riofìus vicerit, qui crudeliiis occifus fuerit. Ita- A
que nèmo timuit, nemo trepidavit, nullus ad
mortem ex toc-fratribus pigrior fuit : fed omnes
tamquam ad immortalitatis viam, ita ad mortem
per acerba fupplicia cucurrerunt -, & mater
confona cernensfiliorumagmina, tamquam pia
anima fui membra corporis in filiis ofFerebat, &
per artus proprios viaebatur fibi votiva fubire
tormenta.
53. Cadebantfìlii tormentis exulcerati, mortai
fuper mortuos advoIvebantur,corpora fuper B
corpora volutabantur, capita fuper capita exlè-
cabantur. Refertus erat locus cadaveribus filio-
rum, non flevit mater, non lamentata eft, non
oculòs cujufquam preifit, aut ora morientis clau-
fit, non lavit vuh: 1 , fciens gloriofiores effe, f i
evifcerati & conci eti pariter pulvere & fangui-
ne viderentur, quales folent de bello redire vic-
tores, quales folent trophiea ex hoftibus reportare.
Non fuperjacienda velamina, non prolè-
quendas exequias , nifi fuse quoque comitati! C
mortis arbitrata eft. Qua: Cithara dulciores ede-
ret cantus, quàm morientes filii in tam gravibus
fuppliciis ediderunt ? Erumpebat enim natura;
gemitus, etiam invitis. Spedares per ordinem
peremtorum cada vera ficutfìla chordarum q u efires
heptacordum pialterium triumphalibus ge-
mitibus refultare.Non ile illecebrofi illi,uc aiunt,
cantus Sirenarum adtraherent audieritem : illi
enim ad naufragium trahebant, ifti ad làcrificii
vidoriam. Nec fic eyenea carmina aures ania.
Cap. x.
b. ibidem.
d. Cap.
f. Cip . 1
g. Cap. i
mumque mulcerent : cygni enim natura; forté
moriuntur,ifti moriebantur amore pietatis-. Non
fic rauca refonant fecreto in nemore columba-
rum murmitra, ut ultima verba morientium cum
fumma fuavitate refonabant. Nec fic luna inter
ftellas refulget, ut inter filios mater, cùm eos
ad martyrium illuminatura deduceret, refulge-
bat , & cùm amplexata vidores in medio filio-
rumjaceret,
54. O vera mater adarrtaiite fortior, melle dul-
cior, flore flagrantior » ó indiflolubile pietatis
vinculum ! ò vere valida caritas aficutmors dura
, ficut inferi zelus devotionis ac fidei. Nulla
tantarum diluvia paffionum tuam potuerunt ca-
ritaterri excludere, nulla inundare eam flumina
tantarum acerbitatum. Sicut arca in ilio mundi
diluvio totius orbisfpatiisinnocua ferebaturdta
& tu adversus fludus tam gravitìm paifionunt
pietàte immobilis reftitifti, & cùm pofles falu-
tem filiorum eligere, noluifti.
yy. Quo aftedu vos proièqitaf landa; rriatris
pia pignora ? Quo penicillo iermonis mei de-
fcribam forma; veftra; & animarum fimilitudi-
nem ? Stetiftis inter exercitus regios, quibus to-
tus fuit orbis terrarum lubadus, quos India quoque
in extremi maris fecreta refugiens non declinavi^
&rfoli de rege fuperbo fine bellico cori-
flidu vidoriam reportaftis. Vicerunt in vobis fola
arma pietatis : dedit pcenas tyrannus, & quìa
vos non potuit vincere, & quia atroci peremtus
eft morte.
a. Rom.
XgJtTeyà £
. fola, ficUt mars, duri
ta-ps ¿ycí7tti :
tficut inferi %eltu. I l l i tamen favent L X X . apud quos h ie locus Cane. 8. 'p. 6. i
ms £»*•/.
