
fuper me. Ergo futurx difpenfationis myfterium A
in fuis ance prxmifit.Et Cervuli quidem conditio-
nis fux peccata portarunt, ideo non potuerunt
etiam 6c ipfi exfortes efife peccati : Dominus au-
tem onus fufcepit alienum, ideo folus fuic fine
confòrtio deli&orum.
n . Ad iummam, Apoftolo quoque docente,
• cognovimus in figura getta effe complura, qua; ■
temporibus gefta fuperioribus funt. Nani cùm
dixiflec in deferto patres à ferpentibus vulnera-
tos non aliter potuiilb lanari,nifi Moyiès ferpen- B
tem fufpendillet xreum, quo v iio , lethales illi
morfus infufionefque veneni noxia: curabantur,
1. cor. 10 . fubjecit: Hac autem in figura fatta fitntillis ad no£
tram corre&ionem. In figura xreus ferpens tam-
quam.confixus cruci} quia verus crucifigendus
gèneri annuntiabatur humano, quilèrpentis diaboli
venena vacuaret, in figura maledi<ftus,in ventate
autem qui totius mundi maledica deleret.
c *U t . 4. Alibi quoque, id e ft, ad Galatas ait : Jguia duos
i l ' filios habuit Abraham, unum de anelila, & unum C
ibidem, i). de libera. Et fubdidit : Sed is quidem qui de ancillay
fecundumcarnem natus ett : qui autem de libera, per
repromißionem j qua funt per allegoriam ditta. Quid
Et per allegoriam, in ièquentibus expofuit evidenter
, dicens duas illas generationes, unam de
ancilla, alteram de libera, duo elfeTeftamenta:
unum quidem à monte Sina in iervitutem gene-
rans,in quo monte Legem Moyfes accepit à Domino
: alterum autem ab Hierufalem qua: eft libera,
qua: in Ifaac filios, hoc eft, in liberiate gra- p
t ix , non Iitterx fervitute generavit. Servis enim
pcena decernitur, liberis confertur grada. Nonne
in typo gemina: plebis Jacob duas accepit
uxores, ex quibusdiverfam fobolem procreavi!?
cm-ì8.i6. Cur patriarchaJudas propria: nurus poft filii fui
mortem legitur expetiife concubitum, quo ge-
minorum parfus eft editus5nifi ut figura utroque
Jefu domini prxcederec Teftamento: quorum
alterum in typo futurx mortis ejus eft conditum,
alterum in Evangelii ventate, duos populos effe p
generandos, quorum pofterior in crucis figno fe-
pem omnem ac munitionem populifuperioris in-
cideret ? Hic eft populus manu prior, ortu pofterior.
V el quia ipfe dominus Jefus natus ex Tribù
Juda opera fua ante prxmifit,quam nobis ex Vir-
gine naiceretur.
11. Quid dejofeph loquar, qui à fratribus ap-
petitus, exutus patrio veftimento, in lacum mif-
lus, in iervitutem venditus evidens dominicx In-
carnationis expreffit indicium 5 eo quod ille dia.
Edit Era. ac Rom- qui vitto earuijfet humano : Am. vero & I
G i l l cum 111 i l . . . . . non caruiftet Commode. H i c enim fub- I
inte llig i videcur, utfote , vel limile quidpiam. Iterum feejnenti |
fenfu edit. Era. Gill. & Rom. culpa fuaforia : Melius Am. & mlT. I
cui fa fuaforia ; quippc q u z lua fi t feu probavit Salomonen) fupra 1
humanam condicionem non effe. H o c autem loco videcur Am- |
brofius de Salomonis, quem fandum appellare non dubitar, pee-r I
nitcntia & faluce nequaquam ambigerc. Ncque vero in ea fen- I
tentia lòlus eli ; cam enim defendunt Cyrillus Hierol. Cath. z |
& Hieronymus in cap. 43. Ezcch- Idem Hieron. alibi etiam re- I
fert Judxorum opinionem de pcenitcntia Salomonis , quem eade I
caufa fcripfiffc Jibros Provcrbiorumatque E ccleiialìisarbitrantur. J
A lii Patres multo ma jori numero illuni fine ujla pcenitcntia de- I
funclum,atquc adeo «eterna: damnationi addidum elleexillimant. |
In hisnumerari poteft T e rtull. lib . a. conc. M arc. & alibi. Balli. I
epiil. ad Cbilon. Cyprian., lib. 1. epift. j . acque a lii ,quosinter |
prztermictendus non eft Auguftinus, qui licet e x induftria p rx cla- |
ros vctcris Tellamenti viros defendat, de Salomone tarnen ita j
pronunciar: Vehementer tum arguii[ancia feripturnatque condemnat, I
nihilque de poenitentia ejus vel indulgentia Dei omnino commemorai. |
le&us Patri cùm eflet in Dei forma,non rapinam
arbitraretur effe le xqualem Deo, fèdipiefe exi-
naniret jut formam fervi accipiens veniret, & fe
ufque ad mortem crucis humiliaret: cujus pretio
Se emtus &. venditus à fuis fratribus genus rede-
mit humanum. In cujus typo David minor elec-
tus ex fratribus,un&usin regnum,folus belli gravis
periculo, fmgulari certamine univerfum po-
pulum liberavit, triumphavitin decem millibusj
ita ut puellx cum tympanis plàllerent : Saul tri- i . Re*. i s .
