
oninefque virtutes, ili quibus iuhil;feabnun,nihil À divinitatis,& çeripfum recoiiciliantur omnia in
obfcurumSe tortuôfum fit': & fe ipfum fpeftet
a quis, a & confcientiam fuarn-: ilium oculum nïundet
-, ne quid-fordium habeat. 'Quod enim vide-
tn r , non debet diflonare ab eo qui videt, quo-
niam conformes nos Deus imaginis voluit elfe
Filii fiii. Cognitum igiturnobis eft illud bonum,
nec longe eft ab unoquoque noftrum : in ipfo
enim vivimus,& fumus,& movemur. Fpfius enim &
b genus fumus, ut Àpoftolusb gentileis poiuit fignit
n. ___ j _ ~'D
b. c a p . }
6. é - 7-
• ipfum. Et ut plenius definiamus quid fit bonum :
v 1 t a eft bonum, quia femper manet, dans vivere
Se efte omnibus 5 quia fons eft omnium vita
Chriftus, de quo ait Propheta : in umbra ejus vi- .
vemus. Nunc enim vita noftra abicondita in ■
Chrifto eft : cùm autem apparuerit Chriftus vita
noftra, tunc Se nos cum ilio apparebimus in <do-
ria. Ergo non timeam us mortem 5 q uoniamure-
quies eft corporis, anima:2 t r n i ° I r & i StfS '-V-H''-'*"*, caiulitlecmìh vVCe1l ll iIbDeerrtt aaSs,, vveell
ficare. Ipfumeft bonum quod quicrimus, & fo- B abfolutio. Nec vereamureum qui poteft cameni
interficere, animam autem non poteft; quia non
timemus eum qui poteft veftimeiitum auferre
non timemus eum qui poteft noftra furari, noi
autem non poteft. Nos igitur animai fumus, fi
volumus efle Hebrafi de ih aui funt iòdi Jacob,
id eft, imitatores ejus. Nos ima: fumus, noftra
autem membra veftimenta *unt : fervanda funt
quidem veftimenta,ne fcìndantur, né inveterai
cant : fed ille magis qui Bis utitUr, fervare fe debet
Se cuftodire.
lum bonum. Nemo enim bonus, nifi unus Deus,
Hic eft oculus qui magnum ilium Se verum de-
.corem intuetur. Solem nifi iànus Se vigens oculus
non adipicit 3 liec bonum poteft videre nifi
anima bona.Fiàt ergo bonus qui vult videre D ominum
, Se quod eft bonum. Hujus boni fimiles
firn us,Se iecundùm id operemur qua: bona fiint.
Hoc eft bonum quod iupra omnem operatio-
nem eft, fupra omnem mentem atque intellectual
: ipfum eft quod femper manet ipfum
convertuntur omnia ,in quo habitat pienitudo c
a. Ica edic-omncs, & mlT. aliquot. Verum trcs non infima: no-
tæ hab en t , & con feien ti a fus, ilium oculum mundet. Quatuo r , confcientiam
fuam per illum oculum mundet. Ibidem, omnes edit, ac
mff. quatuor, ne quidfordidum habeat. A lii melius , ne quidfor-
dium , & c.
b. Mff. a liq u o t , & gentilis pofuit. ipfum efi enim bonum quod qua-
rimusfolum ( aliq n i, fummum) bonum. A l i i , qui & m e lio risx vi,
nec non ant. edit, ut in contextu ; nifi quod Am- ac G ill. lc°unc,
f ignificarb Tandem Rom. edit, gentiles voluit monete. Ipfum efi
& c. Sed varietaci locus non rchnquccur ,/fi incerpreceris hoc modo
ì Paulus in lua ad Areopagiras orationç poiiuc, five dixie "cn -
18 P & c S Ìd ¡ S B » nimirum quod in Deo vivimus , (uc.
Ml. Lon< divinitatis corporaliter , & per ipfum convertuntur
omnia, & c .
