De Herv. die hier ruim 1200 in getal zijn, maken gedeelteiijk de
gem. van Deil-en-E nspik en Rurnpt uit en behooren voor een gedeelte
tot de gem. van Gellicum-Renoy-en-Jcquooi, en hebben in deze bur-
gerlijke gem. vier kerken.
De R. K., van welke men er ongeveer 660 telt, behooren gedeelteiijk
tot de stat. van GeUxcum, welke er eene kerk heeft: terwiil de R. K. van
Rumpt tot de stat. van Renoy, en de R. K. van Enspik tot die
van neest behooren.
Men telt in deze gem. vier scholen : als eene te Dei l , eene te
pi k ’ eene1t® e !Lif 11111 en eenc te Rump t , die gemiddeld door
een gelal van 140 a 170 leerlingen bezoebt worden.
Het wapen d e r gem. D eu b e sta a t u it een veld van a z u u r , beladen
m e t een p a a rd en eene koe van zilver;
DEIL heerl. in den Tielerwaard, prov. Gelderland, Benedendistrikt,
arr. 1 tel, kant. Geldermalsen ; palende. N. aan de Linge, O. en Z. O
aan Geldermalsen , Z. aan Waardenburg, W. aan Enspik.
Zy bevat de pold.'van Deil en eenige uiterwaarden, en daarin het
n n n ^ l t’i neVeQ-fCeuniS! vne£strooid Eggende woningen, beslaat eene
oppervlakte van 816 bund. 97 v. r., en telt 100 h. en 600 inw. die
m«:st nun bestaan vinden in landbouw en veeteelt.
De inw., die hier allen Herv. zijn, behooren tot de gem. van Deil-
en-Jnnspik. "
In vorige eenwen werden in deze heerl. zeven, naar men uit de
"'aar Z‘J g“ taan hebben, meent op te maken, groote kasteelen
gevonden met namen Bakerbos , Rin gel ens tein , Vogeleburg ,
Reines tein, Schf t r resteyn, Palmes t ei n en Bul kes t ei n , webte
thans allen afgebroken zijn, terwijl de grond tot boerenerven ef
Doomgaarden aangelegd is.
De heerl. Deie werd in het midden der vorige eeuw in eigendom
bezeten door Jonkheer G e k a r d M a x im iu ia a n T a e t s v a n A m e r o n g e n , in
viens geslacht het tot nu toe verbleven is , zijnde tegenwoordig toebehoorende
aan den Heer J a c o b A d r ia « Baron T a e t ! v a n A m L n g e n , woonachtig te Utrecht. »unwu« ,
Ti? 61 ÖE r ’i i°°k T 1 eeDS .DEE1 SesPeld > b'gt 3 u. W. van
’ * , u\ w - van Geldermalsen en is eene zeer oude plaats welke
S d t .176 “ e6ne“ lef ‘ KdZ0r ° IT0 1 ’ Van het Jaar 979 vermeld
v ö d iT fU f “ d e f .k o m ,v a n d i t dorP 9 0 h • «« MO ¡uw. De kerk, welke
hppft ' / onder hel van den Proost van Arnhem stond
" j “ r 1856 , “ mertd«k' ‘‘•'■•^linsen
l in jm 'b m 'c i r ' d°°r !i' “'Kl'1' 1,1 Sel*I 'an SO ä 60 leer-
T)Firermm«ieTFMLv VafU,rin op Woensdag na St. Michiel.
prov Zu!d n / J j ofHüis-TEN-DEYi, voorm. adell. h. in Rijnland,
gern * kaDt' “ 2, U’ N‘ N‘ ° ‘ vaa ’s Gravenhage,
s Gravenhage*. Wassenaar > aan den straatweg van Amsterdam op
Het is reeds sedert een reeks van ja r e n to t eene herberg in g e ri^ t
plaartsWd e n tnv maai tij ” W° rden ^ even en die to t g ^ o n e pleister-
rlJtu,sen’ w ,an Leyden of Haariem naar
arr P°^d* ln den Tielerwaard, prov. Gelderland
• Txel, kant. Geldermalsen, gem. Deil; palende N. aan de uiter-
DEI .
waarden tegen de Linge , 0. en Z. O. aan den Polder van Gelder-
malsen , Z. aan den Polder van Waardenburg, W. aan den Polder
van Enspik.
