mittere vim naturæ : Se quafi naturalis juris præ-
varicator habeatur , cujus pictura non etiam
umbram iiiam exprimât. Ergo fìcut in die cùm è
regione iolis aliquod corpus occurrit,ex ea parte
qua lumen repercuritur,umbra fubfiftit: fic cùm
decedente die è regione luminis ejus aut iolis
terra: objedhis occurrit, obumbratur aer. Unde
liquet quod nodem faciat umbra terrarum.
C A P . U T IV.
-Luminaria fa t ta fu n t in f ig n a ,f id non nativitatum.
Mathematicorum feientia inutilis efi, ac impoßi-
bilis. jQuam inepte proprietates animalium ter-
reftrium adcalefiia, & horum a d homines transférât.
g u am ridicale fiabilem v ita fiatum è fignis
erraticis pendere afferai. 'uam impie illis qualità
tes , qua noceanttnnocentibus, attribuât. £ u am
f tu lte tandem prof on a t manife ß e f a l f a , & mali-
tia ac inertia excufationem fuppeditet.
li. 1 7 Ecit ergo folem , Se lunam, Se ftellas,,
J 7 Se præftituit illis menfuras temporum,
ioli diurnas , lunæ ftellifque nocturnas 5 ut ifte
augeat diei gratiam, illæ umbram tenebrafque
illuminent. E t f in t in fign a > & in tempora, ó * in
dies , d r in annos. Diviia tempora habent pareil
que menfiiras pro menfium vicibus fol 8e luna
.cum ftellis , Se funtin figna. Non poflumusne-
gare quod ex fole Se luna figna cliqua colligan-
turj nam Se Dominus dixit : E t i ntfigna in fole,
& luna , & fte llis . Et quærentibus Àpoftolis fi- ;
gnum adventus ejus, refpondit : Sol obficurabitur,
& luna non dabit lumen fuum , ö " fte lla cadent de
calo. Hæc dixit fore figna futura: confummatio-
nis : fed conveniens debet curæ noftræ menfura
iêrvari.
13. Denique nonnulli nativitar m tentave-
runt exprimere qualitates, quai. fiiturus fit
unufquilque qui natus fit j cùm hoc non iblùm
vanum , led etiam inutile fit quærentibus , imponìbile
pollicentibus. Quid enim tarn inutile, ]
quam ut unufquifque perfuadeat fibi hoc eile
quod natus eft ? Nemo ergo debet vitam fuam,
ftatum morefque mutare,a Se eniti quo melior
fiat, led in ea perfuafione manere. Neque probum
potes laudare,nec condemnare improbum,
qui neceifitati nativftatis fuæ reipondere videa-
tur. Et quomodo Dominus aut bonis præmia
. propofuit, aut improbis poenas, fi facit neceifi-
tas difciplinam , Se converfationem ftellarum
curfus informât ? Et quid eft aliud quam homi- p
nem de homine exuere , fi nihil moribus , nihil
inftitutioni, nihil ftudiis derelinquitur ? Quam
multos videmus ereptos criminibus atque pec-
catis in meliorem ftatum efle converios • T e-
demti funt Apoftoli, Se congregati ex pecca >-
ribus : non utique nativitatis fuæ hora,ied Chri-
fti eos fanctificavit adventus, Se hora Dominicæ
paffionis redemit à morte. t> Latro damnatus,ille
. qui eft cum Domino crucifixus, non beneficio
nativitatis fuæ, fed fidei confeifione ad paradifi
L sterna tranfivit. Jonamin mari non vis nativitatis,
fed dilli mulats divina: prscepcionis prs-
cipitavit ofFenfa, eumdemque cetus excìpiens,
ad indicium futuri myfterii poft tridiium revo-
muit, Se prophetics merito gratis refervavit.
Petrum de carcere imminenti mòrte perimen-
dum Angelus Chrifti, non ftellarum lèries libe-
ravit. Paulum cscitas convertit ad gratiam , 8e
percuflumà vipera, turbatumque naufragio,non
remedia nativitatis, fed devotiònis merita lèr-
vaverunt. Quid de illis dicemus, qui eorum pre-
cibus,ctim fuiflènt mortufirefurrexerimt? Utrum
illos fina nativitas, an apoftolica gratia refufei-
tavit ? Quid opus ,fuit, ut le jéjuniis periculiil
que committerent, fi quo volebant nativitatis
beneficio poterant pervenire ?c Quod fi credi-
diflent, dum expe&ant fatorum neceflìtatem,
numquam ad tantam perveniflent gratiam. Inu-
tilis igitur ifta perfuafio.
