naar den kansel glooijend afloopt, zoodat de zitplaatsen een haifron d
Qp eenen hellenden bodem vormen. Hierdoor is deze kerk jnist ge-
schikt voor eene spreekplaats ; want, waar men zieh ook in het gebouw
bevindt, men hoort er den spreker overal even goed. Bij de bediening
van het H. Avondmaal bedient men zieh van twee fraaije zilveren
bekers , waarvan de eene, bij de oprigting der gemeente , door den
Ouderling B ernard P lomp , en de andere, door de töenmalige overige
leden des kerkeraads, zijn ten geschenke gegeven.
De R. K. hebben aan de Dedemsvaar t eene kerk, waarin de
dienst door eenen Pastoor wordt waargenomen , zijnde de eerste Gees-
telijke, welke deze kerk bedicnd heeft, geweest B ernardus L ambertus
N ieuwentap. De kerk is in het jaar 1818 gesticht, doch is , wegens
het toenemen van het getal zielen, in het jaar 1831, moeten vergroot
worden. — Men heeft in deze kolonie drie scholen.
DEDGUM, ook wel D edigem , in de wandeling D edjum en oudtijds
D odogbemaburen genaamd, d., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Wonseradeel, arr. en 3 u. W. van Sneek, kant. en 1 u. Z. ten W. van
Boisward, tusschen de Workuraer-trekvaart"'en hetSensmeer, in eenen
polder, door goede weilanden omgeven.
Dit d. tel t , met de daartoe behoorende buurtjes A r k u m en Ys-
g um, 130 inw., die meest hun bestaan vinden in veeteelt en zui-
velnering.
De Herv., die hier 30 in getal zijn , behooren tot de gem. van Tjerk-
werd-en-Dedgum, welke hier eene kerk heeft, van welke de Pastoor,
vöör de Reformatie 100 goudgnlden (140 guld.) ’s jaars trok. Gok was
er eene vikarij , die 80 goudgulden (112 guld.) ’s jaars opbragt: terwijl
de Proost van St. Jan er 8 Schilden (18 guld.) trok. *
De R. K., van welken men er hier 90 aantreft, worden tot de stat.
van Sensmeer gerekend. •— De 8 Doopsgez., die men er aantreft, behooren
tot de gem. Boisward. — De dorpschool wordt gemiddeld door
een getal van 20 leerlingen bezocht.
DEDGUMER-POLDER o f D bdingumer- polder , pold., prov. Friesland,
1 j ^ r*sterff00> 8rlet- Wonseradeel, arr. Sneek, kant. Boisward; palende
N. aan den Arkumerhem, O. aan het Sensmeer, Z. aan Hiesl
um, W. aan de Trekvaart van Boisward op Workum. Hij wordt aan
de noordzijde door den Hemdijk en aan de oostzijde door den Krab-
bendijk omgeven , en door dezcn van het Sensmeer afgescheiden , ter-
wij] hij door de Spakezijl en de Dedgumerzijl uitwatert.
DEDGUMER-ZIJL of D edingumer-zijl , sluis , prov. Friesland, prov.
Friesland, kw. Westergoo, griet. Wonseradeel, 3 min. N. W. van
Dedgum, dienende om. het water van den Dedgumerpolder op de Wor-
kumer-trekvaart te ontlasten.
DEDIGUM, d., prov. Friesland, kw. Westergoo/ griet. Wonsera-
deel. Zie D edgum.
DEDINGUMER-POLDER , pold., prov. Friesland, kw. Westergoo,
g r i e t . Wonseradeel. Zie D edgumer -POLDER.
DEDINGUMER-ZIJL, sluis, prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Wonseradeel. Zie D edgumeb- zi.il .
DEDJUM, d., prov. Friesland. Zie Dedgum.
MDJDMER-POLDEK, pold., prov. Friesland. Zie D edgumer- polder.
DEEL , d. in den Tielerwaard, prov. Gelderland. Zie D eil,
DEEL, geh. in de vrije heerl. Gemert, prov. Noord-Braband, Derde
distr., arr. en 4 u. N. 0. van Eindhoven, kant. en 2 u. N. van Hel-
mond, gem. Gemert.
