Prov. 2}
ibi A- j j .
cjuirit, abfentenì v o c a t, Se blando proclamat f
libilo j atque ubi adventare comparemfenférit,
Venenum evomic reverentiam marito deferens ,
verecundata nuptialem gratiam:tu mulier adve-
nientem de longinquo maritimi còntumeliis re^
pellis. Vipera mare profpeflat , explórat iter
conjugis : tu injuriis viam Viro obftruis : tu liti
um moves venenum, non rejicis : tu conjugalis
amplexus tempore dirum virus exxftuas * nec
erubeicis nuptias , nec revereris maritum*
19; Sed etiam tu vir, poffiimus enim etiam fic 1
accipere, depone tumorem cordis, aiperitatem
morum,cùm tibi fedula uxor occurrit : propelle
indignationem , cùm blanda conjux ad carita-
tem provòcat. Non es dominus, fèd m. .tus:
non ancillam iortitus es , fed uxorem. G iber-
natorem te Deus voluitefle fexus inferioris,non
prepotentem. Redde ftudio vicem,redde amori
gratiam. Vipera venenum fuum fundit : tu non
potes duritiam mentis deponere ? Sed habes na-
turalem rigorem:debes temperare eum contem- 1
platione conjugii,& a reverenda conjun&ionis
deponere animi feritatem. Poteft &: fic. Nolire
qua: rere viri alienum thorum, nolite inildiari
aliena: copula:. Grave eli adulterium, Se natura:
injuria. Duosprimum Deus fe c it, Adam Se
Evam, hoc eft, virum Se uxorem , Se uxorem de
viro, hoc eft, de cofta Adam -, &juifitambos eilè
in uno corpore , Se in uno fpiritu vivere. Quid
unum feparas corpus , unum dividis fpiritum ?
Natura: adulterium eft. Hoc docet murena: Se.
vipera: non jure generis, fed arbore libidinis ex-
petitus amplexus.Difcite ò viri,qui alienam bper-
molere qua:rit uxorem, cujus ferpentis libi adf.
cifcere cupiat contubernium, cui etiam compa-
randus ipie ièrpenti iìt.Feftinatad viperam,qua:
fe in gremium viri non diredto tramite verita-
tis , fed lubrico devii amoris infundit. Feftinat
ad earn qua: venenum fuum refumit, ut vipera
qua: fertur pera&o conjunctions munere venenum
quod evomuerat, rurfus haurire • adultera
enim vipera eft. Unde Se Salomon ait quod is
qui fuerit temulentus, cùm per vinum libido
fervere confueverit, tamquam à colubri ictu ex-
tenditur, Se tamquam à cornuta diffunditur illi
venenum. Et ut feias quod de adultera dixit, ad-
jecit : Oculi tu i cùm v iderint alienam , os tuum loquitur
ferverfa.
20. Nec quifquam velut co r ia r ia pofuiife nos
credat,ut Se ad bonum Se ad ilum vipere hu-
jus exemplo uteremur; cùm ad inftitutionem
utrumque proficiat, li erubefeamus aut fidem
non exhibere dile&o, cui exhibet ferpens • aut
relinquentes fàn&a conjugia , lubrica Se noci-
tura falutaribuspreferamus, quod facit qui cum
ferpente mifeetur.
a \ Edit- omnes cum mff. aliquot , reverentin conjunction!!. Poteft
& fic . Mff. novem in ledlioncm noflram confcntiunc, nifi quod
pluies liabcnt deponat, vcl deponer, Dion, depone, melius Cam! deponere.
Omittiturec iamin nonnullis, P o t e f l f i 'c vcrumneccffa-
r ia tranfitio eft.
b. Aliquot mff. permovere, untis pramollire. Melius a l i i , & cd it.
permolere. Eft enim vox m etaphorica, cujus ufus eft in obfeamis.
C A P U T V I I I .
t)è a fu t i .% polypi, & cancri, quibus frau du lenti homines
adunibrantur ; cum exhortatione ad fugiert-
dam cupiditatem. ■
l i . T p T quia de aftutia coepimus fermoneiri
I », fubtexere , qua uiiufquifqiie fratrem
fuum circumvenire Se decipere nititur, Se in novas
fe fraudes componere5 ut quern vi obtinere
non poteft, circumfcribatdolo, Se fuco quodam
artis obducat : fraudulentum illud polypi in geni
um non preteribo , qui vadoio in littore pe-
tram naftus , affigitur ei , atque ejus nebulofo
ingenio colorem lu b it, Se limili ipecie terga
obdiftftus plurimos pifcium fine ulla fiifpicione
fraudis allaplos , dum nota non precavent, Sc
faxum opinantur, calfibus furtiva: artis includit,
Se finu quodam fua: carnis intercipit. Sic fpon-
tanea venit preda, Se talibus capitur argumen-
tis , qualia funt eorum qui ingenium fuum fiepe'
commutant, Se diverfas nocendi artes movent-
ut fingulorum mentes fenfiifque pertentent,cum
continentibus politi continentiampredicantes,
in coetu intemperantium tamquam de vii ab ftu-
dio caftitatis , Se demerli intemperanti^ volu-
tabris 3 ut quieos audiunt aut vident, incauta facilitate
fe credant 3 eoqu.e citius Iabuntur, dum
declinare non norunt, nec cavere quod noceat,
cùm gravior fit Se magis noxia improbitas be-
) nignitatis obumbrata velamine. Et ideo cavendi
funt qui crines fua: fraudis, Se brachia longe la-
teque difpergunt , vel ipeciem induunt multi-
formem. Et ifti enim polypi funt nexus plurimos
habentes , Se callidorum ingeniorum vefti-
gia, quibus irretirepollint quidquid in fcopulos
fax fraudis inciderit.