14. Quid quod etiam impoflìbilis ? Nam ut de
I eorum aliquiddilputatione fiimamus,redarguen-
di gratia non probandi, magnam vim dicunt elle
nativitatis, eamque minutis quibufdam 8e certis
colligi oportere momentis : ac nifi verius colli-
gatur, fiimmam efiè diftantiam j brevi enim atomo
, exiguoque momento diftare nativitatem
inopis Se potentis, egentis Se divitis, innocenti«
Se noxii^Se plerumque eademhora generari lon-
gsvitati debitum , Se prima pueritis state mo.
riturum, fi reliqua diiparia fint, Se alio” o punc-
► to difereta. Hoc quemadmodum pò*, .nt colli-
gere, refpondeant. Conftitue partum femins j
obftetrix utique eum primo cognofcit, explorac
vagitum,qùo nati vita colligitur, attendit utrum
mafculus fit, an femina. Quot vis inter has mo-
ras prsterire momenta ? Pone Mathematicum
prsparatum.Numquid poteft vir interelTe puerperio
? Dum mandarobftretrix,audit Chaldsus,
ponit * horoicopium 5 in alterius iortem jam nati
fata migrarunt,de altero qnsritur,8e alterius genitura
proponitur. Pone veram elle eorum opi-
nionem de nativitatum neceffitatibus , -non poteft
vera elle collegio. Punda tranieunt, fugit
tempus irreparabile. Noneftdubium quodtem-
pus in atomo Se in momento oc ’ i fit. Adducor
ut credam, quando omnes in at no, in momento
, in i&u oculi refufcitamur, ut Apoftoluspro-
teftatur dicens : Ecce myfterium vobis dico. Omnes
quidem refurgemus', non omnes awtem immutabimur,
d in atomo , in momento oculi , in novìftima tuba :
canetenim tuba , & mortai refurgent incorrupti, S*
nos immutabimur. Inter effufionem, Se fufeeptio-
nem , depofitionemque pignoris , inter fletum
ejus 8e nuntium quot atomi tranfierunt ? Et hoc
ut fimpliciter ifta texuerim. Nam Se ipfi vitalem
illum fignorum duodecim circuitimi in duode-
cim partes dividunt : Se quia triginta diebus ibi
duodecimam partem fphsrx ejus qus inerra-
bilis habetur, regreditur, quo gyrus iolis anni
circuiti! compleatur , in triginta portiunculas,
quas (jioiyfi G rsc ivo can t, unamquamque duodecim
illarum diftribuunt portionem j ipiam £
quoque portiunculam in iexaginta vie 'confe-
runt. Riirius unumquodque de illis iex.-gintaie-
xagies iecant. Quam incomprehenfibile eft, a
quod fexagefimo fexagefimæ portiunculæ nativitatis
momenta confti tuant, Se quis fingulorum
fignorum fit aut motus, aut ipecies in nativita-
te nafcentis > Unde Cum impofi:,' ;,e fit tarn fub-
tiles minutias temporis compreh*...idere, exigua
autem immutatio invehat univerfitatis errorem,
totum negotium plenum eftvanitatis. Diiputa-I
tores eorum quæ iua funt, nefciunt, quomodo
aliéna noverunt ? Quid fibi immineat ignorant,
quomodo poflunt aliis qus fibi futura funt, de-
nuntiare ? Ridiculum eft credere, quia fi poil
lent, fibi potius providerent.
15. Jam illud quam inept m , ut fi quis figno
arietis ortum eile fe d icat, -x ufu pecudis æfti-
metur prsftantiifimus confilio , quod in grege
hujufmodi epiineat pecus : aut locupletior, eo
quod veftitum habeat aries naturalem, Se quot- (
annis lucrum capiat indumenti, eoque viro illi
familiaria videantur qusftuum efle compendia !
Similiter Se de tauri, 8e de pifcium fignis argu-
mentantur • ut ex natura vilium animantium cæ-
li motus, Se fignorum interpretandas exiftiment
poteftates. Cibus ergo nofter vivendi nobis décréta
conftituit, Se alimenta noftra nobis, id eft
aries, taurus , Sepifcis,morum imprimunt difciplinam.
Quomodo igitur de cælo nobis caufas
rerum, Se fiïbftantiam vitæ hujus arceriunt, cùm 3
ipfis csleftibus fignis caulas motus fui ex quali-
tatibus e fcs vilis impertiant ? Liberalem aiunt figno
natum arietis,eo quod Ianam fuam aries non
invitus deponat : Se hujufmodi virtutem vilis ani-
mantis malunt naturæ deputare,quam cælo,unde
Se lerenitas nobis fulget, Se pluvia isp e deC
cendit. Laborioibs Se patientes ièrvitii, quos
hafcentes taurus adfpexerit,quia animal laborio-
ium Se b afluetum jugo ipontaneæ ièrvituti colla
iubmittit. Percuflorem quoque, cujus nativita- 3
tern icorpius in fua parte complexus fit, 8e mali-
tiæ venena revomentem, eo quod animal vene-
natum fit. Quid igitur au&oritatem vivendi da-
turum te fignorum cæleftium dignitate præten-
dis, Se de nugis quibulHam argumentum afler-
.tionis aflumis î Nam fi de animalibus allumtæ
hujufmodi morum proprietates cæli motibus
imprimuntur, Seipfum videtur beftia^s naturæ
poteftati elfe fubjeâum , ex qua cau.as vitalis
liibftantiæ, quas hominibus impertiret, accepit.
