excitatis ciipiditatibusrrovos referunt impetus. A animalia quatuor,id eft, honió
WÉM¡¡ 7-
& fe q .
51. In ariete vero verbi §? fermonis noftri
habetur limili tudo, quòd fit jhemens, ficut Se
fermo nofter efficax operationis, Se quadamor-
natus noftri & tegminis caufa fit. Aries per nr im
veftium ordine quodam gregem ducens , cut
ordo quidam vita; ufufque noftri verbo explica-
tur. Arbitror autem quod illud verbum magis
intelligere debeamus , quod eft Verbum D e i,
cum quo àries ifte habere videatur non medio.
'nyfir, vitulus aqi 1 ¿'jogjc-nxor. ldeo
ratio præmiflaeft, utreliqua xdtionem fequan-
tur. Ideo cum homine à dextris eft leo, id eft-,
cum ratione commotio à dextris eft. Ifia animalia
qnando elevantur,elevantur etiam rotce. Roi
ta autem vita eft ftiper terra , qua vivimus. Si
animæ noftræ motus quatuor elevantur, eleva- '
tur Se vita hoftra. Ideoque addidit : fiupnïam
fpiritus vit#, inquit, erat in rôtis. Anima ergo ma-
E u erem
cosnationem.Ouod Verbum nos vere tes;- B currus eft, quee ait iii Canticis canticorum :
■ ■ mine velleris fui vefHtivii t, MSe li n d1 omu r a •m KtrÜo- S S
duxit ceternce íalutis. fiu i fe pro nobis immolan-
dum obtulit, qui tamquam ovis adviííimam ducitts
efi , efi ficut arles coram tondentefefinevóte, f e non
aperuit os fuurn. Ex quo ordinem quemdam fub-
ílantice habemus Se lacree redemtionis, quod per
ipfum conditi ac redemti fumus. Dúplex igitur
caula per Verbum , naturalis Se moralis: natu-
ralis qua condidit, moralis qua redemit. Philó.
Pofuifii me turras Aminadab, id eft,Domini noftri.
Non ergo Philoíbphiee traditioni deferiptio concurrir
prophetica. Denique vocem alaruni aü-
difle fe dicit Propheta, Illa: alíe virtiites funü
quee * [ máximo Se duplici plaufu prudentiíe ,
fortitudinis,temperantiíe, juftitice íiiavem deco-
rem , vitíe cantilenam reíultann Plato autem
dulces quofdam fónitus fíderum mutua vít íphee-
i x cceleftis generan co'nverfione, famam mao-is
fophia quoque geminam fpeciem fui conftituitC & pompam,quám veritatem fecutus. Nam licet
in verbo, naturalem Se mor. °m. Rationabilis
enim utriufque portio eft. N a alem fecundum
mundi creationem,quam verbo adfignat: moralem
fecundum juftitiam, Se iequalitatem vivendi
, cujus vita Se ratio de verbo.
53. Qua caulä cum a dies quadraginta comple-
rentur ex Maria; Virginis partu , tulerunt dominum
noftrum Jefum in Hieruialem , utoffer-
rent Domino fecundum legem, Se utdarenthoft
Origenes quoque pfter, hòc eft, ecclefiaftico
vir officio deditus, planetarum ftellarum quam-
dam inenàrrabilem motu harmoniam elle fiia-
viffimi illius ioni cceleftis adièrat, r eii etiam
ipfum plurimum indulgere philofop^orum traditioni
pleraqiie ejus fcripta teftantur ■ quod eo
fcripfi,ut Se ab Arufpicince Se à Philolophice tra-
ditione iacrificiiiftius interprétationem lecerne-
rem. Velint alii do&rinam probare fuam , eo-o
tiam par turturum , aut duos pullos columba-DJuxca Apoftolum timit malo , quatti doctus
rum j eo quod in columba Ipiritalis gratia fit,
in turture incorrupta; generadonisnatura, vel
immaculati corporis caitimonia. Merito ergo ad
iacrificium jubentur poft arietem turtur Se co-
liimba fiimi, ut verbo adhierere intelligas in-
corruptam caftimoniam , Se fpiritalem gratiam.
Et hoc ipfo quidem quod aves pofuit, intelligere
pofliimus cieleftium meritorum volatus.
videri, qui ait : Vide te nc quis vos depradetur per
Vhilofopbiam & inanem fedutfionem fecundum tradi
tionem hominttmfecundùm clementum hujus mundi
, & non fecundum chrifum.
