364 Z e s m a n n i g e L e l i e -
v . wordt. Men noemtze gemeenlyk Tuberoos, .
A fdeel- >£ p r P n ia Tubereufe o f Tuberofe; welke
H oofd- benaaming daar van afkomftig is, dac het den
stu k - Wortel van onderen knobbelig heeft, en hier*
Tuberoos-.
'om voert het by B a ih u n u s den naam van
Indifche Hyacinth met tenen Knobbehvortel. R u m-
p h i ü s heeftze Nagt - Lief [Ie o f Nagt - Min-
mar es genoemd, naar ’t Maleitfch Sondal-Ma-
ram> om datze by nagt lieffelyker dan over dag
ruikt, j. Het is een van de welriekendfte Bloe-
,, men, zegt h y , in Indie, uit het geflagt der
, , Hyacinthen ; want onder by de Wortelen
,, tmaktze een Bol als een groeijende Ajuin,
„ hier op Amboina een paar Duimen , maar
, , elders wel een Vuist dik, en aan ’t onderfte
,, derzelve veele dwarsloopende Vezelingenw
„ De Bladen verfpreiden zig in ’t ronde, zeer
„ fmal , van een Elle of langer, een Pink
„ breed , Geutswyze gefatfoeneerd, dik, Sap-
„ pig, doch flap en meest gebroken hangende,
„ Uit het midden der Plant fchiet een enkelde
„ ronde Steel, drie of vierdhalf Voeten lang,
,, met eenige korte Bladeren bezet, welke
,3 zig fomtyds in zyd-Takken verdeelt. Aan
„ het opperfte van dien Steel o f Stengel ko-
„ men Bloemen vo o rt, twee by elkander uit
„ een klein Blaadje, als uit een Scheede, on-
„ gefteeld , doch met een langen krommen
„ Hals ; des menze altoos over zyde of ne-
„ derwaards geboogen ziet. De Bloem heeft
„ de gedaante van die der Hyacinthen, gaan-
»> de
O F B o L P L A N T E N. 365
„ de *s avonds open als een Klokje, van zes VV ^
,, Melkwitte en gefternde dikachtige Blaadjes
„ of Slippen. De onderfte Bloemen gaan al- Hoofd-
„ toos eerst open, en duuren maar éénenDag,5TTJK*
„ doch worden telkens door anderen vervan-
„ gen , tot aan het bovenfte van de Stengel.
„ De onderfte zetten inmiddels tot Vrugtknop-
„ pen o f Zaadhuisjes maar zonder Zaad: des
„ men dit Gewas moet voomeelen door de
„ Knobbels, die ter zyd en uit den Hoofd wor-
,, tel fchieten. Men plantze aldaar meest in
j, Potten of Kasjes , in goede zwarte Aarde
,, en zetze voor de Venfteren , wordende de
3, Bloemen ’s avonds afgebroken, om in ’c
„ Haair te fteeken o f op de Bedden te ftrooi-
, , jeD. Men zet eok wel de Bloemftengen in
„ Water o f de geheele Pot met de Bloemplant
,, in een Kamer, om die des nagts te vervul-
„ len met den aangenaamen Reuk, als van Le-
„ liën en Narcisfen.”
Nu ruim honderd Jaar geleeden was deeze
Plant eerst op Amboina gebragt van Batavia,
alwaar de Natuurlyke Groeiplaats , als gezegd
i s , fchynt te zyn. In Egypte vondt H a s s e e *
q ü i s t de Tuberoozen in Auguftus bloei jende,
en merkt aan dat men aldaar, door infufie
der Bloemen, een zeer welriekende O lie, gelyk
met jasmyn-bloemen , vervaardigt. In Italië
en in andere deelen van Europa zyn zy door
de konst der Bloemisten zeer verbeterd en verfraaid
, zyude aldaar reeds meer dan anderhalve
Eeuw
I I ,deel. xii. stuk.