fibi fervidi fiibje&a corfirnemorant. Ifte, inquit,.
-finus maris meus, ilîe alrerius. Dividunt elementa
fibi pöterites. His oftreæ in flu&ibus nutriun-
tur:his in vivario pifcis includitur. Luxuriæ nec
mare fûffic'it, nifi apothecas habeant oftrearum.
Itaque States earum ï>"" icrant, 6c pifcium re-
ceptacula inftruunt -, ne convivía divitis mare
non poflit implere. Nam vicini nomen quibus
audiunt auribus ? Quibus oculis intuentur pof-
ieffiones eorum ? Quemadmodum dies no&ef-
que excogitant, ut aliquid proximi auferant ?
Numquid fo li habitabitis Juper terrain , clamat
Propheta? Cognofcit hæc Dominus ,6c vindicta:
relèrvat.
28. Quantum aliena á pifcibus aviditatis rapina
? lili naturalia captant fecreta , 6c ultra
términos orbis terrarum mare norunt, quod
jiullæ interpolant infnlæ , nec terra al’ '(ua in-
terjacet, vel ulterius ulla fit polita. II ; igitur
ubi diffufum late mare omnem fpedancii ufum,
utilitatis gratia navigandiintercludat audaciam,
condere le feruntur cete , illa immenla genera
pilcium , æqualia montibus cor ora , ut tradi-
derunt nobis, qui videre potuerunt : illic quie-
tum ævum exigunta difcretaab iniìilis , 6c ab
omnibus maritimarum urbium contagiis lepa-
rata habent fuas regiones 6c habitacula diftri-
buta. Man it in his inoffenfo vicinorum limite
, nec va& > traniitu mutationes quærunt Io-
corum : lèd tamquam patrium lolum diligunt,
6c in his immorari dulce arbitrantur. Quæ ideo
elegerunt, ut folitSiriam vitam remota poffint
arbitrorum interpellatione tranfigere.
2.9. Sunt tarnen aliqua genera pilcium , qui
non ingenii facilitate loca mutent, lèdfovendi
partus necellìtate 3 quem opportuno atque legitimo
procurantes tempore, ex plurimis locis,
ac diverlo iinu maris innumeri velut communi
confilio convenientes conjuncto agmine aqui-
Ionis flatus petunt, 6c ad illud Septemtriona-
lium mare partium quadam natura: lege con-
tendunt. D icas ,fi alcendentes vid ;.s, * rheu-
ma quoddam elle, ita proruunt, fL lufque in-
terlècant, per Propontidem in Euxinum pon-
tum violento impetu profl'uentes. Quis pilcibus
Iiec annuntiat loca , præcepit tempora ? Quis
tribuit difpofitionem viandi, comitandi ordi-
nem, metas 6c tempora revertendi ? Homines
iuum imperatorem habent, cujus exipe&atur
imperium, procedit teflera, proponuntur edic-
ta provinçialibus ut conveniant, tribunis militimi
litteræ diriguntur, dies ftatuitur 3 6c pleri-
que ad dies ftatutos occurrere non queunt. Quis
imperator pifcibus præcepturn dedit? Quis doctor
hanc tribuit dilciplinam ? Qui metatores itinera
difponunt ? Qui duces iter dirigunt , ut
nullius défit occurfus ? Sed ag jfco quis ille fit
imperator , qui ordinatione divina fenfibus uni-
verlbrum fuum infundat imperium , qui tacitus
mutis animantibus naturalis dilciplinæ ordinem
tribuat -, nec lolum magna penetret, fed etiam
per minima quæque fe fundat. Divinæ legi pif-
cis oblèquitur , 6c homines contradicunt? P ifcis
folemniter obaudit mandata cæleftia, 6c homines
irrita faciunt Dei prEcepta ? An con-
temtibilis tibi videtur, quia mutus eft, rationif-
que expers ? Sed vide ne tu tibi magis incipias
elle contemtni, fi irrationabili irrationabilior
deprehendaris. Quid autem rationabilius hoc
pilcium tranfitu, cujus rationem quidem verbis
nonexplicant, fedfactis Ioquuntur ? Pergunt
enim a:ftatis tempore ad fretum Ponti, eo quod
reliquo maris finu hic finus dulr or fit. Non
enim tamdiu fol ei freto, quanu. . ceteris im-
moratur, eaque fit caula ut non omnem aquam
exhauriat, qua: dulcis atque potabilis eit. Quis
autem ignoret quod etiam ea qua: maritima
fu n t, aquis plerumque dui us delectentur ?
Denique dum flumina lèquuntur, 8c ad fupe-
riora afcendunt, frequenter alieni pilces generis
capiuntur in fluviis. Cùm ha:c igitur caulà
Pontum illis faciat gratiorem, vel quod a:ftus
temperet iblemnis illic flatus aquilonis , turn
opportuniorem ceteris judicant, in quo generare
, 6c partus polfint proprios enutrire, quod
teneri fetus laborem aliena:, regionis ferre vix
poflint, quos illic fovet aeris blanda dementia..