I N L I B R U M D E B O N O M O R T I S
A D M O N I T I O ,
U B I P R ^ E C IP U E D E H A B I T A C U L I S A N I M A R U M P O S T M O R T E M
deque libro iv. Efdne difceptatur.
Q uanta libro de Bono mortis cumfuperiore de Ifaac Se Anima tognatio intercede, prim* illius verbafatis
declarant: qua quidemfi quisfirittius volueritinterpretari forte non inconfulto unum efTe affir
mavent opens contextum & quafi corpus , cujus liber primus alter did debeat, alterfecundus. EcJid enim
ahudfibi volmjjevidetur Ambrofius, cumpofllibrum de Ikacfnitum inhancfententiam: Ergo non timea-
mus mortem, &c,fequentem aufpicaturhifceverbis: Quoniam fupcriore libro de anima fermonem H
qnem contexuimus, faciliorem viamputamiis de bono m o i t k c o n f i c e r e a l iq u id .^ f 'amd-iO '6nr
■ Htc rnque ^eniufinSus DoBor qmibmumfit, u t il ifu i mortis, pmm '
" • * * * * ocmmh ie fim L n f
& tumufUu 'mtmmprn 4 ^ 1
umwrnge ms H f ” Mffori s J i l « » « f ofHum eft ,b ,mmeffi\ufdicitatis flmum tv mur'damex
»Mumk rMwnedefimtumndhibeat, qmdjzm infimili dUmm
capam f*rHmhmcvn*om»'gemsmife,Umm »dhtrmdum, fa u i „ ¡ i f f
■tu . corpons deleaat.on.bus, cup.dmmbus omnitus, mundique illecebris, L r i J d L
vtubenefico mm foteft rMcre formidM'm , non timennr. HoouUimZ,
Ad'xmmnmubUnimnirnnorMM'Zd
ferrnt, qntnamfuiurusjit ,11ms * mymt ^«birmofeStesnUjlnt»s,exfluat; acurorando fidetes ndhor
S L 1 m m b m m h m h h h h H I I
curriculum fervemreconttngittc ad patrjarchariim concilium,fanaorum cetum, juftonimque conveii
turn, ubi fervuhs fuis dommmjefemanliones paravit, ut ub. ille eft & nosfimus '~'d
omn\ *utem °terf hujus aconon»a.coghofcere ejl, nonjblim eo nihil ad morum difciplinam accommodd-
■ ■ ■ ■ B wmmm mm m m I I ■■ Wmm HMMiB
H i s m m S m m B >;ab< fs ui mm m nm > ‘ Aml"'°Jim ’indiM » /« ;» « « ¿e Baoniioa m ha H1 - lil Z
Lf.iu tor: Litwr m am erhbK^de Patnarchu, qui intjtukinrde Bonb S £ &
Verum qua S. Votforde animarum corporibus fu is exùtarumß a tu , deque autfore a quo dottrina illa profe
tta efi, fub firiptionis hujufce finem trad it, ea fan e nòs in duas non minimas difficultates conjiciunt. Pri-
■mum enimfi Dottori s nofiri verba fir itte atque e x apicibus interpreteniur, cogemur liquido confiteri animus ip-
fiu s ju d id o^ inquibufaamha' 'raculis conclufasadufquegeneralemrefurrettionemfervari 3 easibimerccdem a- f | | IO-
debit am o f er ¡h i s fu is , fe d a n te . 'em ultimum minime reddendum exfpettare, interim tarnen b illas vel bonis b-
quibufdam, vel peenis affici,prout ipfarum quaq ue fu itcommerita,pofiremoc ju(ior\im Iietitiam per quof- c- c *t-u -
darn ordines eife digeftam.