IN L IB R UM DE JOSEP H P A T R IA R C H A
A D M O N I T I O
A Mbrojìus jam inde ab exordio hujus operis ipfio fiacrorum volumi num ordine adduffum fieefifiéprofitetuf,
3 u t libris de Abraham,Iiaac,&Jacob,*» lucem editis,nonnihil in Iofieph quoque hifioriam meditare*
tur. fguocirca fo ji expofitam b in Abraham impigram fidei devotionem, id e fi, animum d iv in is imperatis
obfiequentifiimum 5 in Ilàac lincerà: mentis puritatem,/^ e fi, mentem qua omnibus fiaculi navis acfiordibus
abfierfis cum Verbo aterno intimum quoddam fipiritalis connubii ficedus in ea t -, denique in Jacob fingularem
animi,Iaborumque patientiam, cujus beneficiovel in atrocifiimisinfortuniisbeatitudo retineatur', non contentai
has omnes virtutes fiylo celebraffe, aliquid adhuc exprefiius ac magis determinatum in Iofiepho, cu-
ju s pracipua laus in cafiitate pofita e f i , proponete apudfeflatuit. Infuperioribus nofiris Admonitionibus quem-
admodum S. Praful memoratas eorumdem primorum patri arch arum v irtutes e di finendo ipforum h i fior i am de*
monfiraverit, expofitum efi : nunc paucis qua ratione id ipfium in hifioria lofiephi prafiiterit, inquirendum.
Principio docetIofephum nobts proponi c tamquamfpeculum caftitatis, càrnea v ir tu s fim u l(fi quidam
caftimonia: comes nitor gratia; in ejus moribusfaclifque omnibus perfieftifiime refulgeat. Jpuoniam vero
nufiquam majori cum filendore fa n f f i adolefcentis pudicitia en itu it ,qu'àm cum ipfam uxorPutipharis apud
quem illeJerviebatì multiplicilenocinio improbifiimijque conatibus labefaffare conata efi ì eapropterfingulare
hoc ejufdem Patriarcha ornamentum S . Ambrofius tota eloquentiafua v i p radicat, licet uno tantum ^ capite
difficillimum illu d certamen acpericuli plenifitmum comprehenderit.lllicaperit omnia illecebrarum atque a r-
tium genera quibus corrupta mulieres amatos corrumpere, eorumque continentiam expugnare aggrediuntur.
Confiantiam a c prudentiam quibus S . Jofeph illius petitiones nunc refifiendo, nunefugiendo cafias reddidit,
amplificai. Monita fiubinde in f ir it infiituendts moribus utilifiima. Pofiremo dum cafiifiimum huncce v iffo-
rem commendai, minime dubitanter, pro caftitate, in q u it ,c martyrium fubibat,nimirum cum calefiis illius
virtutis causa in vincula rapi f i patiebatur, de refellendis hera fu a calumniis haudquaquam fillic itu s .
Ceterum prater hanc laudem Jun t ( fi a li a multa in v ita Io fip hi, quafiummam confiderationem mercantar.
Jlla beatus Dofforfilentio pratermifià n olu it,fed ed ratione pertroffav i t , quam haffenus in exornandis prifi
corum patriarcharum gefiis non adhibuerat. Aufpicaturf ab in v id ia qua fratr es in Jofiephum fiimu la ve rat ;
ac ejus occafione nonnullis circa amoris quem parentes erga liberospra f i ferre oporteat, aqualitatem obfirva-
tionibus pramifiis, g Jofiephum Chrifii domini typum aefiguramfiomniisfiuis extitijfie demonfirat.Veinde quidquid
in 'Genefi de fiati ffo Patriarcha ieg itu t sfiati s accurate percenfiens\omnes propèmodum ejus affionesmyfiici
atque in figura Chrifio convenire, proindeque hunc ipfium pro vero Scriptura Iofiepho habendum docet. Id qui-
dem adeo ex affé probat, ut bene multis Iofiphi e x libro Genefi, (fi ch rifii e x Evangelio verbis f ib i invicem op-
pofitis^ea maximam inter fie cognationem hàbere a patefiaciat. Denique cum in hac ipfia hifioria reliquis etiam a. cap-. i%.
f i li i s Jacob f ila partes fuerint,indiffos eofidem non f i n i t f i d in Benjamin exhibitamfiuififie Pauli quem ex imiis
lati dibus profiquitur, imaginem tra d iti in a liis ••ùerofiratribus exprefifiam Judaorum in quos in v eh itu r , perfid
i am atque immanitatem j quamvis ipfios quoque adfidem tandem aliquando perventùrosfignificei.
