t . Reg. 11.
6.
x -Reg.xt.
Tfal.tf.Z
Pfal.jC. x
Convenienter etiam illud adjecir:j£tf/Ä nonpeper-A.
citinon enim pepercit ilbi C hriilus , ut omnibus.
fubveniret.
Z3. Ideoque di&um c i là dominojcfu Chrifto
ad fervum iuum David,ut myfterium declararet:
Jguoniam tu hocfecißi in occulto, dr ego faciam hoc
•,vcrbum cor um omni ifrael, dr in conßeclu folis hujus.
Esp rimo quidem nefciens facramentum, cöm-
motus e il Da vid indignatone,ied non erravit af.
fectu. Poftea vero ubi cognovit myfterium ma-
gnum,magnum enim facramentum Chriiti 8cEc- B
clefix,vidensremifIionem futuram omnium pec-
catorum, prxvidens fulgorem g ra ti* per lava-
criim regenerationis,8c infufionem Spiritus ianc-
t i , ait fecurus velli*: Peccavi Domino3 ut & ipfe in
eorum veniret coniortium, quibus culpa: remifi-
fio provenirct. Advertis quemadmodum peccatimi
proprium deploravcrit ? Quis igitur miretur
ei effe dimiflum >
C A P U T V I .
Bonos dr malos hoc inter fe differre, cjuod illos peccata
fequantur, hos pracedanti dr quibus operi bus
David pecca tum fuum texerit.
¿4. \ T Unc confideremus opera ejus quibus
potuit tegere peccatimi. Etenim quia
non poteft fine peccato effe humana fragilitas,
cavendum ne plura peccata fint, quam opera virtutum.
Quod magna vi fapientix fu * fànctusPau-
lus exprelfit diceris : guorumdam hominum peccata
manifeßaptntpracedentia adjUdic/um,quofdam au-f
tem drfubfequuntur, hoc e f t , non invenitur quii!
quam illibatus à culpa : habet quis bona merita,
habet 8c viciaatque peccata. Omniaitaque nofl
tra quafi intrutina ponderantur-, fi bonis igitur
faclis peccata prxponderanr,prxceduntad judi-
ciumjvergunt enim peccata quafi in profundum,
vergunt qua: manirefta funt vel pondere atque
acerbitate, vel multitudine. guofdam autem fin-
q u i t , dr (ùbfequuntur , hoc e i t , èos qui fe ege-
rint fo b r ie , fed fragilitate conditionis dederint I
aliquando etiam errori Iocum,bona fa d a p rxce-
dunt, mala fequuntur.Hi honeftiores, fed tarnen
homines lapfi levioribus vitiis 8c erratis.Ergojufi
tos fequuntur p e c cata , non prxeunt; injuftos
prxcedunt.Prxponderantpeccata qux vergunt:
ièquuntur autem fi q u x red e fa d a funt, quafi
quodam prxjudicio peccatorum prxeuntium
prxgravata. Similiter 8c fad a bona manifefta
lunr. Lucent enim opere virtutum , 8c fplendore
meri to rum :8c qux aliter féhabent,abfcondi non ]
pofliint. Ergo talianon teguntur,non obumbrat
ea caritas qua: operit multitudinem peccato-
rum, non operit bonorum operum gra tia, non
abfcondit virtutum multitudo, fed quafi nuda 8c
inted a produntur. N o n enim eft in iis qui dicat:
■ Sub umbra alarum tuarum protege me. Crux enim
Domini omnes abolet atque abfcondit errores.
