cerptis ac libris fuis SS. Patrum opera eo titulo qui tune temp oris uftattor erat, laudare folitos. Quamobrcm
dia ante a hanc memorato operi fa ti am inferiptionem jure dixeris. Et forte non alius huic rei locum dede-
Wr>t lottiti r i t , quam Cafiodorus. Cum enim ita loquitur:a Item fandus Ambroiìus de Patriarchis feptem libros.
div. un. edidit, qui multa loca veteris Teftamenti fadis quæftionibus fuaviter enodavit, dubium non eft quin
■ 1 inter alios libros de Patriarchis trattatum quoque de Abraham complexus fuerit. Nec illud cuiquam abfurdum
videri debet, quando revera fanttus Dottor de pracipuis Patriarchis commentationes elucubraverit, quas
ipfemet initio libri dejofeph recenfet, atque inter fe comparai. U t utf i t , dubitare poteft nemo huicipfi de quo
loquimur, operi titulum de Abraham inaitum ab Ambrofto fuiffe, cujus etiam rei ratio hac ab ipforedditur :
Quoniam , inquit, per ordinem hujus quoque Patriarch« gefta confidèrare animum fubiit. Quibus
fane verbis operis fumma qua fi oculis fubjicitur. Quocirca illud non alio, quam de Abraham in mff. infcrip-
turn titulo reperire eft.
Profite tur quoque fanttus Antiftesfe fe utifti commentationifttlum admoveret, divina autt ori tate fuiffe inb.
Lih. i . duttum: b Cùm dominus Deus nofter,/»£#j/,hunc locupleti benedidionis fu« dote donaveritjut ejus
Cl't- I- gratia provocaret ceteros , inftitutio corrigeret : Moyies quoque imitandum eumdem n'obis deficripferit,
cfc. Itaque pius Dottorfanttum Patriarcham auditoribus fuis aut lettoribus eo confilio ponebat ob
oculos, ut ad ejus exemplar,tamquam ad fpeculum, vitiorum coenum detergerent, atque ad abfolutiftimam v ita
acfapientiaChriftiana contenderent perfettionem. A t vero qua hisfubjungit, fatis indicant eum non modo
ad fovendam promovendamque chriftianorum pietatem adlaboraffe , verum etiam ad explodendam philo-
fophorum vanitatem, qui fapientis cujus iIle vivam acfolidam in Abrahamo imaginem luxiffe demonftra t,
commentiti am folum adumbrationem five in Platonica republica, five in Xenophonticofapiente oftentabant.
Earn ob rem fubinde fingularibus ejufdem Patriarcha fattis adftruit quidquid ifti adeo magnifice pradicarent,
ab hocpraftitum effe, ac longe ante ipforum atatem a Moyfe in fiacris codicibus confignatum. Neque vero mireris
c. Augutt. fanttum Prafulem hanc fcribendi rationem fequi voluiffej quandoquìdem adverfus hujufmodi homines c difpu-
Efist. 3*. tab at, quifumma tacitate ac temeritate Chriftum dominum divi nasillas leges,quas ipfi non habere in admiratione
non poterant, in Plafonis fcriptis didiciffe adfeverabant.
Ante Ambrofium Philo ludaus librum vulgaverat fub hoc titulo : Vita fapientis per dodrinam perfediv
five de legibus non fcriptis, five de Abrahamo 5 cui libro quofdam alios de clarioribus nonnullis hujus
Patriarcha attionibus fubjunxerat. Vèrumtamen f i fcriptorem illum in operis argomento fecutus eft Ambroftus %
vide tur tamen ab ejufdem verbis & fententiis, qua ipfum infuperioribus nonnullis traci at ¡bus liberi ori manu
decerpfiffe animadvertimus, inhoc ferme abftinuiffe.
Methodum porro hic amplexus eft ab ea qua aliis fuis in lucubrationibus deprehenditur, longe diverfam.
