DJAWANA, D javana , D joanna, J oana of S choana, ads. resid. in
Oost-Indie, op het Sundasche, eil. Java, resid. Japara.
DJAWANA, D ja v a n a, D joanna, J oanna o f S choana , r e g . in Oost-
Jndie, o p h e t Sundasche e il Java, r e s id . Djapara, a d s . r e s id . Djawana.
DJAWANA, D javaka, D joanna, J oanna o f S choana, r iv . in Oost-
Indie, op het Sundasche e i l . Java, r e s id . JDjapara.
Zij neemt baren oorsprong uit een groot, landwaarts in gelegen, meer,
waarin zieh onderscheidene rivieren ontlasten. De D jawana ontlast
zieh, met eene bogtige, noordoostelijke strekking, in de Zee van Java,.
.Het is eene der grootste en de meest bevaarhare rivieren van de geheele
Noordkust van Java, hebbende, van den mond, een groot eind wegs
opwaarts, tot boven de residentie, twintig en meer voeten waters , en
zij is omtrent twee honderd voeten breed. In de kwade mousson is
de afwatering zeer sterk, doch in de goede mousson minder Het
water is , even als in meest alle snelloopende rivieren, eenigzins troe-
bel, doch wanneer het eenen körten tijd in potten of valen heeft stil
gestaan , wordt het zeer helder en klaar.
Deze rivier, met prahoemajangs opvarende tot in de binnenzee, komt
men, längs onderscheidene andere rivieren, te Samarang en voorts
binnen in het land, hetwelk in twee of drie dagen gedaan wordt;
bijzonder doet men het in de kwade mousson , wanneer de overtogt,
buiten het eiland Mandelique om1, te lang. tegenhoudt, en veel te ge-
vaarlijk is voor kleine vaartuigen.
Voor den mond der rivier ligt eene breede modderbank, waarop somtijds
geen voet water blijft staan; en van den mond tot aan de residentie, loopt
zij tusschen läge en moerassige landen door, die onbebouwd liggen en
niets dan kreupelhout en streiken voortbrengen , enhieren daar, wanneer
de rivier bij zware regenvlagen sterk opwelt, dikwijls onderloopen.
DJAWANA, D javana , D joanna of S choana , st. in Oost-Indie, op
het Sundasche eil. Java, resid. Djapara, 4 m. W. van Rembang ,
aan de oostelijke grens der resid., aan eene breede baai, in den mond
der Djawana ; 6° 40' 'Z. Br., 128° 44' 0. L.
Het is de boofdpl. der resid. van dienzelfden naam. Zij bestaat uit
twee rijen, längs de rivier gebouwde h., en telt 10,000 inw., die veel
bandel drijven. Men heeft er een fort, alsmede een vierkant plein,
waarop gewoonlijk des Maandags tournooispelen met de lans gebouden
worden; ook is er een Opziener van de landelijke inkomsten gevestigd.
Het fort is eene verschansing met vier boiwerken, waar binnen de
rijstpakhuizen, de kazerne en de keukengebouwen van den Resident
staan. Ook het huis van den Resident stond vroeger in dit fort, maar
dit is in het laatst der vorige eeuw afgebroken, en een ander, daar
buiten aan de oostzijde geheel van bardsteen, naar het plan van den
Ingenieur H a as gebouwd, en mag een der fraaiste gebouwen van
Java genoemd worden ; terwijl men aan de acbterzijde, een alleraan-
genaamst gezigt over de rijstvelden heeft, betwelk hier en daar door
kleine boschjes afgebroken en in de verte door het hooge gebergte bepaald
wordt. Op het laatst der vorige eeuw, onder het residentschap van W illem
N e u w e r t e , werd in den vroegen morgen dit fort door de inlanders over-
vallen , waarbij onderscheidene Europeanen vermoord en eenige pakhui-
zen verbrand werden ; doch het gelukte den gezegden Resident, door
den bijstand van eenige getrouwe Javanen , Chinezen en Mandurezen,
die hier met eenige vaartuigen lagen, hen nog dienzelfden dag,': te
verdry ven , waarbij zij eenige dooden en gevangenen achter lieten, welke
laatste dadelijk, zonder vorm van proces, gekrist werden.