Itaque peraéto munere omnes fimul eo quo ve-
nerant agmine revertuntur.
30. Quienam ifta fit ratio confideremus. Ob-
jedus elt Ponti finus bores ceterorumque ven-
torum violentillìmis flatibus 3 unde gravis illic
procella furit, Se tempeftates m e ¡tur , ita ut
de profundo arena vertatur : ci. ,.s rei fluctus
arenofus indicio e ft, qui ventorum motu infur-
gens altius, turn pondere gravior , haud dubie
non lolum navigantibus, led. etiam maritimis ip_
fis animantibus intolerabihs habetur. Accedit
illud , quod plurima Se maxima Ponto flumina
milceantur, cùni hyberno tempore finus ipfe
frigidior torrentium rigelcat allapiii 3 propterea
pilces tamquam arbitri fluentorum, xftate illic
adfpirantis aura: clementiain captare confueve-
runt : cujus ameenitate perfuncti rurfus hyemis
alpera declinare contendunt 3 8c Septemtriona-
lis plaga: ixva fugientes , in reliquos fe finus
conferirne, in quibus aut ventorum mollior fit
placiditas , aut folis ibleat vernare temperies.
Novit igitur pifcis pariendi tempus, quod pro
magno myfterio dixit Salomon in Sapientia :
novit tempus eundi atque redeundi : novit tempus
perfundionis Se jadationis, 6c novit ut non
queat fa,I: -, quia non rationis xftimatione, 8c d if
putatiou - argumento utitur, fed inlpiratione
natura: , qua: vera eft magiftra pietatis. Denique
omnes animantes prxfcripta habent pariendi
tempora , homo iolus indilcreta atque con-
fufa. Reliqua genera clementiam temporis qux-
ru n t, mulieres ^ 'x partus fuos inclementer ef-
fundunt. Vag-.cnim 8c intemperans libido gc-
nerandi vagam pariendi xtatem exhibet. Pilces
tanta maria tranfmittunt, ututilitatem aliquam
generi fuo quxrant. Nos quoque diffula xquo-
ra transfretamus : feJ quanto honeftiiis , quod
fucceffionis amore , n am quod pecunix avidi-
tate fufeipitur ? Denique illis ad pietatem , nobis
ad quxftum tranfmillìo deputatur. Illi lobo-
lem referunt omnibus mercibus cariorem ; nos
mercem Ionge imparem ad periculi vicem hii-
lera lucri cupidine reportamus; Itaque illi pa-
triam repetunt : nos derelinquimus. Illis naildo
incrementum generis acquiritur : nobis minui-
tur navigando.
31. Quis igitur neget divinitus illis infufumin-
genium elle hujufiiiodi atque virtutem? Cùm vi-
deat iftos in Aquilonem tàm iblemnem obeiin-
d x fcecunditatis peregrinationem vivaci ingenio
componere 5 alios in exiguo corpore tantum va-
liditatis adliimere , ut maximas navium plenis B
currentes velis in mediis fludibus fiftant : ficut
brevis pifciculus echeneis tanta facili- te memo-
ratur navem ingentem filiere 3 ut q 'I radicatali!
mari hxrere videas, nec moveri. Aliquam-
diu enim immobilem lèrvat. An 8c huic pittas
fine creatoris munere tantum potuiflè fuppete-
re virturis ? Quid gladios loquar aut lèrras aut
canes maritimos aut balenas autzygxnas ? Quid
a etiam turturiscentrimi,6chocmortux?aSicut
enim viperx os lì quis calcaverit recens dumta- C
x a t , gravius quam venenum nocere perhibetur,
Se immedicabile vulnus lèrpere : ita etiam tur-
tur aculeo luo mortua amplius quam viva peri-
culi afferre memoratur. Lepulculus quoque ti-
midum animai in terris, in mari formidabile, citarci
& qua: non facile polììt auferri,corruptelarci
invehit. Voluit enim te creator nec in mari latis
ab infidiantibus elle lècurum 3 ut propter .ica
qua: noceant, quali in excubiis pofitus , ctrmis
fidei feniper 6c feuto devotionis accindus, à D o-1
mino tuo debeas falutis fperare prxfidium.
C A P U T XI .
Ve pifcibus A tla n tic i maris : item de fa le , corallio
d r a liis quibufdam■ ob ea f e d m axime ob n a v i-
gationem mare terris praflare : pojl qua paucis de
Iona ac Vetro memoratis , fermo clauditur.
32. X T Eniamus ad Atlanticum mare. Quam
\ ingentia illic & infinita; map-nitudmis ]
cete ! Qua: fi quando fupernatant flu. >us, ambulare
infulas putes, montes altilfimos fummis
* ad cxlum verticibus eminere. Qua: non * in ada,
nec in littoribus, led in Atlantici maris profundo
feruntur videri, ut eorum conlpedu nauta:
à navigandi in illis locis prxfumtione revocen-
tu r , nec lècreta elementorum adire fine finiremo
rit. Qua: difficile apud reges ihvehiuntur, éà in
littoribus quali vilia jacent vulgo, & in faxis af.
pcris de cautibus colliguntur. Aurcum etiam
vellus aqua nutrit, & Emani in memorati fpe^
ciem metalli gignunt Iittora cujus,colorem nùl-
lus adhuc eorum qui fucis diverifis obducunt veliera,
terrore mortis ufurpent.
