Verbum in fingulorum precordiis complens A i l l i : Surge, d r vad e ; quiafides tua te fa lv um fe c it.
maria 8c terras. Et cùm hie e ft, etiam alibi eft *
non mutato lo co , fed repleto utique fui pre-
fentia. Ubique enim eft , qui per omnia , 8c in
omnibus , nullum locum immunem fui relin-
quens. Et ubiadeft, erat : 6c ubi era t, adeft. Et
ideo qui novit velox effe Verbum D e i, c petit
, 8c cito impetrar.
C A P U T IX.
35. Eft etiam ilia commendandæ orationis 6c
voti diieiplina j ut non divulgemus o r onem ,
fed abfcondita teneamus myfteria , fic,.c tenuic
Abraham, qui fubcinericias fccit. Tenuerunt
6c patres qui coxere confperfum quod exftule-
rantde Æ g ypto , fubcinericiafacientes azyma,
quæ græce iy^puipiei dicuntur ,eo quod abfcon-
dantur in cinere * fignificantes fermentum illud
quod abfcondit mulier ilia Evangelica in farinæ
rhamo propter momm in obediendo «rguitur. Com. B' B D tribus I donec fermencaretur totum
■MB I . . . » a-... r . . . I M i mvfteriorum nuooue mnuentes nremendam eili mendatur in oratione h umilita s»fecretum ac bre-
v i ta s , cum reprehenfione verbofitatis. Jguomodo
orandi form am Dominus d o cu e r ita c tändern pro
quibus pracipue orandum ?
33. A T vero Pharao qui opinionibus vanis
\ 6c inanibus ftudium impendebat fiium
(ranis repleta ^ g y p to , fonum inanem rerum 6c
ftrepitum vanum reddentibus ) dicenti Moyii:
myfteriorum quoque innuentes premendam elle
dodrinam. Quod apertius Dominus in Evangelio
docuit dicens : T u autem cùm or abis , intra
in cubiculum tuum , dr claufo ojìio Vatrem tuum ora
in abfcondito, dr Vatcrtuus qui v id e i in abfcondito,
reddet tibi : orantes autem nolite multum loqui. Et
infra . S c ìt enim Tater vefter quid vobis opus f ì t ,
antequam petatis abeo. Cubiculum tuum ,mentis
arcanum, animique fecretum eft. In hoc cubiexod.
1 .9 . ConÌHtue wihi quando prò te orem, drpro fam u lis C culum tuum intra b , hoc eft, intra in alta pre-
— ■ .....: ^ •.......... cor dia , totus ingredere de cor oris tui exteriori
veftibulo , 8c claude oftii .. ;uum.
36. Quod fit oftium tu un , difee : Pone Domine
cuHodiam ori meo , dr ojl. m circuitas labiis meis.
Et Paulus petit orari prò fe : TJ t aperia tur mihii
inquit,#//;#»? verbi,ad loquendum myìferium ch rìfii.
Sed ille ut potè eledus ad Evangelii predica-
tionem, rede iìbi oftium verbi optabat aperiri $
quia de ore ejus exibat'ialusgentium,deore ejus
tuis » & pro populo tuo , u t exterminet Dominus ranas;
cùm debueritin tanta pofitus necelfitatero-
ga re , ut jam oraret nec aifferret, refpondit :
Crafiina d ie; otiofus6c negligens, more pcenam
Ægypti ibluturus excidio. Itaque ifte ubi impe-
trab a t, immemor fiebat gratiæ j 6c exaltatus
mente carnis fuæ , oblivifcebatur Deum.
34. Humilitas autem commendat orationem.
Siquidem 6c Pharificus ille reprehenfus eft qui
jejuniafua velut beneficia enumerabat, 6c tam- £) prodibat vita populorir . Ños autem clauda-
Efai. 43.
Ff. y o. i$
Ibidem.
Baruch.}. 3
Ex od. j . z.
4-Reg. 18.
Ha
Gen. 17.
