
Ofril. IO.
Luc. i i . i o
Luc-1 } 4 î
Lccli. 1 7 .
Matth, i ) .
43-
E/<i í . i z . i j
pauperibus lamaris,in quo tibìdebicoreniDeum A 39. Et ideo ai. dicitur: gutMtmfmfiiaúps.
* r n.: -_ T)---- Ani^ nnnfi/Jia ivinri'ric Sí nillllPMC Sí rtK
uadäni pietatis foenerationc conftituas, Bona
imt il aperias horrea juftitix tu x , ut iis panis
pauperum, vita egentium, oculus exeorum, or-
batorum infantium pater.
37. Habes unde facias, quid vereris ? Tua te
voce convenio.Habes multa bona in annos mul-
tospofita, potes& tibi Se aliis abundare. Habes
fcecundiratem publicam, quid deftruis horrea
tua ? Oftcndo tibi ubi melius tua frumenta cuf-
todias, ubi bene fepias , ut fures ea tibi auferre B
non poffint. Include ea in corde pauperum , ubi
ea nullus gurgulio confumar, nulla corrumpat
vetuftas. Habes apothecas, inopum finus : habes
apothecas, viduarum domos: Labes apothecas,
ora infantium , ut dicatur tibi: Ex ore infantium
Ö“ l alten ti um perfecifii laudem.lftx funt apothecx,
qux maneant in xternum: ifta horrea, qux foe-
cunditas futura non deftruat. Nam quid iterum
facias, ii tibi plus natum fuerit anno iequenti ?
i l l
erunt? Quid quotidie metiris, Sc numeras, Sc ob-
fignas ? Quid aurum trutinas, argentum pondéras?
Quanto melius eft liberalem eiledifpenfàto-
rem , quam iollicitum cuftodem ? Quantum tibi
prodeflet ad gratiam,multorum pupillorum pa-
trem nominari, quam innumeras ftateras in (acculo
obfignatas habere ? Pecunia etenim hîc re-
linquitur : gratia autem operum bonorum nobii-
cum ad judicem meriti defertur.
40. Sed fortaffe dicas,quod vulgofoletis di-
cere : Non debemüs ei donare, cui Deus, ita ma.
ledixit, ut eum egere vellet. Sed non pauperes
maledi(fti,cùm feriptum fit : Beati pauperes Jpirituy
quoniam if forum efiregnum calorum. Non de pau-
pere, fed de divite Scriptura dicit : Caftans fretia
/r»wr»^wtfM/tf#jm>.Deindenonrequirasquid
unufquifque mereatur. Mifericordia non de me-
ritis judicareconfuevit,fed necelfitatibus fubve-
nire: juvare pauperem, non examinarejuftitiam.
Iterum ercroSc ilia deftrues.qux nunc facerepa- C Scriptum eft enim : Beatus qui intelligitf irege- rfal.
_ h H I * • •. r i - . . . .. . j ... ~n. ; ____ raSj&majora facies. Dat enim tibifoecundita-
tem Deiis,ut aut vincat aut condemnct avaritiam
tuam 3 quo excuiàtionem habere non pollìs : tu
vero quod per te multis nafci voluit, tibi ibli re-
fervas,immo Sc tibiadimis * magis eninr fervares
tibi, fi difpertireris aliis. Bonorum enim fruchis
munerum in eos ipfos qui contulerint, revertun-
tur, Sc gratia liberalitads in au&orem redit. De-
nique fcriptum eft : Seminate vobis ad luftitiam.
num dr pauper cm. Quis eft qui incelligic?- compati
tur e i, qui advertit coniortem eflè naturæ,
qui cognofcit quod Sc divitetn Sc pauperem fecit
Dominus, qui feit quod fanctificet fruchis fuos,
fi de hisdelibetaliquam pauperibus portionem.
Ergo cum habeas unde benefacias, ne différas
dicens: Cras dabo j ne largiendi amittas copiam.
Periculofa eft de alterius làl ; dilatio. Poteft fie- v
ri ut dum tu differs, ille moriatur. Magis ante
Elio fpiritalis agricola, 1ère quod tibi profit. Bo- D mortem prxcurre,ne forte avaritia te Sc cras im-
na fatio in corde viduarum. Si terra tibi reddit pediat,& promiila fraudentur.
fru&us uberiores quam acceperit, quanto magis
mifericordix remuneratio reddet multiplicatio-
ra qux dederis ?
