
E fai.i.u.
ibidem, i t
ibidem I j .
1 6.
Matt,
ibidem } o
Efai. 4 iilbns
muñera A !
nits à Domini conipeäu,furenseffera vis animi,
quod 1 1 8 Dominus ¡refpexerat munera,
in (uà autem non reipexerat, ■ offenfionepro-
prios reliquie heredes. Òcciderat Abel non libi,'
cujus 8c fangtiis damabat ad Dominum ; fed oc-
ciderat omnibus nobis. N ullius prope j am facri-
fìdum probabatur; quia non erat qui faceret bo,;
r.iratem, non eratuique ad ur.um ; quando nec
Dcoiid.es, necFratris germanicari pietas refer.
vata eft. Venir don tus j
dam. Refufcitatusi Se A ,
cuerunc D eo. Obtulit femetipfum ,dominus Je-
fus, id eli, primitias corporis fui, in failguinis ad-
fperfione melius loquente, quani iimguis Abel
Ìtòcutus eft in terra.Refpexit Deus in ejusmunqi;
r a , ex qflp ipie reconciliarionis divina gratiara
bonis reliquitheredibus.Reaeigiturfanaus David,^
,1 s ut rèiufcitaret A- B mat: David : E t introibo ad altare Deim ei,a d Deum
cujus numera pia- qui latificat juventutem me am 3 ut qui fupra le in-
quali ex perfona reconciliati hominis ait:se
introibo ad altare Dei mei , adpeutn tjtti hetificatjttrum
profónda mentiumferenavit tranquilli- •
tatem refudit affedibus fmgulorum, auferens fe-'
pem difeordiæ, quali, quædam portuum coepere
appropinquali tibus effe luffragiapie unulquiique
navigium iux quietis in proximi auc fratris colia
ftituar affè&uq Se ìn.ièceflu quodam piæ mentis
ha'reat littorali.
35. Non immeriro ergo tamquam renóvatus’claventutem
meant.
33. Adftruamus hunc locum,fi poiTamus, etiam
akerius prophets exemplo, quemadmodum Se
hominis averlatus ile Dominus.priusiàcrificia,&
poftea fit eidem reeonciliatus.Habemus in Efai«
libro fcriptum , dicente Domino : guòmihi multi
tudinem Jacrificiorum vefirorum, dicit Dominus?
Vlenus firn : id eft, abundo meis, veftra non quadro
: holocauftomata arietum, Se adipem agno-
rum Se fans;uinem taurorum & hircorum nolo,
veterafle inter inimicos fuos d ixerat, ut in fexto
legimus pfalmo, hic ait juventutem fibi ex inve- py*/. 5. §.
terata prolapfionis human« fenedute renova-
tam. Renovamur enim per lavacri regenera tio-
nem : renovamur per Spiritus fandieffufionem:
renovabimur etiam per reiurredionem, ficut in
pofterioribus d: 'it : Renovabiturficutaqudajuven- pfai.ioi-s.
tus tua. Quorru > renovemur, audi; Adfperges pf*i.s0.9.
(2 me hyjfipo, efi mundabor: lavabis me, tf*fuper nivem
dealbabor. Et in E fai a ait: S i fuerintpeccata vefira Efai.
u t phcenicium, u t nivem dealbabo. Rede renova-
tur, qui de tenebris peccatorum inlucem virtu-
tum mutatur Se gratiam : ut qui tetra prius col-
luvione fordebat, fiipra nivem albenti nimis fulgore
refplendeat.
C A P U T X.
Oh fuperiora beneficia pollicetUrDavid Deofi confefi.
nec fic veniatis in confpectum meum. Et utique a d fitrum in cithara : qua occafione qua cum cithara
tupecorum obtulerat Abel facrificium in quo
nofirofit affinitas, ó* qualis illud finu s de-
placuerat Deo :fed typum non requirebat, qui
exfpedabat facrificii veritatem. Exfpedabatur
e n im paifio Dominifalutaris. f iu i s enim, inquit,
ifia requifivit de manibus v e ttr is? Calcare regi am
me am non apponetis. Et infra : Cum extenderitis
ma ntis a d m e , a v e r tam fa c iem meam a v o b i s . . . .S e d
la v am in i , m un d i efiote ¡a u fe r te m a lìt iam a b a n im is
v e flr ìs . In d icate p u pillo, d r ju f ii f ic a t e v id u am ,& v e - . _ I
■ èfptttcmus, iicit Dominai. Cferet igitur quod E to niontur, ut Deo vivat : cithara eft quando
ceat, explicatur.
36. Onfitebor tibi in c ith a r a , Deus metis. Ha- Pf ai ,
bet citharam fuam anima noftra. Ne-
que enim diceret Paulus : Orabo fp ir itu , orabo & 1. cor
mente: pfallam fp ir itu , pfitllam & mente, nifi ha-
beret citharam, quie pleélro fandti Spiritus re-
fultaret. Cithara eft caro noftra, quando pecca-
r- a /orrifirii« hmni_ ieptiformemaccipit Spintum in baptilmatis lacorpori
Sc ante averfus fit Dominus à iacrifiriis hominis,
Se poftea reconciliatus, ut reipicc in noli
tra facrificia dignaretur.