Crebras quidem expofitiones a c praceptiones qua chrifiiana plebis moribus conducane, toti operi pius Doc-
ffor infipergit, verumtamen in emendo myfiicofienfiu, labor a t impenfius. rUnde uno verbo non injuriafiatuerè
quispofiit hoc libro nil, contineri nifi myfiicam expofitionem eorum omnium, qua in Genefi de fianffo Jofiph à
fomniorum ipfius narratione adfiufieptam profieffionem quo patri ad fie in Aìgyptum venienti obviam iret, me-
morantur.
Minime fhne obfiurum efi hanc lucubrationem non fiecùs dc fiuperiores omnes a libris de Abraham conciai
nibus Mediolani pronuntiatis confiate. Sed cum aliarum ¿tatem è tempore quo hujus firmones habiti fu e r in tt
pracipue cognofici fupra afifirmaverimus, nunc nobis u t illu d planum exploratumque fiaciamus , opera na<
van d a efi. Nullum porro va lid ius efifie putamus ad hanc rem argumentum quàm e a verba qua occafione unius
e duobus Pharaonis eunuchis ‘cui in carcere Jofiph extremum crucis fiuppliciurh vaticinatus e fi, dicuntur à
S . Antifiite. Etenim alius eunuchus ibi d efirtbitur^ qui ante biennium imperatori sfavore tumidusi Ecclefia b- c*p. s.
tantam irrogaverat contumeliam, u t eam Sanffus nofier diffis quorum meminijfi jam non libebat, retundere num' }}‘
ejfiet coaffus. Hicidem eunuchus tamquam alter Doechc fraude regem cómmovit in facerdotis,zÌefi, ìpfiufi. c. ibidem,
met Ambrofii, periculum j & tamquam alter Aman crudeliter orthodoxum populum exagitans atque d iv e - ”MM' i5'
x a n s nullum lapidem non movebat, u t illi fiuas Ecclefias eriperet, eafique Arianis quorum impie tatem fieque-
■batur, adfiereret. A d extremum eo crevit ejus amentia u t a l i is , nempe fianffo Epificopo intentar et mortis periculum
:fe d non advertens qua ipfi v irfianffu s pradiceret, d minabatur aliis ipie mox fupplicio dedendus A ibidem.
extremo. E t re vera haud ita multopofifavore imperatoris e x c id it; (fi licetimpius ille ad C hr ifii cujus d iv i- num'
ni tatem infici abatur ,fè rv um , hoc e f i, Ambrofium quem tam infiolenterfiuerat in fiffa tu s , confiugififiet, mox
tamen carnificis gladio truncatus efi.
E x hac tota orationis ferie cognoficere est tam fiedulo historiam hanc fiuis omnibus adjunffis ab Ambrofio ex*
cultam (fi quafi v eflitam fiuififi -, u t n il nifi illiu s quem fipeffabat ea narratio, nomen defiderari videretur.
Jd certe non poterai auditoribtts effe ìncognitum ; ncque etiam difficile nobisfuerit ipfium deprehendere , f i modo
hunc locum comparare placueiit cum i is qua idem no iterAmbrofius de perfiecutione quam à Jufiina Impera-
trice ceterifquè Arianis pafius fiuerat, ad Marcellinam fororem ficripfit. ille fiquidem in calce epifiola ita loquitur:
e Denique etiam fpeciali expreffione Calligonus priepofitus cubiculi mandare mihi aufus eft:Me
vivo, tu contemnis Valentinianum ? videlicet quod impiis illius mandatis » (fi iis maxime quibus unam • circa fin. *
e x EcclefiisGathoiicorum Arianis utfiuos ibi 'coftventus agerenti trader e jubebatur, morem gerere detreffabat.
