DELLI of Du» , plaats in Oost-Indie, op het eil. Timor, tot de
Zuidwestereilanden van Banda bchoorende: met eene reede en een
Portugecsch kantoor.
DELLY, kon., st. en riy. in Oost-Indie, op bet Sundasche eil.
Sumatra. Zie Deli.
DELMINA, fort in A frika , in Opper-Guinea. Zie E lmina.
DELMINA, voorm. buit. in het Goregt, .prov. Groningen, 1| u.
Z. 0 . van Groningen, J u. W. van Westerbroek, J u. van Engelbert,
waartoe het behoorde, aan het Winscholerdiep. Het huis is in het
jaar 1832 gesloopt; ter plaatse, waar het gestaan heeft, ziet men
thans weiland. Yoorheen stond er een klein huis, toen H endrik
W oortman, zoon van P ieter W oortman, Directeur-Generaal van de
Kust yan Guinea, er in 1779 een nieuw huis bouwde en eene kleine
buitenplaats aanlegde, waaraan hij den naam gaf yan D elmina , naar
het fort yan dien naam, in Opper-Guinea.
DELPHENSIS PORTUS, Lat. naam yag de st. Delfshaven , in
Schieland, prov. Zuid-Holland. Zie D elfshaven.
DELPHI en D elpiiium , Lat. namen van de st. D elft , in Belfland
p r o v . Zuid-Holland. Zie D el ft .
DELbPRAHUIZEN , d , prov. Friesland. Zie D elfstrahijizen.
DELT, D elte of D eltre , zeer oude stroom, nu slechts een maar of
scheepvaart voor kleine korenschepen, in Hunsingo, prov. Groningen.
Z>j ontstaat tusschen Uskwert en Warffum, bij den ouden dijk, al-
waar vroeger eene sluis lag, de Oude-Zi j l genaamd , maar die, ten
gevolge van opslibbing der buitengronden , hare werking verloor en
gedempt werd, zoodat drie deelen van dit Ooster -Ni je-Zi j lvest , in
het jaar 1438, onder de Winsumer- en Schaphalstersluizen kwamen.
De D elt is de scheiding tusschen de gemeenten Warffum en Uskwert.
Nadat zij op den oosteroever het Helwerdermaar opgeno-
men heeft, scheidt zij de gemeenten Warffum en Kantens. Vervol-
gens ontlast zieh op dienzelfden oever het Koksma a r in de D e l t e ,
en een weinig zuidelijker ook het St i t s we rderma ar , met eene
westelijke rigting. De D elt stört zieh bij Seheeftil, een weinig N.
van Menkeweer, in de Trekvaart naar Warffum.
DELWIJNEN, heerl. in den Bommelerwaard, prov. Gelderland,
Benedendistrikt, arr. Tiel, kant. Zalt-Bommel, gem. Kerkwijk.
Zij bevat den Polder van Delwijnen en eenige uiterwaarden en
daarin het d. Delwijnen benevens de buursch. het Rot , beslaat
eene oppervakte van 399 bund. 7 v. r., telt 40 h. en 230 inw., die
allen hun bestaan vinden in den landbouw en veeteelt.
De inw., die allen Herv. zijn , behooren tot de gem. van Bruchem-Kerk-
wijk-en-Delwijnen. Men heeft in deze heerl. geen school maar de kin-
deren genieten te Kerkwijk onderwijs. Deze heerl. werd vroeger be-
zeten door de Barons de Cock van D elwijnen , thans is zij een eigen-
dom van Mevrouw 0. L. F. Baronnesse van N agell , geb. Gravinne
van B ent inck, wonende op het kasleel te Neder-Hemert.
Het d. D elwijnen ligt 4 u. Z. W. van Tiel, 1| u. Z. ten W. van
Zalt-Bommel, J u. N. ten W. van Kerkwijk. Het is een zeer oud,
weleer aanzienlijk d., doch thans zeer verminderd, zoodat het zelfs
geene kerk heeft. Vroeger moeten hier onderscheidene kasteelen gestaan
hebben , alsmede een klooster der Tempelieren, waarvan de bewoners hier
allen, even als elders, in eenen nacht zouden om het leven gebragt zijn,
behalve een , welke zieh niet in het klooster maar bij een ontuehtig
vrouwspersoon bevond. De plaats, waar dit klooster zoude gestaan
hebben en waar tegenwoordig niets meer te zien is dan de hoogc heu-
vels , dp welke het klooster vroeger stond, draagt nog den naam van
K DELWIJNEN (POLDER-VAN-), pold. in den Bommelerwaard, prov.
