rare non potent, qui non ìu&atus, non exercita- A Sed 8c Pfalmifta dicendo : guam bonus Deàs Ifrael
tus fit diverforum cercamine prxliorum. Qui ve- - ---------------------— ' ’
ro five jufte five injufte afficitur in hoc Acculo ,
aratulatiir vel quod hic folvat pretiadeliclorum
fuorum.vel quia novit eam eile apud Deum ube-
riorem gratiam, fi injufte pro ejus nomine, aut
pro bono aliquó opere acerba aliqùa patiatur,.
fecundùm quod fcriptum eft: Quia nulla eft gloria
fi peccantes punimini 8c fufFertis, fèd fi bene-
frcientes , 8c patientes: hxc eft grada apud
Deum. In hoc enim vocati efis, quia d* Chrifus pro B
vobis moriuu$ ejt, relinquens vobis exemplum, utfe-
quamini vefigia ejus, qui peccatum non fecit, nec inventus
ejl doltts in ore ejus : qui cum malediceretur,
non remale dix it: ehm patere tur, non commin ab a tur.
Ergo juftus edam fi in equuleo fit, femper juftus
eft} quia juftificat Deum, 8c minora fé peccatis
fuis dicit luftinerej Temper fapiens eft 3 non enim
aufertur equulei tormentis vera perfe&aque fa-
pientia : non amittit quod eft 3 quia timoremexrettts
corde i ad ipibrum Tentendam reculit,qui alu
ter de Deo fentire nonnorunc, nifi quia bonus
ad omnia & in omnibus eft. *
C A P U T I I I .
Fateti Prophetàmfe tantum non effe prolapfum, dum
peccai orumpacem ¿emulare tur:duplicem effe pace mi
Jed earn qua ojfendiculum habet fugiendam : mi.
lum in morte peccatorum levamenejfei non pro de fri
flagella pofi mortem exemplo Lazari dr divi ti s de- ”
monflrari : quantum vero profìnt in vita, Davi- '
dem ac Jobum patefacere : demum perpetuo effe fifa.
gellandos, qui hicflagellati non fuerint.
5. Ì "X Enique fequentibus exponit ipiè quid
• 1 J fènfèrit, dicendo : Mei autem pene moti
funt pedes, patti0 minus effufì funt grejfus mei: quia
zelavi in peccatorìbus , paceni peccatorum vtdens.
Non utique pedes corporis appellat greiTus, icd
ffot-li
& ì '
chidit foras, ftudio 8c propoiìto caritads : novit C diredionem mentis Se greifum , de quo alibi di.
ut fàpiens dicére, quia indigna iunt qua: in hoc
corpore iuftinemus remuneratione futura glo-
rixj8c omnes hujus temporis pallìones fuperven,
. turam mercedem xquarc non poflunt. Bonus
igitùr huic femper eft Deus, qui novit quo tempore
metat.Et ideo.quafi bonus agricola hìc arac
agrum fuum quodam abftinentix rigidioris vomere
: hìc ftirpat quadam falce virtutum ampu-
tatrice viciorum : hìc fterc- x humiliando le
cit: Non veniatmibip.es Juperbia, d r manus peccata-
rum non move a t me. Ideo femper petendum eft, ut
dirigat Dominus noftrorum animorum. y eftigia, ;
ne labantur, 8c lubrico quodam errori? effiifa,
ftabilitatem fui tenere non poffint. Pròlapfionis
autem caufa ea eft, quòd pacem æmuiatus eft
peccatorum. Æmulari autem debemus qua: bona
funt, non ea qiix piena dedecoris 3 ficut 8c
Paulus Àpoftolus expreffitdicens : Bonum e ß au-
PfK l.jS-1
ufque ad terrarn, fciens.quia Deus de terra iufci- D tem amulari in bono femper.
tatinopem ,8c de ftercoreerigitpauperem. De-
nique àpoftolus Paulus nifi xftimatus effet fter-
co ra, numquam Chriftum fibi potuiffet acqui-
rere. Hìc cuftodit frucfcus fiios, ut illic fècurius
recondat. Semper itaqueei bonus eft Deus, quia
femper quæ bona funt, de D eo fperat.
4. Accipe aliud : guam ¿0»#j,inquit, Deus Ifrael
rectiscordel Non ergo omnibus bonus eft Deus ?
