
Pf. 58 .14 .
qurem hîc magis habebit-quiiri hanc vitam non À corifulto imperatore difcedun't ? Et'qùaiito amvenit,
quàm ille qui venir. Quid enim boni éfl ho:
mini in hac v ita, qui in umbra vivit, necexpleri
poteft cupiditatibus fuis ? Et lì expleatur divitiis,
fructum quietis amittit, » quia cogitur cuftodire
quod miièra avidità te quæfierit j ut miferius eas
poffideat,cui prodefle non poterunt. Quid enim
miferius quam ut cuftodia torqueat, quarum
abundantianihil profit?
j. Itaque fi plena oneris vita , utique finis ejus
plins eft d divinis parere,quam humanis ? Vivere
ergo fan&oChriftus eft, 6c mori lucrum. Unde
Apoftolus quafi fervusjiion enim refug.it vital ob-
fequium, 6c quafi fapiens lucrum mortis amplec-
titur. Lucrum eft enim evafifle incrementa peccati,
lucrum fugifle deteriora, 8c ad meliora tran-
fifle. £t addidit : Diffolvi enim , dr cum chrifio ejfè
muito melius .-permanere autem in came magis necef-
fariurn propter vos. Aliud melius, aliud neceflaphilip.
i
allevamento eft ; allevamentum autem eft bo- B rium. Ñeceflarium propter fru&um operis,menum,
mors autem finis ; mors igitur bpilum eft.
Nequeenim aliter gayifus eft 6c Simeon,qui ref.
ponfumacceperat non vifurum le mortem, nifi,
prius videret Chriftum Domini • 6c cùmeumpa-
rentes in templum inducerent, fufcepitmanibus
fuis, 6c dixit : b Nunc dimittisfervumtuum in pace j •
quafi necellitate quadam tenéretur in hac vita ,
non voluntate. Ita dimitti petit, quafià vinculis
quibufdam ad libertatem feftinaret. Sunt enim
velut vincula qua:dam c corporis hujus, 8c quod C
eft gravius,-vincula tentationum, qua: nos allig
a n t i ad injuriam captivitatis adftringunt quadam
lege peccati. Denique in exitu ipfo videmus
quemadmodum anima decedentis paulatim loL
vat fe vinculis carnis, 6c ore emifla evolet tarii-
quam carcereo corporis hujus exuta gurguftio.
Denique feftinabat etiam fanctusDayiddehoc
loco' peregrinationis exire,dicen s:Advena egofum
apud te in terra dr peregrinusjicut omnes patres mei.
lius propter gratiam86 copulani Chrifti. ,
. C A B U T I I I .
Mors naturalis definitur ac laudatur. Item itoortificar
tio, qua mortis quadam imitatio eß,explicatur, at-
que d multiplici u t ili täte fimiliter.commenda tut.
A d extremum proponiturbrevis atque elegansvi-
ta defcriptio.
8. f ~~7 R’go quoniäm döcüit Apöftolüs eum qui ibidem.
1 4 evaferit ex hoc corpore, fi meruerit tarnen
, ciim Chrifto futurum, quid fit mors, quid
etiam vita, confideremus. Itaque Scriptura do-
cente, cognovimus^qüia mörs ablblutio eft anima:
8c corporis, 6c quaidam hominis feparatio»
Solvimur enim hoc nexu anima: 6c corporis,ciiim
recedimus. Unde 6c David a i t : Dirupißi vincula Pfui. u;.
mea, tibi facrificabo hofiiam laudis. Vincula autem 17'
vita: hujus, id e ft, conim&ionis noftne qua: ex
anima conftatdc corpo. , fignificari docet fupe-
Etideo tamquam peregrinus ad illam lanclorum D r'lor verficulus pfalmi hujus : Pretiofa in confietlu Ibidcmcommunem
omnium patriam feftinabat, petens
prò hujus commorationis inquinamento remitti
libi peccata , priufquam difcederet évita. Qui
enimhìc non acceperitremilfionem peccatorum,
illic non erit. Non eritautem qui ad vitam æter-
nam non poterit pervenire, quia vita æterna re-
miflìo peccatorum eft. Ideoque dicit : Remittemi-
h i,u t réfrigérer,priufquam ab e am,& amplius non ero.
