. I ' , ;
ì ì ' ^ ' ^ Ì :
i „ ! J
"IV
I
I '''I
X 6 5 0 . G E E S T
deie vaBende Ziekte duivelfdi noemen , den
duivd tot mcdgezcl van deze zjekte nnken^,
welken de Bekkerianen bmten dit toneel muten
Wy ziillen, ter meerdere oplieldermg,
de eene na de andere omftandigheit overweeeen
die OD de villende Ziekte toepalTende.
Dcie Elendeling word Seleymazomims ,
mamz.et, genaamf, bmten twyfel, om dat
de verlielfini!; Iiem voornamentlyk lieeft aancetalt
in de tegengeftelde fcliynfek van de
Sieiiwe en voUelMane. Doorgaans bemerken
VVY dit niet aUeen m die de vallende ziekte
hebben, maar 00k in andere opkrimpende ot
zamentrekkende beweegingen. Ookis ons de
fedengeeving nIet verborgen : want de persfmgis
lterkeropcnsaardryk, namendyk -
line IS luciA-üi ----- -
ftelt zynde, dat de Maan by VoHeen Niemve
Maan in iiaar naafte punt is : by aldien de
duivel zig in dit bedryf beeft gemengd , zoo
kon liy als äamom, in de natuiirervaren zynde,
wachten totdeezezelveornftandiglieitvan
de beweeging der mane , en de natuur zelve
ziir tot de verheffing fdükkende , 00k zyne
zaak bevorderea Maar, znlt py zeggen, is
'er de diiivel van noden, by aldien de lutwerking
E L Y K E
Hier van daan komt het , dat dusdanig
Elendeling, op de voeten niet ftaan konnend
e ter aarde mit, mmigmud mktvmir, mtni'mad
aan de natuiir. zelve en aan de Zonne kan
toegdchreeven worden i Zekerlyk heeft zieli de
onreine geeft daar onder vermengd, om dat by
de Heüige Seliryvers word gezegd , dat liy
daarisbygeweeft. Ik ontkenne niet, het wdk
Btkktf Idiynt te begiinftigen , dat noch liedendaags
aan de Maan , en derzelver fdiynf
d s , walTende, afneemende vde dingen worden
toegefchreeven, dewdke met geen recht
aan deze lyfwadit der aarde paffen. Us. ä' "
manakmakers idiikken naar de verfcheiden
Schynfdsdezaaityd, plant-tyd, verplantmg,
Ihoeying, aderlating, nagden affiiydmg en
wdke ¿udwyfTche fibdtjes dat 'er meer gevonden
worden: Doorzie maar eens, zoohet
ubeUdt, de Almanakken, aanftonds zult gy
ontwaar worden, dat het ydele verziermgen
zvn van ledige harffenen. Dat alle de tekenen
van de Zonnecirkd invloed hebben op de
Maan , en met de Maan op alle en dke leeden
van het lighaam , dat de Ram het hoold
regeert, de Stier de borft, andere teekenen
andere leedematenl en, by aldien g y het misfcliien
niet zoud willen gelooven, dat dit zelve
uitmuntend gebied der tekenen en Maan
ten minften op koper of hout word ingefneeden.
Deze dmgen houden ons niet op, om
dat dezelve gezien en geleezen te hebben is
dezelve wederlegt te hebben.
Laten wy nu verder zien, war deezen Maanzieken
gebeurd z y , ten grondllag voor de redeneering
leggende dat de Vallende ziekte
eene krampaditige zaraentrekking is der vliezen
van het gantfche lighaam , gdyk ons de
Ontleedkunde zulks leeraart, welker oorzaak
meerendeds hangt in eenfcherp water buiten de
vaten geraakt aan het harde breinvhes gehegt.
m het •watir. Weggenoomen zynde
en vrywiHige gevodens en beweegingen ondergaat
by die gevaren en noodlotten, welken
de beftiering van de Opperlle Godheit
heeft beflooten. Voor over op het aangezidit
vallende, en met het aangezicht op eenzicht
I bed, word hy zeer licht verltllit: in iietvuiir,
liy verbrant : in het water, hy word ver-
.fmoort; van de trappen , ftort hy wed^erom
door aanftootingen en fdiiiddingen in de kaken
des doods. Dit is de reede, waarom dat
m wdgeregdde Gemeenebdlen diisdanigezicken
in openbare Ziek-en-Gafthmzen gemecnlyk
bntfangen, en aan zorgviddige geneezuig
worden overgegeeven.
D e z e Maanzieke Mvel, ot geeft is nußoin,
dan nepeiiäe. De Ondervinding leert ons dat
die met de Vallende Ziekte gekwdd zyn dan
eens de tong los hebben , voornamentlyk m
den eerften aanval, zoo dat zyliiidkeels fdireeiiwen
, de beweegfpieren van de tong geweldadiglyk
zynde bewoogen: dan wederom worden,
gelyk deanderezeniiwenvanhetgeheelc
lighaam, zoo ook die van de tonge, dermalen
zamengedrongen, dat z y nog met metal
können fpreeken, noch doorllikken. Zodanige
fdiieeuwende ftiiipen of kramptrekkmgen
zyn wy gewoon te noemen fchreyende Gicbttr
, oder Ktnienwehe , fchreeuwende ]idit,
zoo heeft ook de onze geroepen , zieh fcb»
rende. Op het gefchreenw nu volgt StemhlU,
de zenuwen , dewelke te vooren ontfpannen
waren, gebenden zynde. De woorden > •
rafeiK, ßiTifparafeitt drukken uit rooven, verfcheuren,
vaneenryten, metnadriikdenalfc
oorzaak van de ziekte zdve, bovenreedsverklaard.
In het harffenvlies is fcheuring, in de
andere zenuwen en vliezen van het lighaam
mdefcheiiriTig.
Scham, aphms is onder de tekenen dieliet
lyden te kennen geven van die geene, die de
heilige ziette (want de alderoudlte Geneeskf
ren hebben dus de VaUende Ziekte de heiligt
ziekte, hiermnonfm, genaamd); enontltaat
uit de krampaditige zamentrekking van de
fpeekfdklierendermond, derked, der zweigpyp,
lochtader, uit wdken het water uitgsperft
met lucht vermengd ten monde uidoopl-
Sihmm komt voort uit de movd uit de mi-
Want wmneir dat 'er geen wint in dtzem
komt, ¡ehuimt dezelve en zweit op euen
ßervende. Ihpfokr. over de heilige z:etle
V l l l . Een weinig anders peri phnfoon 5. XXI
Op beide piaatzen met een gezond oordeei
verklaren. .
Op de landen teknarffe», to trizein aus
tat, is een toeval in eene ziekte met aUeffl
den geenen die de Vallende Ziekte hebb®
gemeen , maar ook anderen, dewdke door
TA-B.nCLXXXVlII,
B®^ iPnj.. x v j r . JT.
i^rl' l'cit jlrfi"tjt_iti'JtF ^ii^iiuV/' ^•^tft'h.
<;. Tl. Jl mumn
•ir-,1
I !
1;, ,, -
f ' . '
• i
i f " :
, 'MiiI