>
■fi ■.S!;
om een hast van rijk en licht verwerkbaar kinine-gehalte.
Voor de bereiding van kina-wijn, quinetum en soortgelijke
geneesmiddelen, let men daarentegen meer op het totaal
gehalte aan alcaloid, dan op het voorheerschend voorkomen
van kinine, terwijl eindelijk de pharmacie in engeren zin,
de voorkeur geeft aan een fraai uitwendig voorkomen, bij
hasten die over ’t algemeen meer tonisch werkzaam zijn.
Gelijk de scheikunde de eenige hetromvhare gids is bij de
waardeering van het handelsproduct, zoo ook heeft zij, aan
de levende boomen, nitspraak gedaan in zake de oogstbaarheid
van de onderscheiden soorten, op vei'schillenden leeftijd.
Wij komen daarop nader terug. De intrinsieke waarde van
de verschillende bastsoorten wordt al bitter weinig bepaald
door het legio van merken en onderscheidingen, in den handel
aangenomen. Benamingen als : gele, roode, bruine, grijze
en konings-kina, karakteriseeren al evenmin, als de hestem-
mingen naar de plaatsen van oorsprong of van afscheep.
Erkend moet intusschen worden dat voortdurende waarne-
ming en vergelijking, ten slotte aan het opmerkzaam en
ervaren oog van den handelskenner toch wel eenig recht kon
geven tot het bepalen en vaststellen van de betrekkelijke
waarde. Sinds men echter, door geregelde cultuur en scheikundige
onderzoekingen, meer en meer komt tot recht verstand
van het typisch gehalte der onderscheiden kinasoorten,
raoet gebroken worden met de verwarring aanbrengende,
steeds aangroeiende nomenclatunr, die de innerlijke, werkelijke
hoedanigheden en eigenschappen der hasten, volstrekt
niet aanduidt of kenmerkt. ')
Bij de verzending van den eersten Java-kina-oogst heeft
D Zoo spreekt men b. v. van bedekte en van onbedekte stukken en waande
deze rijker dan gene. De scheikunde heelt echter aangetoond dat juist in de
opperste schorslagen het meest waardvolle wordt gevormd en is hevat; door
opzettelyke afborsteling geeft men dus moedwillig prijs. Kleur en mosbedek-
king houden slechts verband met groeiwijze en behandeling, — de vorrn
(plat, gebogen, gerold) met de dikte der hasten en de wijze van hunne droging.
men dan ook het beginsel gehuldigd, de hasten te henoemen
naar him botanische afkomst. Dit streven naar een meer
maatgevende instelling, die althans een henaderende schatting
van het typisch gehalte verzekerde, kon aanvankelijk
de sympathie niet verwerven op de Nederlandsche markt;
aan de usances bleef vastgehouden en de hasten werden aangeboden
onder de van ouds gebruikelijke handelsnamen. Na
deze eerste veiling heeft men echter toegegeven en de Java-
hasten komen sedert trouw aan de markt onder de hun toe-
komende wetenschappelijke namen. Voor zooi'er de handel
eischen stelde aan vormen van den kinahast of waarde hechtte
aan uitwendige teekenen, is daarmede, zooveel doenlijk, rekening
gehouden, met dien verstände dat wij zigingen niet werden
nagelaten, die de resultaten konden zijn van degelijker
hekendheid met de geschiedenis en het gehalte van het product
en van de hieraan in ruimere mate te wijden zorgen.
Over de uitkomsten heeft men niet te klagen gehad; de
handel, zoowel als de deskundige keuring-commissies, hehhen
hun ingenomenheid te kennen gegeven e n , tot heden, de
zorgen geroemd die aan de behandeling en de verpakking
van den Java-kina-hast gewijd worden, — blijkbaar uit de
goede condities, waarin de aangeboden collis aankomen.
Verschillende methoden van oogsten zijn in Indie heproefd
geworden en zullen ook, naar omstandigheden, wel gevolgd
blijven.
In hoofdzaak kimnen zij gebracht worden tot de hedrijven
van: ontgraving, op-stomp-kapping, gedeeltelijke Schillingen
schraping.
Bij ontgraving wordt alles, ook de worteihast, gewonnen;
natuurlijk echter eischt vervanging van het verslagen individu,
minstens evenlangen ontwikkelingsdimr. Kapt of zaagt men
op Stomp, dan geven de uitloopers kans op vorming van
nieuw product binnen enkele jaren.
Onder gedeeltelijke schilling verstaat men het lütsnijden