6. Quid igitur tantopere vitam iftam defidera-
Domini mors fantlorum ejus. Et ideo quafi prop lieta
prxvidens le cum fanétis,6c qui pro devotions
animas fiiasin Chrifto depoíuerunt,futurum,Iæ-
tatur • quia 6c ipíeobtulitfefideliterpro D ei populo
adverfus Goliam, cúm fingulari certamine
aimicarer, 6c folus commune periculum 6c * crimen
refelleret j vel cùm le morti pro Domini ¡
placanda oíFenfione promtus objicefet 1 vel ciirñ
fe pro fiilute populi laborantis divina: uítioni pamus
, in qua quanto diutius quis fuerit, tanto E ratus ofrerret. Sciebat enim gloriofius elle pro
majore oneratur fàrcina peccatorum ? Iple Dominus
ait : Sufficit diei m alitiafua. Etjacob dixit ;
Dies annorum v ita mea quoshabeo, centum triginta
minimi dr mali,non quia dies mali,led quia nobis
accellu dierum malitia: incrementa cumulantur.
Nullus enim dies fine noftro peccato preterir.
7. Unde egregie Apoftolus ait : M ih i enim v i vere
c h r f iu s e f i , dr mori lucrum, aliud ad necellì-
tatem vitx referens, aliud ad mortis utilitatem,
Chrifto mori, quam regnare in -'C fieculo. Quid
enim praiftantius quam fieri hrifti holtiam ?
Itaque cùm frequenter ab eo legamus Domino
oblata effe facrifitiia , hoc tarnen loco addidit :
T ibi facrificabo hofiiam laudis. Non lacrifico, in- -
qyit ,fed facrificabo, fignificans illud perfechml
effe lacrificium, quando unufquifque Domino
corporis hujus vinculis ablòlutus adfifteret 6c
offerret fe hoftiam laudis; quia ante mortem nul-
Chriftusenim nobis viverceli, cui lervimus, cui F la eft perfeéla laudario : ñeque quilquam in hac
oportet 11t a länctis fuis in Evangelii pnedica-
tione deferatnr obfequium. Denique 6c Simeon
■ qui a it: Nunc dimittisfervum tuum, propter Chrifi.
tum exfpeclabat.. Chriftus enim rex nofter eft 5
6c ideo quod rex jubet, delerere non poflumus
6c contemnerei Quantos imperator terra: hujus
in peregrinis locis aut honoris ipecie, aut mune-
risalicujus caulajubetdegere? Numquidhi ina.
Rcmig. Quia ergo cuftodire non prodeft , quat mifera aviditate I
qui.fierit, necejfe eftut miferius eas pojfideat, cuiprodeffe non potue- j
runt. Quid enim & c . Ita etiam Tneod. ied per conc£tiönem.
b. Rom. edit, hie & in fra , Nunc, Domine, dimitte fervum, & c . |
Qu od quidem cum ienfu ac verborum fcric iä tis.cohxrcc: atta-
men omnes Sc miT. & edit. vet. a VuJgata non diiTentiunt , nifi |
quod iiliom it tu n tv o c cm , Domine.
c. Eadcm Rom-edit, corporis hujus cogitationes. A tq u iv o x , cogi-
tat ¡ones, ncque in a liis edit, aut ull is ommno m/T. invenitur I nevita
poteft definito preconio prxdicari,cùm poC
teriora ejus incerta fint. Mors igitur folutio eft
anima: 6c corporis. Denique 6c in Apoftolo do-
cuimus ledum ; Dijfolvi, dr cum chrifio effe multo Philip.i-
melius. Solurio autem ifta quid aliud a g it, nifi ut
corpus refolvatur 8c quiefcat: anima autem con-
vertatur in requiem fuam , 6c fit libera , qua: fi
pia e f t , cum Chrifto futura fit ?
que videtur admodum fenfui neeeiTaria.
d. MIT. aliqu o t, divinis piacere, quam in terris vivere, Ergo faneto
Chriftus eft vivere , See. A lii mlf. Sc edit. v et.'Ut in textu 5 ubi
edit. Rom- pro, fanito Chriftus eft, fubftituic, fervo Dei Chriftus eft.
Icerum voces , Vnde Apoftolus, in cunCtis edit, ac mff. non paucis
deiiint, quas niff, nonnulli bona; nota:rcftituunt.
* . Crimen , id eft , criininationem, nimirum maledilla acprobra
in omnem cxercitum Hiaclicicuro à gigante Goliath congcfta.
