Oude-Maas, van het overtollige water ontlast. Het land ligt 9 palra
boven A. P. Het bestuur wordt door den Eigenaar uitgeoefend.
DRON GELSCHE-VEER (POLDERTJE-BENEDEN-HET-), onbehuisde
pold. in het Land-van-Heusden , prov. Noord-Braband, Tweede distr.,
arr. ’s Hertogenbosch,, kant. Heusden, gem. Drongelen-Hagoort-Gansoi-
jen-en-Doeveren; palende N. aan den Zeedijk, 0. aan den Yeerweg, Z.
aan het Maasje , W. aan de uilwatering.
Dezepold., die voor het jaar 1798 bedijkt was, beslaat eene opper-
vlakte van 9 bund. 43 v. r. 40 y. eil. , wordt door twee duikers op het
Oude Maasje van het overtollige water ontlast. Het land ligt omtrent
1 el boven A..P. Het bestuur oefent den eigenaar uit.
DRONGELSCHE-VEER (POLDERTJE-BOVEN-HET-) , onbehuisde
pold. in. het Land-van-IIeusdcn , prov. Noord-Braband, Tweede distr.,
arr. ’s Hertogenbosch, kant. Heusden , gem. Drongelen-Hagoort-Gans-
oijen-en-Hoeveren , palende N. aan den Zeedijk, 0. aan den Buiten-
polder-, Z. aan het Oude Maasje, W. aan het Poldertje-Beneden-het-
Drongelsche- V eer.
Deze polder , welke voor het jaar 1798 bedijkt was , beslaat eene op-
pervlakte van 10 bund. 99 v. r. en wordt door twee duikers op het
Maasje , van het overtollige water ontlast. Het land ligt omtrent 1 el
boven A. P. Het bestuur wordt door den eigenaar uitgeoefend.
DRONGELSCHE-ZEEDIJK-’s LANDS-VAN-HEUSDEN , dijk ten Z.
van het Land-van-Heusden, prov. Noord-Braband, die zieh van de
Clarisse-werf. onder Drongelen uitstrekt längs het oude Maasje, tot even
door de schans op Doeveren , e n . dient om het hooge winterwater,
betwelk hetzij door den Baardwijkschen overlaat, hetzij |uit zee wordt opge-
voerd, uit de läge polde.rs van de Langstraatsche buiten velden te keeren.
Deze zeedijk Staat onder het opzigt van eenen Dijkgraaf, eenen
PenningmeeSter , zeven Heemraden , van welke drie voor de stad Heusden
, en vier voor het land, benevens eenen Dijkbode. Het collegie
van den D r o h g e l s c h e h Z e e d i jk en dat van den M eeuwe ns chen-Z ee-
di jk, komen op Clarisse-werf bij elkander, en dan schouwt Dongen
naar boven en Meeuwen naar beneden.
Op deh 14 en 13 November 1778 , stroomde het water zoo gewel-
dig over dezen dijk, dat men algemeen den geheelen ondergang van
bet Land van Heusden te gemoet zag, terwijl op sommige plaatsen
het water drie voet hoog op den dijk stond.
DRONRIJP, d., proy. Friesland, kw. Westergoo , griet. Menaldu-
madeel, arr. en 2 u. W. van Leeuwarden, kant. en 1J u. Z. van
Berlikum. Het is in twee buurten verdeeld : de K e rk eb u ren en
B ru g g e b u u r t geheeten, van welke de eerste ten noorden, ter zijde
van den rijdweg en de tweede zuidelijker aan de trekvaart van -Leeuwarden
naar Franeker lig t, helgeen dit groote d. veel levendigheid bij-
zet, en het tot eene fraaije en vermakelijke plaats maakt.
De K e rk e b u re n ligt rondom, doch vooral ten Z. van de kerk.
Men gaat van daar ongeveer 10 min. v er, längs een gevloerd pad,
zuidwaarts naar de B ru g g e b u u r t aan de trekvaart, alwaar eene
dubbele. rij huizen, zuid- en noordwaarts loopende, wordt gevonden ,
terwijl de buurt längs den trekweg en vooral aan den overkant der
vaart, alwaar men eenige meer aanzienlijke huizen aantreft, oost- en
westwaarts loopt. De brug, over welke men van de kerkeburen körnende
, de trekvaart overgaat , heet de Hoornbrug.