C A P U T V I I I .
Jneogitantem avarum morte urgeri, eumquejurefiul-
tum vocitari memorato Ev angeln loco: quanto melius
pecunia dftrtbuantur, quam retineantur $ dr
C A P U T I X .
gfuomodo Iezabel qua eß avaritia, diviti bus pojfef-
ßonem quam contra jufiitiam deßderant,
folliceatur.
41. Ed quid dicam,ne différas liberalitatem >
Utinam non approperesrapinam: utinam C l l i j V c L ü /? t X Ci u ty .1 t íí f . ..
q»JL I W W M — H l E q«od concupieris, non extorqua. ; u t i n a m ahe
2 J L J * m im n n n n pM .s n p o - a tu m D r æ c e rm i t t a s . e x c i i i a . tes excufent?
35. Einde, homo, nefeis quia terra partum
| ' J pravenit dies mortis, mifèricordia autem
ineurl’um mo'rtis excludit? Adfiftuntjam qui
repofeant animam tuam,& tuadhucdiffers operum
fru&us tuorum. Adhuc tu tibia tempora vi-
vendi IongametarisìStultefacnolte refetuntanimam
tuam à te. Bene ait nocte ; nocte enim anima
avari repofcitur : à tenebris incipit, Se in te- F
nebris perièverat. Avaro femper nox eft,dies jufl
to , cui dicitur : Amen amen dico ubi, hodie mecum
tris in faradifo. Stultus autem Jìcut luna mutatur:
jufii autemfulgebuntfcutfol in regno Patris fui. Rec-
te arguitur ftultitia:, qui in manducando Se bi-
bendo locarit fpem fuam.Et ideo ei tempus mortis
urgetur, fecundùm quod dictum eftab ipfis
qui gulx ferviunt: Manducemus dr bibamus ; cras
enim moriemur. Recte dicitur ftultus, quia anima:
fux corporalia fubminiftrat j quiarecondit qua:
cui ferver, ignorat.
a . Roin. cAit.ttmfora vivendi longa fromittis. V c t. cummil. a li- j ]
q u o : .. . .meditarti. M 11. autem compiurcs.... metiris. Ac omnium | ;
antiqui ( lìm i. . . . metaris. Qua: lignifica tione parum di
b tdic- VCC q u i efi avanti* qttoddam profluvmm &C. !
efiqaoddamfrofluvium Sic. McliusmlV. omnes G a llic i u
num non petas, negatum pracermittas,excufà-
tum patienter feras, non audias illam Je je lb
quie eft avaritia,quodam profluvio vanitatis di-
centem : Ego tibi dabo fojpftonem quam defideras.
Tu triftis es, quia vis menfuram confiderarejui-
titiae • ut alienum non eripias : ego habeo meajura
, habeo meas leges j calumniabor ut ijpoliem:
Se ut poifelfio pauperis eripiatur, vita puliabi-
tur.
41. Quid enim aliud in illa hiftoria, nifi divi-
tum avaritia deferibitur ,qua: eft vanum proflu-
vium, quòd omnia fluviimodo rapiat,& nulli
ufui profutura tranfducat ? Ha:c eft T zabel non
una, fed multiplex : non unius temp^ns, fed tem-
porum plurimorum: hxeomnibusdicit, ficutilia
dixit viro fuo Achab : Surge, manduca fanemt
dr redi ad te : ego dabo tibi vincam Nabuthe Iezrae-
lita.
43. Etfriffit librum nomine Achab, d"fignavit
annido ilhus, ó* mifitlibrum ad fniores,cd ad libero
s eos qui morabantur cum Nabuthe. Et e rat ferif turn
c. M ir aliquoc antiquilfimi, ad libtros ejusqttimorabantur Scc.
A lii maximo numero cum edit, omnibus ,& a d liberoseos qui Scc.
I llis fuffiagantur L X X . ubi legirur , è T$t ixu tìtzp tt TOf
K f m t V« lg . & optimates qui erant in civnate ejus
ibidem
&h-
FW .jS .
frfeq.
