fervi dominis PpiriraKa Foenerabunt ¡ quemad- A v it, is fuarum fervute eft, non dominus ftculca-
r r r-,011 mm ntn aliena«: mirodlt modum dives rogabat, ut fibi ftillam aquas pau. Ut riimulus » non t3.niper
Làzarus faneraret. Potes & tu, dives,item
impiere fenrentiams elargire pauperi 8c Domino
fcenerafti ; qui enim largitur pauperi, Domi-
ho foenerat.
¿1, 7 Pulcre autem fàndus David in pialmo
l x x v . hymnumDeo concinens ad AiFyrium fcri-
ptum, hoc e ft, a adverfus nequitia: fpiritalis Af.
" rium, inanem ac vanum principem iftius mun.
rum, qtii alienas cuftodit ut famulus,tam-
quam dominus ut fuis uritur. In hujufmodi ergo
afFedu dicimus quod vir divitiarum f it , non di-
vitiæ viri. Intelledus enim bonus utentibus eo :
qui autem nonintelligit,isutique intellectus fibi
gratiam non poteít vindicare $ 8c ideo fonino te-
mulentiæ confopitus obdormit. Hujufmodi igi—
tur viri fomnum fuum dormiunt, hoc e ft, fu uni
lynuiu.UlcUlt-Jil dv vunum --------- fomnum , nonChrifti dormiunt. Etb qk»u i <froLmnum
di,ita coepit: Notus in ludaaVcusj hoc eft,tìoninB Chriftinon dormiunt nonhabentChnili quic.
divitibus,r n on i. n no.b. i.l.i.b us, & i• n p otenti:bi_u__s:f fkeJd va.-.-. ^ i r m i n r P K r i f h rphirrpmone ; QUI alt
iç anima confitente notus eft Deus. Et in ifrael
magnum, inquit, nomen ejus : non in principibus
8c confulibus ,fed in eo qui De’Mn videt 3 ipie eft
enim Ifrael, in quo profunda i .s ad cognitio-
nem Dei potuit pervenire.
6z. Etfaft us i/?,incfuit,iw pace locus ejus: ubi quietus
affectus nullis diverfarum cupiditatum exagi-
tatur fluctrbus, nullis avaritiæ turbatur proceltem,
non fiirgunt Chriiti refurredione * qui ait :
Ego dormivi, & quievi, & furrexi ; quoniam Domi- pfal. j. <5.
nus Jùfcipiet me.
64. In hoc quique fieculo dormitant,digni ha bici
increpatione cederti, qui adfcenderunt equos,
quos refrxnare non poterant. Legimus alibi di-
cente Ecclefia five anima: Pofuitme currus Ami- cant. 6. «,
nadab. Si ergo anima currus eft, vide ne equus
caro'fit : agitator autem vigor mentis, qui regie
s quærendarum divitiarum ignefeit in -C c a r n e m , Stmotus ejus velutquofdam equos pru-
cendiis. I_ pfe efrt. qui■ irp ecul1 atur ¿etern.a , Sne. h1 a.1b ii l"
ìr.ì'niirauprnnrproT»mil
dentiee habenis coercec.Dormitaveruntergo qui
adfcenderunt corporis voluptates,nulloeasmo-
deramine gubernantes. Unde 8c adfcenfores eos
quam equices vel agitatores maluit nuncupare.
Agitator etenim cum diíciplina 8c arte pro fuo
equos arbitrio agitat, ut vel currentes incitet,
vel refledat indómitos, vel revocetfatigatos,
vel manfuetos pro fuá volúntate convertat.Unde
cum reciperetur Elias, 8c curruquafiad cadum 1 1 1, u u i \ , u a m w . — . . . . . . . ---- j 1 ■ _ . . —
ficuc infudit Tuda: proditori,concidenstamquam £) ferretur , clamavit ad eum Elilæus : Pater,pater,
in fil va lignoJr um fî.i dt ei• j• anuas5 u.t in cor ej• us 1h. a. - WkSMS rC. ..1 -L. .„.t.. Vinr pfl- mu nnnn.
beret ingreiTum , 8c æterni nominis tabernacu-
lum bpolfideret,apoftolatus collati munere dedicarmi.
