DOP (DE) of be Dob , watertje in Walerland , prov. Noord-Hol-
land, in den Overweerschen polder, dat uit de kater-bie'st-inolcnsloot
voortkomt met eene westelijke rigting naar de stad Purmerende loopt
eo nabij de Hoornsche poort dier stad door een sluisje gemeenschap
heeft met de gracbt, die gedeeltelijk de stad omgeeft.
DORDENDAAL, beerl. en adell. h. in het Rijk van Nijmegen,
prov. Gelderland. Zie Doddendaal.
DORDRACUM, Lat. naam Tan de stad D o r d r e c h t , prov. Zuid-llol-
land. Zie D o r d r e c h t .
DORDRECHT, arr., prov. Zuid-Holland; palende N. aan de Maas ,
die het van het arr. Rotterdam scheidt, N. 0. a an de Noord en de
Merwede, waardoor het van het arr. Gorinchem gescheiden wordt,
Z. 0. aan het Gat van Kielen , dat het van het Noord-Brabandsche
arr. Breda scheidt, Z. aan het Hollandsdiep, waardoor het rnede van
dat arr. gescheiden wordt, W. aan het arr. Brielle en N. W. aan de
oude Maas, die het van het arr. Brielle scheidt.
Het bevat 4 kant., zijnde; D o r d r e c h t , ’s G r a v e n d e e l, Otid-
B e ije r la n d en R id d e rk e rk , beslaat eene oppervläfcle van 54,200
bund, grond , telt 10,955 h., bewoond door 14,360 huisgez., uitma-
kende eene bevolking van ongeveer 66,000 zielen.
DORDRECHT, kant., prov. Zuid-Holland, arr. Dordrecht; palende
N. aan de Mäas , die het van de kant. Hillegersberg en Schoonhoven
scheidt, N. ,0. aan de Noord en de Merwede, waardoor het van het
kant. Sljedredht gescheiden wordt, Z. 0. aan het Gat van Kielen, dat
het van het Noord-Brabandsche kant. Oosterhout scheidt, Z. 0. en Z.
aan de Dordsche-kil en de Oude-Maas, waardoor het van de kant.
’s Gravendeel en Oud-Beijerland gescheiden wordt.
Men telt er de 15 volgende gemeenten , als: D o rd re c h t, Dubbel-
dam , W ie ld r e c h t -m e t - L o u isap o ld e r , de Mijl-Krabbe-en--
N a d o r t, H e e r - J a nsdarn , K l e in e -L in d t, H e n d rik -Id o -O o s -
te n d am - en -S ch ildm an s -K in d e r e n - A tn b a c h t, Heer - Oude-
lan d s - Ambach t , M e e rd e rv o o rt, Groote - Lind t- e n - D o rts-
m o n d e , S an d e li n g -A mbac h t , Rij s oo r t , S t r e v e Is h o ek ,
Zw ijn d rech t en Kijfhoek. De oppervlakte beslaat 11,409 blind.
Men telt er 5740 h., bewoond door 6506 huisgez., uitmakende' eene
bevolking van ongeveer 50,000 inw.
_ DORDRECHT, klass.,prov. Zuid-Holland. Zij is verdeeld in de vijf
ringen: D o rd re c h t, G o rin ch em , O u d -B e ij e r l a n d , Sl'ied
r e c h t en Zw ijn d re ch t, bevat 44 gem., met 49 kerken, die door
65 Predikanten bediend worden , en telt ruim 75,000 zielen.
DORDRECHT, ring, prov. Zuid-Holland, ktass. van Dordrecht.
Zij bevat alleen de Herv. gem. van D o rd re c h t , alsmede de Waalsche
gem. te dier plaatse en telt 4 kerken , bediend werdende door 9 Predikanten
, te weten 8 Nederduitsche en 1 Waalsche Predikant. Men telt
er ruim 17,500 zielen.