Deze pold., beslaande eene oppervlakte van 790 bund., wordt door
twee molens van het overtollige water ontlasl op de. Deilscbe wetering,
die weder door eene sluis op de Linge uitwatert. Het polderbestuur
bestaat uit twee Leden.
DEIL-EN-ENSPIK , kerk. gem. , prov. Gelderland, klass. van Tiel,
ring van T u il; met 800 zielen en twee kerken , als eene te Dei l en
eene te Enspik.
De eerste , die in deze gem. het leeraarambt heeft waargenomen, is
geweest E rnestus Mersmannus , die in het jaar 1613 hier was en in
het jaar 1648 naar Alem-en-Maren vertrok. Het beroep is eene col-
latie , waarvan het regt beurteling door de Heeren van Deil en den
eigenaar der heerl. Marienweerd wordt uitgeoefend.
DEILSCHEGRAAF of D eye- graaf , kade in den Tielerwaard, prov.
Gelderland, loopende van de Voorvliet, in eene noordelijke rigting tus-
scheri de heerl. Deil en Enspik door naar den Lingendijk en tot scheiding
van de polders Deil en Enspik dienende.
DEILSCHE-SLUIS, sluis in den Lingedijk, prov. Gelderland, gem.
en 20 min. W. van Deil, waardoor de Polder van Deil op de Linge.
uitwatert.
DEILSCHE-WETERING of D eyescre- wetering , watertje in den Tielerwaard,
prov. Gelderland, in de heerl. Deil, dat omstreeks het midden
van den Polder van Deil eenen aanvang neemt, eerst westwaarts
en voorts noordwaarts loopt, om zieh door de Deilschesluis op de Linge
te ontlasten.
DEILSCHE-ZEEVING of D eyische- zeevang , kade in den Tielerwaard,
prov. Gelderland, die van de Voorvliet, in eene noordoos-
telijke rigting, tusschen den Polder van Deil en het Geldermalsensche
Weiveld door, naar den Kijfakker loopt, en tot grensscheiding tusschen
den Polder van Deil en den Polder van Geldermalsen dient.
DEINUM of D eynum , d., prov. Friesland, kw. Westergoo , griet.
Menaldumadeel, arr. en 1 u. W. van Leeuwarden, kant. en 1J ü. Z. O.
van Berlikum, aan de trekvaart van Franeker op Leeuwarden. Men
telt er, in de kom van het d., 400 inw. en met de daartoe behoorende
h. Schenkenschans en een gedeelle der b. Ri t sumazyl , 480 inw.,
onder welke vele schapen- en varkenslagters zijn.
Wegens de hellende ligging van dit dorp längs eene hooge terp ,
waarop de ruime kerk Staat en aan de breede trekvaart , is het eene
aangename en welvarende plaats, waarvan de h. echter zoo verward
staan , dat het wel naar eenen kleinen doolhof gelijkt. Zij is omgeven
door eenen dijk, het St. Janspad geheeten, als zijnde deze dijk aldus
aangelegd om te dienen tot de processie van St. J an, den Patroon van
dit dorp , welke processie jaarlijks op St. Jansdag plaats had.
De Herv., die hier 420 in getal zijn , maken eene gem. uit , welke tot
de klass. en ring van Leeuwarden behoort. De eerste, die hier het leeraar-
ambt heeft waargenomen is geweest P etrus S ichemus , die in het jaar
1380 of 1381 herwaarts kwam en in het jaar 1601 waarschijnlijk
overleden is. . De kerk was voör de Reformatie aan den H. J ohannes
toegewijd en leverde destijds jaarlijks 130 goud guld. (210 guld.) op;
het vikarisschap gaf 100 goudguld. (140 guld.); de prebende, die er
was, 83 goudguld. (112 guld.). De Proost van St. Jan trok er 12
Schilden (27 guld.). De toren dezer kerk is van een bijzonder maak