Caput ribi tollo, inquitarrogans iste eunuchus icu i Ambrofius tantummodo retulitpauca illa : Deus per-
mittat tibi , utimpleas quod minaris-. Ego enim patiar quod epifeopi: tu facies quod ipadones, &c,
Noe efifie verba quorum v ir fianffus jam memori am abolere fie veliefignificat, probabile eft. S i cui autem cognoficere
v ifumfuer it qua ratione idem etlnuchus fiuppliciu/n quodfianffo Epificopo minitabatur, ipfie pertulcrit ,hùc
Auguflinus declarat H llis verbis : C a llig o n um , inquit, V a len t in ia n i ju n io r is eunuchum g la d io n o v im u s f- £*£• fru
ito r e punitum , me re tr ic is co n fe ilìo n e c o n v id um . pdag^’Jp '.
'V t ig itu r quo tempore hic liberficriptus fu e r it , inte lligatur, quid jam a liud re f ia t , nifi u t annum quo hànc m-
a d Marcellinam epiftolam Ambrofius mi f i t , difipiciamus. Credimus autem eum nequaquam temere f a f f urum
qui eifidem Utteris annum 3 8y. aafignaverit, quoficilicet fieftis pafichalibus in Catholicos prima Jufiina exar-
fit perfiecutio, quafiequenti etiam anno iifidém fiaèris diebus recruduit. Atque adeo dicendum eftfiermones hofi
ce in Iofieph Patri arch am anno 387. habitos fiuififie , cum ipfiomet Ambrofio reduce e x legatione ad Maximum
tyrannum, Italia ufique ad menfiem augufium quo illam in vafit idem tyrannus, pacata fu i t . Certe quidem &
fiuperiores'o lib r i, (fi hic de quo loquimur -,fiatis aperte indicant beatum Dofforem per tempus quit turn verbafie- g . tib. de
cififie: quin etiam locis nonnullis innuitur h Ecdefiam id temporis eorum qui e x h&refi refipifcebant, accefiionc
locupletatami fififod poftficdatam Arianorum perfiecutionem de qua tanta cum laude nec fin e mira culo trium- &
p h a v it Ambrofius,fa c ile potueritevenire. de
S i nofira hac temporis ratio vera f i t , proculdubio affirm ave licebit inter alios Ambrofii audi tores, ficu t ( fi Bo„ò more,
inter neophytos quos ille hoc anno 587. baptizaverat, annumerandum effe etiam magnum Augufiinum. Porrò caP- u .
cùm hic legatur > mi rum in modum probaffie methodum illam qua Sanffus nofier j f ir ita li ter acmyfiice Scrip- H | | n Ì
tur am edijjèrens, non litter* qua occidit fifed fipirìtui qui vivificai,pracipiebat adharendum 5 non efteur quifi- i. ub. 6.
quam ambigatquin h i traffatus de Patriarchis ei vehementer arrifierint, pr* ceteris vero libri de Jfiaac ( fi de '
Iofieph in quibus tam elegantermyfiicus reConditufiquefienfius evolvitur ac enodatur. 4.
P ratermi ttendum hoc loco non putamus Ambrofium, u t vide tu r , fiemel atque iterumfignificare k hanc ipfam num- 6-
hfioriam à fie jam fiuififie explica tam,forte fiuperiori anno cum f ia t is temporibus e x more illa pars Genefieos reci- »„m^fio.'
tare tur. Prima illa in Iofieph condones intercidère -, tefiaturque hac in commentatane S. Prafulfiefie quo tempo- & c*p- m
re itlas ha buit, de Calligonofilere voluifife. Fuithoc infìgnis modefiiaatque caritatis, quibus vixpofielapfium ' num‘ iS'
biennium tam fingularis even tus, quempopuli fu i mentibus profiuturum haud ignorabat, mentionem fiàcere
permififiusefi. Sed ea modera fio non minus in e o e lu x i f, quod Valentinianum cujus m iniftri fiub imperatoria
a u ff ori tate tam atrociterineum dcbacchati fue rant, 1 excujètt I; CaP-e-
J * num. ! e.