Men telt er 1100 inw., die meest hun bestaan vinden in landbouw
en veeteelt; terwijl men er in het N. 0 . en Z. goed bouwland, en in
b e t W. veel laag W e id e la n d h e e f t . Ook vindt men in d i t 4. een
tigchelwerk en eenen korenmolen. * 1 1
De Herv., die hier 1000 in getal zijn, maken eene gem. m t, welke
tot de klass. van Harlingen, ring van Franeker, behoort. De eerste,
die te D r o h r i j p het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest O e b l e Ip e s ,
die er in het jaar 1883 was, en naar Dokkum schijnt vertrokken te
zijn, waar hij in 1389 overleed.
De kerk, welke in het jaar 1844 gebouwd i s , was voor de Reior-
matie aan den H. S a l v i u s toegewijd , had destijds aan inkomen 200
goudg. (300 guld.) en het vikarisschap 100 goudg. (130 guld.) Nog
waren er twee prebenden ieder van 100 goudg , en eene derde , die
voor den Koster was, van 80 goudg. (120 guld.). Het is een groot
en seboon gebouw , met een der fraaiste torens van Friesland, met
eene nette pastorie en een' schoolgebouw daarnevens. ,
De R. K., van welke men er ruim 100 telt , maken met die van
de overige d. dezer griet. eene slat, u it, welke tot het aartspr. van
Friesland behoort, en door eenen Pastoor bediend wordt, en 500
zielen te lt, onder welke 300 communicanten. De kerk, onder den
titel van Onze Lieye Vrouwe Geboorte gewijd, Staat in de straat aan
de B ru g g eb u u rt. Zij is in het jaar 1839 gebouwd en van eenen toren
voorzien, heeft eene nette bouworde en vooral een keurig altaarstuk
door den Heer O t t o d e B o e r geschilderd.
Men heeft in dit d. 00k eene dorpschool, alsmede een klein Gast-
huis voor bejaarde vrouwen , het Vredeliofje genaamd , in de vorige
eeuw gestiebt door Mejufvrouw A gm e ta H b b e r .
Yoorheen waren hier vele adell. staten , thans meest in boerenplaat-
sen veranderd, als: F o p p in g a , Hommema, Glins of het Blaauw-
huis F e tz a , Groot-Dotinga of ’t R o o d h u is , H o b b em a ,
Ozin'ga enz. Tegenwoordig wordt het d. versierd door de iraaije
nieuwe buit. Schätzen bürg en O o rb ijt.
Er worden hier twee jaarmarkten gehouden , de eerste den eersten
Maandag in Mei; de tweede den vierden Zaturdag in Junij.
D r o n r i j p is de geboorteplaats van E i s e E i s i r g a , den uitvinder van
het beroemde planetarium te Franeker. Hij zag het licht den 21 te -
bruarij 1744 en t den 27 Augustus 1828. Even als de Staatsman
Jhr. I . A e b in g a v a r H üm a ld a , ligt hij hier op het kerkhof met zijnen
geleerden vader, J e i t e E i s in g a , begraven.
Behalve al deze bijzonderheden is D r o h r i j p nog merkwaardig wegens
de schoone ligging. Niet slechts , dat de Harlinger vaart en de rijweg ,
uit Hennaarderadeel naar Menaldum of Beetgum in het midden des
dorps elkander snijden , of dat de nieuwe straatweg van Leeuwarden
naar Harlingen, ten Noorden het dorp loopt, terwijl allen gezamen-
liik tot een ruim vertier bijdragen; maar wij bedoelen de ligging van
dit dorp op 6 of 7 terpen , die in eene rigting van het Zuiden naar
het Noorden, aan de oppervlakte eenen golvenden vorm geven. ln den
somer, wanneer deze heuvelen met een schat van granen pryken,
leveren sommige punten inderdaad schilderachtige gezigten op, waar
tusschen zieh een aantal fraaije boerenplaatsen en vooral het aanzien ^
lijke dorp, met zijne nette huizen en hooggelegen kerken, zieh iraai
verheffen. Yandaar dat wij D r o n r u p eene der schoonste en welva-
rendste dorpen van Westergoo noemen.
Toen de Friesche Edelen in het jaar 1500 d e n Herlog van Saksen
binnen Franeker belegerd hielden, was een der vier Hoo war -ieren
van het Friesche leger in dit dorp gevestigd. '
III. Deel, 34