geraakten met den dood van dezen vorst ook alweder op den
achtergrond, om eerst in 1795 op nieuw, maar nn ook meer
algemeen en afdoende, de aandacht en de helangstelling te
hoeien. De tijdsomstandigheden verscherpten den prikkel. Het
continentaal-stelsel remde het liandelsverkeer en de koloniale
producten kwamen nauwlijks meer onder het hereik van
het volk.
Napoleon verlangde nadndvkelijk dat, hinnen de grenzen
van zijne rijken, suiker zou worden geproduceerd, in voldoende
hoeveelheid om te voorzien in de behoeften — onafhankelijk
van den door Engeland beheerschten handel. Eene commissie
van enkele leden der Académie bracht een uitvoerig rapport
en advies uit en naar aanleiding daarvan sloeg men met
grooten ijver de handen aan het werk.
Nabij Parijs werd een aanzienlijke uitgestrektheid gronds
voor den beetwortel-bouw aangewezen en voorts aan de
scheikundigen Barruel en Aimard opgedragen, uit de daar
geteelde bieten suiker te bereiden. Aanvankelijk hieven de
praktisclie uitkomsten verre beneden de verwachting; niet
nicer dan 2 procent werd gewonnen en deze suiker was nog
wel van eene kwaliteit die veel te wenschen overliet in
voorkomen en in smaak en daarbij op 3 francs en 50 centimes
per kilogram te staan kwam. Ditusschen ging men voort
met proefnemen ; de prijs der koloniale suiker was inmiddels
tot 6 francs gestegen en men rekende er op dat toepassing
van de vorderingen op scheikundig en technologisch gebied,
tot radicale verbeteringen en uitnemende resultaten zouden
leiden. In 1812 verscheen het keizerlijk dekreet waarbij de
o[)richting van leerscholen voor de scheikunde, zoomede van
keizerlijke fabrieken, werd gelast. Voorts werd de heplanting
van 50000 liectaren gronds met heetwortelen bevolen en
naardien onderscheidene maatregelen genomen werden, strekkende
tot bevordering en aanmoediging van de nieuwe industrie,
mocht men met grond eene voor de behoeften van het Rijk
voldoende suikerproductie verwachten. Overal verrezen fahrieken,
zoowel in Duitschland* en Bohemen als in Frankrijk;
maar toen na Napoleons val de koloniale producten in mededinging
weder optraden, liet het zich bedroevend aanzien
voor de beetwortelsuiker-industrie. Intusschen waren bij deze
reeds aanzienlijke kapitalen gemoeid en die omstandigheid,
gevoegd bij het alleszins gegronde nitzicht op voortgaande
verbeteringen en ontwikkeling in de productie en de fabricage,
noopten de betrokken gouvernementen tot een samenstel van
heschermende bepalingen, waardoor werkelijk de te voren
ernstig hedreigde industrie roemvol zich oprichtte en — met
name in Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk, Hongarije en
Rusland — een vlucht nam, die haar naast de oudere zuster
in de kolonien plaatste. Een ruim deel van de suikerproductie
wordt heden geleverd door de heetwortels ^ , wier stam- of
1 De eerste fabriek werd opgericht in 1801, te Cunern in Silezie;
spoedig vond deze navolging in de twee bij Strehlen en bij Alt-
haltensleben, die echter weinig voorspoecl genoten en zeker zouden
zijn gesloten zonder het hardnekkig drijven vau en in Frankrijk.
Omvang van de beetwortelsuiker-cultuur in Europa.
1877/78 1878/79 1879.80
Duitschland . ...............-. 388.828 420 683 411,625 tons
Frankrijk . . . ................... 398.132 432.636 277.912 U
Oostenrijk.. . ................. 330.792 405.907 406 375 ff
Rusland....... ................... 220.000 215.000 275.000 ff
Belgie........... ......... 63.075 69.926 58.017 ft
Nederland e. a. m........................ 25.000 30.000 25.000 ff
Totaal 1.420.827 1.574.153 1.453.929 If
1880/81 1881 82 1882/83
Duitschland. ................... 569.223 605.000 675.000 tons
Frankrijk. . . ................... 333.614 395.000 410.000 ft
J 410.000 450.000 ft
Rusland....... ................... 250.000 270.000 275.000 ff
Belgie......... ................. 68.626 72.500 75.000 ff
Nederland e. a. m..................... 30.000 30.000 35.000 ff
Totaal 1.749.545 1.782.500 1.920.000 ff
In Nederland werken 32 fabrdeken met een productie van omstreeks
20 millioen kilo’s.
In I860 produceerde Europa niet meer dan 500.000 tons. Van
1861/62 tot 1868/69 varieerde de opbreng.st van 600.000 tot 650.000