zj.Quis igitur magis operuit 8c téxit quam fanc-
- tus D a v id , qui 8c alibi ait : Et in umbnt alarum
tuarumJberavi, donec tranfeat iniquità; : 8c fic di-
lexit Dominum, ut minia caritate peccatum om-
netege re t atque abfconderet. Etenim fi fandus
apoftolus Petrus lapfum fuum confeffione carita-
tis abolevit, 8c ille interrogatus à Domino dicen-
te ei tertiò : Simon lohannis ama; me-, ut quem ter-
tiò nega vera t, tertiò fateretur, atque ita trino
quodam diledionis velaminelapfum trina: ncga-
.tionis abfconderet.-fi quia femel Petrus flevit,ve-
niam reportavit; quanto magis David, qui lava-
bat per fingulas nodes ledum fuum, 8c lacrymis
ftratum fuum rigabat: cuierant lacrymx fu * pa-
nis die ac n od e : qui cinerem tamquam panem
manducabat, 8c potum fuum cum fletu mifce-
bat? Etenim fi ejus qui converfusingemuerit, mi-
fèretur Jefus : fi Petrum adfpexit, 8c ille flevit:
quanto magis qui diu flevit, à confpedu D omini
non receffit ? N e g av it Petrus, 8c non flevit; quia
non refpexerat Jefusmegavit fecundò,8c non fle-
y it j quia non refpexerat Dominus : negavit tertiò
, refpexit Jefus, 8c ftatim flevit, &: flevit ama-
ridirne. Ideò D a vid qui femper flebat, dicebat :
Oculi meifemper ad Dominum.Qui femper videba-
tur à Chrifto, dicebat : Per exitus aquarum defcen-
derunt oculi mei.
16. Sed jam etiam fa d a ejus confideremus. Quis
non tantarum laude virtutum unius criminisob-
umbraretinvidiam? Divino eledus examine,ftatim
probavit indignum fe tanto non effe judicio^
Praceffit in pradium, & trepidai! tibus ceteris, fb-
lus allophylum Goliam verborum jad an tia , 8c
immanis corporis mole terribilem coneurrcnte
fimul fide ac virtute proftravit. Unius fortitudo
) fad a eft univerforum vidoria.Conferatur,fi p lacet
, privatum crimen, 8c triumphus omnium :
mors unius, 8c tantorum quos libera v ita morte,
yita populorum.
Z7. Veniamus ad alia. Infidias patiebatur à reg
e , vitam ejus quxrebatextinguere; fed difpofì-
tione divina in ejus rex poteftatem tradi tus,cimi
totus pateret ad vuln u s,“ ferituris fociis Da vid
iandus occurrit, 8c à corpore perituri vulnus le-
thale retorfit ditens : N o lite tangere Chriftuin
1 Domini. Quin etiam inimici illius ultus eft mortem,
flebiliter fatis deploravit interitum,8c debi.
tum fibi imperium diu diftulit,qnod fciebat D e o
audore deberi. Quo folo dacuit omnes homines
ad non prxripiendum regnum,etiamfi debeaturj
feci exfpedandum u t fuo tempore déferatur.Ud-
nam hunc virum imitati eflent pofteri, non tan-
tas bellorum pertulifleiiiusacerbitates / Arguis
quodunum oeciderit, non confideras quod do-
cuerit quemadmodum pax orbi Romano perpetua
ièrvaretur. Quam gravi adhuc luimus vafti-
ta te , quam publico quodam totius orbis funere
appetiti necem *regis exfolvimus? H eu dira fup-
plicia; Inde adhuc nobis barbarus hoftis infultat,
dum parata adverfùm le in nos arma vertuntur.
Sic vires ceciderunt publicx ,fic Romana virtus
fuis motibus frad a confenuit* dum publico ra-
pitur parricidio, quod paterna: follicitudinis religione
fufcipitur. Idqueeo ufque p rx c a v it, ut
cùm Adoniam filium regnum fibiulurparecom-
pe r ifle t, & fèrere conventus, non eum q.uipra:-
ripere geftiebat, fed eum qui ex fp ed a re t, eli-
geret.