S 7 7
in libro : Iejunate jejunium, d" confiituite Nabuthe A
inprincifemfofuli, dr confiituite duosvirosfilios ini-
quitatis ex diverfo ejus ; ut falfum tefiimonium fer-
hibeant adverfus eum dicentes : Benedìxìt Veum dt*
regem ; dr frodaci te illum, dr lafidate*
C A P U T X.
Vivi tes, cum aliena rafere non fojjunt, fra trifiiti/t
cibum non cafere : dr inibi quid jejunium autf rece
s Veo acceftas reddat: deinde quam contraria
Veus f rad fiat, dr iffifaciant.
fuetudoi Contriftanrur Q fi aliena non ra- piant : renuntiant cibo, jejunant, non ut peccatimi
44. Uam evidentcrexpreflà eft divitum con-
minuant, fed ut crimen admittant. Videas
illos tune convenientes ad Eccle^mjofficiofos,
humiles, affiduos, ut effectum fc ;ris impetrare
mereantur. Sed dicit illis Deus : Non hoc jejunium
eie gì, necfi fleet as utcirculum co II um tuum, einerem
Deum non putes audiendum ? Si non acquiefca-
tur arbitrio divitis, feena componitur : Dei xfti-
matur injuria, fi divitis petitio refutetur.
C A P U T XI .
Nabuthe a duobus falfis tefiibus accufatus lafidatur j
Achab inde frimo trifiitiam fimulat, mox in ejus
invadit fofiefiionem. Quam fententiam in iffiim
Deusfronuntiaveritidr frafertim cur meretrices in
ejufdemfanguine dicanturfefe lavatura: ubidr
’ defupplicio Je za bel.
4 6. | "X Eum, inquit, benedixìtdr regem, xqua- }
f y lis videlicet perfona,ut fit xqualis con- »
tumelia. Benedixit, inquit, Veum dr regem.Ne di-
vitem maledicti nomen offèndat, Se fermonis ip-
io Ixdatur fono, benedictio pro maledi&o voca-
tur. Quxruntur duo teftes iniquicatis. Duobus
teftibus Se Sufanna eft appetita : duos teftes Se
Synagoga invenit, qui adversùm Chriftum faletiam
dr cilicium fubfiernas, nec ficvocabitis jeju- C ^a jaètarent : duobus teftibus pauper occiditur,
nium acceptum. Non tale ]ejunium elegi, dicit Dominus.
Sed folve omnem colligationem injuflitia, dijfol-
ve obligationes violentarum commuta tionum, dimit-
te confraltos in remifiionem, dr omnem confcriptio-
nem iniquam difrumpe : frange fanem tuum eftrien-
ti, egenos non habentes teltum inducin domum tuam:
f i vider is nudum, vefii ; dr dome fico sfirn inis tui non
defpieies. Tune orie tur tibi matutinum lumen tuum,
Ó'fanitas tua matura orietur-drpracedetante tejufi
Produxerunt igitttr Nabuthe foras, dr lapidaverunt
eum. Utinam vel in fuis ei liceret mori \ Pauperi
ipfàm dives invidet ièpulturam.
47. E t fa lfum efi} inquit, ciim audifiet Achab quia
mortuusefiNabuthe, confciditvefiimenta fua^dr coopéraitfe
cilicio. E t factum efi pofi h a c , d fu r r ex it, &
dé fen dit Achab ad vineam Nabuthe Iezraelita,fofii-
dere eam. Irafcuntur divites Se calumniantur, ut
noceant, fi non obtineantquod defideraverint.
lMm.i ).
tilia, dr majefas Dei circumdabit te : tune clamabis, D Cmn autem calumniad nocuerint, dolere iè fi.
dr Deus exaudiet te, adhuc te loquente, dicet: Ecce
adfum.
45. Audis, dives, quid dominus Deus dicat? Et
tu ad Ecclefiam venis , non ut aliquid largiaris
pauperi, ied ut auferas: jejunas, non ut convivii
mulantrtriftes tamen&tamquam mæfti,non corde
, fed vultu, in poflèffionis direptæ locum pro-
deunt, & impreifionis fiiæ iniquitate potiuntur.