22. Cancer quoque quas cibi gratia preftigias
inftruit 1 Namque Se ipfe oftreo deledlatur , &
carnis ejus epulum fibi quxrit. Sed quia ut ap-
! petens cibi,ita profpiciens eft periculi : quoniam
cum difficiliseft venatio , turn periculola : diffi-
cilis, quia teftis validioribus efca interior inclu-
ditur 5 nam velut muris quibulciam mollitiem
carnis precepti imperialis interpres naturamu-
n iv it, quam medio teftarum quodam finu con-.
cavo nutrit ac fo vet, Se quali in quadam valle
di£fundit5 & ideo calla omnia tentamenta funt
cancri, quia aperire claufum oftreum nulla vi
poteft: Se periculofum eft fi * chelam ejus inclu-
dat, ad argumenta confugit, Se infidias nova
fraude molitur. Itaque quia omnia genera de-
le&atione mulcentur , explorat fi quando oft
treum remotis in Iocis ab omni vento contra
folis radios * diptychum illud fuum aperiat, &
referet clauftra teftarum 5 ut libero aere vifceris
fui voluptatem quamdam capiat: Se tunc clan-
culo calculum immittens,impeditconclufioriem
olirei 3 ac fic aperta clauftra reperiens, tuto in-
ièrit chelas, vrfeeraque interna depafeitur.
Hòrat. 1. ;i. far. x.
*■ Chele,, in cancris quali forcipes funt,aut quidam d ig iti quibus
obviaarripium.
* . Diptychum voo- yrumque Jacus tefta: oftreorum, quod more
lib ri claudacur a. -pcriatur. A particula JÌs & verbo riv eru i.
id eft jplicare.
23. Stint ergó homines, qui cancri ufu in alie- A ódoretur bellum eminus , excitetur fono tuba:»
me ufum circumfcriptionis irrepant, & infirmi- fi hxc irrationabilia pleraque, Se alia infenfibi-
•tatem propria virtutis aftu quodam fuffùlciantj l ia , ut foenum Se Iilia, replevit fua: dilpofitione
fratri dolum nedant^Sc alterius pafeantur ierum- fapientiie, quid dubitamus, quod etiam in echina.
Tu autem propriis elio contentus 3 Se aliena num contulerit hujus gratiam prefeientia: ? Nite
damria non paicant. Bonus cibus eft fimpli- hil enim inexploratum 3 hihil dillimulatum relicitas
innocente. Sua bonahabensinfidiari tìeft quit. Omnia videt,qui pafeitomnia: omniarecit
alienis , nec avariti^ facibus inardefeit, ciii plet fapientia, qui omhia in lapientia fe c it, ut
lucriim omne ad v: item dilpendium eft,ad cu- lcriptum eli. Et ideo fi echinum vifitationis fua:
piditatem incend....... Et ideo beata e ft, fi bona exfortem non prétermifit- fi eum confiderai, Se
l'uà noverit,Cum veritate p? oertas, Se omnibus B futurorum informat indiciis^ tua non confiderat ?
preferenda thelauris 3 quia melius eft exiguum Immo vero confiderat 3 ficutteftatur ejus divina
datum cum Dei timóri quam thelauri magni Sapientia dicens : Si relpicit volatilia , fi pafeit
fine timore. Quantum eft enim quod hominem illa , nonne Vos pluris eftis illis f Si feenum agri
alat ? Aut fi quicris quod etiam aliis abu t ad quod hodie eft 3 Se eras in ignem mittitur, Deus
gratiam , id quoque non multum eft. Melior fieveftit, quanto magis vos modica fidei ?
enim eft holpitalitas in oleribus cum gratia,
quam vitulorum pinguium preparatio cum dift
C A P U T X.
cordia.ütamur ergo ingenió adquanrettdam già . ¿ai.ae ri f r i rcrifM ¿ ¡¡fi,» jomiciìia,
tiam, Se lalutem tuendam, non ad alienam cir- unde humana levitai, ac luxuria condemnantur:
cumfenbendam mnocentiam, Licet nobjs im e um o amfdam pifiis a i Uolem loca marne ;
exemplis marmnrn ad profeaum noftra: falimSi mj„ s n i ritio exfenditur ' & homi„ is
non ad aliena: periculum. ditur incontinentia.ltem de fpecialibus aliquorum
C A P U T I X» pifcium virtutìbus.