DIBROTS, kl. eil. in Oost-Indie, tot den Sunaaschen Archipel be-
hoorende, N. van Java, in de groep Karirnon Djawa; 5 4d Z. Hr.,
127® 44' O. L. — Het is, na Karimon-Djawa, het grootste van de
^DICET, d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java, resid. Djocjoliiirtfl'.
. . , DICHTEREN, buurs.. prov. Gelderland, kw., distr., arr. en4ju. ten
0. van Zutphen, kant. en | u. W. van Doetinchem, gem. Ambt-Doetinchem;
met 400 inw. _
DICKENINGE, D ic k e n in g e n , D i c k e n y g u e , D i c k e n y g e e n , U ic k e n y n g h e .,
D ic k e n y n g h e n , D ic k l in g , D ic k l in g e en D ic k e t n g i ie , oude namen van de
voorm. abdij D ik n in g e , in Dieverderdingspil, prov. Urenlhe. Zie
D ik n in g e .
DICKT, geh. in de heerl. Bourscheid, grooth. Luxemburg, kw., arr.
en 2 u. N. W. van Diekirch, kant. en M u. W. ten Z. van Vlanden
, gem. Iloscheid.
DICKT , geh. in de heerl. Clerff, grooth. Luxemburg, kw., arr.
en 4 u. N. ten W. van Diekirch, kant. en 1£ u. Z. 0. van Clerff,
gem. Hosingen, ‘ _
DICKWEILER, geh. in het balj. van Echternach, grooth. Luxemburg,
arr. en 4 u. 0. ten Z. van Diekirch, kant. en l n. Z. 0. van
Echternach, gem. en l u. Z. W. van Risport. Tot in het j a a r 1820
maakte dit geh. een gedeelte uit van de gern .B o r n , welke m dat
jaar ophield te bestaan.
DIDAM, gem. in het graafs. Bergh, prov. Gelderland, kw. en arr.
Zutphen, distr. Doesborgh-en-Zevenaar, kant. Doesborgh (S k. d.,
13 m. k., ä s, d. ); palende N. aan de gem. Angelo , 0 . aan de gem.
Wehlen Bergh, Z. aan de Pruissische prov. Rijnland, Z. W. en W.
aan de gem. Zevenaar.' , _
Deze gem. bevat het d. Di dam, benevens de buurs: Dyk, Grel-
feikamp, Loi l en Hol t hui zen , beslaat eene oppervlakte van
5423 bund. 17 v. r. 14 v. eil., telt 469 h., bewoond door 576 huis-
gezinnen , uitmakende eene bevolking van reim 5o00 inw., die meest
hun bestaan vinden in den landbouw, terwijl in deze gem. uitmun-
tend koorn gebouwd wordt. Ook drijven velen der ingezetenen hier
eenen aanzienlijken kleinhandel, terwijl eenige groote winkeliers, spek-
en zaadkoopers wedijveren , om den overvloed, die hen omringt, op
te koopen, of tegen fabrijk- en koloniale waren in te ruilen.
Men heeft in deze gem. de adell. h. de Heegh en Loi l , doch
de vroegere adell. h. Baar l e ; Doornves t ; Hees; Kerkhoven;
Lunho rs t ; Neveihorst ; Oldengoor ; Schadewi jk en Tinsen-
berg zijn thans slechts boerenwoningen, terwijl de vroeger in deze
gem. gestaan hebbende Meurssentoren of Bergvrede reeds in 1609
afgebroken is.
De Herv., die hier 180 in getal zijn , maken de gem. van Didam
uit, welke tot de klass. van Zutphen, ring van Doesborgh, behoort,
en in deze burgerlijke gem. eene kerk heeft. De eerste, die hier het
leeraarambt heeft waargenomen, is geweest P ibo O vidius , die in het
jaar 1597, van Ter-Borg herwaarts kwani en in hetzelfde jaar naar
het eiland Wieringen vertrok. Het beroep is eene collatie van den
eigenaar der heerl. _ .
De R. K., wier getal ongeveer 3100 beloopt, onder welken 2000
communicanten, maken eene stat. ui t , welke tot het aartspr. van
Gelderland gerekend en door eenen Pastoor en twee Kapellaans bediend