Pf- 49-14-
quam objedabat D e o , 8c fe criminum memora-
bat exiortem. Publicanus autem predicatus eft,
qui d longefians nolebat oculos ad calum levare ,fe d
percutiebat pettus fuum dicens : Domine Deus propi-
tiu s eßo mihi peccatori. Et ideo divina eum fen-
{entia pretulit dicens: £ ß ü a defeendit h ic publicanus
jufiificatus magis, quam pharifaus. Ille enim
juftificatur qui peccatum proprium confitetur,
ficut locutus eft ipfe Dominus : Die iniquitates
mus oftium, ne culpa in,. ¿t, ne lapfus aliquis fèr-
monisexeat. Intrat culpa, fi lapfus exierit. Audi
quomodo intret culpa. In multilaquio, inquit,
non effugies peccatum. Exivit multiloquium , peccatum
intravit 5 quia in multiloquio nequáquam
qui exeat fermo, trutinatur, imprudenter labi-
tur , licet ipfum ultra meníuram aliquid loqui
grande peccatum fit.
57. Et ideo cave ne imprudenter Ioquaris 5 la_
tuas ,utjußificeris. Et David dàt-.Sacrtficìum Deo, E bia enim imprudentis inducunt eum ad mala.
fpir itus contribulatus. Etiterum, Cor contri tum &
humiliatum Deus nonßernit. * Hieremias quoque
’ ait : Anima in an g ußiis ,ö*Jpiritus anxiatus clamai
a d te. Ergo 6c Pharao, a 8c rex Aflyrius qui dice-
bat : £hüs deorumgentium ißarum liberabit terram
fu am de manu mea ;.tquoniam liberabit dominus
Deus tuus Hierufalem de manu mea ? exaltatione
iua dejefti funt. Juftus aute--., ficut Jacob , ad
auctorem Deum refert qua. ;mque fuerit bona
Cave ne in oratione teextollas $ oratio enim hu-
miliantis ie nubes penetrabit. Cave 1- incaute
Symboli vel Dominica: orationis divu.ges myf.
teria. An nefeis quam grave fit in oratione con-
trahere peccatum , ubi iperas remedium » Certe
Dominus per Prophetam docuit hoc grave
eile maledi&um dicens : E t oratio ejus f ia t in peccatum
-, nifi forte mediocre id tibi putas eile.
Diifidere eft enim de potentia Dei , limare
coniècutus, dicens de omnibus quæcumque fibi F quod non audiaris , nifi clamaveris. v_.ament
opera tua, clamet fides , clamet affeàus cla-
mfent paifiones tuæ , clamet iànguis tuus, ficut
iàndi A b e l, de quo dixit Deus ad Cain : Vox
fangu inis fra tr is tui a d me clamat. Audit enim te
in occultis , qui mundat in occultis. Nos nifi Io-'
quentem aliquem audire non poffur us : apud
Deum Ioquuntur non verba, ièd c ^gitationes.
Et ut hoc verum feias, dicebat dominusjefus ad
Judæos : £ fiúd cogitati s mala in cor dibu s v eflr is f
Non interrogancis vox ifta e f t , fed feientis.
Quod tibi manifeftat Evangelifta dicens : J e fu s
profperare g u p n iam tradidit ea dominus
Deus in manus me as. Hæc igitur melio- voto-
rum fuorum iolutio eft,ficut 6c David ait: „mmola
Deo facrificium laudis , Ó 1 redde Altißimo vo ta tua.
Laudare Deum, commendare eft " rum, 8c iol-
vere. Unde 6c Samaritanus ille a.-S antefertur,
qui cum leprofis aliis novem iecundùmprecep-
tum Domini, mundatus à Iepra, iolus regreifiis
ad Chriftum amplificabat Deum,6cagebatgra-
tias. De quo J efus ait : Non f u i t ex illis qui rediret,
d rgratias ageret Deo, nifi hic alienigena. . . . E t a it
* . N o n moveat quod locum lumc nomine H ier cm i* citatum 1 J gitur , Rapfaces Afiyrius.
non niii inprophctia Baiuch reperire fit. Itaenimuhimum luinc | | b. Edit. Rom. contra niff. Sc ant
Jaudatum elfe apud plurimos conftat , quod is ciTet Hiercmise I I cinarat, hoc eft, egredere de corpori
conviftor ac notarius. v \\ infra in alt* prttcordin cordis tui.
a. Rex defideratur in quatuor mlT. pro quo in uno Vaticano 1c - j I
edit, li dem ita locum i
tui extenore veil ¡bulo
Gen. 18,^
Luc. 13. H,
Matt. c. j,
ibidem. 8.
b
Pf 14 O' I'
Colo/?. 4.3,
r f . 108. r
Gen. 4.1®.