Ille quidem omnibus bonus eft, quia Salvator eft
6. Nec te moveac quod pacem in malo pofuit,
Denique & in Evangelio habes eile pacem,quam .
r^fpuit Chriftus, ut ipieait: Pacem me am relinqtid' tehan• 14
vobis,pacem meam do vobis : nonßcut mundus daty - 17'
ego do vobis. Eft enim paxqux non habet offen-'
diculum , eft qux habet: qua: ex diledlione eft," -
non habet offendiculum 5 qua: ex fimulatione ,•
habet. Ideo 8c Propheta dicit: Pax, pax; dr ubf tzech. 13,
eß pax ? Refugiamus ergo pacem peccatorum
omnium,maxime fideliim^Scideovenitdominus E conípiranc enim adveríusinnocentém, coeuntuc
je fu s , ut faivum faceret quod perierat: venit
enim ut peccatimi mundi tolleret, vulnera nof.
tra curaret. Sed quia non omnes medicinali! ex-
petunt, fed plerique réfugiant, ne medicamen-
tis compungatur vis ulceris, ideo volentes curât
, non adftringit invitos. Accipiunt igitur fa-
nitatem qui medicinam expetunt : illi autem qui
réfutant medicum necrequirunt,bonitatem medici
quamnon experiuntur, fentire non poftìmt.
juftum opprimant, viduam exterminent, vel ex
pugnent ejus pudorem.
7. Et ideo non ejl reclinatio morti eorum : non; ff*’- \
declinatio, utpleriquecodices latini feriptifinit,•
fed * reclinatio. Quando enim laboramus, & in-‘ =<
curvamur ad opusaliquod,atqueinclinamur,nos?
reclinare confuevimus : peccatores autein gra--
vium fcilicet delidoriim, & maxime impii fe re-.(
clinare non pofTunt5 de quibus diftum eit: Etdor- pfnL •
Qui autem curatur, etiam. fanatur 3 ideoque his p fum illorum femper incurva. Non enim fèerieunt'
bonus eft medicus, qnos fanavit. His igitur bo- ’ 1 ' '" ’ "n
nus eft Deus, quibus peccata donavit: qui autem
iniânabilepeccatum habet mentis fuæ ulcere
, quomodo poteft medicum bonum æftimare,
quem refugit ? Pulçreitaque Àpoftolus, ut præ-
mifimus, explanavit, quia & omnibus bonus eft
Deus, qui vult omnes hominesfalvos ferii & maxi-
mefidel is divinæ bonitatis prærogativa fêrva-
tu r , quit s & voluntas Dei opitulatur & gratia.
* . Re vera (cripti codii
Rom- Mediol. Carn. (èçundùm gra
cum ; & cum his Auguli
is, preferirne, non eft declinatio mor
annumci
' poteil TIioodorctus ; liui
¿taiiuett cjuse v o x legiturapud LX X . idem plane lignificai acque
«aayeoevaií, repudiatio, id eft , corum interitusevicari minime poteft.
N o n male autem ab Ambrolio reddita eft per diäionem ,
reclinatio¡ fiquidem veibum nuce proprie actionem íignat qua cor^
pus inftaftimus a c Xnciinamus : aicuínce auccm contrariara a£lioad
cæleftia,qui Chrifto non adhæfcrunt. Et ideo
necrefiirgunt cum eo, quòrum mors péífima, ficut
fcriptum eft: Mors peccatorum peßima. Qui àu- pfal- H-1
tem Chrifto commoritur,& confepeliturcum ilio
, non iolum reclinatufjfèd etiam refufcitatur.
De quopulcre illud convenit dictum : 'Vniver- pfal.+o-
fumßratum verfaßt tn infrmitate ejus 3 maxime fi
martyr fit,cujusinfirmicas paifione folvitur,mors
refurrectione.
nem qua inclination corpus reclinamus, hoc eft, erigimusjea quip—
I pc vis eft prxpoiicionis re in com-pofirione vcrborum, ut eis non ¡raro fignificationem fimplicibus v erb is, aur etiam ex prepofuio -'
nibus cum & in compoficis concrariam rribuat j u t parer in verbis,
ligno, rcfign o; concego rctcge, innuo, rcnuo, & fimilibus. Alias I bujus loci dificrcLicias in ilotas Nobxlii ad ¡nine vcrfum ;, & in
locis variancihus ulcimx edition! commentarioriim S. Auguftini
in plalmos pxxfixis invenios.