tat in Sion,confringens omnia ipiritalium inftru-
menta bellorum, conterens arcus quibus diabo-
lus ignita dirigens jacula, graves pedoribusho-
minum foletinurere paflìones. Sed illajacula juC
to nocere non poffluit, cui Deus lux e f t , tan-
tumque abeft à caligantium horrore tenebra-
rum , ut adverfariusineo locum habere non pofr
fit, qui edam principibusfe confuevit infondere:
Ergo ille quafi improbus ufurpator con-
cidit januas, ut violentusintroeat : Dominus autem
quafi pius illuftrat fervulos,& eorum folgen-
tibus merids,6cclaritate virtucum tenebras mundi
hujus illuminât. Hanc pacificiatque manfue-
ti habent apud Deum gratiam, fobria mentis
agitator ifrael eques ipfius, hoc eft, qui popu- u *
lum Domini bono duchi regebas,conftantia: merito
hos accepifti currus,hos equos ad divina cur-
rentes, quiamoderatorem te humanarum men-
tium Dominus comprobavit 3 8c ideo tamquam
bonus auriga, certaminis viefcor eetern rxmio
coronaris.InHabacuc quoque propheta lectum
eft, ad ipfum Dominum dicium : Adfcendesfuper h»!>a
equos tuos, dr equitatus tuusJdlus : Agitavit enim
fuæ tranquillitace fundacidnfipientes autem cor- £ apoftolos fuos, quos per diverfa direxit, ut toro
de turbañtur, 8c ipfi fibi fune propriæ exagita
tionis auclores} quia defideriorum fuorum æftu
volvuntur, & quodamiàlo fluéluant.
C A P U T XV.
Qui divitiis ufi non novèrìnt, eos illarum fervos ejfe,
ac dormirefomnum fuum. Quomodo anima currus
dicaturdr caro equus vigore mentis agitandus:ubi
quid inter agitatorem, equitem atque adfeenforem
fit difcriminis > expenditur.
loi
k Ui autem fint ifti, Propheta fignificavic
' exprefle dicendo\Omnes viri divitiarum;
omnefdixitjnullum excepit. Etbeneviros divitiarum
appelIavit,non dividas virorum pit often-
deret eos non pofieflores divitiarum efle, fed à
fuis divitiis poflideri.PoíIeíTio enim pofleíToris debet
eífe, nonpofleflbr poíTeflionis. Quicumque
igitur patrimonio fuo tamquam pofteifione non
utitur, qui largiri, pauperi 8c diipeniàre non noa.
Edit, vet- adverfus neqniiias Spirituales , Ajfyrium inanem ac
vacuum principem iftius mundi, ita caepit : Notus in pudaa Deus, in
ifrael magnum nomen cjus : hoc eft , non in divitibus, non in nobilibus,
vel in potentibus ,fed in anima confitenteDeo : non in principibr- *• -
Rom. autem > adverfus nequitias Spiritales ( Affyrius en,
vacuum principem iftius mundi fonat ) ita ctebit. . . . non
fed in pasnitentibus , in anima &c> Mil. liofttain i
inanem ac
t nobilibus,
ledioncm
orbe Evangelium prasdicarent. Adfcendes, ait,
quali re&ori equorum, non quafi adlcenfori. Ad-
Icendit enim edam eques, fed ut regat, non ut
tantummodo fedeat : eo quod defidiolus, 8c pi-
ger lomnolentx perferre non polfit mentis incefi,
fiim.
65. De equite autem ledum eft : Et eques cadet Gen.^ n1
retrorfum, exjpeffans falutem Domini, Quia nemo
fine lapfu eit,etiam fi quis eques ceciderit,8c ter-
p renis aliqiiibus vitiis fuerit inflexuss fi tamen iion
abjiciat fpem refurgendi, fretus miferatione divina
, pervenit ad falutem. Deadfcenfore verò
manifeftum eft indicium, quod reprehenfibilis
habeatur,quando Moyfes ipfe ait in cantico Exodi
:Equum& adfeenforemprojecitin mare.Et 'mTsZ- Exod. 1
charia locutus eft Dominus dicens: Percutiam om- j
nem equum in amentia, & adfeenforem ejus in infi-
pientia. Non dixit iblum equum ,fed& adfcenlo-
rem , quomodo&in Exodohabés : Equum ér ad~
feenjorem. Ubi eft enim adfcenfor, qui non poteft
I conlpirant p'aucis cxccptis, in quibus non obfcurc ajiquid co itu p-
I| tionis hoc loco deprehenditur. . b. Sic mff. magno numero, nifi quod pro dedicatum, plurcs habent
dedicat: a lii nonnulli, dicatur: denique unusaut a.\ict,pojfi-
I derct apoftolatus etilati munere. Ergo principe hujus mundi quafi & c .
j In edit, autem omnibus ita legas , pojfidcrct. Ergo princeps hujns
( mundi Sic.
eqU?m_pr° ? ! ÌUm ’if (l uus ^ oquefer- A ceat. Orate pro peccaris veftris atque flagidis,&
tur in pra:ceps, fi indómito furore in prx:rupta
8c periculoíarapiatur. Quid igitur vobisinequis
rfal.ix.z7. confiditis, divites ? Mendax equus ad íalutem.
pfal. 19- *• Quid in curribus vobis plauditis ? Hi in curribus,
& hi in equis, nos autem in nomine Domini ma-
gnificabimur. Ipfiobligati funt, & cccidere: nos autem
Jurreximus & ere fifi fumus. Nolite amare ad-
hinnientes: nolite, divites, fremitu libidinis excitan.
