaque J e fu , c u i fidc licer in hæ fic , V I L K alcnd a s
ju l i i fan-ftisfimam animam red d id it.
( 2 ) Ibidem. C o rp u s auccm b e a t i v ir i A d a lb e r t i a
fid c lib ü s tu n c cem p o v is , q u i ejus e x e q u ia s pro cu ra -
b a n c , d iligenc is fim e c o n d i tum , a c h uman itatis m o r
e terræ m an d a cum , fan ftæ r e fu r r e d io n is p ræ fto la tu r
e d id iim .
( 3 ) J - H if l. fo l. 29. E c c e q uamprimum
c le ru s fcp u lch vum e jusdem atmiflui pacris apc-
r u i c , pallium fan d is fim i c o rp o r is in ce grum ab om n i
la b e co v n ip tio n is a p p a ru ic , c r u x eciam aurea fu p er
p e d u s e jusdem ib id em in v e n ta esc.
( 4 } F i ta S t. Adalb. cap. 7 . S u p ra q u o d co n ftru en -
fte van hunnen Heydenfchen Godsdienst
dreygde. Zulks z y onder de
hulp van hunnen Vorst Poppo daarvan
niet alleen de verdere uytbrey- T -
ding b y alle gelegenheden dwars-
boomden , maar z e l f de ftoutheyd
hadden van d o o r ’ t bedryven van verfcheydene
vyandlykheden , tegen
Karel Martel wederom op te ( 6 )
ftaan: invoege die eyndelyk een befluyt
nam om , d o o r ’ t geheel verdelgen
van het tot dus lang beftandig
gebleeve Vriefche r y k , zo o naadee-
ligen hinderpaal voor altoos u y t den
w e g te ruymen.
T o tn o g to e waaren die volken van
de landzyde telkens aangetast en be-
ftreeden, dan gedwongen zynde zich
binnen hunne w y d e ftroomen en on-
toegangelyke moerasfcn beflooten te
houden, waanden z y zich daar achter
in voile v ey ligh eyd en niemand
in ftaat, ora hen aldaar rnet voordeel
te können aantasten : zulks z y nu
min ingetoogen des .ook het anders
zo o zeer geducht vermoogen van
Karel M a r te l, door het hervatten
hunner nu zo o menigmaal geftrafte
opftanden, fcheenen te verachten.
H y dierhalva liet dan o p den R y n ,
de Maas en andere zich in de Noordze
e ontlastende ftroomen eene bequaame
(7) vloot vervaardigen,fcheepte
s E c c le f iam , in q a anm ra "rudes ad h u c ta lium re-
rum p o c e r a n c , e jus fr eq u e n ta b an t mem o r iam .
( 5 ) Ibidem. S ed N o rdm an n icæ ir ru p tio n is im p ecu
ip fa e c c le fia s æ p i ü s d iru c a , a c q uæ q u e c lr cum p o -
fica ac ro cius fune deva sfa ca.
( 6 ) Iperii Cbron. S t . Bertin. cap. I F . P art. i .
F r ifo n e s , mo rcu o fu o D u c e Rad b od o " , cum fu o fud-
c e s fo re r o p p o n e , co n erà C a ro lum T e u d k em 'r e b e l -
lanc.
( 7 ) Fredeg. Chron. cap. 109. Ic em qu è . . . . in
gen cem durisfimam mariciinain F r ifio n um p im is c ru de
lice r r e b c lia n c em , p ræ fa tu s P r in c ep s (C a ro lu s')
audaCter n a v a li e v e z io n e p ro p e r a c , cepta ciin alcum
ma rc in g re sfu s n a v ium co p ia adunata.
An n a l. Meten f. ad ann- 736. Per fid a g en s F r ifiomim
fid em , quam dudum K a r o lo proraiiçr.ac , frau d are
c o n a tu r ; c o n t r a q u o s K a ro lu s n a v a li e v e ç t io n e præ-
parac e x e r c itum . ' '
M m mm 2
il.ul- ' I
[ ‘ ,
Hj. i
i i i ' t I
•'■If
i
i