
fuo , fequetur fìmilicer dies: incipiet nox tertia, A
refurget Dominus in node, 8c erit dies in lumine
refurgentis j ut compleatur illud : Et nox ficut dies
illuminabitur. Hiceft dies ille magnus quem vi-
die Abraham, 8c gavifus eft: de quo 8c David ait:
Nic eft dies quem fecitDominus,exfultemus dr latemur
in eo : cui non minifterio laboris, ièd frudu ex-
fultationis incererò.
C A P U T VI.
Verba Job, quibus bum m a s infirmitates spivi t , e x -
pendttntur. Jjhiemadmodum Vir fa n tfu s peccatum
fitum non négaverit', quidve inter peccare & impie
15. Ipie ergo Dominus diem ducit,8c ante mundi
confummationem videbitur lumen, quod illu-
minacomnem hominemveniencem in hunc mun- B s6.
agere f i t difctimtms : quibus 'Verbis hominem
apnd Deum conetur excufàre : poftremo confitenti
Veniam promitti, acjujtum iniqui tatesfiùas agnof-
cere, ojlenditur.
dum. Ipfe eft Dominus, qui fignat 8c numerat
multitudinem ftellarum : ipfe eft Dominus, qui
cxlum iolus excendit, quiambulavicramquam in
pavimento fupermarejquando Petrus vidit eum
ambulantem , 8c d ixit: Domine, jube me venire ad
tefuper aquas. Et juffit Dominus: fedille tituba-
vitj 8c niii porrexiflet ei Dominus dexteram, de-
merfus fludibusoccidiiiet.Titubavit caro,falva-
■vit dextera.Et ait illi\Modica fidei,aquare dubitafh
S Edad propofitx nobis interpellationis
feriem revertamur. Maltas, inquit, contritiones
fecit mihi, refi ir are me non finit, repievi t
me amaritudine ; dr quia viriate eft potens , nemo
poteft judicio ejus refiftere. Si juftus fum corde, lingua
mea errat..... Magnum & potentem difperdit ira. Improbi
in morte gravi : jufti autem irridentur. Dati
funtentmin manus impii. Vide lingula. Potenti-
busira fua gravis eft, improbis nequitia, juftis
conditionis infirmitas. Ita nihil periculo vacar,
lob. 9 .1 7 ,
&MFides
ergo ambulavit in Apofiolo.non ciro.De- C Forarado tc magni tudo viri fua poteftate deci.
pitur, improbitas affligitur, virtus ridetur. Ille
quia plus poteft, labitur: ifte quia nihil poteft,
affligitur. Conditionis eft vicium, opxvxvitanoftra
levior eft curfore. Tranfivit,dr nihil vidit. Tamquam
navisveftigium, autaquila volantisdr qu¿trentis ef-
cam -, ita prxterit 8c vita hominis. Quod loqui-
mur, o b li. v ileim u r 3 ne c ullum tranfitus noftri in-
figne deprehenditur, nifi quod fit plenum moe-
roris 8c gemitus. Concutior, inquic, omnibus mem- LUJ CLL Ilia jl —— —------- W. ' ' - , . . .
Tharfis r id eft , intelligibiles qua: Salomoni au- £) bris.Vttnam fit mediator nofter arguens & dijuduans
rum ferebant atque argentum, id eft, corpora inter utrumque noftrum.
niquefides titubavit,8c caro fèntirc cceperat nau-
fragium. Quod non improprie didum eft 3 quia
caro navis eft anima:, ficut fcriptum eft : gai def-
cendunt mare in navibus. Et alibi : ibi dolores ut
parturientis, in fpiritu vehementi conterei naves
Tharfis. Anima: enim noftrx d ,n Ver bum partu-
riunt, edunt dolores : qua: item peperit, jam
non meminit triftitix propter gaudium^ quia na-
tus eft illi homo qui mundum redemit. Naves
Ezech. 37.
Pf.S0.19
Pfal. ¡ 9 . .
Iohan.j.
ZS.&Ì9-
Pfal. 4
& 9•
noftra, qux habent thefaurum in vafis fidilibus.
ut Apoftolus dicit: vel quod etiam hie partus
dubio conteruntur, juxta quod dictum eft : Va
pragn antibus dr nutrientibus ! Nam cùm anima
quatitur, caro fluduat: vel fpiritu vehementi ex-
a^icabuntur infufo, cum expleto tempore fue-
rit refurgendum, fecundum quod fcriptum eft:
Veni• fpiritus, dr infuffla in mortuos iftos, dr vivent.
