daarvan verliest zij ook haar karakter en gaat in stroopsui-
ker over.
Dex t r o s e heet de kristallijne druivensuiker. Het sap van
rijpe druiven bevat daarvan een zoo groote hoeveelheid, dat
P ro u st ze voldoende achtte om in de behoefte van geheel
zuidelijk Europa te voorzien. Toen hij daarbij eene eenvoudige
wijze van afzondering en bereiding der suiker aan de band
deed, wei’d hem een aanzienlijke prijs toegekend, op voorwaarde
echter dat hij een groote fahriek zou oprichten. Aan die voorwaarde
werd niet voldaan en de prijs dientengevolge ook niet
uitgekeerd.
Eenige jaren later toonde K ir c h h o ff, te Petersburg, aan,
dat men de druivensuiker ook kunstmatig bereiden kan door
zetmeel te koken met verdund zuur. De russische regeering
hekroonde deze ontdekking en Braconnot bracht de wetenschap
weldra nog een stap verder. Hij toch leerde, dat niet alleen
uit zetmeel, maar uit tal van organische stoffen als: hout ,
schors, zaagsel, stroo, lompen e. m. a. druivensuiker kan
worden gemaakt. Onder inwerking van sterk zwavelzuur
leveren zij: eerst dextrine (gomj en daarna dextrose = druivensuiker.
De materie is minder oploshaar in water dan de saccharose,
ook minder zoet en niet zoo aangenaam van smaak. Als
surrogaat kon ze dus eenigermate bevredigen in den tijd toen
rietsuiker kostbaar in prijs en bovendien nog moeielijk ver-
krijghaar was.
Levu l o s e is onkristalliseerbaar, stroperig. Men noemt
haar veelal onkristalliseerbare of vruchten-suiker — in het
algemeen glucose. Zij is sterk links-draaiend, in tegenstelling
van dextrose en saccharose , maar nog niet volkomen
afgezonderd zijnde, kan men , als haar soortelijk draaiings-
vermogen, het cijfer 106 niet met zekerheid vaststellen.
Physiologisch staan druiven- en vruchtensuiker gelijk; nauwlijks
kan men ze zuiver van elkander scheiden. Het verschil bestaat
slechts hierin , dat dextrose met een molecule water samen
kristalliseert en , evenals de saccharose , het polarisatie-vlak
rechts draait.
De drie suikers; saccharose, dextrose en levulose vormen
met hases, o. a. met potasch , soda, k a lk , haryt, loodoxyde,
verbindingen die beschouwd worden als suiker, waarin water-
stof is vervangen door metaal. Onoploshaar in water zijn één
saccharose- en één levulose-kalkverhinding, henevens sommige
loodzouten. De verbindingen zijn aile ontleedbaar door anorganische
of sterke organische zuren.
Waar voortaan in deze bescbrijving sprake is van suiker m
het algemeen , wordt alleen bedoeld de rietsuiker of saccharose.
Deze wordt voornamelijk bereid uit suikerriet, heetwortelen,
Sorghum (Holcus saccharatiis). Maïs, verschillende Palmsoorten,
Ahorn (Acer saccharinum) en komt in genoemde planten *
voor tot eene hoeveelheid van respectievelijk ; 18 , 12 , 9.5 ,
3.75 en 2 .5% . Het museum hevat, huiten talrijke monsters
van suiker uit rie t, ook enkele afkomstig van drie Palmsoorten
nl. van de Arèn, de KHpa en de Lontar , aile inhoorlingen
van den N. O.-I. Archipel.
Botani sche heschrijving van het suikerr ie t .
Het suikerriet, S a c c h a r u m o f f i c i n a r um, verte-
genwoordigt een der meest helangrijke geslachten van de
groote familie der Gramineeen. Overblijvend gewas, al wordt
het in vele streken voornamelijk als eenjarig gekweekt, hezit
het een geleden wortelstok , die talrijke bijwortels vormt. De
lengte en dikte van den stengel verschillen hij de onderscheiden
Sorghum- en Ahorn-suiker worden vooral in Noord-Araerika
gewonnen; naar schatting ongeveer 100,000 ton ’s jaars. In de
zuidelijke Staten van N.-A. heet de Sorghum- of Sorgho-cultuur
zeer voordeelig. In het zniden van Europa kan ze loonend slechts
zijn voor alcohol-fabricage. Als veevoeder wordt het gewas zeer
gewaardeerd.