Terribilis eft Dominus, 8c eui nenio pofi.
reddite domino Deo veftro muñera, a Reddite
in paupere , in egeno íblvite, in ilío inope fee-
nerate, quem placarepropter veftra flagitiaali-
ter non poteftis. Quem ultorem timetis, facite
debitorem. Non accipiam, inquit, de domo tua vítulos,
ñeque degregibus tuis hircos5 quoniam mea funt
omnesferafilvarum. Quidquid obtuleritis, inquit,
meum e ft, quia totus orbis meus eft. Non exigo
qux mea funt: eft quod de veftro rnihi poflkis
Pfal. 4«.
9. 19.
— V r ' •" r ■ j " - ■— ■■■—— . vr.b M u u u uvi VCILIO 1111111 U U llltlS
pfal 7S- 9- fit potens 8c dives refiftere : judicium calefiejacu-• B ofFerre, b ftudium devotionis 8c fidei. Non facri- b
la tur.
C A P U T X V I .
Divites,ut quiefiant aflagitiiSy acDomino confitean-
tur, impellit. Quomodo ipfis dicatur o rate & r ed-
djte • quidve orationem ac dona Deo commendeti
Denique memorata verba etiam pauperibus ac-
commodantur, & quis d Deo recedat, ofienditur.
( 6.
ficiorum ambitione deleilor : tantummodo,
homo, immola Deo facrificium laudis, &redde Al- ibidem. 14.
tifiimo vota tua.
68. Aut certe, fi placet, fic accipiamus. .Quoniam
dixit obdormiilè iomnurn fiumi divites in-
crepationes pramiifit Domini in eos, rerrorem
fubtexuit, potentiam priedicavit, cui nec divites
refiftant jconverfus ad univeribs ait: Divites
dormitent, divites increpentur: vos orate, & B _ . » — ’ •»»» vraie ,
Unum eft ut jam quiefcatis, 8c a nagi- C reddite domino Deo veftro omnes, qui in circuitu ejus pf. yS,j
tus feriantes revereamini Domini po*- adfertis muñera y id eft, gratias agite, paiiperes
Pfal. 7$.
teftacem.Ideo dictum eft parricida Czin.Peccafii,
quiefcey ut modum peccato fuo poneret. Cogita-
,tiones veftra: confiteantur Domino. Non dica-
• tis : N on pecca vim us. Dixit Paulus : Etfi nihil mihi
confcius fum, addidit tamen : Sed non in hoc jufii-
ficatus fum. Et vos etiamfi nihil eftis confcii, con-
fitemini tamen Domino , ne quid fit quod vos
prictereat. Etenim qui confitetur Dominum, 8c
muneray pauperés,
quia non eft perionarum acceptor Deus. Illi di- <>
vitias ftruant, condantpecuniam,auri aggerent
8c argenti theiàuros: vos orate, qui aliudnon
Iiabetis: vos orate, quia hoc iolum habetis, quod
eft auro pretiofius 8c argento. Vos reddite mune.
ra qui à Doniino non receditis, qui eftis in circuitu
; quoniam qui eratis longe, fa<5ti eftis prope.
Qui autem prope fibi videnturefle per di vitias ac
reliquias cogitationis adhibuerft ad confeifio- D potentiam ¡ longe facti funt propter avaritiam.
nem, diem feftum mentis celebrabit arcano, 8c
epulabitur non in fermento malitiæ & nequitiæ}
fed in azymis finceritatis 8c veritatis.
6y.Itaque in conclufione converfus ad vos Propheta
dicit : Orate , <& reddite dotnino Deo veftro, id
eft: Nolite diffimulare,divites, diesinftat,orate
pro peccatis veftris,reddite pro beneficiis quæ
habetis niunera. A b ipfoaccepiftis quod ofFera-
tis : ipfius eft quod ei folvitis. D ona, inquir,mea,
Nemo enim foris eft, nifi quem culpa excluferit,
ut ejecit Adam de paradifo, & exclufit Evam!
Nemo longe, nifi quem flagitia propria relega-
verint.
