lende N. en 0. aan den Westmaas-Nulandschenpoldeir, waarmede hij
in het jaar 1559 bedijkt is , Z. aan Nieuw-Cromstrijen, W. aan Oud-
Cromstrijen , dat met Oud-Beijerland bedijkt is. — Deze pold. is in>
liet jaar 1557 bedijkt.
Deze pold. beslaat eene oppervlakte van 304 bund. 51 v. r. 95 v. eil.,
telt 6 boerenwoningen en watert door eene sluis te Goidschalksoord, aan
de Maas, uit. Het polderbestnur bestaat uit eenen Dijkgraaf en vier
Heemraden.
CROMSTRIJEN (OUD-) j pold. in den Hoelcschenwaard, prov. Zuid-
Holland, arr. Dordrecht, kant. Oud-Beijerland, gem. Klaaswaal,•
palende W. en N. aan den Oud-Beijerlandsche-polder, waarmede hij
in het jaar 1557 bedijkt is , 0 . aan den voorschreven polder Oud-
Cromstrijen , in de bedijking van het Westmaas-Nieuwland, Z. aan de
polders Nieuw-Cromstrijen en Klein-Cromstrijen.
Deze pold. beslaat eene oppervlakte van 209 bund. 31 v. r. 63 v. eil.*
waaronder 199 bund. 87 v. r. 52 v. eil. schotbaar land, watert uit
door eene sluis te Oud-Beijerland op de Maas en telt 6 boerenwoningen.
— Het polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraaf en twee Heemraden.
CROMVLIET, thans veelal Kromvliet gespeld, buit. in I)elfland,
prov. Zuid-Holland, arr. en £ u. Z, Z. 0. van ’s Gravenhage , kant.
en -j u. W. ten Z. van Voorburg, gem. en 5 min. N. 0. van Rijswijk.
CROMVOIRT, gem. in de Meijerij van 's Hertogenbosch, kw. Oister-
wijk, prov. Noord-Braband , Tweede distr., arr. en kant. ’s Hertogenbosch
(4 k. d., 5 m. k., 2. s. d.); palende N. aan de gem.’s Hertogenbosch,
0. en N. aan Vught, W. aan Helvoirt en N. W. aan de
Bosscheslcot, welke haar van Vlijmen scheidt.
Deze gem. bevat het d. Cromvoi r t , het geh. Deuteren en
eenige verstrooid liggende huizen , beslaat eene oppervlakte van 1368
hund. 97 v. r. 78 v. eil., telt 78 h. en 490 inw., die meest in den
landbouw hun bestaan vinden.
De R. K., die hier 480 in getal zijn , behooren gedeeltelijk tot de
par. van Cromvoirt, gedeeltelijk tot die van Vught.— De Herv., van
welken jmen er een tiental aantreft, worden tot de gem. Vught-en-
Cromvoirt gerekend. — Men heeft in deze gem. twee scbolen, eene te
Cromvoi r t en eene te De u te r e n , die gezamenlijk door 90 leerlin-
gen bezocbt worden.
Het d. C r o m v o ir t , eertijds C r o m f o ir t , thans in de wandeling veelal
C r om m e r t , ligt 1 u. Z. W. ten W. van ’s Hertogenbosch, 1 u. W. van
Vught. —• Men telt er in de kom van het d. 20 h. en 140 inw.
De R. K. van dit d. waren eertijds onderhoorig aan de par. van
Vught , doch werden in het jaar 1717 daärvan afgescheiden , en ma-
■ken sedert eene afzonderlijke par. ui t , die tot het voorm. bisd. of vic.
gen. apost. van ’s Hertogenbosch, dek. van Orthen, behoort, 340 zielen
en daaronder 200 communicanten te lt, en door eenen Pastoor be-
diend wordt. De schuurkerk, in het gezegde jaar gebouwd , is aan
den H. L a m b e r t u s toegewijd. De onde kapel, welke vroeger te C rom-
v o i r t , slond en na de Reformalie tot kerk voor de Herv. gediend heeft,
is op het einde der vorige eeuw ingestort, zijnde toen het torentje
alleen staan gebleven , doch dit is in het jaar 1824 afgebroken.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 80 leerlingen bezocht.
C r o m v o ir t werd in het jaar 1505 door F il i p s den Schoonen, Hertog
van Braband, als eene heerlijkheid verpand , doch zeer weinige jaren
daarna lostte de stad 's Hertogenbosch dit pandschap af. —1 in het jaar
1740 leed dit dorp geweldig door het hoog water.