Quod fi hoc abhorret à vero, multo magis illud
ridiculum , veri eos fubfidio deftitutos, hinc fi-
dem fuæ dilputationis arceflere.
16. Deinde illud confideremus, quodplane-
tas ilia figna appellant,quorum motibus*formari
adferunt vitæ noftræ necellitates. Sive igitur, ut
nomen fonat, lemper vagentur : five, ut ipfi dicunt
, quod concito motu ferantur, 8e decies
millies in die,aut fi hoc incredibile videtur,mul-
. tiplicem Ipeciem innumera fui converfione commutent
• fide caret quod tarn vago lui errore,Se
tarn celeri motu fixam nobis atque immobilem
a. Edit. 01nr.es, in quo fexagefimo tot fexdgefima momenta
, , confiftant
b. Amiquiflimi miT. Cam. & Corb. & sdfumendum jugttmfpon-
S. Ambr. Tom. I.
Vivendi fubftantiain, forteriique décernant. Fe-
runt tarnen non elle æquales omnium motus ^
fed aliorum celeriores, aliorum tardiores efle
circuitus j ut in eadem hora Sc videant fe frequenter
, Sc frequenter abfeondant, dum aliud
ab alio præteritur.
17. Aiunt autem plurimum referre, utrum
«ortum generati benefica figna videant, an malefica
Sc noxia -, Sc in eo nativitatis efle diftantiam
, quod benefici figni adfpe&us plurimum
conférât, malefici Sc noxii plurimum noceat.
Sic enim eadem figna quæ venerantur, appellare
confueverunt. Necefle enim habeo eorum
uti nominibus, quorum utor aflertionibus, ne
ignorata magis quam vacuefacta atque deftruc-
ta fua argumenta commémorent. Itaque cùm
illum vagum i celeremque motum non queant
comprehendere j læpe fit ut per illam puncti Sc
momenti incomprehenfibilis fubtilitatem ponant
benefici figni adfpectum,ubi gravis atque
nocituri incurrat oflènfio. Et quid mirum fi ibi
luduntur homines , ubi figna inr ‘ xia blalphc-
mantur ? Quæ fi naturâ noxia cue creduntur,
Deus ergo iummus arguitur , fi fecit quod malum
eft, Sc fuit improbitatis operator Si vero ex
fua voluntate putantur aflumfifle quód noceat
inlontibus Sc nullius adhuc facinoris peifimi fibi
confciis, quibus poena adfcribitur antequam
Culpa j quid tam irrationabile, quod etiam irra-
tionabilium beftiarum excedat immanitatem,ut
I ulus fraudis aut gratiæ non meritis hominum
deputetur , fed fignorum motibus deferatur?
NihiL, iriquit, ille deliquit, led noxia eum ftella
conipexit. Saturni ei fidus occurrit : avertit
le paululum , Sc ærumnam ab iè abftulit, Sc cri>
men ablolvit.
18. Sed hæc eorum lapientia telæ araneæ com-
paratur, in quam fi culex aux mulca inciderit,
exuere ie non poteft :fi vero validiorum animantium
ullum genus incurrifle vifum e ft, pertran-
fiv it, Sc caffes rupit infirmos, atque inanes la-
.quços diifipavit. Taliafunt retia Chaldæorum,
ut in his infirmi hæreant, validiores lenfii ofFen-
fionem habere non poifint. Itaque vos qui va-
lidiores eftis , cùm videritis Mathematicos, di-
cite : Telam araneæ texuerunt, quæ nec ufum
aliquem poteft habere , nec vincula, fi tu non
quafi culex aut mufca laplu tuæ infirmitatis in-
curras led quafi pafler aut columba cafles in-
: validos præpetis volatus celeritate diflolvas.
Etenim quis prudentium credat quod fignorum
motus , qui ad diem fiepe mutantur , Sc nujlti-
pliciterinierecurrunt, infignia déférant potefi
tatum ? Nam fi ita effet, quantæ ad diem rega-
lium nativitatum exprimerentur figuræ ? O >-
tidie ergo reges nalcerefltur , necregalisin ri-
lios tranfmitteretur fucceifio : fed femper ex di-
verlo ftatu, quijus imperialis acqiiirerent po-
teftatis , orirentur. Quis igitur regum genitu-
ramfilii fili coMigit, fi ei debeatur imperium,
Se non proprio luccelfionem regni in fuos tranfi-
cribit arbitrio ? Legimus certe quod Abiagenuit
Afa , ó* Afa genuit Jofaphat, ó* Iofaphat gemit
! tanta fervitute collafubmittit. Vec. cdic. colla f u t mit tens. QuiiìC|»e
I mlT. fubdent.
E H