a. Ita edit. Gill, ac Rom. cum malto maxima parte mil". Edit. | I *■ Videlicet Gratiani imperatoris, ut dixiinus ia Admonit. ad
vero Ani. acque Era.. feparatus à focus David fanctus occurrit. Mil. I I hunc librum,
aliquot : fefaratus à fociis D avid fanclo occurrit. J |
z8. Saltabat antearcam Domini potentiflìmus A tur. Quis fecum talem non compenfet injuriam j
regum,& cùm à propria reprehenderetur uxore.
quod denudatus eflet ante faciem puellarum,ref.
pondit: Cor am Domino nudabor adhuc, dr ero nu-
gax ante oculos tuos ; ut honorificetur, inq uit, Dominus,
qui me pro patre tuo adfecivitin regnum, docens
contuitum regalis p otenti* non habendum, ubi
religioni exhibetur obfequium. Honeftum eft
enim prò religione fa c e r e , etfi id incongruum
poteftati fit.
19. Sp ed a aliud memorabile. Parricida filius
regnum patrium violenter in vaferat,cedebat primo
pater ejus furori, & locum praslii declinabatj
ut vel fic impius à furore refipifeeret. Bello quoque
interefle n o lu it, rogavit ad pradium profec-
turos ut parcerent filio. Securus erat de vidoria,
quirog aba t ut parcerent : nec pietatis alienus,
qui perire debere etiam impium filium non puta-
bat. F le v it , & magno lu d u deploravit exitum
. parricid* dicens : Filius meus Abejfalon, quis dabit
x. Reg. i
Il .&i:
ut quem homo l* fit,e um Deus meliorum retri-
butione fòietur ?
C A P U T V I I .
De pugnis David contragigantes, dr aqua Bethleemi-
tici lacus libationei ex quibus aliifque praclare fac-
tis concludi tur fuum ab eo peccatum teff um fuijfe :
prafertìm cùm illud non cruento ajfeffu pa traveri t,
dr poßea fe Deo, quam hominibus maluerit com-
’ mietere ; nec non crimen fibi dimifiùm ipfe docuerit.
33- A Lia quoque ejus gefta confideremus. Pu-
gnavit adverfus progeniem gigantum ,
quando unus ex illis verfantem in prxlio regem
pene percufferat, quos aufus tarnen adverfarius
e x c ep t* predo mortis exfòlvit.
34. H o c quoque percepto vida: gentis ferocis
triumpho, iterum in valle Titanum bellum im-
mane fufcepit,non minus adverfus hoftem, qudm
mihi mortem pro te, filius meus Abejpilon?V\nà\c2Xi- C adverfus naturam. Sitiens enim cum verfaretur
dum putabat eum qui pro paterna: vindida pietatis
occiderat.
30. Quam v e roin ju r i*p atien s& dolorisi C e-
debat, ut dixi, filii fui Abeflàlon fu ro r i, vallatus
dextra lievaque validis bellatoribus. Maledice-
b at ei vir cui nomen Semei,cruentum appellans,
& virum fanguinis, dignoque judicio Domini de-
jedum effe de regno : fed ne talibus quidem 1110.
vebatur conviciis : movebantur autem comités
in b e llo , quod biberet non habebat: Jpuis mihi 1
potum, inquit, dabit de lacu qui eß in Bethleem ad 1
portas: Erat autem inter lacum 6c fändum Da vid
interfufus hoftis, & media hoftilium feptacaftro-
rum. Pra:ciderunt tres viri multitudinem adver-
iäriorum, & impleverunt 2quam de lacu qui erat
in Bethleem, & obtulerunt regi bibendam : fed
rex noluit bibere, 8c profudit illam Domino.Di-
gnum etenim tanro munere fu it , u t qua: erat viejus.