Unde 6c ipfe Job in pofterioribus dicit: Novi enim
17. Die am Domino : ¿htare fic me judicas ? An bo-
num tibi eft ut injuftus ego firn i quia repulifti opera
manuum tuarum, dr confilio impi orum intendimi
Numquidftcut mortalis videi, fic vides -, aut vita tua
fìcut hominis, autunni tui ficut viri ; quiaexquififti
iniqui tates meas, deprecata mea inveftigafti ? Nofti
enim quia impie non gefii : fed guis eft qui de mani-
bus tuis eruaturìMagnandes, magna audoritas
ìbidem, iy
& 1 6.
ibidem, zi.
ìbidem. 33.
lob. 10
enim £ confcientix, Deum teftem mentis lux arceflere.
quia aternus & potens eft,qui foluturus eft me in terra
, refufeitare pellem meam qua portavit hac. Conteruntur
autem qui in judicium refufcitantur.Eft
autem bona contritio : cor enim contritum de
humiliatum Deus non fpernit. Et alibi:Sana contri
tiones ejus. Sed 8c ad Jofaphat dictum eft : Contritafunt
naves ire in Tharfis-,co quod fe bfacrilego
mifeuiflet. Utrumq1 ' ig:"ur contritio lignificar •
quia ucrumque eft in 'iéj dicii : quando omnes qui
Quod conditionis eft, non negat: quodimpieta-
tis eft , repellit: quod infirmitatis, fatetur. Pec-
cafle conditionis eft, quia nemo immunis lapfus
e ft : impie agere non conditionis e ft, ied perfidix
8c nequiifimxmentis venenum.cNon agnofi-
cit hoc juftus: fed abfolutio hominis inDeimi-
feratione, non in hominis poteftate eft.
18. Manus , inquit, tuaplafmaveruntme :poftea ,
convertifti dr pereußifti me. Memento quia lutum me '
in monumentis funt, audientvocem Filii Dei, dr pro- p fecifti, dr in terra me refolves. Numquidnon ut lac
cedentqui bonafecerunt, in refurreftionemvita: qui
vero mala egerunt, in refutretfionem judicii. Quod
etiam David propheta fignificat dicens: Ibi dolores
ut parturientis:ficut audivimus , ita dr vidimus
incivitate Domini virtutum, in civitate Dei noftri.
Namque 8c dolorem futurum ,8c Ixtitiam com-
prehendit: dolorem de judicio, 6c de abfolutio-
ne Ixtitiam.
€ 3»
. M IT. quatuor irelioris n o t * , quart titubafti ?
. Edit, omnes, & mff. Vi£l. facrilegio : melius a lii m ff.facri- \
i id eft , Ochozitc regi Ifrael cum quo Jofaphat iniit amicitias.
.’ Rom. edit. Lapfus fuos agnofcit juftus. A t contra aliarum ,
mulfifti me, confecifti me ficutcafcum ? Corium dr car-
nemmeinduifti, ofiibus & nervis me inferuifti : vi-
tam & mifericordiam in me pofuifti ; dr vifitatio tua
protexitfiiritum meum. Quanta deploratio fancti
viri pro communi infirmitate,quanta conventio-
nis au&oritas, quod Deus hominem manibus iuis
fecerit ? Exculatur culpa infirmitatis obtentu,
commendatur gratia privilegio operationis xter-
n x , 8c protedionis dignatione cxleitis. De quo
loco etiam David pulcherrime locutus eft dicens
: JOuidcft homo,quod memor es ejus 3d autfilius pfal. *• s-
hominis, nifi quia vifttas eum ?
edit, a c miT. omnium fidem. Scnfus autem eft juftum qui fe pcc-
carcÄgnofcit, non tarnen agnofccre ic impie agere.
d. I ta mil', quinquc mcliorisKvi. A lii vero & edit, omnes, aut
films hominis, quia vifttas eum.
fob. io - 13
&fa-
Zfai. 43-
fo b .ty .z
Pfal. 14 .
fob. 14.1
&feq.
