op het rietsap. Samenwerking op onderscheiden plaatsen zou
dit onderzoek zeer bevorderlijk zijn en kunnen leiden tot
wetten of grondregels van algemeene strekking en veelzijdig
nut.
Rietsuiker in zuiver water opgelost, k an , bij zekere
zorgen, nagenoeg onveranderd in vasten staat weder worden
afgezonderd; onmogelijk is dit waar men een onrein vehikel
gebruikt.
Het rietsap is niet anders dan een waterige oplossing van
suiker, nevens eiwit- en pectine-stoffen, glucose, zouten en
organische zuren ; het bevat, in dien onzuiveren toestand, de
kiemen van gisting en hederf, waarom de kweeker er naar
te streven heeft een zoo zuiver mogelijk sap te produceeren *.
Geheel vrij van glucose en zouten kan het rietsap niet zijn
of blijven en een deel van de melasse, die als schadelijk
nevenproduct hij de suikerfabricage verkregen wordt, zetelt
dus reeds in het oorspronkelijke sap. Door den invloed echter
van de daarin ook voorkomende zouten, afgescheiden van de
fabricage-middelen, wordt die massa nog vergroot. Op de
heperking van deze nadeelige factoren dienen voortdurend het
oog gericht en de aandacht gevestigd te blijven ; evengoed
als het gelukte, de heetwortelen door een nauwgezette keuze
van zaden en door cnltuur-verbeteringen te veredelen, mag
men ook hopen dat de koloniale grondstof voor aanzienlijke
opheffing in waarde nog vatbaar zal zijn.
H Blijkens de analyses van Rost van Tonningen, destijds
adsistent-landbouwchemist te B u ite n z o rg , houdt het vuil, dat
bij de defecatie der sappen verkregen wordt: 1 9% wafer, 59 organische
stof (meerendeels eiwit), 4.7 was (cerosie?) en 17,4 asch,
waarvan: 8 phosphaten, 4 kalk, 3 zand en 0.8 potasch. Deze
gezamenlijke stoffen vormen de z.g. perskoeken, die men in vele
fabrieken op de vuurhaarden wierp. Het behoeft nu geen nader
betoog meer, dat ook dit artikel een uitmuntend bemestingmiddel
uitmaakt, als zoodanig meer waarde hebbende dan als bloote
brandstof, wier asch men niet benutte.
De Saccharhiietrie in betrekking tot den suikerliandel
en de belasting.
Suiker is suiker en als zoodanig, indien zij in kristallijnen
vorm en aldus zuiver voorkomt, in scheikundigen zin niette
onderscheiden. Zoools de fabrieken haar echter afleveren, is
zij meestal een meer of min raw product, waarin, buiten
toevallige inmengselen, ook nog de verschillende stoffen ver-
tegenwoordigd zijn die in het plantensap waaruit zij bereid
werd, voorkwamen. Kan die ruwe suiker nu voor vele doeleinden
in het dagelijksch leven wel gebruikt worden, toch
onderwerpt men een aanzienlijk deel van de productie aan
eene zuivering, — aan raffinage. Bij de bepaling van de
handelswaarde der ruwe suiker, geeft de-schatting van haar
rendement aan raffinade daarom den doorslag; de aan den
iiscus verschuldigde helasting wordt eveneens bepaald door
het gedeelte zuivere suiker, — saccharose.
Het rendement aan raffinade staat intusschen in nauw
verband en hangt voor een deel af, van de nevenstoffen die
de ruwe suiker verzollen en die dus ook bekend dienen te zijn.
Nevens saccharose als hoofdmassa, houdt het markt-product :
niet kristalliseerbare suiker (glucose), organische verbindingen
(als n i e t - s u i k e r genoteerd), anorganische en water. De
waarde van een monster suiker n u , wordt nog geenszins
bepaald door de bekende, juiste hoeveelheid saccharose; deze
toch wordt niet zonder verlies gewonnen, ’t zij men de ruwe
suiker hewaart, ’t zij ze tot raffinade verwerkt wordt. De
nevenstoffen zijn oorzaak dat de werkelijk aanwezige saccharose
, niet in hare voile hoeveelheid af te zonderen is.
Zoolang de heetwortelsuiker-handel nog luttel te heteekenen
had en door den kolonialen volkomen beheerscht werd, gaf
feitelijk de Nederlandsche suikerniarkt den toon aan.
Groote partijen koloniale suiker werden geregeld aan de
markt gebracht en de Handelmaatschappij, die ten deze als
agent van de Nederlandsche regeering de zendingen hehartigde