Mirum quidem non efi hoc modo de animarum fta tu firipfijfe Ambrofium , fed illu d propemodum in -
credibile videri potefi, quam in eaqUafiione fa n t t i Patres ab ipfis apofiolorum temporibus a d Gregorii X I .
pontificatum , Florentinumque ci ^ d lium , hoc efi, to to ferme quatuordecim faculorumfipatio , incerti ac pa-
rum confante s exfiiterint. Non im folum alius ab a lio , u t in hujufmodi quafiionibus necdum ab Ecclefia
definids contingere am a t , diffenttunt : verum edam non fa d s coherent ftb i ipfi i cum eafdem animus claro
d iv in a natura confpettufrui quibufdam fcriptoruni fuorum locis concedere -, rurfus quibufdam aid s id ipfum
negare videantur. Hujus autem nofiri in ftitu d non efi d ’verfas illa s andquofum Patrum fentendas hic con-
gerere : cui plura hac de re cognofcere libuerit, <• Alphonj Caftro *e S ix t . SenABellarm. g Petav. atque alios H B U ß g
confutai licet, illu d tantum hoc loci admonemus, omnem ilium fermonis diverfitatem ex variis manajfe prin- ^Bibi.Tc.
cipiis , qua fan ttis illis viris facrarum paginarum lettio fuppe ditab at. Bine est quod qui millenariorum erro-
rem amplexifunt, ab ìis eodem argumentofu tu ra ante corporum refurrettionem beatifica vifio negabatur. E t BJ t f
quamvis qui feeu d fu n t magnoflu dio eumdem errorem impugnarint profligarintque, tarnen circa Vei vifio- &feq.
nem adhacpendeba n t Ancipites , _ _ ^
■ Etenim ehm ad ch r iit i pccatiuncm qua Patri fhpplicatpro e lcciil ) 11 u t Tint, in q u it , m e cum ó -c ; cum ...
a i Apoßolimm illu d : ‘ diffòlvi, & effe cum C h r i f to m u lto m e liu s . cùm ad i f ia s ^ e s j regn um c s lp r am , £
v ita .n a-tcrnam , a c fim ile i alias adv ertimi animam : fe d fra ceteris cum eorum quorum obitus ch rifli refur- 7'
rcBianem antevertit, net non corum qui illis per chrißum è limbo jam liberatis, v ita cefferunt, difcn.mcn ¡ rhuif.i.
exam in an t, tummcro minime Habitant beatum ilium confpeBam folu tis aximabits adtribuere , idque potifi- 13 '
mum ubive lm/irtym f i lem n i , m l alios prafiantes v m s funebri Uudatione profeqttuntur. J t è contrario tum
demutn eumdem nequatpuam videtttur admittere.chm ßtnilitudines laborantium in v in c a , Lattari ,T )iv itis ,
ac finus Abraha conßderant : fed maxime cum illa omnia perpendunt ,q u a in Scriptum docemur de poßrem.o
sudicio, & umverfalirefurreffione , quibus v e lu t duobus cardinibus vertuntur omnes adhortationes promißiq-
. mefque Cbrißi in fu is paraholis, apofiolorum in eamnicis epifiolis, & uno v.erbn,, ,Apoßolo tefle, omnis éh r if- '
tiànorumfides; ìmrno etiam fpes beatoium Iob aclobia , comminattonès prophetarum.non fecus acfanfforum
t>rationes,gstin&fatentur ipfiifchclnßiri anima ¿oriam idts:~nom haud medioeriter auflum tri , ita ut nec
defuerintqui ipfam quoque inmitivam Vei vifionem multo inti v .rem perfeBiéremque fore adfeverarent1
: ywn difßtitur' "te magnasi Augußinus agre admodum capere fe qupnam pollo divina confpeBu natura k.s<rm
potiri illa anima uant, quanioqutdem ad eum iota nifu atque impetu nonferantur, ad bonum creatunt ,cor-
porbsfiilitetäcietatcm, adhuc propenßfima. Aliundeverò eum bujufmodi propenfitmem Veofubditamcjfcfojfc '
animadtuerteret, nec non fore etiam utpoß refurreSionem eaàcm ànima ndminìflrandi corporis cura dtfii- n r/ii-si.
neanturfhifcc caufis permotus poßinquiütas variai folutiones tandem in 1 BetraBationibus animo etiam tum
' dubio & ancipiti fe effe, ae nihilfuper hoc definire andere non dißimulat. Augußimanum hoc prtneiptumfecu- cM t . e ., .