umphavitin millibusfDavidindecem millibus.Qua: 7‘
figura in illis juvenculis, nifi animarum qux triumphalem
pfalmum concinunt Chrifto? Genuit
ex le filios ,unum inceftum,alium parricidam^eo
quod inceftus & parricidalis populus adfixam pa-
tibulo crucis carnem proprii violaturus eilet auctoris.
Denique in tertio pfalmo Abeflalon titu-
lus prxmittitur, & paifio Domini prophetatur.
13. Quid de Salomone lancio loquar ^ cujus poi-
teriora cùm gravi errore non careant, vulgus tarnen
Judaicum ipfumexiftimatveniftepro C h r if
to ? Et quam niultos gravis erroris offenfa revocavi!
? Major itaque culpa plus profuit, ne fupra
hominem crederetur,aqui vitio non caruifler hu- *
mano. Fuit igitur in eo invidiofa lapientia,& cul-
pa fua/oria, qua: hominem comprobaret.
!4 * Quid igitur obftat quominus etiani Beth-
fabee fando David in figura fociata fuiife creda-
tur j ut lignificare tur congregano nationum,qux
non erat Chrifto legitimo quodam fidei copula-
, ta connubio,quòd btranfveriariis quibufdam fo- b
ret veftibulis in ejus gratiam prxterLegis ingref
fura prxfcriptum,in qua nuda mentis linceritas,
& aperta fimplicltas lavacri juftificante myfte-
rio, veri David & regis xterni mentem traduce-
ret, Iacefleret caritatem ? Merito venit occukus?
& qui falleret principem mundi,tamquam Uriam
illuni qui interpretatione dicitur lumen meum,
transfigurantem fe in Angelum lucis. Venit, in-
quam, in hunc mundum, & venit occultus,tamquam
adulter intra v it, ut jus legitimum venai-
caret.
C A P U T IV.
Davidi s pceni tent id p au lofufi us commendata, neminem
àlapfu immunem invenirifanttißimorum
virorum induttione palam facit.
15. T"'%Iftinximus c allegationes validas, ut ar- e
1 ^ bitramur, & in figura fuifle textum hu-
jus hiftorix comprobavimus : nun^fuperiora re-
1 Denique non defuerunt qui mediani quamdam viam putarent
1 incundam, dicerencque tametlì peccato c ju sn ih il cc rt iu sfit, nih
il aucem in certius ejus poinitentia ; tarnenquia de ipfìus fallite
n ib il Sctiptura dchniac, ncc nos etiam de illa quidquam definire
debere.
b. M ff. Dion. Colb. M az . adverfariit : a lii & edit, tranfver/a-
riü. Iterum mlf. Rom. Si Colb. prater Ltgtt juraprafcripta ■■ Benig.
Albin. & edit. Am. acque Era. prater Legis jw a pr/.f :riptum.T Iman.
& Dion, prater leget ingreflura praferipto. Denique a lii cum edit.
G ill. Sc Rom. ut nos fuperius- Porro myfterium in hoc adulterio
exllitiffe agnoicicctiam in Comment, in Luc. cap. 3. idem Ain-
brofilis. Utrtlm autem myfterii ratione peccatum colli credcn-
dum fit ; vide quat ad cap. 3. lib r i dc Jofeph Patriarch, num. 13.
adnotavimus.
c. Edit, allegoria! : M f f allegationet. N o n dubium, q u in in tc l-
lig at allegoricas fuperioris^apitis hiftorias j at force fufpicetur
aliquis pro diftinximus , legendum diftrinximus , id eft , ftri&im
adtigimus, delibavimus. A teamen dißinximus ita explicari potei)
ac fi lcgerccur , non confufe , icd'fuo quamque ordine rcculimus.