Matt. f . 3'
Luc. t . l -
c a p u t x .
201
autem feiebat cogitatìones eorum. Sicut ergo Filius A
novit, novit & Pater. Filium noffe cognovifti,
patrem noilè, audi confiliarium 8c teftem Pa-
tris dicentem : Seit enim Pater vefier quid vobis
opus f i t , antequam petatis abeo. Coque ergo iiib-
cinericiam tuam vapore Spiritus iandi : coque
etiam animi paifiones verbi calore. Et fi crudio-
res funt paifiones tua: n- ?er fortaffe de ^ g yp -
to egredientes, operiti )s, & lento calore excoque
j ne fortiorem ignem ferre non poifint,
Expofito primo facrificii Cain defetfu tranfitur ad
alterum, quod feilieet non obtulerit de primitiis.
Erimitias anima pracipue offerendas , & qua illa
fin i. Eafdem Abelem obtulijje, ac legem offerendas
pracepiffe. ibidem quinam dicantur Chananai :
item cur Deus juraffe memore tur: nonpoffe fine i l *
liu s ope animi motus pacari. Denique hos partus
offerti debere a d quos fe xu s distinctio n ih il
& iemiuftulenturpotius quam coquantur.» Sunt B
enim plurima qu« cruda diipliceant, coda de-
ledent. Fove igitur pedore tuo alta myfteria j
ne prematuro iermone 6c infi .j auribus vel in-
firmis quafi incoda committas , atque auditor
avertatur & cum horrore faftidiat, qui fi coc-
tiora guftaret, ipiritalis cibi perciperet fuavi-
tatem.
38 Divine autem dominus Jeius & bonitatem
te docuit Patris, qui bona noverit dare5 ut qua:
bona funt i bona pofeas : & impenfe & ir e -C noftra curarepoÉt anirns paffioSes.Verum ¿o
quenter monuit orandum j non ut faftidioia con. i ----- n.----- L ,■ ^
tinuetur oratio, b ièd ut aifidua frequenter ef-
fimdatur. Plerumque enim inanis gloria longie
precationi, intermiifie autem prorius obrepit
incuria. Deinde monetut cùm ipfe veniam tibi
poicis, tum maxime largiendam aliis noveris,
quo precem tuam operis tui voce commendes.
Apoftolus quoque docet orandum fine ira 8c
diiceptatione, ut non turbetur , non interpo-
conferai.
40. Ed jam eft tempus alio tranfire, quó*
niamde eo quod poft dies obtulic Cain
piene diximus. Fadus eft indicium reiupini,cùm
ipià poftulatio voti matura effe debeat 5 M vi-
deamur de humanis artibus, hoc eft, me. jndi
peritia , herbarumque fuccis iperaffe magis remedium
, quam de Deo fubfidium popofeiffe.
Ad ipfum enim prius eft confugiendum , qui
mines quidam prepoftero ordine ar fibi ab ho-
minibus opem arceffunt : ubi auu.m humana
fublidia defecerint, rune opinantur divini pof.
tulandam favoris gratiam.
41. Conclufo ergo ilio & convido Cain/cri-
mine, aliud obladonis vitium difeutiamus. ob-
tulit, inquit, ex fruttibus terra , non á primis
frudibus primitias Deo. Hoc eft primitias fibi
prius vindicare : Deo autem ièquentia deferre.
letur orario tua. Docet etiajn orandum in omni D ìtaque cùm vere anima corpori tamquam fe'rvo
Inrr» rum S a l v a t o r dirar- intra, tn ruhiculum tuum. domina fit Drererenda Ioco,cüm Salvator dxcsx-.lntra in cubiculum Iirinnp n r i m i r i o c
Sed intellige non cubiculum conclufum parie-.
tibus, quo tua membra claudantur : fed cubi-
culum quod in te eft, in quo includuntur cogi-
tationes tuse, in quo verlantur fenfus tui. Hoc
orationis tua: cubiculum ubique tecum e f t , &
ubique fecretum eft, cujus arbiter nulius eft nifi
iolus Deus.