tur Bemarius ita ejus cancillos tranfiliit, utjuBorumfpiritibusfeUm humanitatis. chrifii vi/ionemfeu io- '
gnitionem concedere videatur : ad quem hat iti fententta propim aceedere putamus neminem , quam aulforem <•„. u .
jQuzft. ad O r th o d o k^ " , ’¡aSenus inter Jufitni operafueruntedita,. uBoriseft,unde pnfeBaftt ¡Ila
confenßo . judicUre. Ceterumproj:t , .:ntur non panca Bernardi l¿limonio >0 quìbus ipfum jußts demortuisnequa- t ¡jb. i.
quam negare V e i vifionem adftwatur. . ‘m seem -s
S u a cùm i ta f in t , non effet cur miraretur quij ' tm , f i aliorum Vatrtm in ßar Ambroßusquoque dtverfis
principili d uB u s , à fa n S i s Deum videri quandoqu. meederet, quandoque negare!, rerum turn locus i n hac n,i. f u * ,
materia nullus reperiaturcelebriorautdiffetliOreoquo de agimus, videmur m b it recufate mnpoffi, quin eum- J™; J; “
dem m aglifedulo difeutiamus. Primo itaque extra contnmerfiam efl corporea! ha b ita tion s f i le no» wtcUigi
ab AmbrofioMuippequi pàfim tum alibi,tum in hoc libro cenßanter animamfpiritali natura effe fradicet; unde ^
feqititur com corporali loco non indìgere. Veinde reproborum animai ca re torqueri adferit, quod. v ìdeant ju ß is ¿¡[ n i0.
quadam habitacula, quibus illa poßumverfalisjudiciidiem excipiendafunt.ab Angelis eußodiri. E th a c frn t som-d,^
dub io procul glori* domicilia qua propterea oportet corporea effe, quod anima denuofuis corportbm qua locum u ti- ^ de obit
que cor por cum implebunt ,fin t copulanda. ? oliremofignificat P de primis illis habitatiombus a Chrifio d ittum : Humb.
q In domo Patris mei manfiones multa: iunt. ¿guis autem nefeiatper manfiones illa s n ih il a liud defignari, sp”™'eclf n
nifi varios gloria gradus quos beatorum anima qui divinofruuntur confpcttu, in calis adipifeuntur ? ¿¿upcirca deAdfcmf.
id minime abfurdum fore putamus, f i quis affirmet fanttum Prafulem , cùm domicilia illa & dtfiributam in
feptem ordine sfanttorum beati tatem tanta animi 'tentione ex pH c a t , potius Dei vifionem in rebus certi s po- 166 ■ &
nere habereque, qtiàm cam dem inficiari. Nonne, am ubo, hue e t iam fa c it , quam indidem d ucit, illa colle ttto ? Id>
r Ergo quia jufti, in qu it, banc remunerationem habent, ut videant Jràciem Dei, Se lumen illud quod ^ lx
illuminat omnem hominem & c. Necfemel hoc loco pronunciai animas jufiorum cum Chrifto futuras, q- ¡»ha»,
haud dtibie in fe lic i illa Dei contemplatione , quam apertis verbi's 1 Grattano, Valentiniano, 1 ac Theodofio r+c«p. li.
ad u di cat. t ibf/v
S f to d f i rem penìtìus introfpiciamus, Ambrofium reperiemus fapenumero tterafiè atque adfiruxìffe hoc prin- “¿ ¿ ra* tnf e'
cipium, anima quominus Deum cernere q u ea t, fo la corruptibilis corporis vincula impedimento cjfe. Id cum obìt. theod.
a liis ejus in operibus frequenter occurrit, tum in hoc loco non ambigue declaratur ubi a it : u Tunc revelata u Cap n
facie gloriam Domini fpeculari licebit, quam nunc anima: corporis hujus concretis vifeeribus in-
S. Ambr. Tom. I. B b