voluta!, 8c quibufdam carni s hujus maculis.. . fincere videre non poflunt. Jìuaproptcr ehm h ic leg ia.
Cap. io. musA ab illis remuneratiónem debitam exfpettari ouid ni intelligere nobis liceat fecundam cam fu i s corporibus
conjunct ionem , eorumdcrn corporum gloriam ,imi judìciì fententiam , eie ttor um omnium confumb.
epift. )•,. mat ionem, ob quam, uri alio loco fc r ib i t , fan&i ingemi feunt > Quamvis enim, in q u it , b de Tuo merito
ad oront. fint fecuri, tarnen quia adhuc futura eft redemtio cotius corporis Ecclefia: compatiuntur. Cum enim
adhuc membrapatiuntur corporis fui, quomodo alia membra licet fuperiora non compatiantur?
c. Cap. ü . gupdporro de fuo merito fecuric pradicantur, quomodo cum alio loco lib. z . de Cain (fi A b e lA conciliari
l l l l i 1 queat, intelliges e x nota infra ad c. 1 i. fubjetta.
Non efi ¡intern pra termi ttehdum interfcriptores facros Ambrofio in fiatuenda animar um beatitudine, peten-
difque e x apocrypho Efdra tefiimoniis,omniumfimillimum effe Auttorem Operis imperfetti in Matthäum apud
e. Homìl. Chryfoflomum. c Iudicabit l or num inde duci poßtt aliquid argumenti confirmanda illorum fententia , d
qui bus iß e in auttorum EccUfia latina album refertur.
lam veniendum ad alterum caput, quod videlicet Ambrofius quidquid htc de animabus à corporea focietate
expeditis tradi t, e x libro qui Efdra quartus infer ibi tur f i t mutuatus. Non dubitai quidem S. Praful eum librum
interfcripturas canonicas recenfere , illique parentem adferibere prophet am Efdram, quem d ivinitu s affiatum,
quidquid fib i a Spirita fantto revelatum effèt, l i t ter is conßgnaffe memorai. Denique profitetur (fi crebro repeti t
d iv in a illum poliere auttoritate, necullieorum qui noßris in B ibliis continentur, habendum inferiorem. Ncque
vero hic tantum ita loquitur, verum etiam inpluribus a li is lucubrationibus, u t pula Commentario in L u -
f. Lìb. z . cam, ffecundo libro de Spiritafantto, g Oration e de obitufratris Satyri, h ad extremum epiß. 1 ad Orontianum,
fucina}». il uem v td entiejufdem lettione fubffantiam anima fpiritalem atqueimmortalem effe cagnofcat, adhortatur.
i. F.p. 38. Move irplerique omnes neoterici quod fa n ttu s Dottor ad eum modum locutus fu e r it de libro quem omni e x
parte apo^ryphumeffe autumant, ideß ,cujus , u ta iu n t, non tantum obfcurusauttor ¡(fiS p ir ita fan tto dittante
non ereditar : fe d etiam cujus obfcura in Ecclefia auttoritas ; turn quia nullo unquam canone v e l apud
lu d a o sve l in E celeß a receptaf i t , fe d communi Vatrum confenfu re]etta ; turn quia v a r ii in eo reperi an tur erro-
res, cujufmodi efi, quod de animarum promtuariis n a n a t , (fifimilia. Jlli quidem Hieronymi auttoritatemj actant,
qui adverfus Vigil an tium dijputans,eumdem qua f i ab Ecclefia minimereceptum repudiai, quamvis non-
dum fib i le ttum , ehm hac fcriberet. S ic enim ille : T u vigilans dormis, & dormiens fcribis , & proponis
• mihi librum apbcryphum, qui fub nomine Efdra: à te & à iìmilibus tuis legitur quem égo librimi
numquam legi. Quid enim neceife in manus fumere, quod Ecclefia non recipit ? Adhucvehemenrius
k e pift. ad alio loco k non tantum in quartum in v eh itu r , fe d etiam in tertium, cum tarnen i i qui fan ttum hunc in e a
^CTo'^at. opinione ducem fequuntur, huiclibro fefe non tantopere infenfos exhibeant. Adduntnonnulli nequaquam magnum
illum Efdram, fer i barn aclegis dottorem, cujus tertium effe opinantur, quarti auttorem v i deri f e d alium
cognominem.