^33
in. Hac, inquit 3 babes in te : novi quia omniàpo- A
tes, impofiibile autem tibi nihil. Si enim peccavero3
enfio dies me , ab iniqui tate autem immaculatum me
non fecifti. Si impius fuero, va mihi ! Si firn juftus 3
non pofium me erigere. Plenus fum enim confuftonis,
inveftigorficut leo ad ne ceni .Vide tria : S i peccàver 0,
inquit ,cuftodies me. Et ideo, ò homo, fatere peccatum
, ut veniam confequaris • Die, inquit 3 tni-
quitates tu as, ut juftificeris. Quid erubefeis fateri
eas in quibus r :us es? Negaiitis,non fatentis cri-
men e f t , neg^ e quod natus fis.QuodàccepiftÌ3 B
litinam ièrvesiCur putas te habere quod non ac-
ceperis ? Ergo peccator fateatiir 3 impius inge-
mifeat, juftus non fe erigat 8c extollat 3 ne per
arrogantiam frudum juftitix amittat.
20. Et pulcre ait : Si juftusfum, non pofium me
erigerei plenus enim fum confuftonis Juftus enim ad-
vertit magis fragilitatem iuam, quàm injuftus •
8c fapiens agnoicit 3 non agnofcit infipiens. De-
hique lapfibu*- rais fapiens compungitur,infipiens
deledatur: ju. .usaccùfator eft fui,injuftus adfer- C
tor : juftus prxvenire vult accufatorem confef-
fione p eccati, injuftus peccatum fuum occultare
defiderat : ille in principio fermónis occurrit
ut prodat errorem, ifte multiloquio iermonis fili
a ionum accuiationis involvit 3 ne prodat erró-
iemi
C A P U T V ì i ;
Omnium atatum maxime lubricam adolefcentiàm :
nos eorum e ti am peccator um, qua vitare nequive- ^
rimus, rationem effe reddituros : arumnas noftras
màris ac terra incommodis non fatis exprimi : ca-
lum acterram innovanda effe, necfuturam refur-
rectionem ante adventum ejus,qui nova omnia fit
fatfurus.
• 21. T Terum adjiciéns dicitijpuare adfcripfifti ad-
J_ versum me mala , dr appofuiHi mihi adolef-
centiapeccata ? Pulcre id xtatis arripuit ad querelarti
, qux magis ad vitium lubrica eile confuevit. E
Habet enim pueritiainnocentiam, fenedus pru-
dentiam3 ipià vicina adolefcentixjuventus bonx
exiftimationis intuitum 3 8c verecundiam delin-
quendi : adol centia fola eft invalida viribus,infirma
confiliis, vitio calens, faftidioia monitori
bus, illecebroia deliciis. In tanto igitur 8c tara
confragofo 6c procellofo mundi hujus turbine,
cur tam crebra naufragia improvidx adferibun-
tur xtati ? Unde prxclare David totius tempo-
ris ejus veniam fibià Domino poftulavit dicens : F
• Deliflumjuventutismeadri' 1oranti a ne memineris
Domine, quia tunc maxime dor corporis fervet,
8c xftu fanguinis vaporantis ignefeit.
22. Sed iterum ipfutn audiamus : Mortalis, inquit,
filius mulier is,brevis vita eft, & plenus iracun-
dia, qui ficutflos floruit, dr deciditi difeedit autetn
ut umbra, & non refi Hit. Nonne dr ab hoc ratio qua-
riturì Et hunc fediti intrare in judiciumfub confpec-
tu tuo. Jguis autem mundus eft à fordeì Sed nemo,
a. Edit. vet. fomnum excufatìonis. Rom. fon um excufatìonts. Gall,
mff. fomnum neeußtionis. Optime. V a t. cod. fonum accufai,
idem eft enim a c li diccrct : cum fc deberct accufai
, accufatio-
nem fuam ita in v o lv i t , u t animadvcrti non poffrt.
.fubire b. Rom. edit, cogatur, intrare in cenfpeüu Domini, &
omnipotent!* compellatnr. Bonus quidem^
edit. ant.
mus.