Deniqueunus ex fociis ( Abe fla nomen vi- £) vidæ virtutis infigne, fierét pietatis facrificinm.
ro)miniratus eft quod injuri* pretium caput ejus
auferret: fed rex converfus ad A b c ffa: Jiuid mi-
hi, a i t , dr tibi ejtifili Sarvia? Ideo mule did t mi hi,
quoniam Dominus dixit illi, ut maledicat. Quam
moraliter docuitquod injuriarum vel periculo-
rum noftrorum tempora, tentationum certami-
n a , 8c examina probationum fintj 8c ideo non fine
divino ea irrogari folere judicio ? Exercetur
bonus athleta conviciis, exercetur laboribus8c
Dixitq ue dignam prophetico fpiritu ièntentiam:
Non contingatmihi hoc facere-,ne fanguinemvirorum ibidem. 1
qui abierunt ex animis illorum, bibarn. V icit ergo
naturam, ut fitiens non biberetj 8c exemplum de
le p rxb u it, quo omriis exercitus tolerai'e fitim
difeeret. Exercuit etiam fubditos ad virtutis officium
, ut etiam per pericula regali imperio vo-
Iuntarii mili tes obtemperarent. Quod autem noluit
bibere , declaravitprobandorum militum fé
pcricuJis, ut dignus fit cui deferatur corona juf. E imperafle gratia , non fitis vidum rieceflìtati
titiæ -, 8c ideo ferenda patienter finit q u x putan-
tur adverfà. Denique 8c alibi id ted o ce t feriptu-
ra divina, dicente jufto : Si bona accepimus de manu
Domini, qua mal a funt curnonfujtmeamus ?
31. E t addidit famftus Propheta dicens : Ecce filius
meus qui exivit de ventre meo, quarit animam
meam. Si autem lemineus maledicitmihi, dimitte ilium
ut maledicat-, quoniam dix it illi Dominus, ut vide
at humililatem meam : dr rétribué t mihi Dominus
profpexiffe etiam ne cui regum bibendi ufiis alie-
nis periculis quxreretur. Poliremo pia: vulnus
conicienti* deprecatum, eo quod aqua to t viro-
rum qurefira fànguine, fuavitatem bibendi habere
non p o f fè t ,q u * propofit* mortis horrore
conftarer.
35. Quod fi altius velis fpeclare, 8c introfpicere
myfterium, fitiebat David non aquamde lacu
qui eft in Bethleem, fed oriundum ex Virgine
pro maledictohoc. Oaltitud o prudenciæ ! ô infigne F Chriftum in fpiritu prævidebat.Volebatergo bipatienti*
¡.0 devoranda: contumeli* grande in
venturn.'Moveris, inquit,Abefla, quod mihi maledicat
extraneus, quern parricidio petit filius:
Dominus dixit ei ut maledicat mihi. Sed non eft
maledicus D om in us , nec deleclatur contume-
liis.
31. Vide quam fingula diligenter cuftodiat. N o n
accufat Dominum quafi auclorem injuria: j fed
magis laudat* quod patiarur nos minora perpe-
ti,ut majorum veniam peccatorum adipifcamur.
Ecce verborum contumelia parricidii levavit
lerumnam, abfolvit procacem, cujus maledicta
plus profint, qua: divina remuneratione donanbere
non aquam fluminis, fèd potum g ra ti* fpi-
ritalis, hoc e ft, non aquarum fitiebat elemen-
tum , fèd fànguinem Chriiti. Denique non b ibit
oblatam aquam, fèd Domino fu d it, fignificans
fitire fe Chrifti fàcrificium , non natura: fluen-
tum : illud fàcrificium in quo eflet remiflìo p eccatorum,
illum fitire fe fontem *temum,non qui
periculis quxreretur alienis j fed pericula alieni
depelleret.
36. T o t igitur operibus cam mirandis unius
fimguinem tedum non credimus? Merito vox
fanguinis Abe l jufticlamabac ad Dominumjquia
nullisCain impius bonis operibus tegebatur,qnia
a. MiT. (èpeem, qstod f a fiatar.
cum faciline.
Nos minora per peti r. t ma jorum if c. Rcliqui vero , iique poti mcdit. omuibus nobif