m*
'Afdeel
xx.
H oofdstu
k .
Ztsmdtmige.
vyf Ribben, twee ter wederzyde van de Mid-
delrib, van het begin tot1 aan de Punt zig uït-
Itrekkende. Op een dun rood- of geelachtig
Steeltje komenden Bloempjes,of daar omtrent,
jn een Kroontje voort. De Bloempjes zyn geel,
met zes Bloemblaadjes en zes Meeldraadjes, in
*t midden een Styl hebbende met een blaauw
Knopje, en daar op volgen Vrugten van grootte
en Kleur als Kerfen , doch met weinig, droog,
wrang Vleefch-, waar in vier vyf of zes Zaa-
den , tot eene Sterswyze figuur famengepakt,
droog wordende zwartachtig, van binnen wit.
De Wortel, welke groot hard en knoopig is,
met eenige . Vezelen, zegt die Autheur, maakt
den China-Wortel der Geneeskundigen uit, die
volgens L i n s c h o T e n in ChinaL ampatongenoemd
wordt , zynde hoe zwarter hoe beter.
De Oostindifche is van buiten donker-rood, van
binnen roodachtig wi t ; de Westindifche van
binnen rooder. Men plagtze voor afkomflig van
een Gewas te houden, dat naar de Iris of Lifch-
Planten geleek, hebbende A m a t ü s hetzelve
onder de Soorten van Riet geteld, en V e s a »
Lius een Vertoog over deszelfs gebruik ge-
fchreeven.
•Van over lang is deeze Wortel ook bekend.
Hy kreeg zyn eerfte gezag , omtrent het jaar
1535, van Chineefche Kooplieden , die verzekerden
, dat men ’er de Venus-Ziekte het Podagra
en andere Kwaaien, zonder zulk een bepaalden
Levensregel, als in het gebruik des
Pok-
Pokhouts toen waargenomen werdt, in minder UI,’
tyds en met minder walgelykheid, door genee-f
zen kon. Op dien voet werdt de China-Wor- Hoofd-
tel Keizer K a r e l den V. aahgepreez.cn, die,T^
’er, zonder zyne Lyf-Artfen raad te pleegen,^***”'
van gebruikte ; doch zo weinig baat daar by
vondt , dat hy wel haast tot het Pokhout wederkeerde.
Toen de zaak rugtbaar wierdt, verlangden
niettemin alle de Ryks-Vorften en Hovelingen,
het Geheim teweeten; doch ’t werdt
nergens Souverein bevonden, en hierom is fe-
dert de China en de Sarza, gelyk men weet,
tot het maaken van Afkookzels, by het Pokhout
gemengd ; hoewel men naderhand ook
dikwils den China-Wortel, (die meest Wormig
en dus van weinig kragten is, wanneer menze
koopt, ) agterweg gelaten , of onzen frisfehen
Klisfen - Wortel, by plaatsvullinge, daar voor
genomen heeft.
(6) Struik-Winde met een gedoomde ronde s*{lax
S ten g ; de Bladen on gedoomd, Hartvormig rotundi.
g e [p its t, omtrent zevenribbig. °Rvndbla.
dige.
’t Getal der Ribben zou byna het eenigfle
onderfcheid fchynen te maaken tusfehen de
voorgaande en deeze, die door K a lm in Ka-
nada is waargenomen; en niettemin worden de
Bladen,in de befchryvingjookvyfribbig gezegd
te
(6) SmiUx Caul. acul, tereti , Fol. inerrnibns Cord. acu-
minatis, fubfeptemnerviis. KALM.
11. Ds sl, vi. Stuk»