Non defuerunt tarnen qui de hoc opere aqui us benigniufque judicarent. Etenim eo non folum erroris n ih il
contineri exifiimarunt,fede tiam auttoritatem ejus pracipuam effe in Ecclefia, quippe qua nonnulla inde perita
U n Miff* precibus fu i s inferuerit, 1 ( fi qu orniti us illu d ad calcem Bibliorum excuderetur, nonprohibuerit. fifuin etiam
^ucol'&ln eum^em hunc librum inter canonicos deferiptum in quibufdam antiqui a v i mff. reperire efi,non tarnen in omni-
fe fu i Mart, bus, nec fine diferimine aliquo. Namquein quodam pervetufio codice qui nofira in Bibliotheca adfervatur, com-
pactis in unum duobus canonicis libris Efdra , fecundus a primo capite hujufce quarti fum it exordium, hatid
dubie quia ejus illu d initium efi : Liber Efdra: Propheta: lècundu s : turn e x ejus atque tertii libri capitibus
m. epift. ad inte rfe permixtis quatuor libelli confitiuntur. Dottifiimus E aber Ludovici XI1L praceptor m quemdam ejufdem
cffi È M quarti libri mf. adeo diferepare ab editione deprehendit, u t v arias ejus lettiones Card. Baronio tranfmitten-
n. ctnebr. das putaret. £ u a diverfitas forte in caufa e f i , cur nonnulla ab Ambrofio e x eodem librocitata in èdito mini-
Cdr°n man me reperia,ntur' Inventus efi denique auttor quidam hujus atari s , 11 qui duos Ultimos librorum Efdra canonicos
di. 568. ac divina auttoritatis effe crederei, hancquefuam opinionem etiamfcriptofirmare niteretur. Verumquidquid
o. Lìb. 3. ej us rel ß ( j confiat non folum e x antiquis Patribus Ambrofium ita fenfiffè. Clemens Alexandrinus 6 Efdram tifi.
Loc. fup. W o quarto illius libro prophetam fa lu ta t , eumque non abfimili modo P Auttor Operis imp. fuper M atthäum
ci:- la u d a i, aedemum ad eumdem alludere v idetur q Cyprianus.
metr. Jpuapropter neutiquam nobis mirum videtur, quod Ambrofius libri quem bona fide , u t e x aliis ejus commentationibus
p a tet, pro canonico habebat, hic auttoritatem commendaverit, extuleritque. idfiqu idem , u t
ipfe profitetur ,eo confili 0fa t t ita b a t , u t gentiles qui chrifium ejufque difeipulos accepta a Platone & a liis phi-
lofophis fu a dottrina infimulabant, mendacii argueret, cum ipfum Platonem porius ab Efdra, aliifque nofiris
Auttoribus mutuatum quidquid boni defiatu animarum pofi mortem docuerat, planum faceret. Ethnicis nova
r. orìg.l. 7. non erathujufmodi criminatio. Ce lfus r eamOrigeni m ulti s ante annis in eodem prorfus argumento obiettar at.
cont. celf c u m autem Ambrofii temporibus adhuc non parum valeret idololatria quam Symmachus auttoritate fu a tue-
batur, potentia ; dubium nonefiquin tunc eadem calumnia renovata fu e r it. guocirca m inime mirum vid e -
b itu r , f i ad convellendum mendacium , quod fund itu s Chrifiianam fidem everfum ibat > S . Dottor quanto-
pere v a lu i t , Scriptoris hujus auttoritatem pradicavit. Atqui a lia quoque additfacrarum paginarum tefiimo-
nia , quibus in v itte fuperbis illisgentilibus demonflret Platonem (fi Socratem fuum e x ifiis limpidifitmis ve r i-
tatis fontibus m ulta haufìffe, qua pofiea ipfi diluto variarum fabularum cceno corruperint. De Platone quidem
adeo confians efi eum bene multa f iv e e x facr is codicibus,ut hic docet Ambrot'-’ -s, f iv e u tv o lu n t a l i i , d Pytha-
g o ra , qui (fi ipfe ludaos fapientes audierat, didiciffe i u tvulgatum fu e t , de ipfo illu d Numenii Pythagorici
dittum : v ydp 'fòt n>.tt7i®v jj Mwvoyì d ’i]ou^«v.
385) 3 ^ 0
* Scriptus
3S7.
Deut. 31
m f i r
n S
S A N C T I
A M B R O S I I
M E D IO L A N E N S I S E P I SCOP I
DE BONO MORTI S
L I B E R V N V S. *
C A P U T I.
Connettit hunc librum cum pracedenti ; dr proponit
dubium: fifuomodo mors non dicatur m a la ,
licet f i t v ita contraria ?