39. Orandum autem prec ie 6c pro populo
domina fit p reBrenda, utique primitias ejus\
hoc e ft, anim«. prius quam corporis offerre de-
bemus. P|imitiie znimx primatus funt bonarum
difciplinarum. Q u s licet tempore pofteriores
fin t, quam corporis primitix , qux funt efea
incrementum , vifus auditus, 6c tadus , odor*
vox ( mens autem fenfus pars animx ) pars
corporis eft, tarnen priores funt difciplinis. Qua-
rum primitiva eft puro corde 8c fimplici fermodoceris
, hoc eft , pro toto Cx..;pore^, pro mem- E ne oblata Deo gratiarum adio.
bris omnibus matris tuæ, in quo mutuæ carita-
tis eft infigne. Si enim pro te ro'' s'tantum, c
folus pro te rogabis. Et fi pro iè taiitum finguli
brent, minor d peccatoris quam intercedentis eft
gratia. Nunc autem quia fin g if ; orantproom-
nibiA, etiam omnes orant pro .mgulis. Ergo ut
concludamus, fi pro te roges tantum, iolus, ut
diximus, pro te rogabis. Si autem pro omnibus
roges , omnes pro te r abunt. Siquidem 6c tu
42. H x c muneraobtulit Abel, 6c ideo refpe-
xit Deus in munera ejus, quoniam è primitivis
obtulit. Accedit ergo quia de primitivis ovium
8c de adipibus earum. Confiderà quia non de ini
fenfibilibus fed de animantibus obtulit. Plus eft
enim animai : , quam terrenus 5 fiquidem ani-
malis proxi. ,us ipiritali eft. Non enim prius
quod fpiritale eft , fed quod animale , deinde
quod fpiritale. Quod animale ipirat , habet
in ómnibus e s .k a mag. 1 remuneratio eft , ut F vitalei/fpirir n f ^ n ita quod de terrarum^eft
orationibusfingulorum acquiranturfingulis to- — j . .1. r .
tius plebis fiiffragia. In quo arrogantia nulla ,
íed humilitas major eft, 6c frudus uberior.
a . Sic edit. Rom. cum duobus mff. Ve t. autem edit. &aliim(T.
legunt. Sunt enim plurima», qua prematuro fermone Sec. omiffis
qua interponuntut in noftra , & Rom. edit.
b. MlT. quatuor ,fed ajjtdua. Frequenter ojfunduntur plerumque
inania longa precationi See.
c. Vet. edit. & quatuor mff.pro te roges, tantummodo proterogafrudibus.
Demde obtulit non fecunda, fed prima
; non exigua , fed pinguia : talia enim lex
probavit , 6c juifit offerri, ficut fcriptum eft ;
E t e r it , inquit, cùm inducette Deus in terram c h a - P x o d .u .u .
nanaorum, ficu t juravitpatribus tu is , & dabit tib i j
tolles omne quod aperit vulvam mafculinum Domino.
Omne quod aperitvulvam de armentis d r pecari-
bus tuis , quacumque nata fu e r in t tib i mafculina ,
fan tfifica Domino. Omne quod aperitvulvam afina,
mutabis illu d ove : f i autem non mutab is , redimes
Ibis. Et in fra , f i pro te roges, tantum, ut diximus, pro te rogabis.
d. I ta vet. edit. & mff. excepto Fior, qui locopeccatoris, le g i t ,
Iprecatoris. Hanc vocem etiam exhibct edit. R om. fed cx p u n x it , quam intercedentis. Forte quod videretur idem effe precato r, q u i
intercedei« 5 cum tamen intercedei« incelligendus fit i s , qui intercedi!
, id e f t , ut vu lgo dicunt, qui le opponit.
N iij