33. Sed jam adfurgamus ipfi de profundo maris
, 8t aliquantulum fermo nofter emergat, at- :
que ad fuperiora fe fubrigat : fpedemus ea qua:
ufitata multis, & piena fint gratix, quomodo
aqua in làlis vertatur foliditatem, ut ferro fiepe
cxdatur 3 quod de Britannicis lalibus nihil mi-
rum , qui in Ipeciem marmoris validi, ejufdem
metalli niveo candore relplendent,falubres cor-
b poris b cibo , & potui nimis gfati. Quomodo
etiam noli indecorus lapis corallium in mari
herba f i t , fi in aerem transferatur, in lapidis
firmitatem lolidetur. Unde etiam oftreis pretio-
fillìmam margaritam natura infixerit, quomodo
eam maris aqua in tam molli carne folidavea
. MiT. Ben. Ca rn .a c Cerm. Sicut enim vipcreosfi quis calca'verìt
rcnes dumtnxat, gravius quam venenum nocere fertur.
* ■ A lta a lta , grxcc à xviì, littus fccrctuin, Se amccnum.
imitari potuit 3 adeo natura: maritima: grattarci
humana implere nelcit induftria » Scimus
qua lollicitudine veliera ovium etiam minus
pretiola curentur : fint licet optima,nequaquam
tamen his fucus innafeitur. Hinc naturalis color
eft, quem nullus adhuc fucus xquavit : c hoc
quoque pifcis eft vellus. Sed 6c ipfi murices qui
infigne darit regium, funt maridrcii.
34. Et qua: pratorum gracia, vel hortoriim
ameenitas potell cxrulei maris Equiparare pici
turam ? Aurum licet in pratis floresrefulgeant,
auri quoque fulgorem in mari lana relplendet :
& illi cito marceicimt,ifta diu duratura lèrvatur;
Lilia in hortis eminus nitent 3 vela in navibiis :
hic odor,illic ventus adfpirat. Qux utilitas in foglio
ì In navibus quanta commercia ? Lilia fuaw
vitatem narium -, vela hominum falutem inve-
hunt, Adde pilces falientes, 6c delphinas Iuden-
tes : adde^raùco fonantes fluctus murmure : ad-
jice currentes naves ad Iittora, vel de littoribus
exeuntes. EtcNii è carceribus mittuntur quadriga
, quanto ftudio fpeclantium & amore cer-
tatur? Equus tamen in vanum currit, non in
vanum navigia. Ille in vànum, quia vacuiis : ifta
» ad utilitatem, quali piena frumenti. Quid iis
gratius 3 qua: non verbere aguntur, led Vento-
rum ipiramine : ubi nemo refragatur, lèd omnes
fautores funt : ubi nemo vincitur quicumque
pervenerit, fed omnes puppes qux pervecta:
fuerint, coronantur : ubi palma merces lalutis
vicloriapretiumregreffioniseft. Qiiantumenim
diftàt inter directos curlus acreflexos ? Ifti per-
petuantur, hi refolvuntur. Adjunge remigiis
contexta Iittora, quibus vexillum exeundiaura
' de cado eft. Itaque aurigx plaufum inanem referunt
: hi folvunt vota lervati.
35. Quid de Jona dignum loquar, quem ce-
tus excepit ad vitam , reddidit ad prophetandi
gratiam ? Emenda vit aqua , quem terrena de-
flexerant : pfallebat in utero ce ti, qui meerebat
in terris. Et ut utriufque redemtio non pneter-
eatur elementi, terrarum falusin mari ante pra>
cellìt, quia fignum Filii hominis fignum Jonx.
Sicut ifte in utero ceti, ficjefusin corde terne.
? In utroque remediuni3 majus tamen in mari pie-
•tatis exemplum 3 quoriiam exceperunt pifees ,
quem homines refutarunt, & quem homines
crucifixerunt, pifees fervarunt. Petrus quoque
in mari titubar, fed non labitur : & confèlfiisin
fluctibus , tamen negavit in terris. Itaque illic
quali devotus manu apprehenditur : hic quali
. oblitus adfpeftu cenlorio convenitur. Sed jam
rogemus Dominum, ut fermo nofter quali Jo-
nas ejiciatur in terram , ne .diutius in falò fluc-
tuet. Et bene jam exivit cucurbita, qua: obiim-
bret nos à malis noftris : lèd 8c ipla procedente
Iole arefada admonet requiefeendum, ne in
b. Mff. Bell. & Gcrm.falubres corport. C am .'corporibus Sic.
c. Sic omnes mfl. ac vcc. edic. Rom. vero , pinnisett vellus. Ex
co feilicec Baiil. x f t i , S «’e«»«/ ift<p>voi.