Luc. j6.:
Pfâl.
lob. }. i j .
job. a - 10.
Pfal. 7x-
Ó» 6.i
8. Vidimus ilium divitem qui indutus purpura A quo rioftrum dicattlr : Et induit je malediÙïonem. p/al. ici. Ito
& byiio in hoc feculo recumbebat, 6c epillaba.
tur quotidie fplendide, de cujus menia qiue ca-
debant pauper Lazarus colligebat, quemadmo-
dum in tormentis poficus, in inferno ie reclinare
non poterat 3 fed vix ad Abraham , non totum
ie , fed folosoculoserigebat,rogansut mitteret
Lazarum, qui extremum digitiiui in aquam tin-
geret, & linguam ejus refrigeraret. Ergo illius
morti reclinatio non erat,nec firmamentum in
Maie fe induit & Adam, qui dum quæreret intei
gimenta foliorum 3 malediitionis excepit fen-
tehtiam;
ii. Indueruntfemaledi£ti6hejudæi;de qiiibus
fcriptum eft: Prodiitquaf ex àdipe iniquitàs eorumj
tranfitruntin difpoftionemcordis.0Ab adipe adipfàl
enim dicitur,ideft, pingue.Sicut enim anima boi
nis pafta, 6c refetta' virtùtibus* tamquam adipe &
pinguedine repletur,ut fcriptum éft: fie iniquitàs
P fd l.7 i . 7 .
plaga ejus.Nihil enim profunt flagella poft mor- B quæ quafi ex adipe procedit 3 non tenuis & exilis
tem* I fignincatu
F fa i. 6 t . C.
9. Et ideo David dum effet in iftius corporis
vita, in flagella le præparabat, ut eum Dominus
reciperet çaftigatum.. Confidera iterum mihi
fanétiimjob, qui perfufuserat ulceribus, & con-
cutiebatur omnibus membris, & plenus erat tor
tius corporis fui doloribus, glebas terræ vulne-
ïum fuorum fanie 8c hupiore diflolvens, queni-
admodum cùm le in hoc corpore pofitus reclinare
non pofîet, requiem mortis inyenerit 3 ideo- C
que confcius fui dixit : Mors viro requies. Is ’ ’ kur
in plaga non motus eft, neç nutavit fêrm iis fui
lubrico, qui in illis omnibus nihil peccavitlabiis
fuis, ficut Scriptura teftatur : fèdmagis plagié
fuæ reperit firmamentum, per quam confirmâ-
tus in Chrifto eft.. Ergo 8c Job 8c D av id, quia
hîc flagellati funt, firmamentum habuerunt iri
plaga fua 3 quia flagellât pater filiumxjuem fuf-
cipit : qui autem hîc non flagellantur, ibinon
igniffeatur 3 fed piena vitiorum. Denique noti
fortuito quodam lapfu in errore-m incidere : fed
confilio & difpofitione in facrilegium tranfie-
runt.
c a p u t V.
gài os feurn in càlum ponunt, eos pra ceteris effe qui
omniafellarum neèefitati adtribuunt: ipfis tarnen
banca Deo gratiam re fervati, utrevertantut
cum ifrael-, cujus reditus myfierium de clara tur: eof-
dem ut à Deo negent occulta cognofct, maxime induci
peccatorum divitiis : poßremo idem de Chrìfio
fcnßße S imonem pharißcum.
li* T " ) Ofueruntincalum osfuum ; dr lingua eorum
X tranfìvitfitper terrarn.Ponete in fxlum os
fuum quid f it , docet nos ille ex fratribus adqlef.
centior, qui regreffus ad patrem dixit : Pater ¡peccavi
in calum & coram ti.Ponunt autem in cadum
i / i l . 7 1 . >.
fuicipiuntur utfilii.Ideoque ìnlaboribus hominum D os fuum b qui fibi criminum auéloritates nativinonfunt,
dr cum hominibus non flagellabuntur-, ut in
perpetuum cum diabolo flagellentur.
C A P U T I V.
Veccatores ìvsiquitate propria veßri : quod Veßimen-
tum a nobis rejiciendum, ut veflimento virtutum
induamur3 acpotißimumjejunti : hoc fe utiliter lo-
fephum induiffè, Adamum exuiße cum gravi dam-
no : deniqàe Iudaorum iniquitatem quafi ex adì
tatis pucant quadam neceffitate deferri. Hi nec
cado nec terris parcere fblent,, ut curfu quodam
ftellarum arbitrentur vitam hominis gubernari.