34. Ideo ergo fecurus^ìtrat, qui ad Domini
ingreditur mifericordiam. Deniqu^bono fervo
dici tur : Intra ingaudium domini tut. De fervo autem
nequam dicitur : Tolti te illum in tenébfas exteriores.
Ideo Se Adam ejectus de patria cxlefti Se
cramento. Teftudo enim di 1 vivit, luto mergi-
tu r : ubi mortua fuerit, tegi en ejus aptatur in
uium carendi, Se pi« gratiam difciplin« 5 ut fep-
tem voc a difcrimina numeris modulantibus
obloquatur. Similiter caro noftra, fi vivat illece-
bris corporalibus, in quodam coeno vivit Se vo-
ragine voluptatum. Si luxuri« moriatur atque
incontinentia:, tunc veram vitam refumit, tunc
illa fede paradifi ; in inftilàm peccati eft relega- I
tus Recteereo dicitScriptura: Renovamini infu- F edere incipit bonorum operum dulce modula-
’ U. Quia ppcatorum fliiftibus, ficut iniute in if- men. D ulcis fonus eft caftimon^ : dulcís fonus
tius mfrhdi freto circumvenimiir. Iftæ ergo infu-
\x peradventum Domini peccatorum remiífio-
ne renovatæ funt, id eft, homines in lavacro,me-
dii inter aquas quafi infulæ conftituti,tundeban-
. tur undaruni molibus ficut infulæ, fonoris peccatorum:
relidentibus fluctibus ficut infulæ, in
quibusante velutfraudumfcopuliserant fimpli-
cibus crebra naufragiajquia dolus erat in corde, .
in ore blanditi«. A t vero poftea quam dominus
timentium D eum: denique,z» omnem terram e x i- Pfai. 18. j
v i t fonus eorum: dulcis ionus eft fidei qu« an n-
tiatur, ut fcriptum eft, in univerfö mundo.- . .. j
om. 1. 8.
fonus a nobis exeat ad D eum, ficut exivit etiam
.Thef.i.i
a Thefialonicenfibus 5 ut etiam non canentes ca-
namus,& bonorum concentu operum Dominum
pr«dicemus: eui eft honor,gloria, perpetuitas a
i«culis, Se nunc Se femper i Se in omnia f«cula
f«culorum. Amen.
L I B E R T
D E 1N T E R P E L L
C A P O T I - A
Moveri plerofque etiam prudentes, ehm profperis hic
affiuere injufios, jufios autem uffiigi viderint, qua
librorum fiquentium materia efi; ob eamdem rem
amicos Job ignaros d iv in i confila, cum propter ad*
mijfa crimina peenis affetfum contendijfe.
B Uperior nobis diiputatio fuit de inter-
pellatione fanctorum, quod fragilis Se im-
becilla conditio fit humana,qu« nufquam B
fui habeat firmitatem,nifiin protezione c«lefti;
hodie nobis ea fumenda e f t , qua vulgus homi-
num, plerique etiam prudentium valde moven-
tur jcum vident injuftos adfluere rebus fecundis,
juitos autem frequenter adflidari in hoc fieculo.
Et vere lubricus hic locus, in quo etiam fandi vix
potuerunt ver« opinionis tenere veftigium. De-
nique turbatus eft Se ipfe David,qui in fuperiori-
8* bus dixerat: Occulta fapientia tua manifefiafii mihi.
Verumtamen confirmavit fe ipiè poftea, & per- Q
nb. 4. & fed « rationis viam ^nveftigavit. Job quoque
^ fandus cum tribus illis veteribus amicis qui ad
confolandum venerant,de ea opinione in fermo-
ne ludatus eft. Utriufque igitur diiputationes in
medium proferamus. Digni funtenim qui nobis
magifterium vivendi adferant^quandoquidem in
adverfis pofiti, plus Deo piacere meruerunt. Au-
diamus igitur utrumque fuo ordine.
i. Increpuerant vehementer fandum Job Eli-
t pbaz Themanorum rex , Baldad Sauchieo- p
rum tyrannus,& Sophar Min«orum rex,eo quod
propter peccata fua tantum fupplicii fuftineret.
Infirmo etenim ingenio non adve'rtebant quod
Dominus eum tentandum dediflet 3 ut athleta
Chrifti tentationibus eruditus,majoread coro-
nam gloria perveniret. Non videntesitaque tantum
fapienti«facramentum3angufti cordis timore
, ne viderentur injuftiti« Deum arguere qui
pocnis affici innoxium perpeteretur, in fandum
Iob. if.tQ. jo b pcenarummeritaretorquebantjdicentcsquia p
omnis vita impii in follicitudine, Se diviti« injuft.
ibid. 10.i j . te congregar« evomentur : omnia qu« patiatur
homo gravia in terra, propter peccata fua eum
perpeti : qui etiam fi in rebus proiperis f i t , perpetuati
ei iècunda non polle, Se tamquam fom-
nium cito evanefeere, ut non inveniatur locus
ibidem ¡. ejus : l«titiam autem impiorum elle graviorem
ruinam 3 ideoque etiam làndum Job à proiperis
in adveriamutatimi, delidorum fuorum pretio
exfummis in ultima corruiife: labi eum qui le ad-
fereret innocentem y cùm portio impii hujufino-
i ibìd. 18. é ' f i t ,ut fiipèrveniens in eum à Domino indignatio
jungat ei dolores, Se interitus domum ejus in-
volvat.
a. Edit.vcc. cumcod. V a t. T o m . & V i f t . Baldach Suitheomm
tyrannus Sophar Naamatenorum rex. Rom. & aliimiT- Baldad
SattchAorum tyrannus, & Sophar Mimorum rex. L X X . Intcrpr.