9. Quid igitur in hac vita aliud jufti agimt, hifi A
ut exuant fe hiqusa corporis contagionibus,qua:
velut vincula nos ligant 5 8c fe ab his moleftiis le-
parare contendant, renuntient voluptatibus fuis
atque luxuriiK,fugiant flammas libidinum?Non-
ne igitur unufquifque in hac vita pofitus fpeciem
mortis imitatur,qui poteft ita fe agere-, ut ei mo>-
riantur omnes corporis delecfcationes , 6c ciipi-
ditatibus omnibus,mundiqueilIecebris etiam ip-
fe moriatur, ficuti mortuuserat Paulus dieens:
M ih i mundus crucifixusefl, dr ego mundo ? Denique B
ut fciamus <|uia eft mors in hac vita,8c bona mors,
hortatur nos, ut mortem Jefii in corpore noftro
circumferamus. Qui enim habuerit in le mortem
Jefu, is 6c vitam dominiJefii in corpore fuo liar,
bebit. Operetur igitur mors in nobis y lit opere-
tur 6c vita. Bona vita poll mortem, hoc eft, bona
vita poll vi&oriam , bona vita abloluto certamine
; ut jam lex carnis legi.mentis repugnare
nonnoverit j ut jam nobis nulla fit cutn corpore
mortis contentio, led fit in corpore mortis vido- (
ria. Atque haud fcio ipfe an majoris virtutis mors
ifta quam vita fit. Certe Apoftolimoveor audo-
ritate dicentis": Ergo mors in nobis operatur, v ita
autem in vobis. Unius mors quantorum populo-
rum vitam xdificabat ? Itaque docet 8c iftam
mortem in hac vita pofitis expetendam), ut m»rs
Chrifti in corpore noftro eluceat, 6c illam bea-
tam quacorrumpitur exterior, ut renovetur interior
homo nofter , 8c terreftris domus noftra
diflolvatur , ut habitaculum nobis cslefte refe- j
remr. Imitanir igitur mortem qui le a commu-
nione carnis hujus abducit, atque illis vinculis
folvit, de quibus tibi dicit Dominus per Efaiam:
6' Solve omnem colligationem injufiitia , difiolve oblig
a ti ones violent arum commutationum , dimitte con-
f ratios in remifiionem, dr omnem circumfcriptionem
iniquam dirumpe.
to. Imitatur 8c ille mortem qui fe voluptatibus
eXiiit,b 6c aiternis deledationibus adtollit, atque
ablevat,8c in illo cailefti habitaculo locat,in quo ]
, Paulus ciim adhuc viveret,converfabatur 3 aliter
enim non diceret: Nofir a autem converfatio inca-
Us e fi, quod pariter ad prxfumtionem meriti poteft
meditationemque conferri. Illic enim erat
ejus meditatio, illic anima: ejus converfatio, illic
ejus prudentia, qua: utique intra anguftias car»-
nis hujus ha:rere nonfolebat. Sapiens enim cum
illud divinum inquirit, abfolvit animam iuam
corpore, 6c ejus ^blegat contubernium, ciim illam
veri tradat fcientiam , quam velut nudam
fibi 8capertam defiderat demonftrarijScideo re-
tibus quibufdam, 6c nebulis hujus corporis fe
qiuerit exuere. Neque enim manibus iftis aut
oculis atque auribus comprehend e illäm fu-
pernam poffiunus veritatem 5 quo..-am qu« vi-
dentiir temporalia fimt; qua: autem non viden-
tu r , jeterna. Denique fiepe fallimur vifu 5 8c aliter
quam funt,pleraque videmus. Fallimur etiam
auditu j 6c ideo contemplemur non ilia qua: vi-
dentur, fed qua: non viaentur, fi nolimus falli.
a. Rom. edit, cum mff. nec mulcis ncc an tiqu is , hujus corporis
contagionibus. A lia ac mff. plures p otiorefquc. . . . cogitationibus.
N o n m ale.Quidni cfiim cögitatiöncs rcrum ad corporis neceflita-
tcm voluptatcmve pcrcinentium d ic i poflinc corporis cogitationes ?
b. Ita mff. o£to melioris nota- A l i i , & a terrenis deleciationi-
bus. Cunftse vcro edit. & a terrenis cogitationibus.
c . Mff. feptcm , tempore. Theod. Et tentatione. H ie etiam eo-
Quaudó igitur aiiima noftra ñon fallitur, quan-
do folium veritatis adtingit, nifi quandö fe ab ifto
fecernit corpore,neque ab ipfo decipitur 6cillu-
ditur ? Illuditur enim vifu OGulorumdlluditur auditu
aurium j 6c ideo relinquat illud 8c defer tit.