. . . . . . . .............. i rborum o rdo , led I
mff. cod. minime conlcntiens. Alium itaque reftitui-
^34
etiamfi unius diet fit vita ejus fuper terramNere mi-
ferabilis conditio, ut peccati fui quod vitare non
poifit3 rationem prxftare b cogatur : judicium intrare
, in confpedum Domini fubire omnipoteii-
tis compellitur , edere caufas geftorum fiioriun,
qux tot vitx fux xtatibus percurrerit3cùm mundus
¿ peccato quivis eile non r iflit, lit ab ipfis
cunabulis prius obrepatinfant,. : culpa, quàm fic
ullus ienfus erroris. Ouamque illud miferabile,
ut brevis fit vita ejus 3 aulcis illecebra, multiplex
xrumna 3 iracundia quotidiana.Itaquè ih exigua
deledatione amaritudo perpetua eft.
23. Eft, inquit 3 arbori fpes. Si enim fueritc excifa 3
virefcit j & in petra mottuus ramus ejus fuerit, ad
odorem aquaflorebit ifacietautem meffem ficut novel*-
la. Vir autem defunftus abiit, cadens aUtem mortalis
homo non ultra eft. Tempore autem fluttuai mare.
Speda vimus prophetici iermonis fetiem ex duo-
bus inferioribus dementis 3 terra ac m ari, qux
Omni injurix, crebrifque tempeftatibus fubja-
cent:quam validumargumentum noftrx exprefi
fit xrumnx ? Terrena 3 inquit, virgulta 3 nemo-
rofaquearborum 3 etiam cùm fuerint mortua,- in
uius vitales refiirgunt. Mare quoqueipfiim tem-
poruhi vicibus fblet fluduare. A t vero caro nofi
tra iemper exxftuat, fibique ipia tempe' *s eft 3
nec umquam à motibus procellarum mil andifi
que naufragiis feriatur.
24. Cum autem dormi erit homo, d non refurgituf-
que dumcalum non adfuaf \ Quod videtur decla-
rare, donee cxlum no, -tur 3 erit enim cxlum
novum & terra nova, ficut fcriptum eft; Nam
quod adiuitur , vetus eft: quod vetus, mutabi-
tur. Denique audi David dicentem: Initio terram
tu fundafti, Domine, dr opera manuum tu arum funt
cali. Ipfi peribunt: tu autem permanes , dr omnes ficut
veftimentum veterafcent, drficut opertorium mu-
Ibibem. j.
&feq.
tabis eosdrmutabuntur. Poil'umus etiam illud ad-
texere, quoniam quod vetus eft, adfuiturj quod
novum 3 cogitur. A diebus autemJohannis Bap-
tiftx regnum cxlorum cogitur, 8c cogentes di-
ripiunt illud. Adfuebi*' :rgo illud Synagoga in
paucis, Ecclefia cogit - millibus. V el quia nunc
cxlum adfui videtur nebulis & caligine, nodur-
nifque tenebris, & croceo diei furgentisrubore
diverfa & difcolori fpecie fxpe contextum.T unc
autem nox non erit amplius, 6c non indigebunc
luce lucernx, & lumine folis 5 quia Dominus il-
luminabit fuper eos , ficut dicit Johannes. Vel
quia: Va its qui adfutnunt cervicali a ad evertendas
animas populi. 1
25. Deploranti prophetx.miferiam noftrx fra-
gilitatis, qux 6c in hac vita requiem non habe-
ret, 8c univerfa fubito incurfu mortis amitteret,
Spiritus fandus infudit tamdiu non refurredu-
. ros homines, donee veniret qui non adfueret ve-
tera no vis , nec veftimentir novum committe-
ret in veftimentum vetus 3 iw .1 omnia faceret nova
, ficut ipfe dixit: Eccefadam nova. Ipfe eft enim .
refurredio, ipfeprimogenitus ex mortuis in quo
c. Sic mff. & vec. edit, nifi quod pro , in pctrtt, mff. d u o , &
edit, habent in terra , & alias quafdam diverfitatcs. nullius momenti.
Rom. autem edit, ita rcpofuit : excifa, adhuc viridejcit, &
I ramus ejus non deficiet: ttfi in terra mortua radix ejut fuerit .trun-
I cus ejus adhuc ab odore aqua germmabit & c .
d. Omnes edit, non refurget, ufque dum cxlum adfuatur -----
move tur. Am. novetur. Mff. fcx ut nos in tcxta j quam leffionciu
effe gcnuinam fequcntia aperte clamant.
Ibidem, u
d
Efai. 6S.
*7 -
Pfal. 101.
Ì.6.&ZJ.
Apoc. z.
Ezecfi. :