48. Hoc divina movetur juftiria,& avarimi di-
gnaièveritate condemnat dicens: Occidifii, drpcf- ,
tui fumtus proficiat egenis , fed ut fpolium de fidifii hereditatem ? Propter hoc in loco in quo linxe-
egentibus adipifearis. Quid tibi vis cum libro, & runt canes fanguinem Nabuthe, in eo lingent canes
charta,* Se fignaculo,6c confcriptione, Se vinculo fanguinem tuum 5 & meretrices lavabuntur in fan-
juris ? Non audifti : Solve omnem colligationem in- guine tuo. Quàm jufta, quam leverà fententiaj ut
jufiitia, diffolve obligationes violentarum commuta- E cluam incuiitalteri mortis acerbitatem, eam ipiè
tionum, dimitte confractos in remifiionem ; dr om- mortis lux horrore^ diilolvere proderetun Inhu.
nem confiriptionem iniquam difrumpe. Tu mihi ta-
bulas offers, ego tibi recito Dei legem : tu atra-
mento fcribis, ego tibi Spiritu Dei infcripta repeto
oracula prophecarur tu teftimonia falla
componis,ego teitimoniu. . confcientix tux poC
c o , quam judicem tuieffugere Se declinare non
poteris, cujus teftimonium non poteris reculàre
in die qua revelabit Dominus occulta hominum.
T u dicis : Dcftruam horrea mea 5 Se Dominus dicit : F
Sine magis quidquid intrahorreum eft, pauperibus
deputari, fine cellas iftas egenis prodefle.
T u dicis : Major afaci am, dr ilio congregabo omnia
qua nata funt mihi ; Dominus dicit : Frange e furienti
fanem tuum. Tu dicis : Tollam pauperibus
domum fuam 5 Dominus autem dicit, ut egenos
non habentes teltum inducas in domum tuam. Quo-
modo vis, dives, ut Deus te exaudiat, cùm tu
* . signaculum e li noca fig lile
Confcrìptio interdum fumitur pi
fyn grap b a, five in f
conte£hnn. Dcniqi
fignificare quam leges de ufura ab imperacoribus promulgatas
proprie aurem accipicur pro iplà le gum, ut cum icholalticis lo - Ìiuamur , v i eoa d iv a ; vinculis enim ju ris teneri prorfus idem
leu figliarono annulo imprclla.
inventario , feci h ic idem eil a c I
lentum inter fcencracorcm ac debitorem |
itlum juris non videtur aliud hoc loco j
onat, atquc obligari ad fubeundam posnam, qua: legum feveritate
prxfcribitur. Vide Cod. Theoil. lib. 9• eie. 7 . ad I. leg. Jul.
T . 3. pag. s s - & Gorhofr in camdem legem.
matum pauperem Deusadipicit,& ideoinièpul-
tum di vicem jacere decernit 5 Se ut mortuus luat
fux iniquicatis xrumnam, qui nec mortuo puta-
vic effe parcendum. Itaque vulneris fili cruore
perfufum cadaver in ipeciem funeris vira fux
prodidit crudelitatem. H x c cùm pertulic pauper,
dives arguebatur-.cùm dives excepit, pauper
viridicabatur.
49. Quid fibi autem vult quod meretrices la-
verunt le in ianguine éjus j nifi forte ut meretri-
cia quxdam in illa feritate fuifle regis perfidia
proderetur, vel cruenta luxuries, qui fiefuit Iu-
xuriofus, ut olus defideraret j fic cruencus, ut
propter olus hominem occideret ? Digna ava-
rum , digna avaritiam poena confiimit. Denique
& Jezabel ipfam comederunt canes, & volucres
cxlij utoftenderetur quod fpiritalis nequitix fiat
a. Sic edit, omnes, a c miT. aliquo t. Nonnulli autem a l i i , dißol-
vere juberetur. At a lii niajori numero & antiquitace , d:polvere
prohiberetur, forteperhibcretur ; nifi malis filine elle totius loci fenili
m : fcilicc t tam apertam tamque manifellam fuiil'c poenam regis
Achab,ut ca prohibcret,ne diffolvi aut eludi polier accufacio inter-
fc£ti innocentis. Etenim plerumquc lit ut qui crimen aiiquod impune
fernnt, ipfam impunitatem in argumentum innocenti* con vertäut.
Et huic interpretation! videtur favere , quod paucis intc r-
pofitisfubjungitur , Itaque vulneris fui cruore perfufum cadaver in
ibeciem funeris vita [tu prodidit crudelitatem. l l j f