J)e prafeientia echini f u tur am tempefiatem nun t i a n - A N vero fine quadam dote nature mairi.
Eum accepiffe hoc donum d Deo , cujus indui- Jl j L nere pilcibus etiam illam putamuS
H I ¡n omnia creata tmiimtur. ' g “ “ “ " * “ mmquodqiie genm pifcium
1 prelcripta libi domicilia habet, qua: fui gèneris
24. T T N Chinus animai exiguum, vile ac defpi- nullus excedat, non incurfet alienus ? Qnis geof
’ t cabile, maritimum loquor, plerumque f> metra his divifit habitacula nullis rumpenda
index future tempeftatis, aut tranquillitatis ad- temporibus ? Sed geometram audivimus, thalaft
nuntius foletellè navigantibus. Denique cùm fometramnumquamaudivimus3&tamenpifces
procellam ventorum preienlèrit, calculum va- menfiiram fuam norunt,non muris urbium porlìdum
arri p it, eumque velut làburram vehit, Se tifque prefcriptàm 3 non iedificiis domorum ,
tamquam anchoram trahit, ne excutiatur fluéli- non agrorum finibus limitatam , lèd menfuram
bus. Itaque non fuis le librat viribus, a led alie- ejus quod opporteat3 ut tantum làtisfit unicuina:
ftabilitatis regitur pondere. Quo indicio nau- q u e , quantum ad ufum abundet, non quantum
tie velut Irgnum future perturbationis capeft aviditas quiedam immoderata fibi vindicet. Lek
flint, Se fibi precavent, ne eos imparatos turbo qiuedam nature eft tantum qua:rere , t> quanimprovifus
inveniat. Qui mathematicus, qui aft E tum ftifficiat ad viètum, Se ali men tor um modo
trologus,quive Chaldxus fic poteft fiderum cur- fortem cenfere patrimonii. Hoc genus pifcium
fus,hos cadi motus Se figna comprehendere?Quo in ilio finu maris alitur Se gignitur, illud in alio,
ingenio ifta colIegit?Quo doctore percepit?Quis Denique non reperies confufa genera pifcium :
ei fuit tanti interpres augurii ? Siepe homines fed quod hic abundat, alibi dr ft. Et iterum
confufionem aeris vident, Se fiepe fàlluntur, ille finusmaris cephalos alit, li-z osille : illefàquod
plerumque earn fine temperate difeutiat. xatiles, locuftas alius. Non eft libera vagandi
Echinus non fallitur, echinum fua nequaquam poteftas5 nec tamen aut interclufa montibus cofigna
pretereunt. pia, aut fluviis interlabentibus tranfitus impe-
2j. Unde exiguo animali tanta feientia, ut fu- ditur , fed ufus nature imprefliis tamquam patina
prenuntiet ? Quo magis in eo nihil eft, quo F cria: finibus unumquemque fe fe tenere, Se ultra
tantam poffit habere prudentiam , crede quod incolas c prodire fuipeclum.
per indulgentiam Domini rerum omnium id 27. A t nobis Iongealia fèntentia eft, mutare
quoque prefeientia: hujus munus acceperit. Ete- exfilio domos, incolarum faftidio ceneri, adve-
nim fi feenum Deus fic veftit,ut miremur3fi pafeit narum captare gratiam,transferre terminos per-
volatilia j f i paravit corvo efeam, pulii enim ejus petuos 3 quos pofuerunt patres noftri, agrum ad
ad Dominum clamant 3 fi mulieribus dedit tex- agrum jüngere, domum ad domum. Deficit
ture fapientiam3 fi araneam, qua: tam fubtiliter terra hominibus, fternuntur & maria. Rurfus
ac dofte Iaxos caflès fufpendit in foribus, fapien- pro fingulorum libidine inciditur terra , mare
tice non reliquit immunem 3 fi ipfe virtutem equo infunditur, ut infulas faciant, ut poffideant fre-
dedit, Se folvit de cervice ejus formidinem , ut ta : fpatia rrìaris fibi vindicant jure mancipii,
exfultet in campo,& occurrens regibus irrideat, pifeiumque jura ficut vernaculorum conditione
a. Ica mff. Corb. vetus, T l i . ac Reg. A lii a liq u o t, alieno flabi- ! trimonii.
Ut.um regitur pondere. Cam. aliena fiabilitate regitur & pondere. j c. Quidam mff. & edit. Rom. prodire facit fufpeclum. A liim a jo -
Rcliqui & edit, alieno f t abili t & regit pondere. j r i numero & antiqui cate cum edit. vet. omiccunc/iJc/V.Non mala.
M f f Vac. & Cain .quantum efficiat ad vitlum. Dion .quantum I 1c -, poteft enim fubincclligi fubllancivum, eft, poll voces, impref-
f ufficiai ad vitlum & alt men turn, & hue tant ammodo forte cenfere pa- 1 fu s . . . . Sc fufpeclum.
F iij
Pfal. i o j .
Matth. 6.
26. ■