Quygciar Q»<pi% Mtirojar C a m 14.
b. Cod. T om . & Vid i, cum edit. Am. Densi Ile.... offenditi Am.
oftendit. ) trrores. M c lius a liim if. & edit. devius tHe & c. Eft autem
E R T I U S.
A T I O N E J O % .
C A P ü T I I .
lob infirmant fetnis ttmicis efi f e ipfit etiam fortiorem
exfiitijfe. Quomodo cotvuiciatores fitos redarguerit?
Vbi prefertimfilcntium e jù s , n e c non D a v i d i s qtto-
q u e . atque Apostoli mbit proponitur ad im ita it -
dam.
}■ A lîdiebat hæc ianiffusjob, & cjnafi achlc-
ta fords in ftercorefedè|iS;,,ïn tantisvibi-
éihns Sc ùévi tiôjorihus vninei , totum corpus
diris perfufus ulceribuSjmyftc’ a loqucbatur.nec
aequirendis propriæ rethediis ægritudims,fed fa-
cris vacahatièrmonibus.Fortiôres itaque ii’rnio-
ncs xgri hominis, quam iüoruni qui non xgro_
tabanr. Hli enira loquebantiir S fo it iä s , fed non
iecundum feiebeiam : praidiçübanr divins judi-
cia, poenas rcorr i, pribnii.-iiänctoru:-.!.; ièd reum
a JuÎlo difeerne. qiçfci'ebaiit: dènique quein dominusDeusjuftura
proniintiavit, èiim conclein-
n.ibanr iniuil:t:;c, arccffcbant iniqiiitatis.'I<»no-
rabant ergo quid'ttmiiuique éonvenirec. A t vers
fanSusJob dife - nebat fpiritu quoniodo cuique
eutn oporteret qui; fortior quam ii qui fa,
01 & Îbcblumes videbantur. Et quid dico fortio-
i-ern înveutum céterîiî Fortior fe ipfo inventus
eft. Fortior efiim erat a ig e r jp , quam fanus fuera
, fecund'ùm qùod icriptum eft, quia virtue in
tttj rmitatibus éonfùmmatUr.V. rgo & Joii cù:n in- a-
filf aret» tuIlc validiP rerat.Non enimævfol
>cabatani’ j , etffdqjeretcorpore:quianonerat
m carne ,„jmaej;us , ciijus paffiouibus n S a d -
ba-rebat ; ied mipiritu , cujus virtutc fe texerat
4. Ideo ergcr non carnis geraifiis & corporis in-
Hrniitates, fed voces (pi .s loquebanir, quiinis
ui-geret, nonquibus ceo .réf. Et primo quidem
D H utiIUspudoremincuteret; quiaurgebanc
raftum injuftedicentesquôd minora peccatis fuis
bipplicia fuftiiiefet,S£ non erubéfcebantipfi bec,
eàtores falffs accuiàre innocéntem. Efto inquit
; egoerraverim ,& apudme b dbviusille uibabicet 4'
qui menfibus hominum oiFuiidit êrfores ut Io- b
quar fermmies qifös non oportet, ficut vos dici-
tis , Sc errent verba meà, bec opportune fermo
mens promatur : ciir vos iïï me iiifîütis & convi-
Ciamini,non confiderantes quia i Domino îtiihi
venitifta tentatio, quime vällö quodam pertur-
bationum arbitrants eft fepienduib.Ëxerceorad- '
verfis, circunivaliatiis uhdique iaborihus Sc pe-
riculis; & infiilcaris adbuc* voîcurcs opprimere
F quem deberetisjuvare.Ecce ndeo in opprobrus
& non loquâr, neerefpöndebdeonviciis veftris!
Non enim vos eftis quijüdicatisifed quijudicat
me , Dominus eft ; &ipfius tamenjudicii téinpits
nondum advenit. Quid opus clamare ancejiidi-
I I devius idem a c vagus atqtic e r r o , hoc c f : , c k -u in s Cî-i 1 4 . ToS
c. i . n. 7 . de ie dieu : Circuivi terram, Q>pcramb:davi earn. V o x
J [ tarnen îriicwafqux h ic Ambroiio idem fignilïcacac oAains abaJiis
I I redduur per vo e em, error , aut ïgnoranna. Et cette in îniiltis c x -
cmplanbus loco ejus habetur , dye le, no. : Sc vulg. edit, le ait :
I J Nempc etfi ignora-m, mectim eritignorantia mea.