De pan.
dift. 3. cap.
lile rex A .
ÿuod pecca*
ìuiic.
‘ö-M'
petamus, & tamquam éxutum fpiritalibus indù- A
mentis introfpiciamus errorem. Peccavit David, C A P U T V.
quod iolent reges : fed poenitentiam gellìt, flè-
v it , ingemuit, quod non folent reges. Confeftìis
eft culpam, obfecravit indulgentiam, humi ftra-
tus deploravit xrumnam, jejunavit, oravit, con-
feifionis fux teftimonium in perpetua fxcula vulgato
dolore tranfmifit. Quod erubefeunt facere
Parabola quam DavidipropofiuitNathan,exponitur ;
0“ chrifto, fufceptaque ab eo carni
humana accommodatur.
20' Para^°^a videcyr á myfterio diicrepatc.
Quisenim dives,nifi dominus nof.
privati, rex non erubuit confiteri. Qui tenentur
legibus, audent fuj u«m ne?g are rp eccatum>, dedi- 2......— " -«».«vili,» >
gnantur rogare indulgentiam, quam petebatqui ß ginquam accipere regnum & reverti. Et’ vere dives
nullis legibus tenebatur humanis. Quod pecca- erat majeftatis fux opibus, & divinitatis propri»
ter Jefus, qui de fe ait, ut hodie leclum eft, quod
homo qui dam cùm dives effet, abiit in regionem Ionvit,
-.1:— n- plenitudine, cui Angeli & Archangeli, Virtùces
& Poteftates & Principatus,*Throni & Domina-
tiones, Cherubim & Seraphim indefeflb obfe-
quio ferviebant. Sed tarnen cùm dives eilet, re-
Iiquit nonaginta novem in montibus oves , Sc
unam ovem qux laiTa remanferat, requifivit.
Hanc princeps iftius mundi, contemplatone il-
lius divitis egenus & pauper, quafi filiam alimen-
conditionis e ft: quod fupplica vit, correftio-
nis.Lapfus communis,fed fpecialis eonfeifio. Culpam
itaque incidifle, naturx e ft: diluiffe, virtu-
t;s. guis gloriatur, inquit,ca/him fe habere cor? Nec
unius diei infans mundus efle Scripturx teftimo-
nio declaratur.
16. Da mihi aliquem fine prolapfionfe delicti.
Validiflimus omnium Samfon legitur, qui Ieonem
etiam fuis manibus ftrangulavit:fed utinam C tis propriis nucriebat. Merico itaque defecerac”
aammnorrpemm rfuimumm flìuiffffnorcnair-ea npnonriui/iTilìèiic.. Meql/Tleos. incenr
. t . / ! .- .: . -r r I. n *
die allophylorum , & iple mulieris unius arfic
igniculo. Jephte vidor ab hofte remeavit : led
vexilla referens triumphalia, fuo vidus eft facra-
mento,ut pietatem occurrentis filix parricidio
remunerandam putaret. Primum omnium quid
cui fubftantia erat cibus ixculi. Erraverat h x c
ovis in Adam, infidiis lollicicata lerpen.tis.
aï. Et non mala ovis, qux erat Verbi plena, ut-
pote*rationabiIishebdomadis filia,& iandi mu-
nus audoris} tarnen non pretiofis aliquibus, fed
vilibus pauperis diu opibus alebatur. Denique de
opus fuit tam facile jurare,8c incerta vovere prò f*»c ejus, inquit, manducai»!, & ic caliceem bAc
certns quorum nefeiret eventum; Deinde ad bai, & in fina ejns iermiebat. Non bona efea
quid iacramenra triftia domino Deo reddit5 ut «Echiopum, noxius calix aureus Bab»lonis qui
cruentis folvat fua vota funeribus > D gentes inebriar i non utilis iomnus eft dormiènti-
17. Nec de lacerdotibus filendum arbitror, ne
noftra videar dilfimulare delida. Aaron ipíe fum.