DEEL of het N ieuw-D e e l , vaart, prov. Friesland, kw. Zevenwouden
, die in de griet. Utingeradeel uit het Henshuisterdeel voortkomt,
en in eene zuidoostelijke rigling , als de zeilvaart van Akkrum naar
Heerenveen , voortloopt tot bij Haskerdijken, in de griet. Hasker-
land, waar het den naam van M onnike- rak en voorts van H eebesloot
aanneemt.
DEEL (DE-), ook T en-D iel geheeten, geh. in Hunsingo, prov. Groningen,
arr. en 3-£ u. W. ten W. van Appingedam, kant. en u.
O. van Onderdcndam, gem. en u. Z. W. van Middelstum, aan
den nieuwen puinweg van Ondcrdendam naar Froomtil. Er bestaat
thans slechts eene boerderij.
DEEL (HENSHUISTER-) of N aauwe- D e e l , water, prov. Friesland,
kw. Zevenwouden, griet. Utingeradeel, dat Z. W. van de buurt Hens-
huizen , onder Akkrum, uit de Poppius-sloot eenen aanvang neemt,
en in eene zuidoostelijke strekking voortloopende , bij de Meyne-sloot,
eiikel den naam van D eel aanneemt. Zie voorts het voorgaande art.
DEEL (LANG-), vaart, prov. Friesland, kw. Oostergoo. Het komt
op de grenzen van Leeuwarderadeel en Tietjerksleradeel uit het Woud-
mansdiep, maakt, in eene zuidelijke rigting, voorbij Rustenburg en Altenburg
voortloopende, de grensscheiding tusschen die beide grietenijen ,
komt, even benoorden Warstiens, in de griet. Idaarderadeel, en , na
in de zelfde strekking voorbij de Langemeer en dit dorp te hebben
geloopen, neemt het eene eenigzins zuidoostelijker rigting aan , om
zieh bij het geh. de Laape in twee takken te splitsen, waarvan de
eene den naam van h e t Wa r t en as t e r - W y d , de andere dien van
Schroet smadeel aanneemt. Het is een gedeelte van het , groot-
scheepsvaarwater tusschen Leeuwarden en de Lemmer.
DEEL (NAAUW-) , watertje, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Idaarderadeel, dat ten 0. van Irnsum uit het Wijd-Deel komt en in eene
westelijke strekking door de Hottinga- en Moienzijlen in de Boom valt.
DEEL (NAAUW-), water, prov. Friesland, kw. Zevenwouden, griet.
Utingeradeel. Zie D eel (H enshuister- ) .
DEEL (NIEUW-), water, prov. Friesland, kw. Zevenwouden. Zie D eel.
DEEL (0UD-), water, prov. Friesland, dat, in eene noordelijke
rigting, als de grensscheiding tusschen Leeuwarderadeel en Tietjerk-
steradeel, uit het Woudmansdiep en het Lang-Deel komt, en zieh bij
Giekerk met de M u r k vereenigt.
DEEL (OUD-), water, prov. Friesland, dat van de grenzen van
Opsterland afkomende , de grensscheiding tusschen Aengwirden en Utingeradeel
vormt en zieh in de griet. Haskerland, in het Deel ontlast,
ter plaatse waar dit den naam van Monnike-rak aanneemt.
DEEL (SCHROETSMA-), watertje, prov. Friesland, kw .Oostergoo,
griet. Idaarderadeel, dat uit het Lang-Deel voortkomt, en Z. W. van
Wartena met eene zuidelijke strekking, in de Graft uitloopt.
DEEL (WIJD-), watertje, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Idaarderadeel, dat, bezuiden Grouw, uit de Wijde-Ee voortkomt, en
zieh, met eene westelijke strekking, met het Naauw-Deel vereenigt.
DEELEN , geh. op de Neder- Veluwe, prov. Gelderland, distr. Veluwe,
arr. en 2 u. N. W. van Arnhem, kant. en 4 u. N. 0. van Wage-
ningen, gem. en 3 u. 0. van Ede, 1 | u. Z. 0. van Otterloo , waartoe
het behoort ; met 8 h. en ruim 60 inw.
DEELEN, voorm. adelt, h. op de Neder- Veluwe, prov. Gelderland,
distr. Veluwe, arr. en 2 u. N. W. van Arnhem, kant. en 4 u. N. 0.
van Wageningen , gem. en 3 u. 0 . van Ede , in het geh. Deelen,