DORDRECHT, gem. op het Eiland van Dordrecht, prov. Zuid-Holland
, arr. en kant. Dordrecht (J m. k., 5 s. d.) ; palende N. W. aan
de Maas , N. aan de Merwede, 0. aan de gem. Sliedreeht, Z. aan
Dubbeldam. ,
Deze gem. bevat behalve de stad D o r d r e c h t , de volgende polders
: den Mer w ed ep o l der , den O o st-M e rw ed e p o ld e r, den
S io n s p o ld e r, den S ta a rtp o ld e r , den Po ld e r v an W ijn g a a r-
d en , deni polder J o n g e - J a n en den T u rk e n p o ld e r , den Smok
e r, den S ta d s p o ld e r, den N ie uw e n -N o o rd p o ld e r en het
J a g e r p o ld e r t je , voor de grootste helft de» Nbordpolder en voor
een klein gedeelte O u d -D u b b eld am en (Teil Z h id p o ld e r , alsmede
een aantal gorssen en slikken buitendijks. Zij beslaat eene oppervlaktc
van 1324 bund., 3 v. r., 35 v. eil*, telt 4437 b ., bewoond door 478
huisgez., nitmakende eene bevolkihg van ruim 21,■000 «w., die meest
liun bestaan vinden in handel, fabrrjken en landbouw. ^
De Herv., die hier ruim 17,000 in gelal zijn en de Evangel. Luth.,
van welke men er ongeveer 580 telt , maken de gem. dier gezindten van
Dordreckt u i t , terwijl de R. K., wier gelal ruim 2600 beloopt, onder
welke 1540 communicanten , en de R. K. van de Oude Llerery, die
hier ruim 100 in getal zijn , insgelijks de stat. van Dordrecht vormen.
De Israeliten , van welke men er ruim 200 te lt, mäken den ring
van Dordrecht uit.
Men heeft in deze gem. 15 scholen. _ v •• r»
De stad D o r d r e c b t , bij verkorting veelal D o r t in het Lalyn ü o r -
b e a c ü m . ligt omtrent 3 u. Z. 0. van Rotterdam, 5 u. Z. van Gouda
en 4 u. W. van Gorinchem; 51° 48' 52" N- B., 22° 19' 2 8 ' O. L.
Zij ligt op een eiland, dat voor het doorbreken van den Zuid-Hol-
landschenwaard, in het jaar 1421 , riog iriet het vaste land_ vereenigd
was. De stad vertoont zieh aan de zuidzijde, alwaar zij de breedte van het
eiland achter zieh heeft, als eene landstad 5 ten N. W., ten- N., ten N« O.
en ten 0. wordt zij van de Merwede omvangen. De stad is gedeeltelijk
aan de landzijde bemuurd. Dit bemuren werd reeds in de dertiende
eeuw begonnen, doch eerst in het jäar 1647 voltrokken. D o r d r e c h t had
twaalf poorten , vijf aan de landzijde en zeven aan den walerkant. De
landpoorten zijn: de Groote S lu isp o o rt, de Spüipoo r t, ten Z.; de
V r ie z e p o o r t, ten Z. 0 .; de St. Jo risp o oT t ende N o o rd e rp o o rt,
ten 0 . Bij de g ro o t e S lu is p o o rt en de N o o rd e rp o o rt, zijn slUi-
zen aangelegd , welke dienen om het rivierwater, bij vloedlijd, uit de
stadsgracht te keeren. De waterpoorten zijn: de R ie td ijk s c h e p o o r t ,
het Nieuwe- of M e lk p o o r tje , en de Groote H o o fd p o ö rt, ten
N.; de Blaau wep oo r t , de K a tb a r ijn e p o o r t, de A n n a - of
Z a k k e d ra g e rsp o o rt en de V u ilp o o r t, ten N. W., van welke
sommige in de laatste jaren zijn afgebroken. Omtrent het einde der
zeventiende eeuw is er een n'icuwe toren öp de Groote Hoofdpoort
gezet, zijnde een ronde koepel met koper bekleed , op welken eene
dünne spits staat. De oude kunstige toren was met de poort , in het
jaar 1618 gesticht. Ter wederzijden van den ingang, van büiten
stonden weleer de beeiden van P a l ia s en M a r s , in twee nissen , doch
deze zijn reeds omstreeks het begin der vorige eeuw weggenomen ,
zoodat de nissen nu ledig stabn.
De Oude Haven, welke voorheen de eenige liaveh der ätäd schijnt
geweest te zijn, heeft hare opening en vereeniging met de Merwede,
aan de noord- of noordoostzijde , doch zij vereenigt zieh ook door eene
arm , welke met eenen elleboog nvidden door de stad loopt, aan de
westzijde met die rivier. Behalve deze zijn er nog vier andere havens,
mede binnen de stad, doch nader bij de rivier als: de Wollewe -
v e r s h a v e n , de Nieuwehaven, het M a a rte n sg a t en de Kälk-
h a v e n .
D o r d r e c h t is naar men rekent, op onderscheidene tijden wel negen
malen vergroot of uitgelegd. Buiten de stad vindt men verscheidene
aangename wandelwegen , welke bij na allen met dubbele rijen boomen
beplant zijn. De weg naar Dubbeldam is in het bijzonder zeer
aangenaam, door de fraaije vergezigten , die men er aantreft.