I.
A fd eel.
VII.
H oofdst
u k «
Nuttigheid.
Spanje worden toegebragt , zynde veel vaster
van Vleefch en zoeter dan de Franfche Pruimen.
Men moet, naamelyk, uit die Dadels,
welken wy hier uit de Levant o f Spanje
te koop bekomen , niet van de hoedanigheid
der Dadelen in de gezegde Landen oordeelern
Aldaar zyn zy rins zoet en zo Suikeragtig, dat
men 5er door eene zagte drukking eene Sy-
roop uit weet te bekomen, die zo vet is , dat
men dezelve als Boter tot een Saus gebruikt,
Ook worden de Dadels wel met dit uitgeper-
fte Sap o f met Suiker ingelegd, die men dan
Garyotce noemt« De Arabieren en Perfiaanen,
die van Vermogen z y n , bedienen zig daar van,
dus, tot lekkerny ; doch het Gemeene V o lk ,
in de Steden , moet zig o f met het overblyf-
zel der uitgeperftc , o f met flegte en gedroog-
Dadelen behelpen, die daarom niet te mindèf
voedzaam zyn, De allerflegtfte en onrypè
Dadels, worden de Kemels en andere Dieren
tot Spyze voorgewörpen. Zelfs van de Steenen
, die tot gruis gemaalen z y n , weeten dé
Egyptenaars gebruikte maaken om hunne Beesten,
in tyd van fchaarsheid , Voeder te ver*
ichaffen.
Dus maakt de Dadelboom den rykdom der
Ingezetenen uit. Men rekent in E g yp te , dat
iemand, die zulke Boomen b ez it, jaarlyks van
ieder Boom een Dukaat Inkomften heeft. Het
is niet ongewoon, aldaar twee- drie- o f vierhonderd
Vrugtdraagende Dadeïboomen te z ich,
i i é
die éénen Heer toebehooren | en fommigen t
bezitten ’er eenige duizenden , zegt H a s s e l - j ^
Q u is ï , st welk, naar de gedagte Rekening , Hoofd-
van een kleine Streek Lands, welke die Boo- stu k .
men beilaan , een aanzienlyk Inkomen uitlevert,
Éen volkomen .uitgegroeide Palmboom
Vereifcht ten hoogften éen plek Gronds van
twee Ellen in middellyn en den afftand van
elkander kan men op vier Ellen rekenen.
Behalve het gebruik in de Huishouding zyn Gdtaift
de Dadels ook als.. Geneesmiddelen beroemd. neaskur-
Verfch , mét, Suiker ingelegd, dienen zy to tde<
Verzagting van fcherpe Stoffen in het Lig-
haam , en dus zo tegen de Ongemakken van
de Borst , als het Graveel o f Nierenwee. Die
wat Meelagtig zyn en famentrekkende,. worden
tegen den Buikloop, aangepreezen : doch
het is met deeze Vrugten als met de Appelen
, Peeren en inzonderheid de Pruimen. Z o
liefiyk en gezond als de rype Dadels, naamelyk
en die van de befte Soort, z y n , zo ongezond
en fchadelyk zyn de onrype en flegte
Dadels , bezwaarende Maag , maakende V e r poppingen
, Koiyk en andere Kwaaien, die
dikwils zig. niet gemakkelyk laaten geneezen.
In ’t algemeen zyn zy verfch gemakkelyker
te verteeren dan gedroogd. Die in Arabie
vallen, o f in Paleftina, zyn beter dan die van
Perfie en de L évant: die Van Spanje en Portugal
de flegtften. Volkeren , die niets dan
Water drinken, bevinden zig best by het ge-
A a bruijfe