Etenim in priori libro quidquid Scriptura de vita Abrahami ab accepto divinitus juffo exeundi ex Charra ad
ufque ipfius obitum tradii, ad moralem intelligentiam accommodât, propofitâque illius d evotione,^ eft, in
exfequendis Dei mandatis obedientia, reliquas ejufdem virtutes profequi tur : in pofteriori vero frimas memorati
Patriarcha attiones fpiritali fiv e , utipfevocat, altiori fenfu interpretans varios anima in virtutegradus
acprogreffus aperitì eamdemque animamcùm in Adamo decidtffet, in Abrahamo refurgere atque ad perfettionem
eniti docet. Diximus autem primas attiones,non vero omnesj eo quod illum trattatum poft circumciftonem
Patriarcha, & promiffam ifaaci nativitatem attutum claudat, ejus hofpitalitatem paucis attingens. Atque
adeo fecundus liber ea fere fola complettitur, qua in prioribus quatuor primi capitibus fuerant explanata.
Quamvis in ilio quoque nonnulla qua in hoc omittuntur, trattata reperias. Atqui non aliam caufam cur fecundum
librum ulterius profequi noluerit, effe autumamus, nifi quod jam in animum induxifet etiam in Ifaac
novum trattatum de animaperfettione v e l, ut ipfe a it , variis ejus proceftibus elucubrare.
Cum autem ad informationem morum utilitatem multo uberioreme primo libro quam è fecundo Chriftiani
haurire poftint, non fine divina providentia fattum vide tur', ut ille haud paulo incorruptior atque perfettior
ad nos tranfmiffusfuerit, quamifte in quo locicompluresoccurruntmiferum in modum hi at i bus aliifque vi-
tiis deturpati. Nonpaucos quidem neque contemnendos prijtina integritatireftituimus ; ingenue tamenfaten-
dum eft infine ejufdem libri adhucconfufi aliquid fupereffe , cui remedium adferre manu exarati codices' ne-
quiverint. Credibile eft ibi quadam v ’anfpofita, vel avulfa, vel etiam forte ab haretico aliquo, ut patro-
cinium crroribusfuis pararet fuiffe ini. etta.
P L,l> i l Primum librum conftat e fermonibus compofitum effe, quos fanttus Praful ad catechumenos d qui jam nomen
uh. dederant ad baptifntom & compétentes erantjsabuerat. Hos potiftimum ipfe per fe docere confueverat ; & quod
ore tradidiffet, poftmodum in libros redigere, id autem eo facere inftituerat flfive quo illorum poftulatis morem
gereret, five quod ipfeJponte fua eifdemprofpiceret, ne quapretiofis illis baptifmi fui temporibus audierantpro-
miferantque, fibi umquam excidere ex memoriapaterentur, acfimul ut in utili tatis confortium alii quoque
admitterentur Chriftiani. Non ita quidem manifeftum eft librum fecundum ex fimilibus confiate concioni-
bus: verum cùm huic rei nihtl fit quodvideamus repugnare , de hoc etiam libro idem judicium atque de primo
ferre non immerito poffumus.
In retegenda eorumdem librorum atate plufculum difficultatis eft. Nihilominus tamen cum ex conjunttionè
atque ordine quo illi fequentibus commentationibus de Patriarchis connettuntur , turn ex ipfomet Ambrofto
qui fub initium librorum dejofeph , & de Myfteriisfatis aperte indicai illos omnes minime diverlis temporibus
ab fe fuiffe compofitos,fatis evidenter colligitur e ofdem anno circi ter c c c lx x x v i i quo librum de
Jofepho in lucem prodiiffe fico loco probabimus, tribui oportere.
i Piato l. 4.
! Republ.
b
*35- «©ss«*-
«•-sîÇ'*s -î v - « s - -
S A N C T I
A M B R O S 1 1
M E D I O L A N E N S I S E P I S C O P I
DE A B R A H A
L I B R I D V O. * * Scripti
circ. an.
J 8 7 .
L I B E R P R I M U S .