mus ^cerdos ( quo duce paricer ac Moyfe, Rubrum
pedes mare tranfívit populusHebrxorum)
rogatus á plebe ut déos fibi feceret quos adora-
rent, aurumpopofcit,in ignem mifit,& caput
vitulifiguratum eft,cui funt oblata íacrificia.Quo
indicio claruit auri cupiditatem materiam elle
perfidix, & avaritix ftudio íactilegia folere gebus,
malo vigilare. Denique turbati fune omnes
infipientes corde, obdormierunt ibmnum iimm,
&nihil invenerunt. Hofpitii igitur gratia, quia
fufceperachofpitem,utei epulas exhiberec,illam
pauperis ovem abftulit. De fuis enim vel gregi-
bus vel armentis fi quod animai immolaret, nobis
prodefle non poterac, quos nifiimmolaflec ,
non redemiflèr.
ii. Infìrmitates igitur noftrx fragilitatis in fua
nerari. Iterum tantus facerdos locum incidit of- £ carne hofpitali quodam fufcepit affedu,cujus le-
ffeennffiioonnii*s ccuumm ffonrrnorrpe fCuna* MMaor riioa . NMamn,i dum fratri vandx causa vel potius reficiendx, carnem fuam
uterque obtredat quod alienigenam accepiilet
uxorem,illico Maria*contagio maculolìe carnis
effloruic.
18. Quo loci evidentis fuit figura myfterii,quòd
iàcerdotalisille populus patrum fraterno popu-
Io pofterioribus temporibus derogarer, ^Ethro-
piflx illius nefeiens làcramentum.Nam fi cogno-
viflet, non reprehendiflet, quod cum veteri myil
falurari illi obtulit paifioni, ut 6c.cibum nobis \
tx prxberet xternx. Et bene agnam dixit Scri-
ptura, quia erat Virginis partus. Bene dignus
morte pronuntiatur dives ifte judicio propheti-
c o } quia & Caiphas prophetavit dicens ; Expedit
unum hominem mori propopulo. Solus autem domL-
nus Jefiis tali dignus eleftus eft morte, qua tolle-
rec peccatum mundi. Pulcre quoque addidit:
terio conveniret. Itaque cùm Judxus eum qui ex p Agnam refiituet-, quia carnem propriam refufeitaiGrPennthihbluKsr
crrPerdliiidliilt- ,rdiii:c'¡itt- elfe*rcnommmmuunnoemm ,f&ir .vmuillt. «if r-a —A.-» ;11.____:__;___8 • . ............
a Lege lecernere,lepram habet, quam non poce-
rit evadere, nifi fpiritalis ei legis agnitio ad ve-
niam fuerit luffragata.
19. Ergo & David qui feiret hominem le eile,
natum lapfui, veniam poftulavit: Domini autem
non delperavit mifericordiam^
*. Irl e ft, lepra.
*■ Communem. hoc loco interpretare impurum & pollutum, ut
ea vox liunicur Aduum cap. lo . y . 14 . & alibi.
* . Rationabilis hebdomadis, id,eft fpiritalis ac m yftica:, five , ut
ian&us D o d o r frequenter loquitur , intelligibilis hebdomadis, vctcris
Icilicct Teftamcnti. N,am per hebdomadam antiquum f a -
v it, carnem illam virginale integritatisreddidir.
Nec iftud otiofum quod ait : In quaimflnm reßi-
»rf.QuadrupIatur enim refurreclio morcuorum
ficut docet Apoftolus dicens: Scminnturincorruf-
tionc,fnrgit in incormftionc :feminntur in igmbili-
tnte, fitrgit in glories . feminntur in infirmitele, fur-
git in mrtute -.feminntur corpus animale , furgit
corpus fiiritele. Reftituet plane in qoadruplin
agnam etiam ilio modo quo poteft jam homo
dicerc : Si etti alicjuid nbfiuli, reddo sptadruplum.
*15 cum a lib i lign ific a i, turn cpitt. ad Ho.-or.:. ubi Icgas
: Hebdomas veteris T eft amenti eft : ottava novi & c . H ic creo
totius lo c ilênfus eft ; Natura humana etfi in Adamolâpfa fucric,
non tarnen mala e f t , quippe qux creata fir in vctcri Teftameuto,
iub quo & pr.rdidiones promiffioncl'que incarnandi Verbi accepte
, unde ctiam dicitur Verbi plena.
I . Cor. xg.
4 i & f a -