U O N I AM de Animafupe-
Mfl riore libro fermonem aliquem
JplS contexuimus, faciliorem viam
putamus de Bono mortis con-
ficere aliquid. Qua: fi anima: no-
ceat, malum videri poteft: fi
nihil autem officiat anima:, ne malum quidem.
Quod autem malum non e ft, id etiam bonum j
quoniam quod viti. im, id malum: quod autem
vitio caret, id bonum \ ideoque bona malis contraria
iu n t, & mala bonis. Denique in centia
eft ,ubi non eft nocendi voluntas 5 :ius di-
citur, qui non fit innoxius ^ nfiifericors, qui re-
rriittat •, immiiericors,qui ignofcere atque inflec-
ti nefciat. •
2. Sed forte aliquis adlerat: Quid tarn contra-
rium , quam vita morti ? Si ergo vita putatur
bonum, quomodo mors non eft mala ? Et ideo
quid fit v ita, quid etiam mors, confideremus.
Vita eft fpirandi it1 mere frui, mors privari. Hoc
autem fpirandi n. 111s apud plerolque in bonis
ducicur. Hoc eft e ijo vita, frui bonis:mors con-
1. tra, bonis exui. Et Scripcura dicit: Ecce dedi ante
fa tiem tuam v itam ( fi mortem , bonum (fi malum,
vitam bonum appellans,mortem malumj vel ilia
16. fibi priora, & hcec fibi conferens. Denique ut
le&ionis divinse exemplo utamur, in paradilo eft
pofitus homo, ut ederet de ligno vita:, & ceteris
paradifi lignisrde ligno autem in quo eilet co-
gnitio boni & mali, non ederet: qua die autem
ederet, morte moreretur; Non iervavit pra:cep-
tum, & caruit fru£tu, atque ejeftusde paradilo
mortem guftavit. Malum igiturmors, qua: pre-
tio damnationis infertur.
C A P U T I I .
Pramiffd difiinttione de triplici genere mortis, ofiendit
tertium genus medium effe ; immo potius bonum
judicandum, quod nos v ita miferiis ac peccati s liberei
: idem tamen patienter exfpettandum.
3- Ç Ed mortis tria fun t genera. Una morspee-
i j j caci e ft, de qua fcriptum eft : An im a qua
peccai ipfa morietur. Alia mors myftica, quando
quis peccato moritur, & Deo vivir, de qua ait
B Apoftolus : Confepulti enim fum u s cum ilio per bap-
tifmum in mortem. Tertia mors eft ,'quâ curfum
. vitæ hujus & iminus explemus, id eft,animæ cor-
poriique lècelfio. Advertimus igitur quod una
mors firmala, fi propter peccata moriainür : alia
mors bona fit , quâ is qui fuerit mortuus, jufti-
ficatus éft à peccato : tertia mors media fit j nam
&: bona juftis videtur, & plerifque metuenda
quæ cùm abfolvat omnes, paucos deleétat. Sed
non hoc mortis eft vitium, at noftræ infirmita-
C tis, qui voluptate corporis, & deledatione vitæ
iftius capimur, ôc curfium hunc confummare tre-
pidamus, in quo plusamaritudinis, quàm volup-
tatis eft. At non fanéti ac fapientes viri, qui lon-
gævitatem peregrinationis hujus ingemilcebant,
difiblvi, & cum Chrifto effe pulcrius æftimantes:
denique diem gënerationis iuæ execrabàntur fi-
cut quis ait : Pereat dies illa in qua natusfum.
4. Quid enim eft quod hæc vitadele&et, piena
ærumnarum & ibllicitudinum? In qua innumeræ
D calumniæ ,& multæ moleftiæ, & multæ lacrymæ
eorum qui affliclantur moleftiis, Ôc non eft inquit,
qui eos conibletur. Et ideo IaudatEcclefialL
tes defunttos magis quam v iventes . E t optimus, inquit
, Jupra hos duos, qui nondum natus eft,-qui non
v id i t hoc malum. Et alibi idem Ecclefiaftes me-
Iiorem Iongævo viro eum adferuit,quem abortii
ejecit mater fua j quia non vidit hæc mala quæ
fiunt in hoc mundo, nec in has venir tenebras,
nec in vanitate ambulavit fæculi} ôc ideo refi
b ij
Ezech. 18.
Rom. 6. 4.
lob. 3. ! •
Thren. 1 . 1 .
E cele. 4. x.
& 3-
Lccle. 6. 3.