Nihil providentiæ, nihil bonis moribus derelin-
quunt. Acque utinam 8c ifti, ficut ille unus de
duobus adolefcentibus, reverciflent: bonus Do minus
remedium non negaiTet,c 8c tamen etiam fi
ipfi nolint lanari, reiervat Dominus regreffionis
^..........................2........^ ^ ^ ^ gratiam 5 ut qui in Ifrael expulfì funt * er cordis
peprodeuntem magri am ac deliberatam exfiitiffe. ^ ProPr^ CiECitatem,per plenitudinem E :lefiæ revertantur
3 8c non vacuos dies vitæ iftius ditcant.
to. T Deo obtinuit, inquit, eosfiuperbia eorum, eoo-
perti funt iniquitate & impietatefua.Malum
veftimentuminiquitas, quodfiquis-voluerit in
nobis tenere, remittere nos oportet, ne incipiat
in judicium venire nobifcum 3 8c fi quis tiinicam
noftram quam accepimus fpiritalem auferre co-
netur,remitte pallium iniquitatis, fume operi-
mentum fideiatquepatientix,quofe David opefed
plenoshabeant bonie operatiönis 8cfidei,cùm
repleverit eos Dominus gratia fpir li. Quomodo
autem revertantur, accipe. i tacit as, in- •
quit, eX parte ifrael contigit , donee pienitudo gen- <
tium intraret, (fificomnis ifraelfalvus fieret. Sed
quiamyfterium oportebatimpleri ,utconcluderei 1
Deus omnia in increduhtate, id eft, redargueret at-
que convinceretf cùm enim duo contendunt, fi
riebat injejunio, ne amittéretincegimenta virtu- F unus fuperior f it , d’ dtur: Conclufit ilium alte.
tis. Ipfum jejunium operimentum eft. Denique
nifi ianctumjofeph texiiTet jejuna fòbrietas, adultera:
protervitas exuiflet. Quo jejunio fi ie tege-
re voluiflet Adam,nudus nonfuiflètefFeiftus.Sed
quia de ligno feientix boni 8c mali contra inter-
dicium cadefte guftavit, 8c imperatimi jejunium
prxvaricatus eft incontinentix cibo, nudum fe
effe cognovit. Quod fi jejunaifet,8c fidei fervaflet
exuvias , nec fe adfpexiflet intedum. Non ergo
tios induamusiniquitate8c impietate, ne de ali-
■ a. Sic mff. Thuan. Laud. & Colb. A lii autem duo loco vocis , I
/tdip/al, Iacunam habcnc. -Edit, vero . tanrummodo prx& ru n t, I
udeps dici tur pìngue. Clarum eft induclam clTehancdivcriimem , |
u c v p x n«njnwllc(fta cvitarctur : led nos pociorum mil’, ledionem |
rcpreftntàmus , nìàximc eum fieri potiieric, uc diiftio adipful, x t i - |
te Ambro'fii à populo" per corruptioncm frcqucntaretur.
Edir.Era.'2«; p i t cnmmum anil ores, nativitates; G ill. St duo [
rum)ideoque perfu miferieördiam utfubditiis
fieret Deo mundus,regreflus quidem eft populus
in heredibusj fedis celeri errore traduclus eft, ut
Deum non crederet oecultorum effe prxfcium.
Sed Dominus illis, ut quandoque redimantur,
falutis futurx gratiam refervavit dicens -.Ideore-
vertetur hucpopnlus meus. Qaid eft buc ? Id eft, ad
me, ad xquitatem 8c juftitiam meam, ad eultum
meun
13. i implebit dies vitafua. Quod ütiqiie fic acin
lf . . . . . vanitAtes: Rom nativitAtibus. MC. vero V a t . . . i .
nucieritatc nativitates: a liidenique . . . .-«iucforitaresjnativitatis-Ste.
Cujus IccHonis fc'nfus omnium videcur maxim'e natural is.
c. Edir. Rom. ( 4 tarnen etiam ipfis, f i volunt fanari Scc. Edic.
Am. Era. ac G ill, cum in (f. V a t. St G a il, prefcrunc : Et tarnen
etiam ipfi f i nolunt fanari; excepto T buan. ejui ut antiquitate , ita
& peripicuicate vidctiir hoc loco preferendus.
T t fij
ill