Het wapcn dezer gem. bestaat u i t den H. L a m b e r t u s .
CROMVOIRT (BUNNENPOLDER-VAN-), pold. in Ae Meijerij van
’s Hertogenbosch, kw. Oisterwijk, prov. Noord-Braband, Tweede distr,
arr. en kant. ’sHertogenbosch, gem. Cromvoirt; palende N. aan den
pold. den Ham-en-Rijskampen , 0 . aan de gemeene Heigronden van Cromvoirt
, Z. aan de hooge akkers tegen het geh. Loveren, W. aan de Zandlei.
Deze pold., die reeds vroeg is ingedijkt, beslaat eene oppervlakte
van 155 bund, 28 v. r. 91 v. ell., telt., met het d. Cromvoirt, dat
omtrent in het midden van dezen pold. gelegen is , 64 h . , waaronder
27 boerenhofsteden, en wordt door drie steenen duikers, elk voarzien
van eene deur, op den pold. de Ham-en-Rijskampen en vervolgens op
de Dieze, van het overtollige water ontlast.
CROM WIEL (NIEIJW-), pold. in de heerl. Steenbergen, prov. Noord-
Braband , arr. Breda, kant. Bergen-op-Zoom, gem. Steenbergen-en-
Kruisland ; palende N. aan Oud-Cromwiel, 0 . en Z. aan Kruisland.
W. aan het Oudland.
Deze pold. is uitgegeven, om bedijkt te worden, door J o a n n a v a n
P o ia n e n , Gravin van Nassau, den 26 Maart 1444. Hij beslaat eene
oppervlakte van bijna 123 bund., en wordt door eene houten brug op
den Kruislandspolder van het overtollige water ontlast. Het land ligt
7 ä 8 palm onder A. P.
CROM WIEL (OUD-), pold. in de heerl. Steenbergen, prov. Noord-
Braband, arr. Breda, kant. Bergen-op-Zoom, gem. Steenbergen-en-
Kruisland; palende N. en 0. aan Kruisland, Z. aan Nieuw-Cromwiel,
W. aan het Oudeland.
Op Zaturdag na St. Luciedag (13 December) ,. van het jaar 1356,
gaf Jas v a n P o i a n e n ,! Heer van Breda, en H e n d r i k v a n B g e t e r s e m ,
met M a r i a v a n M e R c z em , zijne huisvrouw , Heer en Vrouwe van Bergen
, aan P i e t e r v a n d e r D i l f t en onderscheidene anderen , dezen pold,
uit, om door hen bedijkt te worden. Thans beslaat Odd- C r o m w i e e eene
oppervlakte van ruim 94 bund,, en watert door eene sluis op den
Kruislandspolder uit.
De beide pold. O d d - C r o m w i e l en N i e u w - C r o m w i e l worden met de
polders K r u i s la n d en liet Oudeland bestuurt door eenen Dijkgraaf,
vijf Heemraden, eenen Secretaris en eenen Penningmeester.
CROMWIJK, buit. in het Nederkwartier der prov. Utrecht, arr.
cn 2 | u, N. W. van Utrecht, kant. en 1 u. N. ten W. van Maarseti,
gem. en 1 u. W. ten Z. van Tienhoven, aan de Vecht. —• Het wordt
thans in eigendom bczeten door den Heer N. R a s t e r t .
CRONENBURG of C r o o n e n b u r g , voorm. adell. state, prov. Friesland,
kw, Westergoo, griet, Barradeei, arr. en 5 u. W. ten N. van Leeuwar-
den, kant. en l^ u. N« N. 0. van Harlingen, 20 min. Z.W. van Pieters-
bierum, waartoe het behoorde.
CRONJER (DE), bosch in Kennemerland, prov. Noord- Holland, een
gedeelte uitmakende van de buit. Ipenrode, arr. en kant. Haarlem,
gem. Heemstede.
CROONENBURG, voorm. adell. stale, prov. Friesland. Zie Cro-
NENBURG.1
CROOSWIJK (HUIS-TE-), voorm. adell. huis in Schieland, prov.
ZuidrHolland, a rr., kant., gein. en u. N. van Rotterdam, aan de
Rotte, naar men wil ter plaatse waar het oude duifhuis der Romeinen
zoude gesticht zijn geweest. Nadat het, H u i s - t e - C r o o s w i j k reeds lang
verdwenen was, is hier, omstreeks het begin der vorige eeuw, een ander
nuis gebouwd, dat, met de daartoe behoorende gronden , voor eenige
jaren het eigendom is geworden der stad Rotterdam, die het heeft