A inaliqua urbedefcribendamputavitjiit iiquibus
hoc munus eftyquemadmodum rempublicam re-
gerent,inftitui poflent: & fi condifcipulus Plato-
nis Xenophon ille Socraticus fidis & ipfe rebus
perfonam voluit informa' apientis in eolibro
quem KufV 7iafSitaj infcribitj utexintiiiio Phi-
lofophi« finu jufti regis & fapientis difciplina
procederct: quanto magisnosnoncompofitam
figuram fapientis viri,fed expreilam virtutem, be
divino inftitutam magifterio recenfereintentius,
confiderare animum fubiit. D e p & vias ejus debemus perfequi, quem Moyfes
quo nobis moralis prim^ erit ita defcripfit, ut retro quodammodo fe ipfe re-
fpiceret ?
C A P U T I.
Libri titulus ac trattandi ratio exponitur : tum qua
utilitas e x Abrahami exemplis petenda f i t , auc-
toritate d iv in a , ó * philofophorum collatione de-
monftratur.
B r a h a m libri hujus titulus
eft , quoniam per ordinem hu-
us quoque Patriarch« gefta
' tradatus Sc fimplex. N. 1 etfi
altiori diiputatione procefllis. quidam Se forma
virtutis, & fpecies qu«dam exprimatur 5 tamen
a forenfia quoque aduuin ejus veftigia fpedare,
virtutis profedus eft. Etenim fi ea qu« natura
ad vidum generavit hominum non unius , fed
gemin«, aut etiam uberioris grati« fi t : quanto
magis ea quibus epulantur anim. aon an-
gufti, led abundantioris ufus,Sc multiplicis t ib ie
eile «ftimari convenit.
2. Non mediocre autem aut otiofiim negotium.
Etenim cùm dominus Deus nofter hunc
locupleti benedidionis fii« dote donaverit 3 ut
ejus gratia provocaret ceteros , inftitutio corrigeret
: Moyfès quoque imitandum nobis de-,
fcripièritj ut cordahominum in vitium labentia,
hujus viri contuitu, velut è quadam terreno bulto
refufeitaret, non perfiindorium debet vide-
C A P U T I I .
Devotio Abraha quomodo d iv in i pracepti verbis probata
? Q u id f i t exire de cognatione , quove patto
ejufdem Patriarcha obedientiam Dei promi f i o f e -
(¡y,tafili idem invocato Domino,fibi ob uxorispul-
critudinem tim e t, cavetque. A t Pharao propter illius
raptum caftigatus, quantum f i t adulterii crimen
indicio eft: unde Abraha exemplo adftudium
devotionis provocamur.
3. l i / i Agnus piane vir |Se multarum virtu-
J_ \ j tum clarus infignibus,quem votis fuis
Philofophia non potuerit «quare. Deniqué minus
eft quod iila finxit, quàm quod ifte geifit
jnajorque ambitiofo eloquenti« mendacio fimplex
veritatis fides. Itaquecujufir J -fi fuerit in eo
r i, fi nos quoque fcrupulofius ejufdem viri v e r-D viro devotio, cpnfideremtis. Eae^m virtusordiièmus
veftigia. Nam fi fiipientes hujus mundi,
ut Plato ipfe princeps philofophorum, non ve-
ram aliquam, fed fìdam 8c adumbra tam fibi eam
quam legimus b 7i»Aìtbi£m propofuit perfequen-
dam^ut doceret qualem rempublicam eile opor-
teret : atque ita quam nec audierat, nec viderat
ne prima eft qu« eft fundamentum eeterarum j
meritoque hanc ab eo prirriam exegit Deus di-
cens : E x t de terra tua , & de cognatione tuaì d r dé cm.
domo patris tui. Satis fuerat dixiflè de terra tua^
Ibi enim erat exire de cognatione, exire de paterna
domo : fed ideo addidit lingula, ut ejus afi
a. Edit. Am. cum mfT. quatuor , forenfia tpuqm. H ie autcm ! I b. Ita mfT. q u inq u c xv i meiioris. A lii vero & edit. Wa<rpropo-
forenfia veftigia , pro moruin fignis' extcrioribus fiununtur. | | fia t adificandam.
S iij