55* QHod autem ait : Vi'Vift Abraham corpora,
dr confedit illis, ne quis extifpicium putet, aruf.
picina verba efte non nego j fic enim àudio : ièd
divifionem corporum quadrupedum, cùm lecdo
Cohp. i
Matth. 13.
31.
E^ech. I./
■V:
Ìbidem. 14.
Sunt enim volucres Cieli qu,a; veniunt & habitant faftam adftruat, non factam avium utiqüe ii
inramisejus arboris qua; de grano finapis fur- E infpeftio fuiftet iftorum, etiam avium facta eilet
rexerit, cui cadorum regnum comparatur. Et
ut fieret infpectio. Quid fi fidei noftræ
Ezechiel apertos fibi cxlos dicit, Se vidiile in^
hoc cònvenit? Et ideo quodfupra Arufpicinam
ter alia etiam rotam unam fuper terram con.
verbi nobis dat traditio reqtiiramus.Dixiimrs fu-
junótam animalibus quatuor. Et infra: Audiebam
pra quia in vitula terram accipimus , in capra
inquit, vocem al arimi eorum, fcutvocem aquarum
aquam, in ariete àerem, quod ipfo nomine col-
multarum, & vocem fublimis Vei ; ó* cum irent, ut
ligitur , quod trima ad facrificium lumi jubentur
vox verbi ì ficut vocem cafirorum.
j quia terra ipfa inter tres dividitur fpecies
54. Unde quidam ad libros Philofophia; dedivifio,
fui: aut enim continens , aut infula,aut penin-
S o n i „/L ; r. • ■ X rivarunt, eo quod ipfum carium volucri fimile • ^lda : aqua ip& in tria j quia aut mare eft 7
fit. Denique Plato currum volucrem dixit efte E aut fluvii, aut lacus ; nam fonres, autputei prilbidem.
ii. cielum, ex eo quod Propheta dixerat: Cum irent
a n im a lia , ibant & rota conjunffa i ll i s ; d r cum cle-
varent f e animalia d terra , elevabantur rota. Sed
b Propheta non cadum ipfiun b avem dixit,fed aves
Tf*l. 18. if efte in cxlo. Denique Se David a i t: r enar-
rantgloriam V e i , ho c eft, poteftates cxl ts 3 ve-
lut cum fpedatur pulcrum elementum , pr^di-
catur operator. Animam autem de ribit Propheta
, cujus motus funt quatuor -iut equi,
fioymnov, fyiJwmtoy, i'TrtfyviumxQr, iio^7ix«v. Ha:c
a. M f. Corb. cum dies v m . complerentur Sic.
b. Mff. Corb. Long. Colb. Maz. diftionem , avem, reftituunt}
cum in a l i i s a t q u c in omnibus edit, omittatur.
* . Deliderabantur in edit, qua: icquuntur inter duos uncinos
comprehenfa , legebaturque locus hocmodo : Virtutesfunt qus.de
tepojeuntur. Sed omiffa'primus exhibuit G ill, in variis le ilion i-
bus ad ealeem iiix edit, auftoritatc duorum codicum antiquilTimx
vata negotia nequaquam digna diviftone o-e-
nerali Se publica 5 putei latent ', fontes aliis ori-
ginem prieftant. Aer quoque habet divifiones
temporum veris, sftatis, autumni, hyberni • Se
hietmundana divifioeft. Quo hoc proficiat? Uc
cognofcamus Deum efte horum audorem mo-
deratoremque omnium , qui omnibus ordinem
rebus dederit, Se ea divifione diftinxerit, ut his
colligas pofle tibi Deum conferre qua: pie poftu-
la s , Se qua: ipondet implere.
manus.fcilicec Dionyliani ac Sorbonici. N o s vero eadem in textum
rcPiituinyuSjfretimil'. Corb. Long. Colb. & Maz. quorum primus
8 0 0 . anrios ccquat, aut jfuperat. Et quidem Ambrofiana clic minime
neg ab it, qui ftylum , materia: cognationem atque ordinem
diligentius introfpexerit. His adde quod nonnulla citantur à Bare.