69. Ergo vos prope politi orate & reddite mu-
nera terribili, & ei qui aufertprincipum Jpiritum, ibidem, ij.
terribili apud reges terra -, eo quod nulLo redimatur
divitis præmio, nullo infledatur potentiuni fu-
PÇrcilio, qui culpæ pretia diferiminat, qui quo
8c data mea, hoc eft, quæ ofFercis mihi dona,da- E plus alicui contuîerit, eo plus exigit ab eo. Saul
tMa ifluinnrt mmpeoa .: enng-ort e/aart d/Iea/dJii .v.o/.bCiis. a t q ue dJ o_ na_ vi•. :________________1". rt 1 .
pf»l. 1/. 1. Denique Propheta ait: Bonorum meorum non indi-
ges, ideo tua tibi ofFero, quoniam nihil habeo
quod non dedifti. Fides eft qua: dona conciliar,
humilitas eft qua: oblatacommendat.FideAbel
plurimam hoftiam obtulit Deo : fuper Cain fra-
tris munera placuit munus A b e l, quia fide vicit.
Nani unde pauperis hóftia magis, quàin divitis
placet? Quia pauper fide ditior eft, fobrietate Ioprivato
contulit regnum , fed quia mandatimi
non cuftodivit, 8c regnum amifit 8c ipiritum.
cMultos reges gentium propter perfidiam fecic
è populo patrum efTe captivos. Et ut jam de pro-
pofita Ioquamur hiftoria, qui Achab regem eie-
leftibus ingratum beneficiis ita julfit occidi ut à
canibus ejus vulnera lamberentur. Etenim quia
pauperis vineam concupierat, nequaquam tan-
— ^— I ( 1 / ------------------ t—is oXp-i-b---u--s-- --e---x-Xp letus imperii,, .i.n..f.r.a. uouminmeimu minuo--
cupletior j 8c cum fit pauper, ex illis eft de qui- F piam redadus eft à Domino. Non qui vulnera
] f f 67. j 0. dicitur :oferent reges ejus Iavaret, inventus e ft, non qui corpus operiret.
Defecit circa eum hominum Iiumanitas, ca-
num ilicceifit afperitas. Dignospiane fui minify
tros funeris avarus in venir.
bus dicitur: Tibi offerentreges munera. Non enim
purpuratis ofFerentibus ,fed motus proprios re-
gentibus dominus Jefus deledatur,qui corpora-
li lafciviie mentis dominentur imperio: Orate ergo
, divites! Non habetis in operibus quod plaa.
Vcc. edit. & mlT. longc p lu jim i: Reddite in paiiperes, in egenos
Jolvite , in inopes fxnerate, qua placare poffint Deum ( mlT. a liq u o t ,
ln illos inopesfatnerate,qui pla 'cere po/fiat Deo ) propter flagitia veftra;
dliter enim non poteftis. Ergo quem . . . .facite vobis cum debitorem.
Rom. edir. cum noltra ufque ad vocem ,famerate, confentit; cetera
cum vet- Noftram vero mlT. o ft« melioris a*vi confiicuunt.
Earn porro aliis facile pra;tiilcns, fi animadvertas relativum quem
ic fc r r i ad Deum, qui in fingulis incifis fubintelligitur hoc pafto:
Reddite in paupere, fupplc Deo munera ; Sc lie de ceteris. Scd liccc
etiam fimplicius per voces in paupere, in egeno, Chriftum defigna-
tum intelligere.
b Ita mil. aliquot antiquilfimx manus. Et hoc certe cum fupe-
rioribus magis concinit. N c c tarnen adlpcrnanda aliorum mil. atque
edit. Je&io qua- eil hujuiincdi : Studio dtvotionis & fidei, non
facrificiorumambitione delettor. Tantummodo See.
c. MIT. nonnulli, atquc omnes edit. Multos reget gentium propter
perfidiam fecit populo ( mil', duo, populi ) patrum efie captivos. A lii
mff. plurcs a c p ro b a tion s . . . . fecit à populo pacrum ejfe captivos.
Verum aut h îc à librariis fa û a tranfpofitio , aut à Sanc to ipfo
hyperbafis j vidctur enim locus ordinandus hoc modo ; Multos reges
e populo patrum ( ncmpe Iiraelitarum'} propter perfidiam fecit
gentium efte captivos. Et fane hunc cfle Ambrofii fcniiim iatisdocet
ip fa o ra tiA is lerics; cùm vidcatur cxigerc,ut non e x re^ibus gen-
tilibus qui omnes ex arquo D cum ignorabant, petita cxcmpJa fub-
jiccrentut : fed potius ex regibus iis qui a im Deum in Scripturis
cognofcerc poflcnt, in perfidiam dclapfi graviflimas captivitatia
pcenascxfolverunt. Y id c 4. Reg. cap. 1 7 .1 3 . 14 . g c ig .