' í
de vruchten, Dudéi s , van P h o e n i x d a c t y l i fer a, eeii
Pa lm van Noord-Afnka, die echter ook in Zuid-Europa
wordt gekweekt.
Kr a f t kof f ie, die gezegd wordt in smaak en geur veel
overeenkomst met de edite koffie te liebheii en daarbij liet voordeel
van een belangrijke voedingswaarde aanbiedt, wegens baar
aaiizienlijk proteíne-gebalte, is bereid door Dr. Bering. Reeds
vroeger liadden anderen, o. a. Dr. Hager, bet gele L a p i nen-
zaad ais een uitnemend kofíie-surrogaat aanbevolen. Dit zaad
zou tocii. volgens lien, na in gesloten trommels geroost te
zijn. 111 geiir en smaak de ware koffie liet meest nabijkomeu.
De smaak is echter meer of min bitter en dat wel ten gevolge
van een bittere stof die voor de gezoiidlieid niet onscliadelp
kan iieeten. Het gelukte nu genoemden scheiknndige Bering,
die bittere stof te vervvijderen door de Lnpinen-zaden met
soda te beliandelen.
Vij g e n - k o f f i e wordt door de roosting van inférieure
^i j^Gn gewonnen en Sa ce o- k o f f i e noemt men bet uit de
kofliesdiillen bereid surrogaat. Daar deze beide Surrogaten
nitsluitend in poedervorm voorkomen, kunnen zij op bun beurt
iveder gemakkelijk ook vervalsclit worden.
^ Meermalen zijn de koftiebladeren als surrogaat aanbevolen.
Zij bevatten even als de boonen c a f f e i n e en l o o i z u u r ,
maar zeei- weinig s u i k e r en vet. Voegt men bij gerooste
bladeren een weinig suiker en geroost koorn, dan bereidfc
men zeker een jiroduct dat de koflie zeer nabij koriit. Op
Sumatra, en stellig ook in andere landen, is het gebruik van
koflie-bladeren bij wijze van thee, onder de inboorlingen niet
vreenid. De prodnctie van bladeren en die van vrucliten, aan
denzelfden boom, kunnen intusschen moeielijk sainengaan en
geen kofiieplanter zal er aan denken blad te oogsten ten koste
der vrucbt.
Het gebied der vervalscliingen en Surrogaten is uitgebreid;
wij kunnen het bier niet ten voile overzien. Onderscheiden
volkei'en liebben bovendien liun eigen voorkeur of Iiulprnid-
•delen. De Arabieren b. v. bereiden een drank van de bladeren
van Cat l ia e d u l i s , zoomede van de gerooste zaden der
D 0 e r r a h-plant,—^ de z. g. So e d a n - k o f f i e . In de meeste
o-evallen doen de Surrogaten alleen door de kleur van den
drank en diens meer of min bitter-zoetachtigen en samen-
trekkenden smaak, aan de echte koffie denken. Waar men
voor raadselen staat of twijfel koestert omtrent de echtlieid
van bet product, zullen altijd, scheikundig en niicroscopiscli
onderzoek tot eene beslissing leiden kunnen. Dit geldt ook
met betrekking tot de talrijke kimstmiddelen, die men aan-
wendt tot kleuring der koffieboonen. Al naar gelang deze of
gene kleur verlangd wordt, laat men de boonen bleeken of
wel, men kleurt ze met indigo, koolpoeder, Berlijnschblauw,
curcuma, kopergroen, loodchromaat enz. Ook schudding met
looden kogeltjes wordt soms toegepast. Al deze praktijken,
w'aaronder voor de gezondheidheid zeer schadelijke, —■ zoomede
door zeewater bedorven boonen, worden door een scheikundig
of microscopisch onderzoek gemakkelijk aan het licht
gebracht.
Cultuur der Koffie.
In de voor haar günstige streken tiert de koffieplant op
onderscheiden grondsoorten, doch heeft men voor haar ki'achtige
ontwikkeling en levensduur, de uitersten van zware klei- en
zuivere zandgronden te vermijden. Moerassige gronden zijn
volstrekt af te keuren.
De koffie wordt, al kan men haar ook kunstmatig ver-
menigvuldigen, door zaden voortgekweekt. Voor zaad zoekt
men de fraaiste en volkomen rijpe vruchten van krachtige,
niet te oude en ook niet te jonge boomen uit. Onmiddelijk
na den pluk berooft men ze van de vleezige schil, wrijft de
boonen daarna met asch, ter volkomen verwijdering van de
aan de hoornschil klevende slijmerige massa en legt ze ver