Unde Apoftolus clamat: Ne tetigeritisy ne ddtami- coloft. i .
naveritis ne gufiaveritis omnia qua fu n t ad corru'p- 114
telam. In corruptela enim funt, qua: funt in corporis
iñduígentia. Et ideo oftendens non per
corporis indulgentiam, fed per anima: elevatio-
nem, 8c cordis hiimilitatem fe invénifle qudfi verum
eft , addidit: Noftra autem converfatio in calis
eft. Ibi igitur qua:rat qiiod verum eft , quod eft
6c manet,fequein fe colligat, 6c congreget omnem
aciem virtutis fu¿ j ñeque aliis committat
6c credat, fed fe ipfum eognofcat 6c intelligatj6c
quodfibi videtur verum effejhoc fequendum no-
veritj quod deleftatione carnali eligendum a:fti-
maverit ■, hoc fciat falfiim 3 ab eo fugiat 6c rece-
dat 3 quia fraudis eft plenum,
li.Meritoergodepreciavit &delioneftavithoc Rom.7: z±
corpus^corpus mortis appellans. Quis enim oculis
potuit yidere virtutis fplendorem ? Quisjufti-
tiam manibus comprehendere ? Qiiis fiipientiam
oculorum obtutibus intueri ? Denique quandö
aliquid cogitamus 3 neminem nobis.occurrere ;
neminem volumus obftrepere auribus lioftris',
atque ita intendimus animo , ut plerumque non
videamus prxfentia. Quinetiam in noctibus fin-
cerius cogitamus, 6c tunc melius qua: m ovent,
corde meditamur. Unde 8c Propheta a i t : Q u a lfal.^. 's-
dicitis in cordibus v e fir is , in cubilibus veftris com-
pungimini. Sa:pe etiaimaliqui claudunt oeulos ,
fi quid profunda voluntnifu cogitatioiiis eruere,
oculorum impedimenta vitantes. Sa:pe etiam fq-
litudines captamus ,ne cujus fermo noftris auribus
infufurret,8c quafi femita quicdam inha:r entern
cogitationi animam abducat á vero , atque
ab intentione defle&ati
12. Multas igitur occupationes nobis corporis
hujusneceflitas gignit, atque ufus invehir, quibus
impeditur animx vigor, ac revocatur inten-
tio. Unde de fe pulcredicitfimitusjob: Memento lob. 10.5.
quia lutum mefinxifti. Si ergo Iutum eft corpus,
oblinit nos utique jiion diliiit, 6ccoinquinat animam
inquinamento intemperante. Corium dr ibidem, u.
cárnem m e , inquit, in d u ifti, ofiibus dr nervis inte-
xu ifii. Ligatur itaque 6c diftenditur anima noftra
iftius corporis nervis , 6c ideo interdum rigeflit,
f^pe curvatur. Et addidit: Ab iniquitate innocen- ibidem. 14.
; tern me non fe c ifti. S i enim impius fu e ro , v a mihi.:
f i autem fim \uftus, non potero me reclinare. Plenus
enim confufionis fum. lntrodux f t i fuper me tenta-
tiones. Quid enim eft aliud h x c vita nifi plena ' -
queorum i Inter laqueos ambulamus, inter p rimas
verfamur tentationes. Denique idem fir .ra
a i t : Numquid non tentatio eft v ita hominis in ter- ibid. 7.1.
ra ? Bene addidit in terra, quia eft vita hominis
6c in c x l o . Sicut mercenarii, inquit, merces v ita ibidem,
e ju s , in labore fcilicet 6c c tepore , Ievior fabur c
lis , 8c fluitans, 8cnatans verbis: cujus habitado
I dem lo c o , levior ventis & fabttlis. . . ó* ipfavita in doloribus. Flor.
I Alb. alter & Reg- a lte r , levior tabulis, fo rtaffc, tipulis : qua funt
I animalcula quadam in fummis aquis d ifeu n én t ia ; unde natum
I I pro vcrbium, levior típula. Re g . yero, ultimam partem fie habet-, fluitans & nutans verbis , nulla firmitiido fententia, cujus habit, in
lut. dom. & in ipfa v ita nUlla conftantia. Concinit V a t. cod. in
v o c e , nutans.