dat de beniesting van rietvelden met anorganische stoffen,
voornamelijk het oog dient te houden op potasch en phosphorzuur;
aan kiezelzuur toch zal ’t den bodem niet licht ont-
breken.
De talrijke analyses van Fromherg stellen het gehalte van
goed rietsap op Java, op 17—19 °/o suiker, waaronder ± 2%
glucose; latere onderzoekingen van S a ije rs, B ouche t en
W ijn h o ff, sluiten zich bij deze uitkomsten vrij goed aan.
P e lig o t vond in rietsap; 2 0% suiker, 0.2 albumen, 1.3
anorgaii ; stoffen en 78.5 water. A v e q u in herekent hetsapge-
halte van het riet theoretisch op omstreeks 9 0 % , waarvan
75 % zouden kunnen gewonnen worden.
In den rietstok verschilt echter het suikergehalte zelf; het
sap daarin is op alle hoogten niet even rijk, wat, ten deele
althans, wel zal moeten toegeschreven worden aan den onge-
lijken ouderdom van zijne leden. Naar hoven toe neemt het
suikergehalte en, over het geheel, de qualiteit van het sap
af. De ringvormige knoopen houden het minste water en
suiker, daarentegen de meeste cellulose.
De samenstelling van goed en rijp riet zou, in korte en
algemeene trekken, kunnen worden bepaald door: — in de
zeventig percent water en voorts suiker, andere organische
stoffen, zouten en cellulose.
D um a s noemde het was, dat de opperhuid van het riet
bedekt, ce ros i e en A v e q u in schatte zijne hoeveelheid per
rietstok op 2 à 3 grammen ; ’t meest bij de violette soort.
Eén hectare zou dus 100 kilogrammen was kunnen produ-
ceei’en. Voor de duizenden hectaren aanplant der suikeronder-
nemingen op Java voorwaar een schat, waarvan het niet te
voorkomen verlies wel te hetreuren is !
Ch. B o u e h e fs analyses van riet op de ondernemingen
T j i p i r i n g , Gemoe en Poe goe in Ke n d a l (residentie
Semarang) wezen aan :
Tj i p i r i n g . Gemoe. Poegoe.
Kristalliseerbare suiker 16.071 16.294 16.069
Onkristalliseerbare ,, 0.822 0.950 0.823
Water 71.321 71.237 72.062
Organ, st. zouten en cellulose 11.786 II.5 I9 11.046
Dezelfde scheikundige vond het uit den molen vloeiend sap
aldus samengesteld:
T j i p i r i n g . Gemoe. Poegoe.
Densiteit 1077 1080 1067
Oraden, Beaumé 10° 10.5°. 9°
Temperatuur, Celsius 33° 28° 31°
Kristalliseerbare suiker , ^ 19.169 19.440 18.389
Onkristalliseerhare ,, J 0.995 I.I27 1.047
Water 1 8 85.852 85.613 84.400
Asch (■ S' 0.400 0.240 0.400
Organische stoffen (niet-
suiker)
\ SL
' ^ 1.284 1.580 0.464
Wij kunnen ons tot deze cijfers bepalen. Leveren zij voldoende
het hewijs, dat de samenstelling van de talrijke soorten
en varieteiten niet onder eene formule te brengen is , daarmede
is tevens de eisch van voortdurende scheikundige hulp voldingend
in het licht gesteld.
Om met rede te bemesten, dient men behoorlijk te kennen
de samenstelling, zoowel van het riet als van de gronden
waarop het gekweekt zal worden. E n , beide verschillen schier
voor iedere streek. Hetzelfde geldt voor de verwerking van
het rietsap, dat naar gelang van zijnen aard en van zijnen
rijkdom, een verschillende behandeling eischt, hij henadering
aan te geven door de wetenschap alleen.
Stelselmatige, lang voortgezette proeven moeten uitmaken
welk verband tusschen de samenstelling van den bouwgrond
en het gehalte van het daarop gekweekte riet bestaat; voorts,
in hoeverre bepaalde meststoffen invloed kunnen uitoefenen