Urbinate in Milleloquio Ambroliano ad vocem,celum : unde colli-
gas hoc fragmenti in Italia: quoque mif. quibus ufùs cft, cxftitiile.■
j6. Itaque Abraham c^uia promittenti Domi- 1
*• no terra; hereditatem reiponderat : 'Unde tognofi
cam quia heres ero terra hujus, per illas ipecies hofi
tiarum informatur, ut credat Deum efte fupra
mundum, qui univerfii quie mundi firnt provida
diftinclione diviierit : ièd ea qua: funt diviia re-
iòlvi poftea, ea autem qua: non funt divifa ( aves
enim , hoc eft, turturem Se columbam non di*
vifit ) numquam relòlvi 3 fides enim manet integra
, qua: columba: more in iublime fubrigi-
tu r , luftrans fuperna, & fpiritalibus alarum re- J
migiis cielum circumvolans. Turturi quoque
mens illa. confertur , qua; avis ufu iftius fecretis
alitur,intelligibilemillam Se indiviiàm qu^rens
Trinitatisfubftantiam ,refugiens plebem quam-
dam creatiirarum Se corporea: le non mifeens
congregationi, atque ab omni paflìonum labe
fecernens. Hoc facrificium ] de te pofeitur. Qui
tales offert hoftias, fidem Se caftimoniam mentis
, fimplicitatis gratiam , caritatis Se pacis a ffectum
, ipfe fe beata: illius terra; agnofeit here- (
dem : ficut etiam Dominus apertius in Evangelio
declaravit dicens : a Beati pacifici quo?iiam ipfi
' 4‘ pofiidebunt terram.
57. Accipe aliam divifionem. Caro quoque
noftra ipfa Dei ordinatione diviia habet membra
omnia. Duo ocuji funt, bina: aures, dua:
gena: , nares divifa;, dentium geminatus ordo ^
ubera, fcapula;, manus, latera, femora, genua i
crura, pedes 3 nonne bina omnia, ut fubnixa ge-
minatis iubfidiis omnia noftra obire videantur ]
officia ? Anima etiam divifionem fuarum - 1 titur
portionum. Nam , hoc eft, * fuj ìor^j
quafi oculi quidam contrarii, rationabiie eft Sé
irrationabile. Rati' labile ipfum dividitur circa
mentem Se fermor. n. Senfibile js in auditum
Se vifum, quibus vita: hujus c i ...alatur gratia.
Nam odor Se guftus vitalis ufiis videntur necef-
iàrium prie bere minifterium. Nares jugi flatu
adipirationem recipiendo vitalem, continuato
quodam fubftantiam hominis cibo pafeunt. Gufi,
tus autem potu epulifque generatur. Quintus
vero fenfus,hoc eft,taftus,velut admixtus eft illis
quatuor. Odor Se guftus quiedam magis alimenta
funt corporis, quibus hujus carnis militia iub-
fiftit. Vifiis vero Se auditus mentem ? uvant.Ha:
fimt divifiones qiue fecundum carnem noftram
animamque à fummo operatore diviia: funt.
j8. Unde oportet nos colligere quia etiam ifte
mundus velut per membra qua:dam gemina, Se
tamquam àvTT/za^'craia diftributus eft : terra in !
montes Se in campos ; ut funt partes noftri corporis
elatiores alice, alice planiores. Eminent fcapula:,
Se pedumiuperiora,.vel manuum : latera
vero Se inferiora cervicis, velut valles trita Se
concava. Quod Se de vola manus intelligere licet.
Nam in ipfo calcaneo pedis eminere alia,
media autem finuata elle quis dubitat? Aqua in
mari falla, in flumine dulcis, vel in fontibus. Eft
aer hyberno frigidus, veris menfibus tempera-
tus , calidus celiate. Ergo ifta divifit operator.