Gelderland, Benedendistrict, arr. Tiel, kant. Zalt-Bommel, gem. Xeri-
Wijk; palende N. aan den Polder van Gameren 0 . aan de Polders
v a n Bruchemen Kerkwijk, Z. aan de Polders van Amerzoden en Wel l ,
W. aan de Polders van Well en Aalst.
Deze pold. beslaat, volgens het khdasler, eene oppervlakte van 399
bund 7 v. r. , waaronder 372 hund. 3 v. r. 13 v. eil. schotbaar land.
Er lifrt daarin eene buurs. het R o t en bevat in het geheel 26 womn-
g e n onder welke 12 boerenhofsteden. Het land wordt door een molen
öp derivier de Maas , van het overtollige water ontlast, terwijl een af-
zonderliik gedeelte van dezen pold. de Ri eme r genaamd, gemeen-
schappelijk met een gedeelte van den Polder van Well, door den molen
van Neder-Hemert ontlast wordt. Het polderbestuur bestaat mt twee
Poldermeesters, geadsisteerd door eenen Secretans, die te gelijà. Ontvanser
der dorps-polderlasten is.
DEMAK of D am a k , riv. in Oost-lndië, op het Sundasche eil. Java,
resid. Samarang, eene der zuiverste van Java.
Zij ontstaat in de resid. Soerakarta, komt voorts , met eene oost-
noordoostelijke rigting, in de resid. Samarang, waar zij, omtrent 2 m.
boven Salatio-a, met een zwaar gedruisch, tusschen de klippen en bergen
doorstroomt“ voorts splitst zij zieh beneden Bemak in twee armen van
welke de regter den naam van Dj avana aanneemt, terwijl de linker
onder den naam van D emak zieh met eenen noordwestelijken loop in de
Zee van Java ontlast. — Zij is op eenigen afstand van hare monding
bevaarbaar
DEMAK of D amak, reg. in Oost-lndië, op het/Sundasche eil. Java,
resid. Samarang, in het Noord-oostelijke. der resid. Tot dit reg. behooren
de distr. Dema k , Wi e r o s a r i e en Wedoony.
Dit reg. is eene vlakke, vruchtbare en met vele rivieren doorsne-
dene landstreek, waar men een goede hoeveelheid Europesche grauen,
peul- en en andere vruchten tot eigen gebruik verbouwd. Ook heeft
men er zeer geschikte plaatsen om zout te winnen.
DEMAK of D amak , dist. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
resid. Samarang, reg. Bemak. Er wordt kwikzilver gevonden, hoewel
in eene geringe hoeveelheid.
DEMAK of D am ak , st. in Oost-lndië, op het Sundasche eiL Java,
reg. en distr. Bemak, aan de Demak, 3 palen van Bjebor, 6 van
Wonnokerto, 16 van Samarang, 194 van.Soerabaija, 383 van Batavia
, 399 van Banjoewangie en 463 van Anjer.
Deze voor buitengewoon oud gehouden stad , was in het begin der
achttiende eeuw bewoond door 3000 Javaansche huisgezinnen. Vroeger
hadden de Nederlanders er eene houten vesting, Goed-Begin geheeten.
Zij is gedenkwaardig door de nederlaag en de dapperheid der Neder-
landsche vrijwilligers in het begin van den vijfjarigen oorlog tegen
D iepo N egoro.
DEMEN of D eemen, d. in het Land van Ravestein, prov. Noord-Braband,
arr. en 3 u. N. 0. van ’s Hertogenbosch, kant. en 2 u. N. W. van Grave,
gem. Bieden-Bemen-en-Langel, 20 min. Z. 0 . van Bieden ; met 300
inw., die meest in den landbouw hun bestaan vinden.
De inw., die allen R. K. zijn, maken met die van Neer -Langel
eene par. uit, welke tot het vic. van 's Hertogenbosch behoort, door