Mentem autem noftram,qua modo avium, vir-
! a. Ita mif. Corb. Long. Colb. & Maz. A lii v e ro j& p r ife x edit. {
Beati pacifici, quoniam ipfi Deumvidebunt, vel quoniamipfipoffide- \
bunt terram.. A quibus omnibus difeedens R om. habet ut Vulg ata, j
Beati mando corde , quoniam ipfi Deum videbunt, vel beati mites ,
quoniam ipfi pojfidebunt terram. ' |
S. Ambr. Tom. I.
tutum diverfarum Se vigoris lui vecla remigiis 3
fuper ca:Ium evolat, non div ''“ 5 quia Trinitari
adhceret dividenti omnia, ftxi indivifàsi Unde
philofophi fuperiorem mundi hujus fubftantiani
quam cethera vocant,non ex ceterorum elemen-
toriun v'olunt admixtione conftare : lèd fplertdi-
dam, Se multo refulgentem lumine,quce non terree
fordidum, nec aquarum humidum, nec aeris
nebulofum , nec ignis ipfius rutilum quidquaih
recipiat, ex quinta quac Jd.ci elfe adferunt, Se
velut volucrem mundi hujus mentem velòcio-
rem purioremque efte ceteris partibus.Nam ali £
mixtee fibi & concreta: funt. Nos autem nihil ma-
terialis compofitionis immune atqu** a lienum pu-
tàmus, prceter illam folam venerar...„ Trinitario
fubftantiam , quee vere pura ac fimplex fincerce
inpermixtsque natura: eft : quam vis aliqui pu-
teiit de illa quinta aria Iucem elle clariorem 3 de
qua dixerit David quod Deùs fit circumdatus lu-
cem ficut veftimentum. Et Apoftolus fcripferic
de ipfo omnìpotente D eo, quod folus habedtim-
mortalitatem, (fi lucem habitet inaccefiibilem.
59. Qua autem ratione dixerit quod aves def-
cenderint fupra divilà corpora vitulce,caprce,atque
arietis, non facile reperio, nifi quod omnia
terrena , maritima, atque ipfa aeria piena funt
infidiarum ac perturbationum. Videntur enim
aves ilice cibi Caulà defcendille fupra corpora.
Naturaliter autem viólentiores potiorefque vi-
ribus fuper infirmiores irruunt, Se quafi mortuis
corporibus incumbunt, ex improvilb frequen-
tius irruentes : vel, quod verius puto, quia prin-
ceps mundi hujus, Se volucres cceli, lpiritualiuni
nequiti* qua; lunt in c^Ieftibus, eos qui munda*
na lollicitudine cure. e divifi funt, gravi moni
inceflànt, Se velut c. avera mo,rtuorum dilace-
rent dente alpero. De his enim diélum eft : Rea
linque mortuos fepelire mortuos fuos ; quia lunt de
regno diaboli qui in feipfum aivifus eft4 Qui autem
funt de regno Dei,quibus dicitjefus: Regnum
Vei intra vos efl, hi non fu : divifi , quia adhce-
rent Deo 3 quoniam qui a^aretmeretrici , unum
corpus efi: Brunt enim , inquit j duo in carne una.
autem adharet Vomino unus fpiritus efi\ Ifti
ergo non funt mortua corpora 3 ut voluCres cceli
comedant eos , lèd funt fpiritus 3 facit enim
Deus Angelos fuos fpiritus, Denique fupra co-
lumbam Se turturem non defeenderunt, quia di-
vilce ifta: aves non erant. Non funt eniili divifi
jufti quibus dicitur , ut fint fimplices ficut co-
lumbce. Ideoque dicit David, quia Se pàjfér invanii
fibi domum, efi turtur nidum fibi ubi reponat pul-
los fuos. Hcec fpe&abat A 1 iham , hcec prorun-
do Se ipiritali confiderab.^ intuitu.
60. Ideoque fcriptum eli: Confidit illis Abrami
non quafi Aruljaicina:, lèd c 'fi cceleftis re-
velationis interpres , Ugna divnice operationis
explorans. Mens enim direcla ad Cimili gra*
tiam videbat hunc mundum plenum elle iniqui-
tatis, qua: velut à fummo cceli volaret, Se oppru
ìtieret infirmos terree : pudieiriam autem, fidem,
finceritatem nullis efte obnoxias paffionibus :
I * . Superiora . fupple , anima: ,■ cujus ideo partes fupeiiores elle
I d ic i t , facultacem cogitandi ac ratic idi , & facultaccili fen-
j tiendi j quia his paflioncs , five facili, .cs irafccndi & concupif-
I ccndi inferiores fu n t , ac minus necelTarix. Sub vero id
I quod\w*Tt>wr d ix era t , hoc loco comprehendicur.
Y
Pf. Ì03. i .
i. Tim. S¡
16.
Gen. is- iii
Lue. 9 . 6 e.
Lut. i l . ¿0-
I. Cor. 6.
16. & 17.
Matth. i b i
s .
Pfal. 83. 4.
Gen. i/ , i z .